Είναι τα φιλικά ματς αγώνες που δεν πρέπει να τους παίρνει κανείς στα σοβαρά ή πρόκειται για παιχνίδια που οφείλουμε να τα αναλύουμε επειδή μας δίνουν απαντήσεις για τη νέα χρονιά; Η απάντησή μου είναι ότι όλα τα φιλικά δεν είναι ίδια: άλλη βαρύτητα έχει ένα ματς που γίνεται στην Αυστρία για ξεμούδιασμα και άλλη ο πρώτος αγώνας της σεζόν μπροστά στους οπαδούς της ομάδας. Πάντως, κάποια πράγματα για τα φιλικά καλό είναι να τα ξέρετε, ώστε να μπορείτε να τα παρακολουθείτε όπως πρέπει.
Επειδή δεν θέλω να σας πιάνουν κορόιδο καλοκαιριάτικα, σας ετοίμασα μια λίστα με δέκα πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για το καλοκαιρινό ποδόσφαιρο.
1) Επιθετικοί
Οι μικροί το δέμας και εκρηκτικοί επιθετικοί ποδοσφαιριστές το καλοκαίρι δείχνουν πολύ καλύτεροι από αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Ο Μπαμπαγκίντα, ο Ρουίς (τον θυμάστε;), ο Χούτος και ο Οφορίκουε, ο Γιάννος Οκκάς, ο Νουαφόρ έχουν κάνει καλοκαιριάτικα πράματα και θάματα, σκοράροντας πολύ και ακατάπαυστα. Οταν λύθηκαν τα πόδια των αντίπαλων αμυντικών, βάρυναν ξαφνικά τα δικά τους…
2) Τεχνίτες
Μεγάλο αβαντάζ αυτόν τον καιρό έχουν και οι τεχνίτες ποδοσφαιριστές. Οταν ο αμυντικός παίζει στα τέσσερα μέτρα, δεν κάνει τάκλιν και δεν έχει βοήθειες από τα αμυντικά χαφ, μπορεί εύκολα να εκτεθεί από κάποιον που ξέρει πολλή μπάλα. Μερικά καλοκαιριάτικα σόου έδωσαν τα τελευταία χρόνια παίκτες όπως ο Σικαμπάλα, ο Σανμαρτεάν, ο Μάνσο, ο τεχνίτης Παπαποστόλου, που πέρυσι είχε βάλει δέκα γκολ καλοκαιριάτικα με τη φανέλα του Ηρακλή, ο Τσίριτς, ο Μερίνο. Πέρυσι σε ένα ματς του Ιωνικού είχε εμφανιστεί ένας Βραζιλιάνος που ούτε θυμάμαι πώς τον λένε και είχε ντριμπλάρει όλη την υφήλιο! Ολοι αυτοί ξέρουν μπάλα, όμως όταν οι άμυνες έσφιξαν αποδείχτηκαν ποδοσφαιριστές με μικρή καθοριστικότητα.
3) Μπακ
Μην κρίνετε αυτόν τον καιρό τους αμυντικούς με βάση το πόσο γρήγορα δίνουν την μπάλα ή το αν κρατάνε τη θέση τους. Ενας μπακ με εμπειρίες δεν είναι δύσκολο να κάνει αυτά τα πράγματα: παραείναι απλά. Ο αμυντικός φαίνεται όταν η ομάδα πιέζεται, όταν χρειάζεται να αντιδράσει σκληρά ή γρήγορα, όταν παίρνει φωτιά το αίμα του σε συνθήκες μάχης. Πέρυσι βαφτίσαμε τον Ουαντού νέο Νοβοσέλατς επειδή στεκόταν καλά στο γήπεδο και έδινε γρήγορα την μπάλα. Οταν άρχισε η σεζόν, γελούσε ο κόσμος. Αντίθετα, ο νωχελικός στην προετοιμασία Σέζαρ αποδείχτηκε μια χαρά παίκτης.
4) Κουμάντο
Οι κουμανταδόροι, που πρέπει να μάθουν το παιχνίδι των συμπαικτών τους, δύσκολα ξεχωρίζουν: όσοι παίζουν πολύ για την πάρτη τους ξεχωρίζουν, αλλά δεν μαθαίνουν το παιχνίδι της ομάδας και προσφέρουν ελάχιστα. Ο Ζέτερμπεργκ το καλοκαίρι που ήρθε μάθαινε και όταν κατάλαβε τους συμπαίκτες του βοήθησε πολύ. Ο Ζε Ελίας όταν ήρθε έπαιζε για την πάρτη του, εντυπωσίασε τον κόσμο, που λίγα καταλαβαίνει, και δεν πρόσφερε σχεδόν τίποτα, μια και ποτέ δεν έπαιξε περισσότερα από δώδεκα ματς τον χρόνο.
5) Κοντρόλ
Στα φιλικά φαίνεται το ατομικό ταλέντο, όμως οι παίκτες βελτιώνονται κυρίως παίζοντας σοβαρά ματς. Μπορεί ένας παίκτης να γίνει ταχύτερος όταν λυθεί (π.χ. Νάβας, Ιβανσιτς) ή πιο εκρηκτικός (π.χ. Μαντούκα, Μίετσελ) ή να αποδειχτεί πιο μυαλωμένος από αυτό που έδειχνε (π.χ. Ασουνσάο, Λουτσιάνο). Ενα μόνο πράγμα δεν βελτιώνεται: το κοντρόλ. Αν κάποιος μοιάζει καλοκαιριάτικα να έχει «πυροβολημένα» πόδια, αποκλείεται να τον δεις να γίνεται καλύτερος…
6) Κόουτς
Το «άλλα λέω, άλλα κάνω κι άλλα εννοώ» είναι ένας ωραίος στίχος της Ελεάνας Βραχάλη, αλλά όταν παρατηρείται σε προπονητές είναι κακό προμήνυμα. Να διαβάζετε τι ζητούν καλοκαιριάτικα οι προπονητές και να κοιτάτε αν αυτά που θέλουν βγαίνουν στο γήπεδο, ανεξαρτήτως αποτελέσματος. Αν δεν βγαίνουν, και δέκα νίκες σερί να κάνει στην προετοιμασία η ομάδα, ο κόουτς κάπου έχει ή θα έχει πρόβλημα. Ο Σόλιντ πέρυσι αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα.
7) Αυτοματισμοί
Μια ομάδα που κάνει λάθη σε κομπίνες, ακόμα κι αν αυτά είναι διασκεδαστικά, υπάρχει περίπτωση να αποκτήσει αυτοματισμούς. Οποιος δεν δοκιμάζει επιθετικά τίποτα διαφορετικό, το πολύ πολύ να παίξει όπως την προηγούμενη χρονιά.
8) Γκολ
Μεγαλύτερη σημασία και από τα γκολ που σημειώνει μια ομάδα έχει το πώς τα σημειώνει. Αντίθετα, στην άμυνα δεν έχει σημασία το πώς τα δέχεται. Αν δέχεται πολλά, είναι πάντα σημάδι ότι κάτι δεν λειτουργεί σωστά. Σε αυτή την περίπτωση, αν αυτό το πρόβλημα είναι πολύ ορατό, (αν π.χ. πρόκειται για κακή εφαρμογή του τεχνικού οφσάιντ ή έλλειψη αμυντικών), τότε υπάρχει ελπίδα να λυθεί. Αν όχι, πρόκειται για αδυναμία (ή ανικανότητα του προπονητή) την οποία η ομάδα θα σέρνει όλον τον χρόνο.
9) Πρόθεση
Στα φιλικά πιο πολύ και από αυτό που συμβαίνει μετράει η πρόθεση. Αν μια ομάδα θέλει να είναι συμπαγής και το προσπαθεί, αυτό φαίνεται. Αν θέλει να παίζει την μπάλα γρήγορα, το βλέπεις. Ο τρόπος εφαρμογής μπορεί να μην είναι ο καλύτερος, όμως όταν υπάρχει ένα σχέδιο, αυτό γίνεται ορατό: από εκεί και πέρα, το αν από την πλευρά των ποδοσφαιριστών θα υπάρχει εμπιστοσύνη στο σχέδιο, αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Να προσπαθείτε να δείτε το σχέδιο. Η ΑΕΚ του Σάντος π.χ. και στα δύο περάσματα του προπονητή από την Ελλάδα ήταν κατανοητό τι προσπαθούσε να κάνει. Δεν μπορώ να πω το ίδιο και για τον Παναθηναϊκό του Σάντος.
10) Φιλοξενία
Οι πιο πολλές από τις ομάδες που έρχονται στην Ελλάδα για φιλικά τα αντιμετωπίζουν σαν αγγαρεία. Συνήθως οι ομάδες έρχονται και φεύγουν μέσα σε 24 ώρες, χωρίς να κάνουν ούτε χαλαρωτική προπόνηση πριν από το ματς. Τα πιο πολλά από αυτά τα παιχνίδια τα κλείνουν μάνατζερ που έχουν πάντα έναν καλό λόγο να πουν στους ξένους για την ελληνική φιλοξενία. Ο Μάνος Μαυροκουκουλάκης, που πήγαινε τον ΠΑΟ στο τουρνουά του Τρέντο, φρόντιζε την ανάγκη για ένα καλό αποτέλεσμα να την κάνει σε όλους κατανοητή…
Τα δύο «μισά»
Διάβασα σε όλες τις εφημερίδες που έπεσαν χθες στα χέρια μου ότι όταν η Εθνική Νέων στο ματς με τη Γερμανία έμεινε με δέκα παίκτες, ο Νίκος Νιόπλιας έκανε κάποιες εσωτερικές αλλαγές, που ήταν και η αιτία που η ομάδα άντεξε μισή ώρα απέναντι στους Γερμανούς με παίκτη λιγότερο. Ετσι συνέβη, μόνο που κανείς δεν εξήγησε τι έγινε: τα «ζήτω» έπνιξαν την τακτική ανάλυση.
Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Ο Νιόπλιας στο 51' περνάει τον Σιάκα (ένα αμυντικό χαφ) στη θέση του στόπερ Αποστολόπουλου, θέλοντας καλύτερη κυκλοφορία της μπάλας από τα μετόπισθεν: η Εθνική πιέζει. Στο 60', ακριβώς μετά το 2-1, βγάζει τον Δημούτσο και βάζει τον χρήσιμο στους κενούς χώρους Λαμπρόπουλο, διότι περιμένει ότι οι Γερμανοί θα βγουν μπροστά. Στο 65', όταν αποβάλλεται ο Πλιάτσικας, ο Νιόπλιας μπορεί να βγάλει είτε κάποιον από τους επιθετικογενείς μπαλαδόρους (τον Νίνη, τον Μήτρογλου, τον Παπαδόπουλο είτε ακόμα και τον Λαμπρόπουλο, που μόλις έχει μπει!) και να βάλει είτε ένα αμυντικό χαφ (τον Σιόβα, προς υποστήριξη του Ιωαννίδη) είτε ένα στόπερ, ή να κάνει ένα τρικ. Ο Νιόπλιας δεν βγάζει κανέναν από τους καλούς χειριστές της μπάλας, διότι τους θέλει στο γήπεδο, διαβλέποντας ότι οι Γερμανοί μπορούν να κάνουν το 2-2: μην ξεχνάτε ότι έχει μία μόνο αλλαγή. Ετσι, αποφασίζει το εμπνευσμένο κόλπο: «κόβει» στα δύο ως άλλος Χουντίνι τον Σιάκα και τον Νίνη και παίζει (όπως λένε οι προπονητές στην ιδιότυπη γλώσσα τους) με δύο «μισά». Βάζει τον Σιάκα σαν λίμπερο μπροστά (!) από τους τρεις αμυντικούς (τον Παπασταθόπουλο, τον Μπουκουβάλα και τον Μονιάκη) και παίρνει τον Νίνη από το πλάι, βάζοντάς τον πίσω από τον Μήτρογλου σαν «δεκάρι»-κρυφό φορ. Ετσι, έχει τον «μισό» Σιάκα στην άμυνα και τον άλλο «μισό» στα χαφ και τον «μισό» Νίνη στη μεσαία γραμμή και τον άλλο «μισό» στην επίθεση! Μιλώντας παραδόξως, θα έλεγα ότι η Εθνική μας την τελευταία μισή ώρα, αν και με δέκα, έπαιξε με παίκτη παραπάνω!
Το ρίσκο ήταν μεγάλο. Η λογική λέει ότι αν οι Γερμανοί έβαζαν τον Παπασταθόπουλο στη μέση, παίζοντας όχι με τρεις επιθετικούς, αλλά με δύο φουνταριστούς και δύο πλάγιους, θα δημιουργούσαν προβλήματα: όταν όμως το τόλμησαν (με τους Σαμ και Μπεν-Χατίρα φουνταριστούς και τους Μπόατενγκ –δεξιά– και Τιράλα –αριστερά– σαν εξτρέμ), άφησαν χώρους στον Λαμπρόπουλο, τον Παπαδόπουλο και βέβαια τον Νίνη, που έγιναν περισσότερο επικίνδυνοι. Τα υπόλοιπα τα ξέρετε…