Λαγαρίας στον ΣΠΟΡ FM: «Επαγγελματικό ποδόσφαιρο χωρίς επενδυτές δεν μπορεί να υπάρχει»

Για τις επιπτώσεις του κορωνοϊού στις επιπτώσεις των αποδοχών των ποδοσφαιριστών μίλησε ο δικηγόρος Νίκος Λαγαρίας.

Στην "Εφεση της Τρίτης" του ΣΠΟΡ FM 94,6 ο εξειδικευμένος νομικός αθλητικού δικαίου και επί επταετία μέλος της ΠΕΕΟΔ/ΕΠΟ ανέλυσε τα όσα θα συμβούν στο ελληνικό ποδόσφαιρο μετά την πανδημία.

Τόνισε ότι "δεν μπορεί να υπάρξει ποδόσφαιρο χωρίς επενδυτές" και επικέντρωσε στα οικονομικά ζητήματα που θα απασχολήσουν FIFPro και ΠΣΑΠ.

Ιδού η συζήτηση του Κυριάκου Θωμαΐδη με τον Νίκο Λαγαρία

Η ντιρεκτίβα της FIFA για την αντιμετώπιση της πανδημίας ορίζει ως προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε διαδικασία μείωσης αποδοχών ποδοσφαιριστών, τη συζήτηση με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Αμειβόμενων Ποδοσφαιριστών, τον ΠΣΑΠ. Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι την επόμενη εβδομάδα ενδέχεται να συνομιλήσουν σε τηλεδιάσκεψη. Εκτιμάτε ότι ο ΠΣΑΠ θα μπορούσε να υποχρεώσει με κάποιο τρόπο τα μέλη του, να αποδεχθούν μείωση στις αποδοχές τους λόγω της ανωτέρας βίας της πανδημίας;

«Για να εκφέρει κανείς υπεύθυνη άποψη για τόσο σοβαρές έννομες συνέπειες, όπως είναι η μείωση των αποδοχών επαγγελματιών ποδοσφαιριστών, το πρώτο δεδομένο που θα πρέπει να έχει υπόψη του είναι αν θα ξαναρχίσει το πρωτάθλημα και πότε. Και αυτό δεν είναι ακόμα γνωστό, ούτε εξαρτάται αποκλειστικά από το ίδιο το ποδόσφαιρο.

Θεωρητικά μιλώντας ο ΠΣΑΠ θα μπορούσε να συστήσει σε υψηλόμισθα μέλη του που αγωνίζονται σε ομάδες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες λόγω της πανδημίας, να αποδεχθούν εύλογες μειώσεις αποδοχών.

Παρότι βέβαια, να υπογραμμιστεί αυτό, το καταστατικό του ΠΣΑΠ δεν του επιτρέπει κατά κανόνα, σε ομαλές περιόδους δηλαδή, να κάνει τέτοιου είδους συστάσεις στα μέλη του, ακριβώς λόγω της φύσης των υπηρεσιών των ποδοσφαιριστών σε σχέση με τη διάρκεια που μπορούν να τις προσφέρουν.

Μια τέτοια πρωτοβουλία στην παρούσα πιεστική συγκυρία θα μπορούσε να αποφασιζόταν ιδανικά από τη γενική συνέλευση του ΠΣΑΠ, για ευνόητους λόγους.

Αλλιώς από την εκτελεστική του επιτροπή, που στη σύνθεσή της μετέχουν εκτός από τα μέλη του διοικητικού του συμβουλίου και δέκα αρχηγοί ομάδων».

Θα μπορούσε ο ΠΣΑΠ να συνάψει με τις Λίγκες μια συλλογική σύμβαση εργασίας, όπως προτείνει η FIFA με τη ντιρεκτίβα της στις περιπτώσεις που το επιτρέπει η εκάστοτε εθνική νομοθεσία;

«Ακόμα και αν μπορούσε ο ΠΣΑΠ να συνάπτει συλλογικές συμβάσεις και μάλιστα για μείωση αποδοχών ποδοσφαιριστών, που προσωπικά το αποκλείω, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας ούτως ή άλλως υποχωρούν έναντι των ευνοϊκότερων ρυθμίσεων των ατομικών συμβολαίων, των συμβάσεων εργασίας δηλαδή, των ποδοσφαιριστών. Γι’ αυτό και εκτιμώ ότι οι ποδοσφαιριστές θα κρίνουν τελικά οι ίδιοι τι θα κάνουν με τα συμβόλαιά τους, κατά περίπτωση».

Και αν στο τέλος δεν καταλήξουν σε συμφωνία με τις ομάδες τους, ποια μπορεί να είναι η εξέλιξη;

«Τότε σύμφωνα με όσα είναι γνωστά μέχρι σήμερα, οι υποθέσεις τους θα κριθούν στις επιτροπές οικονομικών διαφορών της ΕΠΟ, κατά τις ειδικότερες οδηγίες της FIFA για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Βέβαια επιτρέπεται και η προσφυγή στα τακτικά δικαστήρια, αλλά εκεί θα υπήρχε πολύμηνη καθυστέρηση που θα δημιουργούσε αναστάτωση στο ποδόσφαιρο.

Φυσικά δεν θα μπορούσε ποτέ να αποκλειστεί εκ των προτέρων και το ενδεχόμενο ρύθμισης κάποιων νομικών παραμέτρων με νόμο του κράτους, όπως έγινε με το επίδομα των 800 ευρώ που θα λάβουν και επαγγελματίες ποδοσφαιριστές».

Επομένως ο ΠΣΑΠ δεν μπορεί να υποχρεώσει τους ποδοσφαιριστές να δεχθούν μείωση των αποδοχών τους. Οι ΠΑΕ θα μπορούσαν να το κάνουν αυτό με κάποιο τρόπο;

«Σύμφωνα με την ντιρεκτίβα της FIFA και οι ομάδες μπορούν να προσφύγουν στην επιτροπή οικονομικών διαφορών της ΕΠΟ, για να κρίνει αυτή αν είναι επιτρεπτές οι μειώσεις και μέχρι ποίου σημείου, για κάθε παίκτη ξεχωριστά, κατά περίπτωση δηλαδή. Επιτρέπεται επίσης και η προσφυγή στα τακτικά δικαστήρια, για τον ίδιο λόγο.

Και πάντως, στα συμβόλαια υπάρχει όρος ότι οι ποδοσφαιριστές οφείλουν να αναγνωρίζουν, να σέβονται και να τηρούν τα καταστατικά, τους κανονισμούς και τις αποφάσεις των FIFA, UEFA και ΕΠΟ, καθώς και αυτές των Επαγγελματικών Ενώσεων, δηλαδή των ποδοσφαιρικών Λιγκών.

Άρα, σε κάθε περίπτωση οι ποδοσφαιριστές είναι υποχρεωμένοι να σεβαστούν τη ντιρεκτίβα της FIFA για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης από την πανδημία, αλλά και τυχόν αποφάσεις των Λιγκών για διαπραγματεύσεις».

Η ντιρεκτίβα προβλέπει ότι θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το εκάστοτε εθνικό δίκαιο. Τι προβλέπει το ελληνικό δίκαιο και οι κανονισμοί της ΕΠΟ σ’ αυτές τις περιπτώσεις;

«Πρώτα απ’ όλα, ας δούμε τι προβλέπει ο κανονισμός ιδιότητας και μεταγραφών ποδοσφαιριστών της ΕΠΟ. Σε περίπτωση στράτευσης ενός ποδοσφαιριστή, όπου δεν μπορεί δηλαδή να παρέχει τις υπηρεσίες του στην ομάδα, οι καταβαλλόμενες τακτικές και έκτακτες μηνιαίες αποδοχές του μειώνονται στο μισό. Η διάταξη αυτή θα μπορούσε ενδεχομένως να τύχει αναλογικής εφαρμογής, για παράδειγμα.

Ως προς το ελληνικό δίκαιο, ο βασικός κανόνας είναι ότι χωρίς εργασία δεν καταβάλλεται μισθός. Όταν ο εργοδότης δεν μπορεί να αποδεχθεί την εργασία του εργαζόμενου για λόγους ανωτέρας βίας, όπως αναμφίβολα είναι η πανδημία του κορωνοϊού, δεν καθίσταται υπερήμερος και δεν οφείλει να καταβάλλει τις αποδοχές.

Παράλληλα όμως, στην ελληνική έννομη τάξη υπάρχουν νομικοί μηχανισμοί που επιτρέπουν, αλλά και επιβάλλουν βεβαίως, την αναγωγή των αποδοχών στο μέτρο που αρμόζει, λόγω ακριβώς της επιδείνωσης της οικονομικής κατάστασης του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Η πραγματικότητα είναι ότι επαγγελματικό ποδόσφαιρο χωρίς επενδυτές, δεν μπορεί να υπάρχει. Και στην παρούσα συγκυρία, δεν είναι μόνο οι εργαζόμενοι που πρέπει να στηριχτούν».

Ο πρόεδρος του ΠΣΑΠ, δήλωσε προχθές ότι έχει ήδη επικοινωνήσει με την παγκόσμια συνομοσπονδία των ποδοσφαιριστών, τη FIFPRO, προκειμένου να την ενημερώσει για την απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΠΟ που, λόγω της πανδημίας, «παγώνει» το δικαίωμα των ποδοσφαιριστών να διεκδικούν τα δεδουλευμένα τους. Όπως αποκάλυψε η διαδικτυακή «Δίκη», ο ΠΣΑΠ είχε ξανακάνει κάτι παρόμοιο το 2017, πάλι για δυσλειτουργίες στις οικονομικές διαφορές της ΕΠΟ εις βάρος των ποδοσφαιριστών. Και παρότι η παγκόσμια συνομοσπονδία ποδοσφαιριστών είχε δείξει άμεσο ενδιαφέρον, τα προβλήματα τελικά δεν επιλύθηκαν επειδή περιέργως ο ΠΣΑΠ δεν έδειξε την ίδια ζέση στη συνέχεια. Ήσασταν τότε νομικός εκπρόσωπος του ΠΣΑΠ στην επιτροπή οικονομικών διαφορών της ΕΠΟ, γνωρίζετε γιατί δεν επέμεινε περισσότερο η FIFPΟ;

«Φυσικά γνωρίζω την επιστολή του 2017, όπως και οι υπόλοιποι εκπρόσωποι του ΠΣΑΠ στην επιτροπή οικονομικών διαφορών της ΕΠΟ εκείνη την εποχή, αφού μας αφορούσε και προσωπικά, αντιμετωπίζαμε τα συγκεκριμένα νομικά θέματα στην επιτροπή. Πράγματι δεν παρενέβη ευθέως τότε η FIFPRΟ. Όχι φυσικά γιατί δεν ενδιαφέρθηκε, αντιθέτως έδειξε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από την πρώτη στιγμή, αλλά γιατί επρόκειτο για ζητήματα χαμηλής πολιτικής που είχε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει μόνος του ο ΠΣΑΠ, αν ήθελε.

Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι η FIFPRO δεν παρενέβη κατά το παρελθόν ούτε και για πολύ βασικότερα ζητήματα στην ποδοσφαιρική Ελλάδα, όπως είναι το εγγυητικό ταμείο που έχει συμφωνήσει ο ΠΣΑΠ με τις Λίγκες και την ΕΠΟ εδώ και πολλά χρόνια, αλλά δεν μπήκε ποτέ σε λειτουργία. Πρόκειται για ένα ταμείο από το οποίο οι ποδοσφαιριστές θα εισέπρατταν μέρος των δεδουλευμένων που έχασαν λόγω του υποβιβασμού των ομάδων τους σε ερασιτεχνική κατηγορία.

Η FIFPRO διαχρονικά επιδεικνύει θεσμική εγκράτεια, μαζί με ηγετική υπευθυνότητα. Από τα δικαιώματα εικόνας των ποδοσφαιριστών που πουλάει σε εταιρείες ηλεκτρονικών παιχνιδιών χρηματοδοτεί κάθε χρόνο με ένα πολύ σεβαστό ποσό τα μέλη της, τους 65 εθνικούς συνδέσμους ποδοσφαιριστών. Έτσι, δεν είναι καθόλου περίεργο ότι έχει την απαίτηση να διαχειρίζονται κατά κανόνα μόνοι τους τις υποθέσεις τους και δίνει τις συμβουλές της κυρίως όταν της ζητηθούν».

Εκτιμάτε δηλαδή ότι δεν θα παρέμβει εντονότερα η FIFPRO στην Ελλάδα, για αυτό που έγινε με την αναστολή του δικαιώματος άσκησης προσφυγών των ποδοσφαιριστών; Και λέω εντονότερα γιατί με ανάρτησή της στην ιστοσελίδα της στις 7 του μήνα μας πληροφόρησε ότι η ΕΠΟ είναι μαζί με τις ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Κροατίας, της Μάλτας και της Ρουμανίας οι μόνες ομοσπονδίες που ανέστειλαν τη λειτουργία των επιτροπών οικονομικών διαφορών στο ποδόσφαιρο, λόγω του κορονοϊού.

«Πράγματι, έχετε δίκιο, έχει κάνει αναφορά και στην ελληνική επιτροπή οικονομικών διαφορών. Και επιπροσθέτως, με τους εθνικούς της συνδέσμους έχει ήδη ενημερώσει τις ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες σ’ αυτές τις χώρες που αναφέρατε, ότι οι οικονομικές διαφορές θα μπορούσαν να επιλύονται με τηλεδιασκέψεις, όπως ακριβώς συμβαίνει και στo αντίστοιχο δικαιοδοτικό όργανο της FIFA, το DRC.

Η διατύπωσή της είναι πολύ προσεκτική, διπλωματική θα έλεγε κανείς. Θα μπορούσαν, είπε η FIFPRO, όχι θα έπρεπε. Γιατί για να πεις θα έπρεπε, θα πρέπει να μπορείς να το επιβάλεις κιόλας.

Πάντως δεν αποκλείεται να υπάρξει νεότερη ανακοίνωσή της ή επικοινωνία της με τη FIFA για το θέμα της μονομερούς τροποποίησης του κανονισμού ιδιότητας και μεταγραφών της ΕΠΟ μεσούσης της αγωνιστικής περιόδου. Παρότι βέβαια, για να ακουστεί και η άλλη άποψη, οι κανονισμοί του ποδοσφαίρου δίνουν την εξουσία στις εκτελεστικές επιτροπές των εθνικών ομοσπονδιών να αποφασίζουν αμετάκλητα για θέματα που δεν προβλέπονται στους κανονισμούς και σχετίζονται με καταστάσεις ανωτέρας βίας, όπως είναι η πανδημία του κορωνοϊού».

Ο πρόεδρος του ΠΣΑΠ είπε επίσης ότι η τροποποίηση του κανονισμού της ΕΠΟ μέσα σ’ αυτή την πανδημία, είναι αντισυνταγματική. Έχετε και εσείς την ίδια άποψη;

«Ένα από τα σφάλματα που κάνουμε συχνά ακόμα και οι δικηγόροι, είναι ότι εκφέρουμε δημόσια κατηγορηματικές κρίσεις περί αντισυνταγματικότητας, επί μη επιλυθέντων νομικών προβλημάτων. Δηλαδή, το θέμα στα νομικά δεν είναι ποιο είναι το σωστό και μάλιστα κατά την άποψή μας, αλλά ποιο θα θεωρήσει σωστό το αρμόδιο τακτικό δικαστήριο και μάλιστα αμετακλήτως.

Άλλωστε όλοι γνωρίζουμε ότι λόγω του κορονοϊού έχει ανασταλεί η λειτουργία και των τακτικών δικαστηρίων ακόμα, ενώ πρέπει να μη ξεχνάμε ότι και το δικαίωμα στην υγεία είναι και αυτό ένα συνταγματικό δικαίωμα.

Πάντως, να επισημανθούν δύο ακόμα πράγματα.

Πρώτον ότι οι επιτροπές οικονομικών διαφορών των εθνικών ομοσπονδιών ποδοσφαίρου εκ των πραγμάτων θα πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν έστω και υποτυπωδώς, με τηλεδιασκέψεις, για να είναι σε θέση να εφαρμόσουν τις οδηγίες που έστειλε η FIFA στις εθνικές ομοσπονδίες ποδοσφαίρου για τη διαχείριση της κρίσης της πανδημίας.

Και δεύτερον, οι ίδιες οδηγίες της FIFA αναφέρουν ρητά ότι οι τυχόν οικονομικές δυσκολίες κάποιων ομάδων να συμμορφωθούν προς αποφάσεις επιτροπών οικονομικών διαφορών και πειθαρχικών επιτροπών, δεν θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως λόγος για να κάμπτεται η υποχρέωσή τους αυτή».