Πολλές φορές η ιστορία δεν χτίζεται από τα «ΝΑΙ» που λες, αλλά από τα «ΟΧΙ».
Πολλές φορές, ο μύθος ενός αθλητή δεν γιγαντώνεται μόνο από τους τίτλους που κατακτά, αλλά από αυτούς που επιλέγει να χάσει…
Το μεγαλείο του Μοχάμεντ Άλι δημιουργήθηκε από ένα «ΌΧΙ» που θέλησε να πει… Από τίτλους που επέλεξε να χάσει… Από το ανάστημα που όρθωσε απέναντι σε ένα ολόκληρο κράτος.
Από όλα αυτά… Α, και από ένα βήμα που ΔΕΝ έκανε!
«κε.ΆΛΙ ΕΡΧΟΣΑΣΤΕ ΜΑΖΊ ΜΟΥ»
Απρίλιος 1967… Στο κτίριο του ταχυδρομείου του Χιούστον στο Τέξας μια ομάδα νεαρών είναι στη σειρά. Για να αποδεχθεί να καταταγεί στον στρατό και να πολεμήσει το Βιετνάμ η διαδικασία ήταν απλή. Άκουγε το όνομά του και έκανε ένα βήμα μπροστά. Αυτό ήταν…
Μετά από περίπου δύο ώρες αναμονή είχε έρθει η σειρά του.
«Κάσιους Μάρκελους Κλέι»… Καμία αντίδραση.
«Κάσιους Μάρκελους Κλέι…». Το πόδι του παρέμεινε καρφωμένο στο έδαφος όπως και το βλέμμα του στο κενό.
Ένας άλλος αξιωματικός που βρισκόταν στον χώρο και για να μην αποτελέσει ο «Κλέι» κακό παράδειγμα για τους υπόλοιπους 11 άνδρες που ήταν μαζί του στον χώρο, τον πλησίασε και τον κάλεσε να τον ακολουθήσει. «κε.Άλι ερχόσαστε μαζί στο δωμάτιο αυτό, σας παρακαλώ…».
Ο Μοχάμεντ δεν μίλησε αλλά άρχισε να τον ακολουθεί. Στο δωμάτιο αυτό θα του διευκρινιστεί τι θα συμβεί εάν δεν δεχθεί να ακολουθήσει τη διαδικασία και αρνηθεί να καταταγεί στον στρατό. Οι αξιωματικοί του έδωσαν άλλη μια ευκαιρία να αλλάξει άποψη αλλά ο κόπος ήταν μάταιος.
Ο Άλι, έχοντας μπροστά του και αξιωματούχους από το FBI αρνήθηκε, υπέγραψε ότι αποδέχεται όσα ορίζει η νομοθεσία, γνωρίζοντας ότι μπορεί να καταλήξει στη φυλακή. Αγνοώντας μέχρι και την επιστολή ενός από τους δικηγόρους του και αποχώρησε.
Η ιστορία είχε γραφεί…
«I ain’t got no quarrel with the Vietcong»
Την απόφασή του, ο Μοχάμεντ Άλι την είχε προαναγγείλει…
Το 1964 ο Άλι είχε αποτύχει σε υποχρεωτικά τεστ για να καταταγεί στον στρατό καθώς η μόρφωσή του, ήταν κατώτερου επιπέδου. Ωστόσο ο πόλεμος στο Βιετνάμ και οι ανάγκες του αμερικανικού στρατού για ενισχύσεις αποτέλεσε την αφορμή να πέσουν και άλλο τα στάνταρ αυτά. Τον Νοέμβριο του 1965 ήταν ήδη αρκετά χαμηλά και τον Φεβρουάριο του 1966 ο Άλι ήταν και τυπικά «ικανός» να καταταγεί.
Η πρώτη του αντίδραση στην εξέλιξη αυτή ήταν ξεκάθαρη. Έχοντας αποδεχθεί το «Κοράνι» και με το όνομά «Μοχάμεντ Άλι» κάνει την παρακάτω δήλωση:
«Γιατί θα πρέπει να μου ζητήσουν να βάλω μια στολή και να πάω 10.000 μίλια μακριά απ’ την πατρίδα και να ρίχνω βόμβες και σφαίρες σε μελαψούς ανθρώπους στο Βιετνάμ, ενώ οι άνθρωποι που αποκαλούνται Αράπηδες, αντιμετωπίζονται στο Λούισβιλ σαν σκυλιά και τους αρνούνται απλά ανθρώπινα δικαιώματα; Όχι εγώ δεν θα φύγω 10.000 μίλια από την πατρίδα για να βοηθήσω στη δολοφονία και στην πυρπόληση μιας άλλης φτωχής χώρας απλώς για να συνεχιστεί η κυριαρχία των λευκών δουλοκτητών πάνω στους σκουρόχρωμους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Ήρθε η μέρα, που αυτό το κακό πρέπει να τελειώσει».
Ο Μοχάμεντ Άλι, παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν, όμως είχε εμμείνει στην απόφασή του.
«Έχω προειδοποιηθεί ότι αν κρατήσω μια τέτοια στάση θα μου κοστίσει εκατομμύρια δολάρια. Αλλά το έχω πει μια φορά και θα το πω και πάλι. Ο πραγματικός εχθρός του λαού μου είναι εδώ. Δεν θα ντροπιάσω τη θρησκεία μου, τον λαό μου ή τον εαυτό μου με το να γίνει ένα εργαλείο για να υποδουλώσω όσους αγωνίζονται για τη δική τους δικαιοσύνη, την ελευθερία και την ισότητα... Αν πίστευα ότι ο πόλεμος επρόκειτο να φέρει την ελευθερία και την ισότητα στα 22 εκατομμύρια του λαού μου, δεν θα χρειαζόταν να με επιστρατεύσουν, θα έπαιρνα μέρος αύριο. Δεν έχω τίποτα να χάσω εάν σταθώ όρθιος για τις πεποιθήσεις μου. Γι’ αυτό και θα πάω στη φυλακή, και τι έγινε; Βρισκόμαστε ήδη στη φυλακή 400 χρόνια».
Όταν μετά από λίγα χρόνια είχε κληθεί να κάνει το βήμα εμπρός τα πάντα στο κεφάλι του ήταν ξεκάθαρα. Απλά. Εκείνος είχε μιλήσει. Και εκείνο το πρωί στο ταχυδρομείο του Χιούστον απλώς είχε δώσει άλλη μια γροθιά. Μόνο που αυτή είχε ζαλίσει το πολιτικόστρατιωτικό κατεστημένο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
Αποχωρώντας από το κτίριο το μυαλό όλων όσων έμαθαν την είδηση, θα πάει σε άλλο ένα από τα ποιηματάκια που σκαρφιζόταν με τεράστια ευκολία.
«I ain’t got no quarrel with them Viet Cong», είχε πει προ μηνών, και το είχε τηρήσει.
Η νομοθεσία όριζε πρόστιμο 10.000 δολαρίων, και ποινή πέντε ετών. Η έφεση που θα κατατεθεί άμεσα από την πλευρά του, θα τον φέρει ενώπιων του δικαστηρίου στις 6 Μαΐου 1968.
Μέσα την επόμενη ώρα από την άρνησή του να καταταγεί, ο Μοχάμεντ Άλι θα χάσει όλα όσα είχε κερδίσει στο ρινγκ. Η ομοσπονδία πυγμαχίας της Νέας Υόρκης τον τιμωρεί στερώντας του την άδεια του πυγμάχου, και η WBA, η παγκόσμια ομοσπονδία του είχε αφαιρέσει τον τίτλο που είχε κερδίσει ρίχνοντας στο καναβάτσο τον Σόνι Λίστον σε ηλικία μόλις 18 ετών.
Η ΠΑΡΩΔΙΑ ΤΩΝ 21 ΛΕΠΤΩΝ
Στο δικαστήριο τα πάντα έμοιαζαν προαποφασισμένα… Δώδεκα ένορκοι, έξι άνδρες και έξι γυναίκες, όλοι τους «λευκοί» καλούνταν να πάρουν μια απόφαση απέναντι σε έναν άνθρωπο που πρέσβευε την ισότητα και αποτελούσε ίσως τη μεγαλύτερη απειλή για μια Αμερική που ακόμη δεν μπορούσε να αποβάλει τις διακρίσεις και τον ρατσισμό από την καθημερινότητά της.
Σε 21 λεπτά οι ένορκοι θα αποφασίσουν την ενοχή του. Θα του επιβληθεί όσα όρισε ο νόμος. Πρόστιμο 10.000 δολαρίων και φυλάκιση πέντε ετών η οποία όμως δεν θα εφαρμοστεί λόγω της έφεσης που κατέθεσε, αλλά και αποκλεισμό από αγώνες πυγμαχίας για τρία χρόνια.
Στο διάστημα που ακολούθησε ο Μοχάμεντ Άλι δεν έμεινε με δεμένα τα χέρια. Δήλωσε ειρηνιστής, συμμετείχε σε αντιστρατιώτικές συναντήσεις, δίπλα στον Μάλκομ Χ και τον Ελίγια Μοχάμεντ.
«ΕΧΑΣΕ ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΟΥ ΠΥΓΜΑΧΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ»
Στις 26 Οκτωβρίου του 1970 πια, θα επιστρέψει στο ρινγκ. Θα αντιμετωπίσει τον Τζέρι Κουαρι στην Ατλάντα τον οποίο θα βγάλει νοκ-άουτ στον τρίτο γύρο. Στις 8 Μαρτίου του 1971 θα τεθεί αντιμέτωπος με τον Τζοε Φρέιζιερ στον «Αγώνα του αιώνα», εκεί που θα γνωρίσει την ήττα μετά από 15 γύρους. Την πρώτη του ήττα στο ρινγκ.
Μετά από αυτό θα θελήσει να βγάλει νοκ-άουτ και την Αμερική σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσει την φήμη του. Και στις 28 Ιουνίου θα του ίδιου έτους θα τα καταφέρει. Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ θα τον απαλλάξει από την ποινή του με ψήφου 8-0.
Θα του επιστραφεί ο τίτλος και θα αναδειχθεί νικητής σε μια μάχη με τεράστιο κόστος για εκείνον.
«Έχασε τα καλύτερα πυγμαχικά του χρόνια και τα καλύτερα χρόνια της ζωής του», θα σχολιάσει μετά από χρόνια ο προπονητής του. «Μετά την διακοπή του δεν θύμιζε τόσο τον αθλητή που γνωρίζαμε. Ήταν περισσότερο… flat-footed (σσ. πατούσε όλο το πέλμα στο έδαφος, κάτι που έχει σαν αποτέλεσμα να μην κινείται το ίδιο γρήγορα και εκρηκτικά)», θα πει ο Αντζελο Νταντί.
«Ακόμη κι έτσι όμως ήταν τόσο θαυμάσιος σε αυτό που έκανε που ακόμη και έτσι ήταν ανάμεσα στους καλύτερους, και καλύτερος από όλους στην κατηγορία του. Έκλεψε τα καλύτερα του χρόνια», θα καταλήξει ο Ντάντι σε συνέντευξη που θα παραχωρήσει.
Ωστόσο, υπήρξαν και περισσότεροι που αναγνώρισαν τον μύθο που «έχτισε» γύρω από το πρόσωπό του με εκείνη την απόφαση.
Ο Μπαράκ Ομπάμα, ως πρόεδρος των ΗΠΑ, θα πει την ημέρα του θανάτου του Άλι και θα τον υμνήσει για την απόφασή του αυτή να μην καταταγεί.
«Η απόφασή του αυτή τον έκανε να αποκτήσει εχθρούς από κάθε πλευρά. Είχε ως αποτέλεσμα τον διασυρμό του και παραλίγο να τον έστελνε στη φυλακή. Ωστόσο ο Άλι ύψωσε το ανάστημά του και στύλωσε τα πόδια του. Και η νίκη του αυτή, μας βοήθησε να συνηθίσουμε μια Αμερική έτσι όπως την αναγνωρίζουμε σήμερα».