Το μέλλον είναι το πρόβλημα (SportDay / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Πριν από δύο χρόνια η Εθνική Νέων ήταν πάλι στα τελικά κι αποκλείστηκε στη φάση των ομίλων: από εκείνη την ομάδα μόνο ο Ηλιάδης είχε την τύχη να πάρει σοβαρές ευκαιρίες. Τουλάχιστον οι τωρινοί τράβηξαν τα βλέμματα. Σήμερα, ημέρα του τελικού της Εθνικής Νέων με την αντίστοιχη της Ισπανίας, αξίζει να πούμε δύο πράγματα για την παραγωγή ποδοσφαιριστών στην Ελλάδα. Οχι ότι θα αλλάξει κανένας μυαλά, αλλά ποτέ δεν ξέρεις: πες, πες, κάτι μπορεί να μείνει.

Το 1988, όταν η Εθνική Ελπίδων της χώρας μας έπαιξε στον τελικό του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος με αρχηγό τον Νίκο Νιόπλια, είχε μια καλογυμνασμένη ομάδα που αποτελούνταν από μεγάλους μαχητές. Οι μπαλαδόροι εκείνης της ομάδας ήταν λίγοι –ίσως ο μόνος που αληθινά ξεχώρισε για την τεχνική του κατάρτιση σε σχέση με τους υπόλοιπους ήταν ο Κώστας Οικονομίδης. Η ομάδα εκείνη είχε πολλά δυνατά παιδιά που όλα έπαιξαν Α’ Εθνική (Παχατουρίδη, Νεντίδη, Βακαλόπουλο, Καρασαβίδη κ.ά.), χωρίς όμως να κάνουν πολλές παρουσίες στην Εθνική Ανδρών. Μόνο ο Νιόπλιας ουσιαστικά μονιμοποιήθηκε στη μεγάλη Εθνική: οι άλλοι έκαναν σποραδικές μόνο εμφανίσεις.

Αργότερα

Δέκα χρόνια αργότερα, μια άλλη Εθνική Ελπίδων έφτασε πάλι στα τελικά Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Το 1998 η Ελπίδων του Γιάννη Κόλλια έπαιξε στο Βουκουρέστι με τους Ισπανούς κι έχασε 1-0 εξαιτίας της εχθρικής διαιτησίας του πρωτάρη Λούμπος Μίxελ, πληρώνοντας πολύ ακριβά ένα λάθος του Δημήτρη Ελευθερόπουλου –το μοναδικό στο ματς. Από εκείνη την ομάδα όλοι έγιναν διεθνείς και κάποιοι (Γκούμας, Δέλλας Μπασινάς, Λάκης, Καραγκούνης, Φύσσας) ήταν και στην αποστολή της ομάδας που κέρδισε το Euro. Γιατί αυτή η διαφορά; Διότι μέσα σε αυτά τα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν από το 1988 έως το 1998 μειώθηκε η παραγωγή ποδοσφαιριστών, αλλά έγινε καλύτερη η αξιολόγησή τους.

Επιτυχία

Σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα (όχι τυχαία, αφού το ελληνικό ποδόσφαιρο το πιο πολύ που μπορεί είναι να βγάζει μια προικισμένη γενιά ανά δεκαετία) φτάνει στον τελικό του Πανευρωπαϊκού Πρωταθλήματος σε μια στιγμή που στην Ελλάδα επικρατεί η εντύπωση πως δεν παράγονται ποδοσφαιριστές. Η επιτυχία της ομάδας είναι η απόδειξη ότι η παραγωγή δεν είναι κακή –το πρόβλημα είναι η αξιοποίησή της.

Υποδομές

Δεν μας λείπουν υποδομές, ούτε παιδιά που ασχολούνται με την μπάλα. Εδώ και πέντε χρόνια στην Ελλάδα γίνεται το πρωτάθλημα Νέων, στο οποίο (παρά τις πολλές του αδυναμίες) είναι δυνατό να δει κανείς ένα σωρό παιδιά εν δράσει. Τέτοιες πολυτέλειες πριν από δέκα χρόνια δεν υπήρχαν κι αν τώρα υπάρχουν, είναι γιατί χρηματοδοτούνται (εμμέσως πλην σαφώς) κυρίως από τον ΟΠΑΠ. Πέρυσι στο πρωτάθλημα Νέων αγωνίστηκαν πάνω από 350 εκκολαπτόμενοι επαγγελματίες και οι ομάδες μόνο της Α’ Εθνικής ξοδεύουν για τις ακαδημίες τους πάρα πολλά: μόνο ο πρωτοπόρος Παναθηναϊκός κοντά 3 εκατομμύρια ευρώ! Το πρόβλημα είναι ότι οι πιο πολλές ομάδες δεν ξέρουν τι ακριβώς ποδοσφαιριστές έχουν!

Ψηφιδωτό

Αυτή την ομάδα που θα παίξει τελικό την έφτιαξε ο Νίκος Νιόπλιας σαν ψηφιδωτό, βρίσκοντας τους παίκτες έναν έναν. Ο Νιόπλιας κατηγορείται ότι δεν πήρε ποδοσφαιριστές από τον πρωταθλητή στη Νέων ΠΑΟΚ: προφανώς δεν το έκανε γιατί τη συλλογή των παικτών την ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια και δεν έφτιαξε την ομάδα κοιτώντας τι έγινε πέρυσι. Αν στα δύο χρόνια «ξεπετάχθηκαν» κι άλλα ταλέντα ακόμα καλύτερα, το θέμα δεν είναι το πώς θα έχουμε καλές εθνικές Νέων ή Ελπίδων αλλά το πώς θα αλλάξουν τα μυαλά και οι νοοτροπίες ώστε τα πιτσιρίκια να αξιοποιούνται.

Παραγωγή

Ο ΠΑΟ είναι η μόνη ομάδα με σταθερή παραγωγή παικτών τα τελευταία χρόνια. Μπορεί να μη βγαίνει κάθε χρόνο από την Παιανία μια φουρνιά-θησαυρός (όπως αυτή του Μπασινά, του Καραγκούνη, του Γκούμα, του Αλεξόπουλου κ.ά.), όμως κάθε χρόνο κάποια παιδιά αναδεικνύονται και παίρνουν τις ευκαιρίες τους. Για να βρεις τον σούπερ σταρ Νίνη πρέπει να βγάλεις και τον Κοτσόλη, τον Πλιάγκα, τον Γκάντσεφ, τον Οξύζογλου, τον Τζόρβα: μια αλυσίδα είναι όλα. Στην ΑΕΚ απέκτησαν πριν από χρόνια επτά-οκτώ ταλαντούχους μικρούς κι έδωσαν ευκαιρίες μόνο στον Παπασταθόπουλο, τον Πλιάτσικα και τον εκ μεταγραφής Κονέ: τρόμαξαν να χρησιμοποιήσουν άλλους και τους σκόρπισαν δεξιά κι αριστερά ως δανεικούς. Στον Ολυμπιακό η επιτακτική κατάκτηση του πρωταθλήματος δεν άφηνε μέχρι τώρα περιθώρια για παραγωγή ποδοσφαιριστών: αν κάτι άλλαξε, θα το δούμε στο μέλλον. Μέχρι τώρα για να έπαιρνε ευκαιρίες νεαρός παίκτης στον Ολυμπιακό πρέπει να ήταν επιπέδου Καστίγιο.

Μοίρα

Ο Νίνης, ο Παπασταθόπουλος, ακόμα κι ο Μήτρογλου θα έβγαιναν όπου κι αν αγωνίζονταν. Το ζήτημα δεν είναι η πρόοδος αυτών –αυτούς τους σημάδεψε η μοίρα με πολύ ταλέντο: τα παιδιά είναι προικισμένα από τον Θεό, το αν θα αξιοποιήσουν σωστά το χάρισμά τους αφορά πλέον κυρίως τους ίδιους. Αυτοί δεν είναι απόδειξη ότι έχουμε παραγωγή ποδοσφαιριστών: παραγωγή σημαίνει να ξέρεις να βελτιώνεις παίκτες που εν πρώτας δεν έχουν τόσο μεγάλα χαρίσματα. Παραγωγή σημαίνει να παίρνεις τον Παπαδόπουλο και να του δίνεις ένα ρόλο, να βοηθάς τον Ιωαννίδη να δυναμώσει χωρίς να χάσει την ταχύτητά του, να δείξεις στον Πλιάτσικα και στον Δημούτσο πώς να στέκονται στο γήπεδο χωρίς να χρειάζεται να τρέχουν ακατάπαυστα, να βοηθήσεις τον Αποστολόπουλο να μάθει να χρησιμοποιεί σωστά το κορμί του. Προϊόν παραγωγής σε αυτή την ομάδα είναι ο Μονιάκης: είναι φανερό πως ο Μάουρερ στον ΟΦΗ έχει δουλέψει μαζί του, τον κατήχησε.

Καιροσκοπισμός

Στην εποχή μας τα ταλέντα παίρνουν ευκαιρίες. Ακόμα κι όταν η οργάνωση λείπει, άνθρωποι σαν τον Νιόπλια, που δεν αφήνουν τίποτα στην τύχη, θα γυρίσουν τη γη ανάποδα και το καλό θα το βρουν. Αλλά κανένας Νιόπλιας δεν θα αλλάξει τη νοοτροπία των παραγόντων που προτιμούν καιροσκοπικά αποτελέσματα από το να βγάλουν παίκτες που μπορεί, μάλιστα, να κάνουν και τις ομάδες τους πλουσιότερες.

Ραντεβού ή παραμύθι;

Από κάποιους φίλους που εμπιστεύομαι μαθαίνω ότι συναντήθηκαν την περασμένη Τρίτη ο πρόεδρος της Σούπερ Λίγκας, Γιάννης Βαρδινογιάννης, και ο πρόεδρος της ΚΕΔ, Γιώργος Ψυχομάνης. Μου το λένε, αλλά δεν θέλω να το πιστέψω και το γράφω ελπίζοντας να υπάρξει διάψευση.

Μου λένε ώρα και τόπο συνάντησης, όποως και ότι επειδή το ραντεβού διέρρευσε, κάποιοι «συνεταίροι» είναι έξω φρενών. Θέλω να πιστεύω ότι πρόκειται για παραμύθι. Αν δεν το διαψεύσουν και είναι αλήθεια (γεγονός που δεν κρύβω ότι θα με στενοχωρήσει αφάνταστα), είμαι περίεργος να μάθω για το τι ακριβώς μίλησαν οι δύο. Ο Ψυχομάνης, απ' όσο γνωρίζω, δεν είναι εφοπλιστής και δεν ασχολείται με το εμπόριο πετρελαίου: ένα κατάστημα έχει με είδη ρουχισμού, κυρίως γυναικεία.
Ο Τζίγκερ πάλι δεν μου φαίνεται για άνθρωπος που θα συζητούσε για τις καλοκαιρινές τάσεις της γυναικείας μόδας. Αν βρέθηκαν, σίγουρα συζήτησαν για τη διαιτησία –μην ξεχνάτε ότι είναι η εποχή που «μαγειρεύονται» εν μέσω καύσωνα οι νέοι πίνακες διαιτησίας. Φυσικά ο πρόεδρος της Σούπερ Λίγκας και ο αρχιδιαιτητής έχουν κάθε δικαίωμα να βρίσκονται και να συζητούν: θα 'λεγα ότι αυτό απαιτείται επειδή και οι δύο εργάζονται και συνεργάζονται για το καλό του χώρου –ή έτσι τουλάχιστον υποτίθεται πως πρέπει.

Ομως αυτά τα ραντεβού δεν μπορεί να είναι μυστικά: το λέω επειδή δεν είδα την είδηση ούτε στο site της ΕΠΟ ούτε στο site της Σούπερ Λίγκας και γι' αυτό αναμένω μια σχετική διάψευση για το ραντεβού από επίσημα χείλη, πόσω μάλλον όταν το πρώτο ματς της σεζόν είναι το ντέρμπι του Ολυμπιακού με τον ΠΑΟ.

Γιατί κυκλοφορούν τέτοιες ιστορίες; Διότι μετά την «παραίτηση» Μποροβήλου στον κόσμο της διαιτησίας υπάρχει μια πολύ μεγάλη κινητικότητα και πολύ μεγάλη συζήτηση για το προς τα πού πάει το πράγμα: όποια φήμη και να κυκλοφορήσει κανείς γίνεται εύκολα πιστευτή.

Το ότι τέτοιες φήμες δηλητηριάζουν το πρωτάθλημα είναι δεδομένο, το ότι γίνονται πιστευτές διότι κανείς δεν έχει εμπιστοσύνη στις προϊστάμενες των διαιτητών αρχές είναι απολύτως σίγουρο. Οταν π.χ. η Σούπερ Λίγκα λέει ότι οι παρατηρητές των διαιτητών πρέπει να είναι μέχρι 60 χρόνων, κάποιοι αφήνουν να διαρρεύσει ότι το 60 θα γίνει 63 κι αυτό τελικώς συμβαίνει, τότε ειδικά στον χώρο των διαιτητών κάθε φήμη που οι ίδιοι καλά πληροφορημένοι κυκλοφορούν γίνεται πιστευτή! Καλά ξεμπερδέματα...