Η οικολογική συνείδηση είναι όπως τα εγκαύματα από την ηλιοθεραπεία. Μας απασχολούν για όσο διάστημα το πρόβλημα ταλαιπωρεί τον εαυτό μας. Μόλις ξεπεραστεί, επανερχόμαστε στις παλιές… αγαπημένες συνήθειες. Το κύμα των καταστροφικών πυρκαγιών που έπληξαν (και συνεχίζουν να πλήττουν) τη χώρα μας για πρώτη φορά οδήγησε τους πολίτες σε μαζικές κινητοποιήσεις. Ομως η αίσθηση είναι πως όλα θα ξεχαστούν, όταν επιστρέψουμε στους καθημερινούς ρυθμούς από τον Σεπτέμβριο.
Η διοργάνωση του Live Earth σε οκτώ μητροπόλεις ήταν μια σημαντική προσπάθεια για να αφυπνιστεί ο κόσμος σχετικά με αυτά που πρόκειται να συμβούν στον πλανήτη τα επόμενα χρόνια και η έσχατη λύση για την έναρξη λήψης μέτρων πριν η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη.
Ο μεγάλος τεχνικός της Λίβερπουλ Μπιλ Σάνκλι είχε δηλώσει κάποτε πως «το ποδόσφαιρο είναι σημαντικότερο από τη ζωή και τον θάνατο». Πώς όμως μπορεί το άθλημα να βοηθήσει έναν πλανήτη που οδηγείται στην καταστροφή; Στην Αγγλία οι ποδοσφαιρικές ομάδες έχουν ξεκινήσει σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να βοηθήσουν το περιβάλλον να… αναπνεύσει, κινητοποιώντας μάλιστα και τους οπαδούς τους. Ηδη από τον περασμένο Μάιο η Ιπσουιτς έγινε ο πρώτος σύλλογος στη Βρετανία που έκανε κινήσεις για τη μείωση της παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα. Οπως υπολογίστηκε, η λειτουργία του συλλόγου επιβάρυνε το περιβάλλον με 3.200 τόνους διοξειδίου του άνθρακα σε μια σεζόν. Η ομάδα έκανε σημαντικές αλλαγές στο γήπεδο, ώστε να μειώσει το πρόβλημα αυτό, κάνοντας παράλληλα έκκληση στους οπαδούς να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς. «Ξέρουμε ότι η προσπάθειά μας δεν πρόκειται να σώσει τον πλανήτη, αλλά είναι ένα σημαντικό βήμα προς την εξοικονόμηση ενέργειας», επισήμανε ο αρχηγός της Ιπσουιτς, Τζέισον ντε Βος.
Η Μάντσεστερ Σίτι προχωρεί ένα βήμα παραπέρα, δημιουργώντας μέχρι τον Οκτώβριο δική της μονάδα παραγωγής ενέργειας. Στο γήπεδο κατασκευάζεται ανεμογεννήτρια, η οποία θα παράγει τόση ηλεκτρική ενέργεια όση απαιτείται για να λειτουργήσει το γήπεδο, αλλά και η ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, οι «σίτιζενς» κάνουν και εξαιρετική διαχείριση των απορριμμάτων, μετατρέποντας το κουρεμένο γκαζόν σε λίπασμα, τα πλαστικά ποτήρια και μπουκάλια (περίπου οκτώ εκατομμύρια τη σεζόν) σε σκέπαστρα και έπιπλα και αξιοποιώντας το γυαλί στην κατασκευή διαδρόμων. Οπως εξήγησε ο διευθυντής κοινωνικής ευθύνης του συλλόγου (αλήθεια, υπάρχει τέτοια θέση στις ελληνικές ΠΑΕ;), Πιτ Μπράντσο: «Ανακυκλώνουμε το 90% με 100% όσων χρησιμοποιούμε».
Την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας σκέφτονται επίσης και οι διοικήσεις της Αρσεναλ και της Μίντλεσμπρο. Την ίδια ώρα, η Λίβερπουλ ανταμείβει τους μικρούς οπαδούς της που βοηθούν στη συγκέντρωση και ανακύκλωση απορριμάτων με δωρεάν εισιτήρια!
Αυτή που έβαλε πολύ νωρίς τα… γυαλιά στους ισχυρούς του ποδοσφαίρου είναι η ερασιτεχνική Ντάρτφορντ που το γήπεδο της, το «Princess Park», έχει δημιουργηθεί από φυσικά υλικά. Η κύρια κατασκευή έχει γίνει από ξύλο και στην οροφή έχει χρησιμοποιηθεί χορτάρι. Επίσης, το γήπεδο είναι βυθισμένο δύο μέτρα από το επίπεδο του εδάφους, προκειμένου να περιοριστεί ο θόρυβος. Η Ντάρτφορντ εκμεταλλεύεται την ηλιακή ενέργεια και έχει δημιουργήσει δύο λίμνες, ώστε να εξασφαλίζει τα 20.000 λίτρα νερού που απαιτούνται καθημερινά για τον αγωνιστικό χώρο.
Στην εκστρατεία για την προστασία του περιβάλλοντος συμμετέχει ενεργά και ο διεθνής τερματοφύλακας της Πόρτσμουθ Ντέιβιντ Τζέιμς, που μετέτρεψε τον κινητήρα του αυτοκινήτου του ώστε να λειτουργεί με… σπορέλαιο (έλαιο κράμβης) και καλλιεργεί λαχανικά στον κήπο του σπιτιού του!
Οι οπαδοί... βλάπτουν το περιβάλλον
Ωστόσο, σημαντικότερη μπορεί να γίνει η συνεισφορά των οπαδών σε αυτή την προσπάθεια. Σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου του Κάρντιφ, ένας οπαδός «παράγει» επτά φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ό,τι ένας μόνιμος κάτοικος της περιοχής. «Στους αγώνες παρατηρείται συσσωρευμένη κατανάλωση. Οι φίλαθλοι ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις, καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες φαγητού και δημιουργούν μεγάλο όγκο απορριμμάτων», εξηγεί η Αντρια Κόλινς, επικεφαλής της έρευνας. Σημαντικότερος «πονοκέφαλος» για το περιβάλλον είναι οι μετακινήσεις των οπαδών με τα αυτοκίνητά τους. Υπολογίζεται πως στον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας του 2004, που έγινε στο Κάρντιφ, οι 73.000 φίλαθλοι κάλυψαν μια απόσταση… 43 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, το 47% της οποίας έγινε με τα αυτοκίνητά τους. «Αν οι οπαδοί προτιμήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, η μείωση στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να φτάσει το 24%», υπογραμμίζει η Κόλινς, προτείνοντας παράλληλα τη λύση στην τιμή του εισιτηρίου για το γήπεδο να ενσωματώνεται και το κόστος για μεταφορά με τρένο ή λεωφορείο.
Μια ριζοσπαστική λύση που προτείνει ο Ντέιβιντ Τζέιμς είναι η ανταμοιβή των φιλικών προς το περιβάλλον συλλόγων με συμμετοχή στην Ευρώπη. «Είναι σημαντικότερο από το να είναι φιλικές μόνο στον αγωνιστικό χώρο», υπογράμμισε. Και επειδή ο νέος πρόεδρος της ΟΥΕΦΑ, Μισέλ Πλατινί, αναζητεί νέες ιδέες για το άθλημα, μην εκπλαγείτε αν κάποια μέρα αυτή η πρόταση του Τζέιμς γίνει πραγματικότητα.