Χάσιμο χρόνου (SportDay / Αντώνης Πανούτσος)

Ένα μήνα η μεταγραφή του Νούνιες είχε γίνει μυθιστόρημα στο ρεπορτάζ της ΑΕΚ. Στον Ολυμπιακό ζήτημα είναι η μεταγραφή να έπαιξε μία εβδομάδα. Πήγε ο Ιλια Ιβιτς στην Αργεντινή, έφερε τον Νούνιες στην Ελλάδα, εξετάστηκε από τους γιατρούς, υπέγραψε, έκανε και τσαμπουκαλίδικη δήλωση ότι θα βάλει γκολ στον Παναθηναϊκό για να ικανοποιήσει τον κόσμο και πήγε στην Αργεντινή να μαζέψει την οικογένεια.

Δύο μήνες τραβολογιόμαστε με τη μεταγραφή του Ντούντου στον Ολυμπιακό. Το σκεφτόταν ο Ντούντου, σκεφτόταν τι πρόταση θα έπρεπε να κάνει ο Ολυμπιακός, σκεφτόντουσαν τον Ντούντου στο λιμάνι οι οπαδοί του και στο τέλος προτού πάθουμε όλοι πονοκέφαλο, ήρθε ο Τουντσάι και ο Μακελελέ για να γίνουν οι ίδιες ακριβώς σκέψεις. Σκέψεις που δεν έγιναν στην περίπτωση της μεταγραφής του Μπενάλιο στον Παναθηναϊκό. Οπου τα πράγματα ξεκαθάρισαν σχετικά σύντομα. Δύο εκατομμύρια έπρεπε να πληρωθούν στη Νασιονάλ Μαδέιρα, πολύ σύντομα ο Παναθηναϊκός πήγε στη λογική «από τον Μπενάλιο, καλός και ο Μάλαρτζ» και η υπόθεση έκλεισε καλά και οικονομικά. Ολες όμως οι υποθέσεις έχουν έναν κοινό παρονομαστή. Το οικονομικό. Οπου και μπορεί να προσδιοριστεί η οικονομική δυνατότητα της κάθε ομάδας. Για την ΑΕΚ το ένα εκατομμύριο στην ομάδα πρέπει να είναι μυθικό ποσόν. Φάνηκε στη μεταγραφή του Μαντούκα, που μέχρι να κοπούν δύο κατοστάρικα από τη ρήτρα βγάλαμε την άνοιξη, και από τη μεταγραφή του Μανού, που η ΑΕΚ παίζοντας μόνη της δεν μπόρεσε να τον αποκτήσει αφού δεν έδινε το εκατομμύριο.

Για τον Ολυμπιακό τα τρία εκατομμύρια ευρώ πρέπει να είναι η οροφή για την καλή εφετινή του μεταγραφή. Μέχρι τώρα το πιο σοβαρό όνομα από όσα ακούστηκαν ότι μπορούν να καταλήξουν στον Ολυμπιακό ήταν του Κολοτσίνι. Η Κορούνια θέλει τέσσερα εκατομμύρια, ο Ολυμπιακός δίνει 2,5. Οπότε με τη λογική ότι ο προσφέρων είτε κλείνει τη διαπραγμάτευση, είτε σκέφτεται ότι μπορεί να ανέβει και λίγο τα τρία εκατομμύρια μοιάζουν λογική τελική προσφορά.

Στον Παναθηναϊκό η κατάσταση είναι πιο θολή. Κυρίως λόγω του ότι η μόνη διαπραγμάτευση που είναι γνωστή είναι του Μπενάλιο. Η διαίσθηση ήταν ότι ο Παναθηναϊκός μπορεί να ανέβαινε μέχρι και το 1,2 εκατομμύριο. Επειδή οι τερματοφύλακες είναι φθηνότεροι, είναι άγνωστο αν το μεταγραφικό όριο του Παναθηναϊκού είναι υψηλότερο, αλλά επειδή υπήρχε η πρεμούρα η πρώτη μεταγραφή να είναι τερματοφύλακα κάπου κοντά εκεί θα είναι. Ας πούμε στο ενάμισι.

Ολα τα ανωτέρω σαν αναγνωστικά βοηθήματα. Προσθέτοντας ότι για την ΑΕΚ αν υπάρχει περίπτωση να δοθεί πάνω από εκατομμύριο σε ομάδα θα είναι για μεταγραφή επιθετικού, ενώ στον Ολυμπιακό αν έχουν λίγο μυαλό δεν μπορούν να τσιγκουνευτούν στο κόστος της μεταγραφής του αμυντικού χαφ. Το γεγονός είναι ένα. Μεταγραφή του Ολυμπιακού που η ομάδα που θα δίνει τον παίκτη θα παίρνει πάνω από τρία εκατομμύρια, του Παναθηναϊκού πάνω από ενάμισι και της ΑΕΚ πάνω από ένα είναι απίθανο να γίνει. Ιδιαίτερα στον Ολυμπιακό, με τον Νούνιες να έχει φάει το 25% του μπάτζετ και πέντε παίκτες να πρέπει να αποκτηθούν, αν το μπάτζετ δεν μεγαλώσει, οι υπόλοιποι παίκτες θα πρέπει να είναι ελεύθεροι. Και επειδή ελεύθεροι παίκτες δεν βρίσκονται αυτή την εποχή, το αρχικό χάσιμο χρόνου μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό.

Επειδή όταν ένα πράγμα επαναλαμβάνεται για αρκετό χρόνο χωρίς να υπάρχει αντίλογος αποκτά τη βαρύτητα του θέσφατου, μια ερώτηση. «Ποια και πόσα είναι τα νέα γήπεδα με εμπορικές χρήσεις που δημιουργούν το trend στην Ευρώπη, που οι δικές μας ομάδες είναι υποχρεωμένες να ακολουθήσουν;». Και κυρίως τι είναι αυτές οι εμπορικές χρήσεις στο μυαλό των ιδιοκτητών των ελληνικών ομάδων;

Κατά πρώτον ελάχιστες ομάδες έχουν χτίσει νέα γήπεδα έτσι ώστε να προσδιορίζεται trend. Η Μπόλτον και η Σεν Γκάλεν ακολούθησαν το προτεινόμενο ελληνικό μοντέλο, με εστιατόρια, μαγαζιά ρούχων και σούπερ μάρκετ. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν γήπεδα με εστιατόρια και μπουτίκ, με εμπορικά κέντρα που βρίσκονται κοντά αλλά όχι μέσα στο γήπεδο, όπως του Αγιαξ, ή με όλες τις μορφές εκτός από αυτή που επαναλαμβάνεται στην Ελλάδα σαν μόνη λύση. Του γηπέδου με εμπορικούς χώρους οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι από τον κόσμο που προκύπτει από τη βασική χρήση του γηπέδου, δηλαδή τους αγώνες και τους θεατές που συγκεντρώνουν. Μερικές λοιπόν σκέψεις και αντίλογοι στην τρέχουσα λογική της ύπαρξης των υποχρεωτικών εμπορικών κέντρων στα νέα γήπεδα.

1) Λόγος. Για να είναι ανταγωνιστική η ομάδα μας και να βρεθεί επενδυτής, πρέπει το κράτος να αφήσει να κατασκευαστεί εμπορικό κέντρο. Αντίλογος. Το «κοντά στο γήπεδο» δημιουργεί την υποκρισία ότι το έργο θα είναι αθλητικό. Στην πραγματικότητα αν ο ιδιοκτήτης μιας ομάδας χτίσει πάρκινγκ, σούπερ μάρκετ ή έκθεση αυτοκινήτων σε ένα άλλο σημείο του δήμου, είναι ακριβώς το ίδιο. Τα έσοδα από τη χρήση του θέλει ο άνθρωπος και, αν οι χώροι εξυπηρετούν και τους θεατές των αγώνων της ομάδας, ακόμα καλύτερα.

2) Λόγος. Η οικοδόμηση ενός εμπορικού κέντρου θα τονώσει την εμπορική κίνηση.
Αντίλογος. Μπορεί να την τονώσει, αλλά μπορεί και να τη σκοτώσει. Παράδειγμα η διαφορά ανάμεσα στα προτεινόμενα γήπεδα της ΑΕΚ και του Πανιωνίου. Το γήπεδο της ΑΕΚ εάν γίνει στο ΟΔΔΥ σίγουρα θα εξυπηρετήσει τους κατοίκους της περιοχής και πιθανότατα τους κατοίκους των βορείων προαστίων λόγω της ευκολίας στο πάρκινγκ. Σίγουρα, πάντως, κάποιοι κάτοικοι των Λιοσίων, που μέχρι σήμερα πήγαιναν σε άλλες περιοχές για να εξυπηρετηθούν, θα βολευτούν με το νέο κέντρο. Το εμπορικό κέντρο του Πανιωνίου ποιον θα εξυπηρετήσει; Υπάρχουν κάποια προϊόντα που ο κάτοικος της Νέας Σμύρνης δεν έβρισκε στην περιοχή του και τώρα θα τα έχει; Και αν υπάρχουν, έχουν αναφερθεί;

3) Λόγος. Κόσμος που θα μένει έξω από την περιοχή θα έρχεται στο γήπεδο από νωρίς για να διασκεδάζει. Αντίλογος. Φυσικά. Από το Νίνχουζ έξω από την Κοπεγχάγη. Γιατί μια τέτοια λογική στέκει στο πρωτάθλημα της Δανίας. Εδώ δεν επιτρέπεται να μετακινούνται οπαδοί και όταν μετακινούνται για να μετακινηθούν οργανώνεται αστυνομική επιχείρηση και θα υπάρξει τζίρος από οπαδούς των φιλοξενουμένων; Σε 10-20 χρόνια οι οπαδοί του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού μπορεί να τρώνε αδελφωμένοι στο κινέζικο εστιατόριο του γηπέδου του Βοτανικού, αλλά μέχρι τότε καλό θα ήταν το φαγητό να σερβίρεται χωρίς chop sticks για να μη βγάζει ο ένας το μάτι του άλλου.

4) Λόγος. Το θέμα δεν είναι αν μερικοί μαγαζάτορες χάσουν δουλειά ούτε αν υπάρξει κυκλοφοριακή επιβάρυνση στην περιοχή. Το θέμα είναι να βγουν λεφτά από το γήπεδο. Αντίλογος. Ναι, το φαινόμενο παρατηρήθηκε. Με τον Ολυμπιακό. Πότε έμπαιναν περισσότερα λεφτά στην ομάδα; Οταν ο Ολυμπιακός έπαιζε στο ΟΑΚΑ και τη Ριζούπολη ή όταν ο Ολυμπιακός έκανε γήπεδο με εμπορικές χρήσεις στο Καραϊσκάκη;

Επίσης με τη σημερινή νομοθεσία γίνεται κάτι απλό. Επειδή οι ερασιτεχνικές διοικήσεις των ομάδων δεν μπορούν να αναλάβουν εμπορικές χρήσεις και οι ΠΑΕ είναι ανώνυμες εταιρείες στις οποίες το κράτος δεν μπορεί να κάνει δωρεά, έχουμε βρει άλλο βιολί. Ο πρόεδρος σχηματίζει μια εταιρεία, η ερασιτεχνική της μισθώνει το γήπεδο και από εκεί και πέρα τα έσοδα της εταιρείας δεν ελέγχονται. Για παράδειγμα, τα έσοδα του Καραϊσκάκη πάνε στην Καραϊσκάκης Α.Ε. Τα έσοδα της Καραϊσκάκης Α.Ε. είναι αυτόνομα από της ΠΑΕ Ολυμπιακός. Και πιθανότατα πιο σημαντικά. Γιατί όταν είχε διαρρεύσει ότι ο Σωκράτης Κόκκαλης συνομιλεί με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο για την πώληση του Ολυμπιακού, το ποσόν που ακουγόταν για την ΠΑΕ ήταν πολύ μικρότερο από αυτό της Καραϊσκάκης Α.Ε.

Πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένοι τα επιχειρήματα γιατί οι ομάδες πρέπει να αποκτήσουν γήπεδα με εμπορικούς χώρους, πετιούνται στα αυτιά ενός κοινού που δύσκολα μπορεί να αναλύσει τις παραμέτρους. Συμπέρασμα δύσκολα βγαίνει. Ο Ηρακλής με ιδιοκτησία χαμηλών δυνατοτήτων κινδυνεύει να διαλυθεί. Ο Αρης με μάνατζμεντ μηδενικών δυνατοτήτων πηγαίνει μια χαρά. Ο Λάμπρος Σκόρδας αποκλείεται να κάνει 500 σφραγίσματα την ημέρα για να βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη και οι μάνατζερ που τρέχουν τον Αρη βρίσκονται για να παίρνουν και όχι να βάζουν; Αρα;

Αρα, έλα ντε. Οπως και έλα ντε τι πρόκειται να γίνει εάν ένα γήπεδο κατασκευάζεται με εμπορικούς χώρους με τραπεζικό δάνειο αλλά αργότερα η εταιρεία δεν πάει καλά και το δάνειο πρέπει να αποπληρωθεί. Μην το θεωρήσετε απίθανο. Σε μια περιοχή υψηλής οικονομικής ικανότητας και καταναλωτικής διάθεσης, όπως η Λάρισα, ο Κώστας Πηλαδάκης έχει πρόβλημα να αξιοποιήσει 12.000 τ.μ. εμπορικών χώρων, ακόμα και με λούνα παρκ. Ας πούμε λοιπόν ότι στη Νέα Σμύρνη γίνεται το γήπεδο, έχει εμπορικούς χώρους και δεν πάει καλά. Τι θα γίνει; Θα πάρει τους χώρους η τράπεζα να τους διαχειριστεί; Θα ζητηθεί από τον δήμο και την κυβέρνηση να μεταστεγάσουν υπηρεσίες τους σε χώρους του γηπέδου «για να σώσουν τον Πανιώνιο» - ένα σενάριο που, το πιστεύετε ή όχι, έχει ακουστεί; Και εάν «ναι», τι διαφορά θα υπάρχει από τα θαλασσοδάνεια του ΠΑΟΚ στη Θεσσαλονίκη; Το κράτος θα νοικιάζει χώρους για να σώσει μια ομάδα και όχι για να εξοικονομήσει δημόσιο χρήμα.

Κάθε επιχειρηματίας σε μία καπιταλιστική κοινωνία έχει δικαίωμα να δοκιμάσει την τύχη του κάτω από τους ισχύοντες κανόνες. Δεν έχει όμως το δικαίωμα να ζητήσει να αλλάξουν οι κανόνες. Ενας ιδιοκτήτης ομάδας με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες επιβαρύνει την κυκλοφορία ή μολύνει την ατμόσφαιρα, η επιβάρυνση και η μόλυνση είναι ακριβώς ίδια με το αν δεν είχε την ομάδα. Το χτίσιμο κάθε νέου γηπέδου μπορεί να κριθεί μόνο σε αυτό το πλαίσιο. Σαν μια επιχειρηματική πράξη.