Ούγκο Μάισλ: Ο μαέστρος της «Wunderteam»

Γεννήθηκε στο Μαλεσάου της Βοημίας στις 16 Νοεμβρίου του 1881, σε μια εβραϊκή μεσοαστική οικογένεια που μετακόμισε στη Βιέννη την περίοδο που εκείνος ήταν ακόμη σε πολύ μικρή ηλικία.

Μεγαλωμένος σε οικονομικά εύπορη οικογένεια ο πατέρας του ήταν τραπεζίτης και οι γονείς του προσέβλεπαν στο να ακολουθήσει και εκείνος ανάλογη καριέρα. Για αυτό το λόγο, σε ηλικία 12 ετών τον έστειλαν στη Βιέννη με σκοπό να παρακολουθήσει μαθήματα σε μια εμπορική ακαδημία.

Παρόλα αυτά από τα σχολικά του χρόνια ο Μάισλ ερωτεύτηκε το ποδόσφαιρο. Έτσι, εγγράφηκε στην τοπική ομάδα κρίκετ της Βιέννης που διατηρούσε και ποδοσφαιρικό τμήμα.

Οι γονείς του, όμως δεν εγκατέλειψαν τις προσπάθειες για να τον μεταπείσουν και φρόντισαν για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Παρίσι και την Τεργέστη. Εκεί, φύσει φιλομαθής, με απίστευτη αντίληψη και οξυδέρκεια έμαθε άπταιστα αγγλικά, ιταλικά, γερμανικά, γαλλικά, τσέχικα, σουηδικά και γερμανικά.

Με την επιστροφή στη γενέτειρά του προκειμένου να υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία, η πατρική φιγούρα ασκώντας αρκετές πιέσεις και αφού επιστράτευσε όλες τις ικανότητες πειθούς που διέθετε έπεισε τον Μάισλ να ξεκινήσει να δουλεύει σε μια τράπεζα, φυσικά κατόπιν της εκπλήρωσης των στρατιωτικών του υποχρεώσεων.

Πράγματι, το θέλημα του επιβεβαιώθηκε λίγο καιρό αργότερα, Μάλιστα, φάνηκε πρόσκαιρα να δικαιώνεται για την επιμονή του, αφού στα 24 του βρήκε δουλειά ως υπάλληλος σε τράπεζα. Την ίδια στιγμή, ξεκίνησε να δουλεύει ως διαιτητής που μάλιστα έφτασε σε διεθνές επίπεδο. Λίγο αργότερα, προσελήφθη στην αυστριακή ομοσπονδία ποδόσφαιρου.

Μπορεί η μοναδική ταπεινή εργασιακή του αρμοδιότητα να έγκειτο στην εξεύρεση οικονομικά εύρωστων και επιφανών επιχειρηματιών για να χρηματοδοτήσουν την ομοσπονδία, ωστόσο τα πράγματα έμελλε να εξελιχθούν διαφορετικά.

Εξ απαλών ονύχων βαθύς μελετητής του αθλήματος, ακόρεστα φιλόδοξος, με ατσάλινη αποφασιστικότητα, αδάμαστη θέληση και περίσσια αυτοπεποίθηση έδειχνε έτοιμος να αντεπεξέλθει σε μεγαλύτερες προκλήσεις. Εμποτισμένος με τη στόφα του ηγέτη, με σχέδιο, όραμα, ριζοσπαστικές, ρηξικέλευθες προτάσεις και πρώτιστα γνώση, σύντομα ξεδίπλωσε ψήγματα από τα χαρίσματα που του επιδαψίλευσαν οι μοίρες του ποδοσφαίρου.

Απότοκο των παραπάνω, ήταν η σταδιακή διεύρυνση του ρόλου του, και η ανάληψη των ηνίων της ομοσπονδίας. Ταυτόχρονα, αποφασισμένος να κυνηγήσει το όνειρό του, άφησε ερμητικά κλειστά την πόρτα στην προοπτική να ασχοληθεί ξανά με την τράπεζα.

Μια σημαδιακή ισοπαλία

Ένας ισόπαλος αγώνας της Αυστρίας με αντίπαλο την Ουγγαρία το 1912 έμελλε να έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο Μάισλ βαθιά απογοητευμένος από την κακή εικόνα της ομάδας ζήτησε την άποψη του διαιτητή της συνάντησης Χάουκροφτ, αναφορικά με τους τομείς στους οποίους η ομάδα έχρηζε βελτίωσης.

Ο Χάουκροφτ διατύπωσε την άποψη του ότι αποτελεί αδήριτη ανάγκη η πρόσληψη ενός προπονητή, ο οποίος θα έχει ως πρώτιστο καθήκον να συμβάλει στην ατομική πρόοδο των ποδοσφαιριστών.

Στο μυαλό του Μάισλ ήρθε ακαριαία το όνομα του άλλοτε Άγγλου φίλου του Τζίμι Χόγκαν που η προπονητική του φιλοσοφία δεν άνθισε στο Νησί. Θιασώτης της αντίληψης της συνεχούς κυκλοφορίας της μπάλας με μικρές κοντινές μεταβιβάσεις, του συνδυαστικού ποδοσφαίρου και της αέναης συγχρονισμένης κίνησης όλων των παικτών πίστευε πως συνιστούσε το κατάλληλο πρόσωπο, αφού οι ιδέες τους ταυτίζονταν σε σημαντικό βαθμό.

Έτσι, υπέγραψε άμεσα συμφωνία μαζί του με χρονική ισχύ έξι εβδομάδες εν μέρει για να συνεργαστεί με τις κορυφαίες ομάδες της χώρας. Όμως, είχε ως βασικό στόχο στον ορίζοντα την όσο το δυνατόν πληρέστερη προετοιμασία της Εθνικής Αυστρίας για τους επικείμενους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης το 1912.

Ο Τζόναθαν Γουίλσον στο εξαιρετικό βιβλίο: «Αντιστρέφοντας την πυραμίδα» περιγράφει:

«Η πρώτη προπόνηση του Χόγκαν δεν πήγε καλά. Οι Αυστριακοί ποδοσφαιριστές δυσκολεύονταν να τον καταλάβουν και θεωρούσαν ότι επικεντρωνόταν στα βασικά του ποδόσφαιρου.

{…} Ο Χόγκαν έδινε μεγάλη σημασία στη μακρινή μπαλιά που μπορούσε να αποσυντονίσει την αντίπαλη άμυνα, αλλά εννοούσε τη στοχευμένη μπαλιά, όχι την άσκοπη αμυντική απόκρουση».

Αν και η ενστάλαξη νέων κανόνων και αρχών μόνο εύκολη υπόθεση δεν συνιστούσε, εντούτοις η εξαιρετική πορεία της ομάδας στους Ολυμπιακούς του 1912 μέχρι τα ημιτελικά , αποτέλεσε το διαβατήριο για την μονιμοποίηση του.

Και ενώ τα πράγματα κυλούσαν ιδανικά, η σκιά του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου «έπνιξε» τα πάντα. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος όλοι οι Άγγλοι φυλακίστηκαν, έως ότου να ολοκληρωθούν οι εχθροπραξίες. Έτσι, ο Χόγκαν συνελήφθη ως ξένος υπήκοος, ενώ και η οικογένειά του είχε την ίδια τύχη.

Τελικά, τον Μάρτιο του 1915 η σύζυγος και τα παιδιά του Χόγκαν απελευθερώθηκαν. Ο ίδιος αποφυλακίστηκε μια ημέρα, προτού σταλεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αιχμάλωτων στη Γερμανία.

Ο Μάισλ τον διαδέχτηκε, όντας ο αρχιτέκτονας μιας ομάδας-όνειρο, η οποία την δεκαετία του 1930 θάμπωνε και σκορπούσε ρίγη στους απανταχού ποδοσφαιρόφιλους. Την υπηρέτησε με ανιδιοτελή αγάπη επί 19 συναπτά έτη (1919-1937) από το θώκο του ομοσπονδιακού τεχνικού.

Μια Βασίλισσα δίχως στέμμα



Το εκπληκτικό δημιούργημα που διεύθυνε ο Μάισλ που έγινε γνωστό ως «Wunderteam», δηλαδή ομάδα θαύμα, έμεινε αήττητο για 14 συνεχή παιχνίδια από τις 12 Απριλίου 1931 ως τις 7 Δεκεμβρίου 1932 με ολοκληρωτικούς θριάμβους (6-0 τη Γερμανία, 8-1 την Ελβετία και την Ουγγαρία με 8-2).

Το δυστύχημα είναι ότι δεν μπόρεσε να εξαργυρώσει την κυριαρχία της, καθώς κατέκτησε ένα και μοναδικό τρόπαιο: το Κύπελλο Κεντρικής Ευρώπης(προπομπό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος) το 1932, επικρατώντας των Ιταλών με σκορ 4-2 στον τελικό. Υιοθετώντας τον σχηματισμό 2-3-5 έκανε ένα ολόκληρο έθνος να παραληρεί.

Η «μάχη των συμμοριών του δρόμου»

Αν και το 1934 στο Μουντιάλ της Ιταλίας θεωρούνταν δικαίως ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί, δεν έφτασε μέχρι το τέλος της διαδρομής.
Στα προημιτελικά οι Αυστριακοί τέθηκαν αντιμέτωποι με τους άλλοτε συμμάχους Ούγγρους (με τους οποίους έως το 1918 αποτελούσαν την Αυστροουγγαρία) σε ένα παιχνίδι που έμεινε στην ιστορία ως «η μάχη συμμοριών του δρόμου».

Εν τέλει, σε έναν αγώνα με πολλά αντιαθλητικά μαρκαρίσματα, ο οποίος παράλληλα δεν διεκδικούσε σε καμιά περίπτωση δάφνες ποιότητας, επιβλήθηκαν με σκορ 2-1 σφραγίζοντας το εισιτήριο για τα ημιτελικά.

Μουσολίνι Vs Αυστρία σημειώσατε άσο

Ο επόμενος σκόπελος αποδείχθηκε ανυπέρβλητος. Οι διοργανωτές Ιταλοί και συγκεκριμένα ο Μπενίτο Μουσολίνι χρησιμοποίησε τον θεσμό ως όχημα ικανοποίησης των προσωπικών του φιλοδοξιών και μέσο προπαγάνδας για την ανέλιξη του φασιστικού ιδεώδους.
Ουδείς μπορούσε να φράξει το δρόμο προς τη δόξα.

Χρησιμοποίησε κάθε μέσο θεμιτό ή αθέμιτο προκειμένου να επιτύχει το σκοπό του και τα κατάφερε. Επέλεγε ο ίδιος τους διαιτητές στα ματς της οικοδέσποινας, ενώ στον ημιτελικό όλως… τυχαίως φρόντισε να βραχεί το χορτάρι λίγο πριν από την έναρξη.

Σε έναν αγωνιστικό χώρο που προσομοίαζε περισσότερο σε βάλτο οι βιρτουόζοι Αυστριακοί δεν μπόρεσαν να ξεδιπλώσουν πτυχές του ταλέντου τους και να επιβάλουν το ρυθμό τους.

Ο πολυμήχανος Βιτόριο Πότσο, ο ιθύνων νους στις δύο διαδοχικές κατακτήσεις Μουντιάλ(1934,1938) για την «σκουάντρα ατζούρα», ανέθεσε στον Λουιζίτο Μόντι (που στο πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο είχε παίξει με τη φανέλα της Αργεντινής και εν συνεχεία ιταλοποιήθηκε) να κολλήσει σαν γραμματόσημο πάνω στον Ζίντελαρ απορρυθμίζοντας πλήρως το μεγάλο αστέρι της «βούντερτιμ».

Από εκεί και πέρα, τα πράγματα απλουστεύτηκαν θεαματικά. Ένα γκολ του Γκουάιτα( όμοια περίπτωση με τον συμπαίκτη του Μόντι) αποδείχθηκε αρκετό για την νίκη-πρόκριση.



Μπορεί στο μικρό τελικό της παρηγοριάς να ηττήθηκε με σκορ 3-2 από την Γερμανία, ωστόσο η πικρή αλήθεια είναι ότι με βάση το έμψυχο δυναμικό της ο μόνος στόχος ήταν η κορυφή.

Όπως μετέπειτα η Ουγγαρία το 1954, η Ολλανδία την δεκαετία του 1970, έτσι και η Αυστρία έμελλε να χαρακτηριστεί μια Βασίλισσα δίχως στέμμα.

Ο αδερφός του Ούγκο Μάισλ, Γουίλι ήταν διαπρεπής αθλητικός δημοσιογράφος, ενώ είχε σπουδάσει και νομικές επιστήμες. Το 1953 εξέδωσε το βιβλίο «Soccer Revolution» που έκανε τον Ρίνους Μίχελς όπως έχει πει ο ίδιος να εμπνευστεί το περίφημο «total football».

O μαέστρος της «Wunderteam, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 55 ετών προδομένος από την καρδιά του, ωστόσο πρόλαβε να επηρεάσει το άθλημα, όσο λίγοι. Τώρα, πλέον σκαρώνει ποδοσφαιρικά συστήματα στον ουρανό.

Επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube