Η μοίρα ήταν ο μόνος αντίπαλος που λύγισε την «Grande Torino»

Υπήρξε ότι καλύτερο είχε βγάλει το ιταλικό ποδόσφαιρο σε επίπεδο συλλόγων. Αγαπήθηκε παράφορα και έφυγε τόσο γρήγορα, που δεν πρόλαβε να φθαρεί.

Στο διάβα της δεν νικούσε απλά. Ανάγκαζε τον αντίπαλο να υποκλιθεί. Ωστόσο μία μοιραία πτήση, ένα ομιχλώδες απόγευμα στις 4 Μαΐου του 1949, έμελλε να καταφέρει αυτό που οι αντίπαλοι δεν κατόρθωναν επί χρόνια.

Ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος για την «Grande Torino».

«Οι μοίρες θαρρείς πως ζήλεψαν και αποφάσισαν να βάλουν ένα τέρμα στη διαδρομή της μεγαλύτερης ομάδας που είχε δει, έως τότε, ο πλανήτης. Ένα βίαιο, απότομο και άδικο τέρμα.

Η Τορίνο έσβησε σε εκείνα τα δευτερόλεπτα που μεσολάβησαν το συννεφιασμένο απόγευμα στη Σουπέργκα, που κάθε άλλο παρά άνοιξη θύμιζε, όταν το αεροπλάνο το οποίο μετέφερε από τη Λισαβόνα την αποστολή συνετρίβη στην Μπαζίλικα.

Η Τορίνο ως σύλλογος δεν θα ξεπερνούσε ποτέ το σοκ. Η ομάδα εκείνη ωστόσο από τα αδικοχαμένα παλληκάρια θα περνούσε αυτόματα στη σφαίρα του μύθου. Και δεν πρόκειται ποτέ να ξεπεραστεί στο μυαλό αυτών που την πρόλαβαν αλλά και στους νεότερους που την έμαθαν μέσα από τις διηγήσεις και τα ελάχιστα πλάνα που σώζονται. Εκείνη η υπερομάδα έφυγε σε ένα τέλειο σημείο, ενώ δεν είχε κάνει τον κύκλο της. Ουσιαστικά μόλις τον άρχιζε.

Σε εκείνα τα πρώτα χρόνια, μετά τη δίνη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ιταλία, ντροπιασμένη και ηττημένη, δεν είχε πολλά πράγματα που την άφηναν να έχει ψηλά το κεφάλι. Πλην της «Γκρανάτα». Ως ομάδα δεν είχε αντίπαλο. Σε εσωτερικό επίπεδο άφηνε τη σκόνη της να καλύπτει τους υπόλοιπους. Και εκτός συνόρων αντιμετώπιζε στα ίσα οποιονδήποτε. Οποιονδήποτε εκτός από το πεπρωμένο όπως αποδείχτηκε.



Ο Βαλεντίνο Ματσόλα ήταν ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης ανάμεσα σε μία ενδεκάδα που ήταν πολλοί σταρ, με την έννοια της εποχής φυσικά. Απλά παιδιά με χάρισμα στο να χαιδεύουν και όχι να κλωτσούν την μπάλα. Ο Μπατζικαλούπο, ο Μπαλαρίν, ο Όσολα, ο Γκρεζάρ, ο Καστιλιάνο, ο Γκαμπέτο, ο Γκράβα, ο Λόικ, ο Σούμπερτ, ο Ριγκαμόντι. Οι περισσότεροι από αυτούς εργάτες στη βιομηχανία της FIAT.

Αυτή που ανήκε στον δογματικό… εχθρό, την οικογένεια Ανιέλι, ιδιοκτήτρια της Γιουβέντους. Μάλιστα, ο Ματσόλα μαζί με τη μεταγραφή από τη Βενέτσια στην Τορίνο έφευγε από το εργοστάσιο της Alfa Romeo για να ενταχθεί και αυτός στη FIAT!

Η μοιραία πτήση εκείνο το συννεφιασμένο απόγευμα πήρε στον άλλο κόσμο 31 ανθρώπους. Από αυτούς οι 18 ήταν τα μέλη του αληθινά πρώτου μεταπολεμικού ποδοσφαιρικού κολοσσού. Της μόνιμης πρωταθλήτριας για πέντε σερί σεζόν Τορίνο.

Μία ομάδα που έπαιζε (βασισμένη στο WM του Χέρμπερτ Τσάπμαν) με πέντε επιθετικούς. Με βασικό σκοπό το θέαμα. Γιατί το αποτέλεσμα ήταν διαδικαστικό θέμα. Πόσο (και όχι αν) θα κέρδιζε.

Και αυτή η… ανία που προκαλούσε η συνεχιζόμενη κυριαρχία της Τορίνο, αντί να δημιουργεί συσπείρωση απέναντι της, ως εκ θαύματος, γεννούσε καινούργιους φίλους και θαυμαστές. Τα ρεκόρ που έκανε εκείνη η ομάδα παρέμειναν για χρόνια ακατάρριπτα. Κάποια είναι εκεί ακόμα! Επίσης ποιος ξέρει αν το Κύπελλο Ευρώπης ξεκινούσε λίγα χρόνια νωρίτερα, ποιο θα ήταν το σημερινό μέγεθος της Τορίνο;

Το «Φιλαντέλφια» εγκαταλελειμμένο προτού γκρεμιστεί το 2011

Στην ισοπεδωτική σύγχρονη κοινωνία δεν μπορεί κανείς να συνειδητοποιήσει το μεγαλείο της υπερομάδας που χάθηκε, σαν κάστρο από άμμο στην ακροθαλασσιά. πριν από ακριβώς 70 χρόνια.

Μέσα όμως από τα ασπρόμαυρα φιλμ της εποχής αναδύεται μία μαγεία. Μία διαφορετικότητα που πιθανότατα στον 21ο αιώνα, δεν έχει πλέον θέση. Ίσως γιατί με το χρώμα στα φιλμ (και στη ζωή μας) χάθηκε και η δύναμη για όνειρα. Όνειρα που ομάδες όπως η «Invincibile Granata», η αήττητη «Γκρανάτα», κρατούσαν ζωντανά.

Ενας Ιταλός σκηνοθέτης προσπάθησε το 2001 να δημιουγήσει ταινία με θέμα την Τορίνο. Στον δρόμο «κόλλησε» και ίσως αυτό ήταν θέλημα Θεού. Γιατί τους αληθινούς θρύλους δεν μπορείς να τους φυλακίσεις σε ένα φιλμ, να τους «αιχμαλωτίσεις» κρατώντας τους σε γήινες διαστάσεις.

Το ερειπωμένο «Φιλαντέλφια», το γήπεδο στο οποίο μεγαλούργησε η τεράστια «Τόρο», στεκόταν στοιχειωμένο από το 1963 όταν εγκαταλείφθηκε, ώστε η ομάδα να πάει στο «Κομουνάλε» ως έδρα.

Το 1985, όταν ο Παναθηναϊκός αγωνίστηκε με την Τορίνο για το Κύπελλο UEFA, ο αείμνηστος Γιώργος Βενετούλιας, κανόνισε με τους φίλους του τους Ιταλούς δημοσιογράφους να παίξουμε ένα ματς. Και μάλιστα τους ζήτησε να παίξουμε στο ιστορικό αυτό γήπεδο που λειτουργούσε πια για τις ακαδημίες, ωστόσο κάθε γωνιά του απέπνεε ιστορία!


Η ομάδα των δημοσιογράφων το 1985 στο Τορίνο

Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος με ξανθό μαλλί, ο Βασίλης Σκουντής που τότε έκανε ρεπορτάζ ποδοσφαίρου ακόμα στον «Ελεύθερο Τύπο», ο γκολκίπερ Αλέξης Σπυρόπουλος, ο Γιώργος Παχάκης, οι φωτορεπόρτερ Τάκης Κωνσταντόπουλος, Παναγιώτης Στόλης και ο Τάσος Μπούρας και ο υπογράφων, ήταν η ομάδα με… έφορο τον Βαγγέλη Δουκάκο.

Μας ενίσχυσε παίζοντας μαζί μας (και ήταν εξαιρετικός σκοράροντας το μοναδικό μας γκολ) ο Γιάννης (Τζίγκερ) Βαρδινογιάννης, με πολύ σγουρό μαλλί, που στους περισσότερους ήταν άγνωστος ακόμα.

Χάσαμε 5-1 αλλά δεν ενδιέφερε κανέναν ειλικρινά το σκορ όσο η εμπειρία που είχαμε ζήσει, αφού μείναμε άφωνοι όταν στα αποδυτήρια είδαμε στα ντουλαπάκια να υπάρχουν ακόμη τα ονόματα των αδικοχαμένων ηρώων του 1949! Ανατριχίλα και δέος.

Λεπτομέρεια της ήττας μας και σημαντική δικαιολογία: τρία γκολ για τους Ιταλούς σημείωσε ο παλιός διεθνής μέσος του συλλόγου Κλάουντιο Σάλα που πια ήταν αρθρογράφος στην «Tuttosport», αλλά που είχε εγκαταλείψει μόλις δύο χρόνια πριν την ενεργό δράση!


Εράλντο Πέτσι και Τζίζι Ραντίτσε τη χρονιά του τελευταίου «σκουντέτο»

Το γήπεδο ερήμωσε στη δεκαετία του 1990 και γκρεμίστηκε το 2011, αλλά ο πρόεδρος της ομάδας Ουρμπάνο Κάιρο, το 2015 αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την ανακατασκευή. Στις 24 Μαΐου 2017 έγιναν τα εγκαίνια για το ολοκαίνουργιο μικρό γήπεδο που έχει χωρητικότητα 4.000 θέσεων και χρησιμεύει ως προπονητικό κέντρο, ενώ εκεί μεταφέρθηκαν τα επίσημα γραφεία του συλλόγου.

Η Τορίνο ποτέ δεν μπόρεσε να βγάλει από το σύστημα της το σοκ εκείνης της μοιραίας μέρας. Εμεινε πολύ πίσω από τη Γιουβέντους που κατέκτησε τα πάντα εγχώρια και ευρωπαϊκά.

Για την «Γκρανάτα» μόνο ένα πρωτάθλημα προστέθηκε στη συλλογή, υπό τις οδηγίες του Τζίτζι Ραντίτσε και με σπουδαία στελέχη όπως οι αδελφοί Σάλα, ο Τζακαρέλι, το δίδυμο της επίθεσης Πούλιτσι και Γκρατσιάνι, ο γκολκίπερ Καστελίνι και ο χαφ Πέτσι που έχει γράψει ένα υπέροχο βιβλίο με τίτλο «Il Toro non puo perdere», στο οποίο εξιστορεί εκείνο το «σκουντέτο» του 1976.

Ένα πρωτάθλημα που ήρθε με ανατροπή πέντε βαθμών, πέντε αγωνιστικές πριν από το τέλος από τη Γιουβέντους που προηγείτο. Το γεγονός πως ίσχυε ακόμα η βαθμολογία 2-1-0 για νίκες και ισοπαλίες έκανε ακόμα πιο δύσκολη σε σχέση με σήμερα την ανατροπή.

Όπως γράφει στο βιβλίο ο Πέτσι: «Παίρναμε δύναμη από τις εξιστορήσεις εκείνων των ανθρώπων που έμεναν κοντά στο «Φιλαντέλφια» και που ορκίζονταν πως τις νύχτες άκουγαν φωνές. Ότι διέκριναν σκιές μέσα στο σκοτάδι να αλλάζουν μπαλιές. Να προσφέρουν σκηνές αληθινής ποδοσφαιρικής μαγείας».

Συμπληρώνω λέγοντας πως πρόσφεραν αυτές τις εικόνες που δεν πρόλαβαν να δώσουν απλόχερα σε ολόκληρο τον πλανήτη τα επόμενα χρόνια, εξαιτίας εκείνης της μοιραίας πτήσης της 4ης Μαΐου 1949.

Τα ρεκόρ της Τορίνο τη σεζόν 1947-48

Μεγαλύτερη διαφορά απο το δεύτερο της βαθμολογίας: 16 πόντοι

Μεγαλύτερη εντός έδρας νίκη: 10-0 την Αλεσάντρια

Μεγαλύτερο σερί νικών: 21

Περισσότερες εντός έδρας νίκες: 19 σε 20 αγώνες

Περισσότερα γκολ σε μια σεζόν: 125

Περισσότερα εντός έδρας γκολ: 89

Περισσότεροι εντός εδρας βαθμοί σε μια σεζόν: 39 απο 40 (με βαθμολογία 2-1-0)

Περισσότεροι κερδισμένοι βαθμοί στον πρώτο γύρο: 36

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube