Από το γκολ του Τζεφ Χαρστ στον τελικό του 1966 όπου κανείς δεν κατάλαβε ποτέ αν η μπάλα πέρασε τη γραμμή της εστίας της Δυτικής Γερμανίας, μέχρι τη… δαγκωνιά του Λουίς Σουάρες στον Τζόρτζιο Κιελίνι το 2014 που διέλαθε της προσοχής του διαιτητή αλλά οδήγησε σε βαριά τιμωρία του εκ των υστέρων, το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι παραδοσιακά πεδίο αμφιλεγόμενων φάσεων και αποφάσεων. Αυτές φιλοδοξεί να διαλευκάνει ή έστω να περιορίσει αυξάνοντας την ποδοσφαιρική «δικαιοσύνη» το Video Assistant Referee (VAR), που θα κάνει ντεμπούτο σε Μουντιάλ στα γήπεδα της Ρωσίας.
Γράφει ο Χρήστος Ρομπόλης
Δύο ιστορίες από το παρελθόν έρχονται να επιβεβαιώσουν τη χρησιμότητά του, αλλά και την… επικινδυνότητά του, αφού όπως αποδεικνύεται λάθη θα γίνονται ακόμη και με τη βοήθεια της τεχνολογίας.
Το σωστό που έγινε λάθος από μία… εισβολή
Παγκόσμιο Κύπελλο 1982, η Γαλλία αντιμετωπίζει το Κουβέιτ στο «Χοσέ Ζορίγια» για τη φάση των ομίλων και φτάνει στο 4-1 με τον Αλέν Ζιρές. Το γκολ προκαλεί έντονες διαμαρτυρίες από πλευράς Αράβων, καθώς αποδίδουν σε ένα σφύριγμα από την κερκίδα την κακή αντίδραση της άμυνάς τους, έστω κι αν μοιάζει αδύνατο να υπήρχε διαφορετική εξέλιξη η φάση αν δεν σταματούσαν να παίζουν θεωρώντας πως καταλογίστηκε οφσάιντ. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας του Κουβέιτ, Σεΐχης Φαΐντ Αλ-Αχμάντ Αλ-Σαμπάχ, εισβάλλει στον αγωνιστικό χώρο και καλεί τους παίκτες του να αποχωρήσουν σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ακολουθούν έντονοι διαπληκτισμοί μπροστά από τους πάγκους, με τον διαιτητή να επιμένει να συνεχιστεί το ματς και τον Σεΐχη να απαιτεί την ακύρωση του γκολ. Ο Ουκρανός ρέφερι Μίροσλαβ Στούπαρ παραδόξως «λυγίζει», το γκολ… αφαιρείται και το παιχνίδι συνεχίζεται με ελεύθερο. Οι «τρικολόρ» τελικά κερδίζουν με 4-1, το Κουβέιτ αποκλείεται και έκτοτε δεν έχει εμφανιστεί ξανά σε Μουντιάλ, ο εν λόγω διαιτητής «εξαφανίζεται» από τη FIFA, ενώ ο Σεΐχης σκοτώνεται το 1990 κατά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ.
Η δικαίωση του ανθρώπου απέναντι στην τεχνολογία
Παγκόσμιο Κύπελλο 1998, η Βραζιλία έχοντας εξασφαλίσει πρόκριση και πρωτιά ολοκληρώνει τις υποχρεώσεις της στον πρώτο όμιλο στο «Βελοντρόμ» της Μασσαλίας απέναντι στη Νορβηγία. Η τελευταία μάχεται για την πρόκριση και βλέπει αυτή να απομακρύνεται όταν στο άλλο παιχνίδι του γκρουπ που διεξάγεται ταυτόχρονα το Μαρόκο κερδίζει εύκολα τη Σκωτία. Οι Νορβηγοί, που δεν περνούν στην επόμενη φάση παρά μόνο με νίκη πλέον, απαντούν γρήγορα στο γκολ του Μπεμπέτο (78’) με τον Τόρε Άντρε Φλο (83’), αλλά αυτό δεν αρκεί. Στο 89ο λεπτό ο Αμερικανοϊρανός διαιτητής Εσφάντιαρ Μπάχαρμαστ δείχνει προς έκπληξη όλων την άσπρη βούλα σε κάτι που έμοιαζε με βουτιά απελπισίας του Φλο μέσα στην περιοχή. Ο Κιέτιλ Ρέκνταλ ανέλαβε την ευθύνη της εκτέλεσης κι έστειλε την ομάδα του στα νοκ άουτ, ωστόσο ο ρέφερι βρίσκεται στο στόχαστρο αφού κανένα ριπλέι της φάσης δεν τον δικαιώνει. «Ήμουν 100% σίγουρος για την απόφασή μου, το ίδιο μου είπε και ο Μεξικανός τέταρτος διαιτητής, αλλά και ο παρατηρητής. Ο τελευταίος όμως μου είπε πως δέχτηκε πολλά τηλεφωνήματα με διαμαρτυρίες. Την επόμενη μέρα ξύπνησα και είδα τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων να μιλάνε για ‘πέναλτι-ανακάλυψη’ και ‘σκάνδαλο’», θυμάται για εκείνη τη δύσκολη μέρα ο ρέφερι. Όμως η δικαίωση δεν άργησε και η νίκη του ανθρώπου απέναντι στις… μηχανές ήρθε πανηγυρικά. «Τα ξημερώματα της επόμενης μέρας με καλεί η σύζυγός μου και με ενημερώνει πως στη Σουηδία προβλήθηκε ένα πλάνο που δεν είχε κανένας άλλος σταθμός στον κόσμο. Το είδα και φάνηκε ξεκάθαρα πως ο Ζούνιορ Μπαϊάνο τραβούσε τη φανέλα του Φλο. Τότε είπα πως υπάρχει δικαιοσύνη. Μέσα σε λίγες ώρες από τελείως λάθος έγινα ένας από τους κορυφαίους διαιτητές που διέκρινε κάτι που δεν είδαν 16 κάμερες».
Ηθικό δίδαγμα; Η τεχνολογική βοήθεια είναι σίγουρα ευπρόσδεκτη στο ποδόσφαιρο, αλλά επειδή κι αυτή τη χειρίζονται άνθρωποι λάθη θα γίνονται πάντα. Έστω και λιγότερα…