Τι κάνει έναν παίκτη ηγέτη σε μια ομάδα; Ενα στοιχείο είναι η ιστορία του και η προσωπικότητά του. Η ιστορία του πρέπει να δείχνει ότι δεν λυγίζει στα δύσκολα και η προσωπικότητά του δημιουργεί και δημιουργείται από την ιστορία. Ας πάρουμε μερικά παραδείγματα.
Στην ΑΕΚ ο ηγέτης για μένα είναι ο Νίκος Λυμπερόπουλος. Οχι επειδή ασχολείται με το τι κάνουν οι μικρότεροι, που σε αυτό είναι περισσότερο δάσκαλος παρά ηγέτης, αλλά επειδή στα δύσκολα μπορεί να καθαρίσει. Στην ΑΕΚ και την Εθνική ο Λυμπερόπουλος έχει δείξει ότι είναι η προσωπικότητα της τελευταίας στιγμής, ο παίκτης που όταν ο χρόνος τελειώνει για τους υπολοίπους, για εκείνον υπάρχει αρκετός για να σκοράρει. Το ίδιο μπορεί να κάνει και ο Ριβάλντο, αλλά όχι ο Ζήκος ή ο Δέλλας. Και πηγαίνουμε σε ένα άλλο στοιχείο του ηγέτη. Επειδή ηγέτης είναι ο παίκτης που καθαρίζει στα δύσκολα και τα δύσκολα συνήθως σημαίνουν πως η ομάδα βρίσκεται πίσω στο σκορ, ο ηγέτης μπορεί να είναι είτε φορ είτε επιθετικό χαφ. Και πάμε στον Παναθηναϊκό.
Στον Παναθηναϊκό ηγέτες φύσει και θέσει είναι οι Γιώργος Καραγκούνης, Αντρέας Ιβανσιτς και Εκι Γκονζάλες. Με τους δύο τραυματίες, το βάρος θα πέσει στους ώμους του Καραγκούνη. Που αγωνιστικά μοιάζει περισσότερο με τον Ριβάλντο και λιγότερο με τον Λυμπερόπουλο. Διότι από θέση ο Καραγκούνης, όπως και ο Ριβάλντο, βρίσκεται περισσότερες φορές στη θέση να διαλέξει ανάμεσα στο τελείωμα μιας φάσης και στην πάσα σε ένα συμπαίκτη, ενώ ο Λυμπερόπουλος σπάνια έχει τη δεύτερη επιλογή. Επίσης, συνήθως ο «Ρίμπο» και η «τυπάρα» επιλέγουν να τελειώσουν τη φάση οι ίδιοι, παρά να πασάρουν. Χρειάζονται, λοιπόν, συμπαίκτες που να έχουν ανοχή σε κάποιες ατομικές ή και ατομιστικές ενέργειες που ενίοτε δεν θα πιάνουν. Και, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, μια ενδεκάδα του Παναθηναϊκού χωρίς τον Γκονζάλες και τον Ιβανσιτς, που λατρεύουν τον προβολέα της ατομικής διάκρισης, θα είναι ευκολότερο να κοντρολαριστεί από τον Καραγκούνη.
Ποια είναι η πιο ψυχολογικά φορτισμένη στιγμή ποδοσφαιριστή στο ελληνικό πρωτάθλημα; Κατά τη γνώμη μου, η φάση που ο Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς πρέπει να χτυπήσει το πέναλτι στη Λεωφόρο στο ματς με τον Παναθηναϊκό το 2002. Με τις εξέδρες να βράζουν και ένα πρωτάθλημα να παίζεται, με το ματς στο 90' και τον Νικοπολίδη κάτω από τα δοκάρια, οι περισσότεροι παίκτες θα είχαν λιποθυμήσει στα τρία βήματα της διαδρομής προς τη βούλα. Ο Τζόρτζεβιτς στάθηκε όρθιος και δείγμα της ικανότητάς του είναι ότι ελάχιστοι θυμούνται τη φάση, αφού, όπως μου έλεγε ένας φίλος Παναθηναϊκός: «Στην αρχή ελπίζαμε, αλλά όταν είδαμε πώς σήκωσε την μπάλα ήμαστε βέβαιοι ότι ο gay θα το βάλει». Με τα χρόνια ο Τζόρτζεβιτς όλο και πιο δύσκολα φτάνει με κούρσα στη γραμμή στην αντίπαλη περιοχή. Το θέμα, όμως, δεν είναι πώς θα φτάσει, αλλά να φτάσει. Και όποτε η μπάλα θα ζυγίζει πολλά κιλά και οι υπόλοιποι θα ψάχνουν παίκτη να πασάρουν, αν ο Τζόρτζεβιτς θα βρίσκεται κοντά, μπορείτε σίγουρα να στοιχηματίσετε σε ποιου τα πόδια θα καταλήξει.
Μπαίνοντας στον τελευταίο μήνα των μεταγραφών, η εικόνα των τριών ομάδων ξεκαθαρίζει. Και η ομάδα που βρίσκεται περισσότερο πίσω από τον αρχικό σχεδιασμό της είναι ο Παναθηναϊκός. Μετά τον Μάρτιο το ρεπορτάζ του Παναθηναϊκού ανέφερε ότι ο φετινός σχεδιασμός της ομάδας προβλέπει έξι παίκτες σε μικρή σχετικά ηλικία, όχι μεγάλα ονόματα, αλλά πεινασμένους για μπάλα, που θα μετέτρεπαν ισάριθμους βασικούς σε αναπληρωματικούς. Για την ώρα μόνο ένας από τους παίκτες που αποκτήθηκαν πληροί τις τότε προδιαγραφές.
Ο Μαρσέλο Μάτος είναι ένα αμυντικό χαφ που χρειάζεται να τον δεις ένα δεκάλεπτο για να καταλάβεις ότι είναι σύμπτωση που το παρατσούκλι του δεν είναι «λύκος» ή «σκύλος». Ακόμα κι αν δεν μπορεί να επαναλαμβάνει σε κάθε παιχνίδι την πάσα που έδωσε στον Σαλπιγγίδη στο ματς με τη Λωζάννη, εύκολα μετατρέπει τον Τζιόλη από βασικό σε αναπληρωματικό. Στον Μάτος, όμως, σταματάει ο υποτιθέμενος σχεδιασμός του Μαρτίου. Διότι ούτε ο Μάλαρτζ είναι βέβαιο ότι θα πάρει τη θέση του βασικού, ούτε ο Ενακαρχίρε, ούτε βέβαια ο Γιώργος Καραγκούνης εμπίπτει στην κατηγορία «παίκτες χωρίς μεγάλο όνομα». Οσο για τον N'Ντογέ, όσο περισσότερο παίζει τόσο περισσότερο μοιάζει με δεύτερο επιθετικό και τόσο δυσκολότερα δείχνει να μπορεί να διεκδικήσει τη θέση του βασικού από τον Παπαδόπουλο.
O Ολυμπιακός είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία. Πέρυσι όλος ο κόσμος φώναζε ότι το ρόστερ του χρειάζεται ανανέωση. Το θέμα είναι πώς το εννοούσε. Ποιοτικά ή ηλικιακά; Ας ξεκινήσουμε από το δεύτερο. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία παίκτες στον Ολυμπιακό ήταν ο Ριβάλντο και ο Τζόρτζεβιτς, αμφότεροι στα 35. Ο ένας έφυγε και σαν από soundtrack κινηματογράφου μοιάζει να ακούγεται: «Εφυγε ο καλός και έμεινε ο μαλάκας. Εφυγε ο ηγέτης και έμεινε ο loser». Για να το δούμε, όμως, από μια άλλη σκοπιά.
Πέρυσι ο Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς σερνόταν. Μόνο που, επίσης πέρυσι, μετά το Μουντιάλ και μερικές εκπληκτικές εμφανίσεις στα φιλικά, ο Τζόρτζεβιτς ξεφούσκωσε τον Οκτώβριο, για να ξαναφουσκώσει τον Ιανουάριο και να τα γράψει όλα προς το τέλος του πρωταθλήματος, όπως κάθε παίκτης του Ολυμπιακού. Κάποιος μπορεί να επικαλεστεί ότι η καριέρα του Τζόρτζεβιτς έχει τελειώσει με την ίδια ευκολία που μπορεί να πει ότι η περσινή χρονιά του Ριβάλντο ήταν το τελευταίο σεξουαλικό σκίρτημα του γαϊδάρου πριν ψοφήσει. Επίσης, αν ο Ριβάλντο είναι ο ηγέτης που πεισμωμένος από τη συμπεριφορά του Κόκκαλη θα οδηγήσει την ΑΕΚ στη Γη της Επαγγελίας, ο Τζόρτζεβιτς τι είναι; Ο Φούφουτος; Επίσης, αν ο Ολυμπιακός είναι πιο αδύναμος επειδή έχασε το καλοκαίρι τον Οκκά, τον Μπουλούτ και τον μαύρο δαίμονα Μπαμπαγκίντα, το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα πρέπει να περνάει μεγαλύτερη κρίση από όση φανταζόμασταν.
Η ΑΕΚ για μένα παραμένει και σήμερα το φαβορί, αλλά μόνο και μόνο επειδή έχει πλουσιότερο πάγκο. Στα αριστερά –και ιδιαίτερα αν επιστρέψει ο Λαγός– η ΑΕΚ είναι υπερπλήρης, αλλά στα φιλικά ο Ράμος δεν έδειξε ότι είναι μπακ και μπροστά, αν ο Μανού είχε πρόβλημα να συμμετάσχει σε οργανωμένη επίθεση, ο Χάρης Παππάς έχει πρόβλημα σε κάθε φάση πιο περίπλοκη από το «πετάμε την μπάλα μπροστά και τρέχουμε». Επίσης, η ΑΕΚ θα περιμένει να δει τι τερματοφύλακα αγόρασε για να αντικαταστήσει τον Σορεντίνο και μπροστά το πολιτισμικό σοκ για τον Ισμαελ Μπλάνκο θα είναι τόσο όσο αν ο Κλοκίδης έπαιρνε μεταγραφή στην Ιντεπεντιέντε. Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα θα είναι του Φερέρ. Το να χωρέσει τον Λυμπερόπουλο και τον Ριβάλντο μαζί με τον Μπλάνκο στην ίδια ενδεκάδα είναι τόσο δύσκολο ερώτημα όσο των καλόγερων του Μεσαίωνα: «Πόσοι άγγελοι χωράνε στο κεφάλι μιας καρφίτσας;». Διότι με τους τρεις, τον Σέζαρ, τον Μαντούκα και τον Ζήκο στην ίδια ενδεκάδα η ΑΕΚ θα είναι σφεντόνα στα πλάγια, τραμ στον άξονα, αλλά και στα δύο δεν θα κόβει ούτε με βαλέ.
Από στυλ, όμως, θα σκίζει. Και το στυλ δείχνει ακόμα και όταν φοράς μπανιερό. Ο πρίγκιπας του Λουξεμβούργου κοίταξε με μπλαζέ βλέμμα τη θάλασσα. Κάπου στον φλοίσβο των κυμάτων ακούστηκε ο ύμνος του πριγκιπάτου. «Εκεί που οι αρκούδες χέζουν ελεύθερα...». Ο πρίγκιπας πάτησε το πράσινο κουμπάκι. «Ναι... Ναι.... Αυτό το θέμα με τη ΦΙΦΑ έχει αρχίσει να κουράζει. Εχουμε τον Γιώργο Ορφανό να θέλει να δείξει ότι κάτι έχει μείνει από το περσινό νομοσχέδιό του. Εχουμε τον Γκαγκάτση να κάνει επίδειξη δύναμης και να θέλει να δείξει ότι δεν σηκώνει επεμβάσεις. Και έχουμε και τους δύο να πλακώνονται για μια υπόθεση στην οποία δεν υπάρχει αντικείμενο. Διότι τι θα λέει το νέο νομοσχέδιο; Οτι η ομάδα που θα μπαίνει στη ρύθμιση εάν δεν πληρώσει δύο δόσεις θα της απαγορεύεται να κάνει μεταγραφές. Ποιες ομάδες θα μπουν στη ρύθμιση; Ο Ηρακλής και ο ΠΑΟΚ. Και οι δύο από την εκλογική περιφέρεια του Ορφανού. Πότε είναι η δεύτερη δόση; Τον Δεκέμβριο. Ασε, λοιπόν, τον Ορφανό να περάσει το νομοσχέδιο, να φτάσουμε Δεκέμβριο, να μην έχουν να πληρώσουν τις δόσεις και να τους απαγορεύσει τις μεταγραφές. Αλλά δεν έχουν τι να κάνουν στην Αθήνα και έχουν μείνει και πλακώνονται...». Ο πρίγκιπας χαιρέτησε ευγενικά και τελείωσε τη συζήτηση. Η αρκούδα του ringtone του κινητού άρχισε ξανά να βογγάει. Στο τηλέφωνο ήταν η Μεγάλη Δούκισσα Καρλότα. «Ναι, μητέρα. Στην Κρήτη. Οχι, μητέρα. Το ξαναλέω, όχι, μαμά. Φυσικά τον ξέρω τον Σκροπολίθα, αλλά δεν έχουμε έρθει μαζί στην Ελούντα. Σε ευχαριστώ για το ενδιαφέρον και μεταβίβασε τα χαιρετίσματά μου στον πατέρα, Αρχιδούκα Ρούπερτ». Ο πρίγκιπας γύρισε στη συνοδό του. «Δεν ξέρω ποιος είπε στη μητέρα ότι η μόδα του φετινού καλοκαιριού είναι να συνοδεύεσαι από παίκτη της εποχής του Παπαστράτειου. Αλλά όποιος και να της το είπε θα έπρεπε να την ενημερώσει για τις λεπτομέρειες. Ενας άνδρας που ξέρει δεν υπάρχει περίπτωση να διάλεγε τον Σκροπολίθα. Too light... Κάτι σε Καζάκη ή σε Παπαδάκη είναι πιο πολύ στο πνεύμα της εποχής, που οι επιζώντες μπορούν να λένε ότι είδαν τον Γκάλη με αφάνα...».