Του Θοδωρή Τσούτσου
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του προπονητή στο σύγχρονο ποδόσφαιρο; Οι πρώτοι ευρωπαϊκοί αγώνες του "Big 4" του ελληνικού ποδοσφαίρου είναι αποστομωτική. Θα έπρεπε να είναι και διδακτική για τους Ελληνες παράγοντες, που συνήθως στο ρόλο του προπονητή δεν δίνουν τη σημασία και τελικά την αξία που του πρέπει.
Κανείς δεν λέει ότι η προπονητική αξία των τεσσάρων κρίνεται ή κρίθηκε στα πρώτα τους φετινά ευρωπαϊκά παιχνίδια. Τουλάχιστον δεν πρέπει να γίνει έτσι. Μιλάμε για τρεις ξένους κι έναν Ελληνα. Για δύο "παλιούς", από πέρυσι δηλαδή και για δύο νέους, φετινούς. Για δύο γνωστούς και δύο άγνωστους, τους οποίους μαθαίνουμε τώρα. Γενικά, μιλάμε για μία μοιρασμένη κατάσταση στους πάγκους των μεγάλων.
Ας τα πάρουμε με τη χρονική σειρά που αγωνίστηκαν. Το μερίδιο του Μανόλο Χιμένεθ στην αποτυχημένη εκκίνηση της ΑΕΚ στη σεζόν φάνηκε μεγάλο. Κυρίως σε επίπεδο επιλογών, άρα και προετοιμασίας αγώνα, ακόμη και αν ο Ισπανός είχε τον πιο δύσκολο ρόλο από όλους. Αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητήσει η ποδοσφαιρική πραγματικότητα είναι ότι ο κόσμος πήγε ή κάθισε να παρακολουθήσει μια νέα ΑΕΚ με σωστό και έγκαιρο μεταγραφικό σχεδιασμό και τελικά παρακολούθησε την περσινή ομάδα, με τον Λιβάγια αντί του Αραούχο. Αυτό δεν μπορεί παρά να το χρεώνεται ο προπονητής. Νιώθει άβολα; Είναι αυθαίρετο να το πει αυτό κανείς. Απλά το πρώτο κακό δείγμα, το πήρε πάνω του, άρα θα πρέπει ο ίδιος αυτό να το αλλάξει, κάνοντας πια και κάτι πολύ καλό. Πιθανότατα ευρωπαίκό, διότι το χρειάζεται άμεσα...
Ο Μπέσνικ Χάσι έκανε ακριβώς αυτό που δεν έκανε ο Χιμένεθ. Για τον αγώνα με την Παρτιζάν στις γραμμές του έβαλε τους καλύτερούς του. Οχι απαραίτητα τους βασικούς του για τη σεζόν που έρχεται, αλλά εκείνους που έδειξαν στην προετοιμασία ότι μπορούν να κάνουν τη δουλειά σωστά. Κάπως έτσι ο Μπεν πήρε τη θέση του Εμενίκε, ο Ρομαό και ο Ρέτσος έγιναν το κεντρικό αμυντικό δίδυμο, ο Καρσελά με τον Κούτρη επιλέχθηκαν για το βασικό σχήμα. Και κάπως έτσι βέβαια, ήρθε αυτό το 1-3, που είναι και πολύτιμο για την πρόκριση και εντυπωσιακό για την εποχή, αλλά και πολύ χρήσιμο για την εμπιστοσύνη που χτίζεται ανάμεσα σε προπονητή και ποδοσφαιριστές.
Οι άλλοι δύο εκπρόσωποι του "Big 4" είναι ακόμη πιο συγκρίσιμα μεγέθη μεταξύ τους, αυτή τη στιγμή. Διότι πιθανότατα είναι και οι ομάδες που χαρακτηρίζονται περισσότερο από τους προπονητές τους τη δεδομένη χρονική στιγμή. Ο ένας για θετικούς λόγους, ο άλλος για αρνητικούς. Αργότερα μπορεί αυτό να αλλάξει, αν και για τον Στανόγεβιτς είναι ζήτημα αν θα έχει την ευκαιρία να το κάνει και για τον Ουζουνίδη είναι απίθανο να πάψει να έχει τόσο ξεκάθαρα προσωποκεντρικό ρόλο στο φετινό Παναθηναϊκό.
Για τους δύο τεχνικούς, λοιπόν, το παράδοξο σε αυτούς τους αγώνες με Ολιμπίκ και Καμπάλα, αντίστοιχα, ήταν το πώς ο ένας με μια τόσο ίδια ομάδα παρουσίασε τον "Πύργο Της Βαβέλ" και πώς ο άλλος, ο Ελληνας τεχνικός, με μια τόσο άδεια ομάδα παρουσίασε τόσο "γεμάτη" αγωνιστική εικόνα. Προσοχή, οι λέξεις είναι προσεγμένες. Ούτε εντυπωσιακή, ούτε εκπληκτική, ούτε ανεπανάληπτη εικόνα είχε ο Παναθηναϊκός. Αλλά "γεμάτη", αυτή ήταν η εικόνα της ομάδας. Και ο ρόλος του Μαρίνου Ουζουνίδη σε αυτό ήταν ασφαλώς καθοριστικός. Θα είναι τέτοιος, φαίνεται περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ομάδα τούτη τη στιγμή, στη διάρκεια της σεζόν. Ακόμη και όταν ο Παναθηναϊκός θα είναι πια πιο "γεμάτος", διότι αργά ή γρήγορα θα συμβεί αυτό, ο Ουζουνίδης θα έχει τον πρώτο λόγο σε όσα θα παρουσιάζει η ομάδα του εντός αγωνιστικού χώρου.
Πάμε και στον Αλεξάνταρ Στανόγεβιτς και τον ΠΑΟΚ, για τον οποίο το απίθανο δεν ήταν ότι έφτιαξε 11άδα μόνο με ξένους. Αυτό έχει συμβεί και σε άλλες ομάδες, θα συμβεί και στο μέλλον και άλλοτε θα κατακρίνεται και άλλοτε θα αποθεώνεται. Τα σημεία των καιρών με την "ελεύθερη αγορά" θα έχουν τέτοιες προεκτάσεις. Το ποδοσφαιρικά περίεργο ήταν πώς μια τόσο ίδια ομάδα με την περσινή έπαιξε τόσο διαφορετικά. Οχι πια σε τακτική, σχηματισμούς και λειτουργία, που και αυτά ήταν προβληματικά. Αλλά σε ποδοσφαιρική νοοτροπία. Σε ποδοσφαιρική λογική μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Οσο και αν φταίνε οι άλλοι, εκείνοι που ορίζουν τον ΠΑΟΚ, σίγουρα μερίδιο ευθύνης χρεώνεται και ο προπονητής. Και το παίρνει αυτό σε περίοδο που μπορεί να μην κρίνεται τίποτα, εφόσον το γκολ του Ενρίκε φανεί πράγματι αρκετό για την πρόκριση, αλλά και που δύσκολα αλλάζουν πια οι εντυπώσεις...
Το θέμα είναι ότι ο ρόλος του προπονητή, που πολλές φορές έχει απαξιωθεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο, ήρθε μόλις μέσα σε μία εβδομάδα να πάρει τη θέση που του πρέπει. Και δεν το έκανε με το ζόρι, δεν πίεσε για να συμβεί. Συνέβη από μόνο του, απλά και ποδοσφαιρικά, για θετικούς ή αρνητικούς λόγους. Οι ρεβάνς αυτής της εβδομάδας πια, παίρνουν και μια τέτοια σημασία. Εστω κι αν ακόμη είναι πολύ νωρίς, με την παράμετρο όμως ότι είμαστε σε μια χώρα που ποδοσφαιρικά κρίνουμε όχι απλώς γρήγορα, αλλά και βιαστικά. Πάντως, ήδη οι τεχνικοί των μεγάλων μπήκαν σε διαδικασία. Εκείνοι των Δικεφάλων στην προσπάθεια να δικαιώσουν τον εαυτό τους, εκείνοι των "αιωνίων" να τον εδραιώσουν...