Η ιδέα που άλλαξε ριζικά το Κύπελλο Ευρώπης

To κρύο στο κέντρο της πόλης του Μπάρι ήταν διαπεραστικό αν και το ημερολόγιο επέμενε πεισματικά να μας υπενθυμίζει πως σε λίγο τελείωνε και ο Μάης. Τα λιμάνια όμως το έχουν αυτό το κλιματολογικό... καπρίτσιο! Ηταν η παραμονή του τελικού του 1991. Σε λίγο θα άρχιζε το επίσημο δείπνο της ΟΥΕΦΑ. Το ταξί που με μετέφερε έκανε στάση λίγο πιο μακριά από τις πανάκριβες λιμουζίνες που στάθμευαν έξω από το πολυτελές ξενοδοχείο. Την στιγμή που κατέβαινα διέκρινα φευγαλέα μία γνώριμή μου φιγούρα. Ο αρθρογράφος της «Sunday Telegraph», Πάτρικ Μπάρκλεϊ, είχε επίσης μόλις φτάσει. Είχαμε γνωριστεί το 1988 στα γερμανικά γήπεδα όταν αυτός δούλευε ακόμη στην «Independent» και είχε εκείνη την εποχή βραβευτεί -για πρώτη από τις εννιά που ακολούθησαν μέχρι σήμερα- για ένα άρθρο του σχετικά με τον χουλιγκανισμό, από την ένωση αθλητικών ρεπόρτερ της Βρετανίας.

«Εχω μία πληροφορία» μου είπε «που αν αληθεύει θα αλλάξει το Κύπελλο Ευρώπης με την μορφή που το ξέρουμε». Σύμφωνα με τις πηγές του, κάποιοι είχαν προτείνει στον πρόεδρο της ΟΥΕΦΑ, Λέναρντ Γιόχανσον, ένα νέο σύστημα διεξαγωγής του πιο παλιού διασυλλογικού Κυπελλου, με δύο ομίλους και περισσότερα ματς.

Λίγες ώρες μετά η πληροφορία του θα αποδεινυόταν σωστή. Ο Γιόχανσον αλλά και ο γενικός γραμματέας της ΟΥΕΦΑ -και άνθρωπος που στήριξε πιο πολύ από όλους το τελικό εγχείρημα- Γκέραρντ Αϊγκνερ θα ανακοίνωναν την πρόθεση της ομοσπονδίας να υλοποιήσει αυτή την πρόταση δύο επιχειρηματιών. Ο ένας ήταν ο Κλάους Χέμπελ και ο άλλος ο Γιούργκεν Λεντζ, ιδρυτές και συνιδιοκτήτες της εταιρείας μάρκετινγκ ΤΕΑΜ. Και οι δυο τους είχαν θητεύσει δίπλα στον Χορστ Ντάσλερ στην ADIDAS την εποχή που ο γιος του ιδρυτή της τεράστιας αυτής εταιρείας, άλλαζε με γοργούς ρυθμούς στα 70?s τον παγκόσμιο αθλητικό χάρτη.

Το πνευματικό τους τέκνο είχε την επονομασία «Τσάμπιονς Λιγκ» και έμελλε τα επόμενα χρόνια να αποτελέσει την μεγαλύτερη επανάσταση στο ποδόσφαιρο, μετά την διοργάνωση του πρώτου Μουντιάλ! Στις 27 Ιουνίου του 1991, ακριβώς πριν από 24 χρόνια, η ΟΥΕΦΑ ενέκρινε την πειραματική έκδοση με τους δύο ομίλους των τεσσάρων στα προημιτελικά αντί για νοκ άουτ, που θα εφαρμοζόταν άμεσα, από το 1991-92. Ουσιαστικά δηλαδή σαν σήμερα γεννήθηκε αυτό που πια λέγεται Τσάμπιονς Λιγκ!

Εκείνο τον τελικό στο Μπάρι τον περιμέναμε ανυπόμονα. Ο Ερυθρός Αστέρας ήταν μία επιθετική ομάδα και η Μαρσέιγ είχε σταρ κλάσης και φανατικό κοινό. Μπορούσε να είναι ένας από τους all time classic τελικούς της ιστορίας. Ως συνήθως, όπου υπάρχουν προσδοκίες συμβαίνει το απόλυτο ξενέρωμα. Το μόνο που αναπολώ λοιπόν από εκείνο το τριήμερο ήταν πως βρέθηκα εκεί, γιατί ξαφνικά η ιστορία αποφάσιζε να δώσει σε όλους ένα δείγμα από το πώς γράφεται!

Το πρωί του τελικού συναντήθηκα στο λόμπι του ξενοδοχείου με τον Γιούργκεν Λεντζ. Είχαμε έναν κοινό γνωστό, από την Ελβετία, οπλίστηκα συνεπώς με θάρρος, του συστήθηκα και ζήτησα μία συνέντευξη! Ηταν και η μόνη που παραχώρησε ποτέ σε ελληνικό Μέσο. Δεν έγραφα σε αθλητική εφημερίδα τότε, στο MEGA το θέμα δεν τους ενδιέφερε, συνεπώς το κασετοφωνάκι μου έγραψε την κουβέντα και την μετέδωσα στο ραδιοφωνικό σταθμό SEVEN X που μερικοί τρελοί εκείνοι την εποχή (Σκουντής, Καρύδας, Θαναηλάκης, Καπάταης, Λιαλιάτσης) με επικεφαλής τον αείμνηστο Πάνο Φιαμέγκο επιχειρούσαμε να τον μετατρέψουμε στον πρώτο αθλητικό σταθμό στα ερτζιανά. Για την ιστορία αντέξαμε σχεδόν ένα χρόνο, πριν η ιδιοκτησία του αποφασίσει να τον κάνει (ακόμη έναν) μουσικό σταθμό!

Εκεί πάντως ακούστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα όλο το σχέδιο της δημιουργίας του UEFA Champions League. Ο Λεντζ ήταν τόσο βέβαιος για την επιτυχία και αυτό φάνηκε από την απάντησή του όταν τον ρώτησα αν το ποσό των 90 εκατομμυρίων ελβετικών φράγκων (135 εκατομμύρια ευρώ) που ο Λέναρντ Γιόχανσον είχε βάλει σαν στόχο της νέας διοργάνωσης για να μοιράζονται οι ομάδες ήταν βατό. «Σε πέντε χρόνια από τώρα θα μιλάμε για δις, όχι για εκατομμύρια. Και τα λεφτά θα αφήσουν ικανοποιημένες και τις μεγάλες και τις μικρότερες ομάδες, ενώ θα μένουν και χρήματα στα ταμεία της ΟΥΕΦΑ για να δοθούν σε επενδυτικά προγράμματα». Την πλήρη επιβεβαίωση των λόγων του θα την καταλάβετε αν ανατρέξετε στα χρήματα που μόνο οι ελληνικές ομάδες έχουν πάρει από τη διοργάνωση αυτά τα 21 χρόνια από το 1994 και μετά που μπαίνουν σε ομίλους. Εκεί όμως που υπήρξε η πλήρης δικαίωση στις προβλέψεις του Λεντζ ήταν η παγκοσμιοποίηση του προϊόντος. Τότε, το 1991, τον τελικό μετέδωσαν περίπου 50 χώρες. Στο Βερολίνο πριν λίγες μέρες η εικόνα από το ματς Μπαρτσελόνα-Γιουβέντους έφυγε για 208 χώρες, σε κάθε γωνία του πλανήτη!

Το Τσάμπιονς Λιγκ γιγάντωσε. Αλλαξε την εικόνα του ποδοσφαίρου, έβαλε το καλό θέαμα σε κάθε σπίτι, με υψηλά στάνταρ τηλεοπτικής μετάδοσης αλλά και γηπεδικής ασφάλειας. Οι επικριτές του λένε πως ουσιαστικά έκανε τις μεγάλες ομάδες τεράστιες και γιγάντωσε το χάσμα με τις μικρές. Λένε ακόμη πως οι κάθε λογής Στεάουα, Μάλμε, Αστον Βίλα, Ερυθρός Αστέρας, δεν πρόκειται ποτέ να ξαναδούν άσπρη μέρα, όπως τότε με τα νοκ άουτ, που παρεμπιπτόντως ο Πλατινί σκεφτόταν να επαναφέρει το 2009 αλλά το τμήμα μάρκετινγκ της ΟΥΕΦΑ τού είπε πως θα έκανε έγκλημα. Φυσικά δεν υπήρχε περίπτωση να το αποδεχτούν και οι μεγάλοι σύλλογοι, αυτοί που μέσα από τη διοργάνωση έγιναν ακόμη μεγαλύτεροι!

Μπορεί οι μεν να λένε πως χάθηκε το απρόβλεπτο αλλά δεν μπορεί να διαφωνήσει κανείς πως εκείνη η επαναστατική πρόταση του 1991, σε μία εποχή που η Ευρώπη, και όλος ο κόσμος άλλαζε μορφή, μετέτρεψε αυτό το σπουδαίο θεσμό στο μεγαλύτερο ετήσιο ποδοσφαιρικό σόου στον πλανήτη!