«Ράπα Νούι», το λένε οι ντόπιοι, δηλαδή «Μεγάλο Νησί». «Isla de Pascua», οι Χιλιανοί. Επαρχία τους, άλλωστε, είναι. Και τι επαρχία.
Το Νησί του Πάσχα βρίσκεται, κυριολεκτικά, στη μέση του πουθενά: Στον Νότιο Ειρηνικό, μεταξύ της Χιλής και της Ταϊτής και πιο συγκεκριμένα 3.800 χιλιόμετρα από τις ακτές της πρώτης. Αθήνα-Ροβανιέμι ένα πράμα, απλά σκεφτείτε τις δύο πόλεις να τις χωρίζει η απέραντη θάλασσα.
Καλύπτει, δε, μόλις γύρω στα 160 τετραγωνικά χιλιόμετρα, άρα είναι λίγο μεγαλύτερο από τη… Μήλο και, επίσης, είναι το πλέον απομακρυσμένο κατοικημένο νησί στον κόσμο, καθώς η πλησιέστερη κατοικήσιμη ηπειρωτική περιοχή απέχει, περίπου, 5 ώρες αεροπορικώς.
Είναι μια κάποια απόσταση, δηλαδή, για ένα παιδί από το νησί, που σπουδάζει στην πρωτεύουσα Σαντιάγο, να πάει στο… πατρικό του! Και δεδομένα, υπάρχουν δεκάδες τέτοια παιδιά, αφού στο Ράπα Νούι ζουν περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι! Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, βέβαια, είναι διπλάσιος ο πληθυσμός, αλλά στην πραγματικότητα μόνο αυτές οι 4.000 ψυχές ζουν χειμώνα-καλοκαίρι στο νησί.
Αρχικά, όμως, ας εξηγήσουμε… γιατί Νησί του Πάσχα;
Γράφει ο Νίκος Ράλλης
Η αφορμή, φυσικά, για να «πάμε» αυτό το μακρινό ταξίδι είναι η σημερινή ημέρα. Ουδεμία σχέση έχει, όμως, το νησί με τη μεγάλη χριστιανική γιορτή! Ονομάστηκε απλά έτσι από τον Ολλανδό εξερευνητή Jacob Roggeveen, ο οποίος το ανακάλυψε το 1722, πλέοντας στον Νότιο Ειρηνικό, εξαιτίας του ότι αποβιβάστηκε εκεί ανήμερα του Πάσχα! Το μυστήριο ξεκινά από τότε.
Διότι η ιστορία και ο πολιτισμός του Νησιού του Πάσχα καλύπτεται, παρά την τρομερή -λόγω του τουρισμού- ανάπτυξή του, από ένα μυστηριώδες πέπλο. Σε αυτό, φυσικά, συμβάλουν και τα σχεδόν 1000 γιγαντιαία λίθινα αγάλματα ή Μοάι, που απεικονίζουν αρχαίους θεούς των αρχαίων κατοίκων του νησιού, ύψους από 2,5 έως και 10 μέτρων, πολλά από τα οποία είναι ημιτελή.
Υπάρχουν, ωστόσο και ορισμένα πράγματα, που δεν αποτελούν… μυστήριο! Για παράδειγμα, οι 4.000 κάτοικοι του Ράπα Νούι λατρεύουν το ποδόσφαιρο και την ομώνυμη ομάδα τους, την CF Rapa Nui! Μια ομάδα, που, πριν από μερικά χρόνια, έδωσε τον πρώτο -και τελευταίο μέχρι σήμερα- επίσημο αγώνα στην ιστορία της!
«Στο νησί του Πάσχα, το ποδόσφαιρο παίζεται για την αγάπη του παιχνιδιού», είχε δηλώσει πρόσφατα στην ιστοσελίδα της FIFA ο 41χρονος Ρομπέρτο Πένα Αράκι. Από τους πλέον διάσημους παίκτες στην ποδοσφαιρική σκηνή του Ράπα Νούι. Ο Πένα Αράκι γεννήθηκε και μεγάλωσε σε αυτό το μικρό, ηφαιστειογενές νησί, του οποίου ο πληθυσμός αποτελείται, κυρίως, από ντόπιους, καθώς και γηγενείς Χιλιανούς, που εργάζονται εκεί σε τουριστικές υπηρεσίες.
Προφανώς, όπως αναφέραμε και παραπάνω, ο τουρισμός είναι η κύρια βιομηχανία στο Νησί του Πάσχα, γνωστό σε όλο τον κόσμο για τα Μοάι του, τα μεγάλα πέτρινα αγάλματα σμιλεμένα από στερεοποιημένη ηφαιστειακή τέφρα, που αντιπροσωπεύουν το σπίτι των πνευμάτων, όπου λέγεται ότι διατηρείται η ζωτικότητα των προγόνων των νησιωτών. Αλλά τι γίνεται με το ποδόσφαιρο;
Σε σχέση με άλλα μέρη της Ωκεανίας, το Νησί του Πάσχα ζει και αναπνέει για τον «βασιλιά των σπορ». Και το 2009 γράφτηκε ιστορία.
Εκείνη τη χρονιά η Εθνική Ερασιτεχνική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Χιλής (ANFA) κάλεσε την εθνική ομάδα του Ράπα Νούι να παίξει στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Χιλής εναντίον της μεγάλης Κολό-Κόλο! «Προετοιμαστήκαμε δύο μήνες με τον Μιγκέλ Άνχελ Γκαμπόα, ο οποίος έπαιξε για τη Χιλή (σ.σ. δύο συμμετοχές) στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 στην Ισπανία, και τους ''κρατήσαμε'' για 30 λεπτά! Και ενώ, τελικά, μας νίκησαν με σκορ 4-0, εσείς, οι άνθρωποι της FIFA, το περιγράψατε ως ''Το παιχνίδι του αιώνα'' για το νησί. Για εμάς, αυτό ακριβώς ήταν», θυμάται ο Πένα Αράκι.
Εκείνο το ματς, στις 5 Αυγούστου 2009, ήταν το πρώτο -και τελευταίο μέχρι σήμερα- επίσημο παιχνίδι της Ράπα Νούι! Μπορεί η Κόλο-Κόλο να επικράτησε άνετα και να προκρίθηκε, όπως αναμενόταν, αλλά κανέναν δεν ένοιαζε το αποτέλεσμα. Άλλωστε, με τον Γκαμπόα να μαθαίνει τα βασικά μέσα σε μερικές εβδομάδες σε ένα σύνολο οικοδόμων, ψαράδων και χορευτών, έκαναν μία αξιοπρεπέστατη προσπάθεια, χάνοντας μόνο 4-0.
Ο αγώνας ήταν μια τεράστια γιορτή. Πριν την έναρξη, οι ντόπιοι χόρεψαν τον παραδοσιακό τους χορό, μια παραλλαγή της περίφημης χάκα, καθώς στο μοναδικό γήπεδο του νησιού, ανοιχτό για το κοινό, επικρατούσε το αδιαχώρητο! Ένα γήπεδο, σημειωτέων, που βρίσκεται λίγα μέτρα από την παραλία, με φόντο ένα άγαλμα Μοάι και ενώ εκείνη τη μέρα ο αέρας λυσσομανούσε, κάνοντας εξαιρετικά δύσκολη την προσπάθεια, κυρίως, των επαγγελματιών και άμαθων παικτών της Κόλο-Κόλο. Στα ιστορικά βίντεο από το παιχνίδι μπορείτε να δείτε τον χαμό από τα… μποφόρ, και τα τεράστια κύματα στην ακτή πίσω από το γήπεδο! Είπαμε, βρισκόμαστε στη μέση του πουθενά, στον Ειρηνικό Ωκεανό!
Στο καθαρά αγωνιστικό κομμάτι, ένα αυτογκόλ του Χαβιέρ Πέρεθ από κόρνερ άνοιξε τον δρόμο για την ολοκληρωτική νίκη των φιλοξενούμενων. Ο Κριστιάν Μπογκάδο από την Παραγουάη σκόραρε άλλες δύο φορές και ο Φίλιπ Αράος πέτυχε το τέταρτο γκολ από το σημείο του πέναλτι. Στο 20ό λεπτό, πάντως, οι ντόπιοι παραλίγο να πετύχουν και εκείνοι το ιστορικό, πρώτο τους γκολ, αλλά ο ρέφερι δεν μέτρησε το τέρμα του Τούκι για χέρι.
Ο αγώνας μεταδόθηκε ζωντανά από την εθνική τηλεόραση, αλλά οι ντόπιοι φρόντισαν να μη χάσουν το ιστορικό γεγονός. Περίπου 3.000 οπαδοί, 500 εκ των οποίων ήταν υποστηρικτές της Κόλο-Κόλο(!), παρακολούθησαν τον αγώνα από κοντά. Ουσιαστικά πήγε σχεδόν όλο το νησί!
Και πριν από αυτό το παιχνίδι, φυσικά, στο νησί έπαιζαν, και παίζουν ποδόσφαιρο. Μάλιστα, ο Ρομπέρτο Πένα Αράκι, που αγωνίζεται -ακόμη- στη Hanga Roa, έναν από τους σημαντικότερους συλλόγους του νησιού, λέει ότι τα ντέρμπι με την Moeroa μπορούν να συγκεντρώσουν πλήθος 400 ατόμων!
Αυτήν τη στιγμή διεξάγονται δύο τουρνουά στο νησί. Το El Competidores, που περιλαμβάνει 12 ομάδες, και το El Senior, για άνω των 35 ετών, με έξι. Το ένα παίζεται Τρίτη και Παρασκευή, το άλλο Σάββατο και Κυριακή. Όσον αφορά την κάλυψη από τα Μέσα Ενημέρωσης, οι πίνακες του πρωταθλήματος και οι λίστες αγώνων κοινοποιούνται στο WhatsApp!
Το παιχνίδι του 2009, όμως, παραμένει το μοναδικό επίσημο, που έδωσε το νησί ως «ένα». Η Ράπα Νούι είχε παίξει και δύο ανεπίσημους αγώνες εναντίον μιας ομάδας από τα νησιά Juan Fernandez το 1996 και το 2000, ενώ συμμετέχει κατά καιρούς σε διάφορα τουρνουά.
Μάλιστα, οι θεοί του Νησιού του Πάσχα φαίνεται πως έφεραν τύχη στην ομάδα, καθώς το 2012 η Ράπα Νούι κατέκτησε το Κύπελλο Ιθαγενών Λαών της Χιλής (Copa de los Pueblos Originarios) και η τοπική κυβέρνηση ξεκίνησε την ανακαίνιση του σταδίου, το οποίο μέχρι το 2014 έφτασε να έχει χωρητικότητα 3.000 θεατών, προβολείς, συνθετικό γρασίδι και στίβο! Από το 2005, σύμφωνα με αναφορές, ο κόσμος στο Νησί του Πάσχα φώναζε για ένα γήπεδο της προκοπής. Ο αγώνας του 2009 και η επιτυχία της ομάδας τρία χρόνια αργότερα έφεραν, λοιπόν, το νέο γήπεδο και… κάποιους ακόμα!
Στα εγκαίνια, τον Ιανουάριο του 2014, έδωσαν το «παρών» ο Χιλιανός Ελίας Φιγκερόα, ένας από τους καλύτερους αμυντικούς όλων των εποχών και… ο Πελέ! Ναι, ο γνωστός.