The Ba Green Story: Όταν τα σύνορα Αγγλίας και Σκωτίας κρίθηκαν από ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου!

Θάλασσες, οροσειρές, λίμνες, και ποτάμια… Τα φυσικά σύνορα… Σημάδια στον χάρτη, τα οποία ακόμη και τώρα μετά από αρκετά χρόνια, σε πολλές περιπτώσεις εξακολουθούν να ορίζουν τα εδάφη μιας χώρας και να την χωρίζουν από μια άλλη.

Όμως στο μεγάλο Νησί της Ευρώπης, στα σύνορα της Αγγλίας με την Σκωτία υπάρχει ένα λιβάδι περίπου δέκα στρεμμάτων που έρχεται να σπάσει τον κανόνα αυτόν. Να φτιάξει τον δικό του, τη δική του ιστορία. Το όνομά του; Ba Green.

Ποιο όμως είναι αυτό το άξιο αναφοράς στοιχείο το οποίο έρχεται να προκαλέσει το ενδιαφέρον για ένα αθλητικό σάιτ; Έχει σχέση με τον αθλητισμό; Προφανώς και έχει, είναι η απάντηση μας. Και μάλιστα μεγάλη. Βλέπετε, είναι το μόνο κομμάτι γης στην γνωστή ιστορία -ενδεχομένως όλου του κόσμου- που η χώρα κάτοχός του ορίστηκε από ένα παιχνίδι. Ένα άθλημα. Το ποδόσφαιρο. Όπως τουλάχιστον αυτό, το ποδόσφαιρο, δηλαδή, υπήρχε στον μεσαίωνα.

Πού είναι και τι είναι το «Ba Green»;

Τα ανατολικά σύνορα της Αγγλίας με την Σκωτία έχει έναν ποταμό, ως το φυσικό σύνορο το οποίο χωρίζει τις δύο χώρες. Τον Tweed, ένα όνομα το οποίο κατά πολλούς στη μεσαιωνική διάλεκτο της περιοχής αυτό σήμαινε και «σύνορο». Το κομμάτι γης που μας απασχολεί βρίσκεται κάπου ανάμεσα σε δύο μικρές πόλεις, χωριά για να είμαστε περισσότερο ακριβείς. Το Coldstream της Σκωτίας και το Wark στην Αγγλία.

Το σημείο αυτό, έχει μεγάλη ιστορική σημασία για τις δύο χώρες, καθώς όπως αναφέρεται στα ιστορικά έγγραφα ήταν το μέρος από το οποίο ο Εδουάρδος Α’ της Αγγλίας εισέβαλε στην Σκωτία το 1296. Έδαφος το οποίο, επανήλθε στην κατοχή της Σκωτίας με τον Σερ Τζέιμς Ντάγκλας, ένας από τους μεγάλους ήρωες της σκοτσέζικης ιστορίας και ανεξαρτησίας, όταν το 1316 πέτυχε μια μεγάλη νίκη απέναντι στον αγγλικό στρατό.

Από τους πολέμους αυτούς, ο ποταμός Tweed ορίστηκε σαν το σύνορο των δύο περιοχών. Όμως το Ba Green κάτω από έναν αδιευκρίνιστο τρόπο, δεν άνηκε πουθενά. Ένα λιβάδι περίπου δέκα στρεμμάτων το οποίο είναι αρκετά έφορο και αρκετά σημαντικό στην οικονομία της περιοχής.

Το κομμάτι αυτό βρίσκεται κάτω από τον ποταμό Tweed στο σημείο των αγγλικών εδαφών, χωρίς όμως να ανήκει στην Αγγλία, όπως θα ήταν λογικό.

Το παιχνίδι της... χρονιάς

Και πώς θα μας πείτε κρινόταν το ποιος θα εκμεταλλεύεται αυτή την εύφορη γη; Η Αγγλία ή η Σκωτία. Η απάντηση είναι μοναδική. Οι κάτοικοι των δύο περιοχών προφανώς θέλοντας να αποφύγουν τους πολέμους βρήκαν έναν άλλο και καθόλου… μεσαιωνικό τρόπο για να αποφασίζουν το ποιος θα το έχει στην κατοχή του; Ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου.

Κάνουμε μια παρένθεση εδώ… Υπάρχει μια εκτίμηση που κάνουν οι ιστορικοί που έρχεται, να δώσει μια εξήγηση στο «γιατί» δεν κρίθηκαν τα πάντα με μια μάχη μεταξύ των δύο περιοχών. Οι γάμοι… Το Coldstream φέρεται να κατέχει μια μεγάλη φήμη ως ένα χωριό σημαντικό για τους «runaway marriages». Πρόκειται για μία παράδοση που δημιουργήθηκε κατά την οποία Άγγλοι και Ουαλοί παντρεύονταν μεταξύ τους κάτω από τη «σκέπη» της σκοτσέζικης εκκλησίας, εκμεταλλευόμενοι το διαφορετικό δίκαιο γάμων που ίσχυε στην Σκωτία. Κλείνουμε την παρένθεση…

Έχοντας και αυτή την ειδική σημασία η ανάγκη να υπάρξει «ειρήνη» στην περιοχή ήταν αυξημένη. Έτσι, όπως αναφέρουν τα ιστορικά στοιχεία οι κάτοικοι των δύο χωριών αποφάσισαν να δίνουν μεταξύ τους έναν αγώνα ποδοσφαίρου, με τον νικητή αυτού να είναι και εκείνος που θα παίρνει στην κατοχή του το λιβάδι αυτό για να το εκμεταλλευθεί.

Το παιχνίδι αυτό είχε οριστεί να γίνεται την πρώτη κάθε χρόνου, ανάμεσα στα δύο χωριά.

Τo “BA”, ο πρόγονος του ποδοσφαίρου

Δεν είναι το ποδόσφαιρο έτσι όπως το ξέρουμε… Το Ba, είναι μια μίξη του ράγκμπι και του κλασικού ποδοσφαίρου, με περισσότερα στοιχεία από το πρώτο. Πρόκειται για ένα παλιό παραδοσιακό παιχνίδι της Μεγάλης Βρετανίας, ιδιαίτερα γνωστό τόσο στους Άγγλους όσο και τους Σκοτσέζους. Παίζονταν στους δρόμους μιας πόλης, σε ένα λιβάδι, παντού, αρκεί να μπορούσαν οι παίκτες του να πάρουν τη μπάλα (τη ba) και να τη μεταφέρουν στα χέρια ή στα πόδια, με πάσες ή χωρίς, στο σημείο που είχε οριστεί ότι είναι το «τέρμα» ή η έδρα της άλλης ομάδας.

Συνήθως παίζονταν ανάμεσα τους Uppies ή τους Doonies, τους βόρειους και τους νότιους, αυτούς που η καταγωγή τους και το σπίτι τους ήταν πάνω από την κεντρική πλατεία της πόλης ή κάτω από αυτή. Στην περίπτωσή μας, πάνω από τον ποταμό ή κάτω από τον ποταμό Tweed.

Κανονισμοί δεν υπήρχαν, ή εμφανίσεις. Όσον αφορά το πρώτο υπήρχαν άγραφοι κανόνες, κανόνες που ήταν ηθικά γνωστοί και επέτρεπαν τη βιαιότητα στο βαθμό του λογικού. Η διάρκειά του δεν είχε οριστεί, καθώς διαρκούσε όσο χρόνο χρειαζόταν η μία ομάδα να φτάσει τη μπάλα στο σημείο-έδρα της άλλης. Έτσι καταγράφεται ιστορικά παιχνίδι το οποίο είχε διάρκεια έξι λεπτά, αλλά και έξι ώρες.

Το άξιοπερίεργο ήταν άλλο… Όπως αναφέρουν τα ιστορικά στοιχεία δεν υπήρχε περιορισμός στον αριθμό των συμμετεχόντων. Μπορούσαν να πάρουν μέρος όλοι, όσοι ήθελαν, αρκεί να ήταν εντός του ηλικιακού εύρους που είχε οριστεί.

Ο νικητής

Και αυτό ήταν και το σημείο - κλειδί στην ιστορία του Ba Green. Ο μη περιορισμός των συμμετεχόντων. Σύμφωνα με τους ιστορικούς το Coldstream συνεχώς μεγάλωνε, άρα και ο αριθμός των κατοίκων, και κατά συνέπεια και ο αριθμός αυτών που μπορούσαν να πάρουν μέρος στο παιχνίδι.

Έτσι με το σκοτσέζικο Coldstream να έχει περισσότερους κατοίκους, άρχιζε κάθε χρόνο να παίρνει τη νίκη στο παιχνίδι αυτό, και να κερδίζει την εκμετάλλευση του εδάφους. Οι νίκες ήταν… ετήσιο φαινόμενο με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να σταματήσει να διεξάγεται, το Ba Green να ενταχθεί επίσημα στην Σκωτία και να γίνει το πρώτο και με τα μέχρι τώρα δεδομένα το μοναδικό έδαφος το οποίο κερδήθηκε ή χάθηκε σε έναν αγώνα.

Το «Ba» εξακολουθεί να αποτελεί ένα παραδοσιακό παιχνίδι στην περιοχή. Με κάποιες αλλαγές, και με λιγότερο σκληρό χαρακτήρα εξακολουθεί να παίζεται μικρές πόλεις και χωριά της Αγγλίας και της Σκωτίας. Παραδοσιακά διεξάγεται την ημέρα των Χριστουγέννων και την πρωτοχρονιά, με ώρα έναρξης στη μια το μεσημέρι, συνήθως. Ποιο γνωστό μέρος το Kirkwall.