Ο παίκτης που χρειάζεσαι στα δύσκολα ( Sportday / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Ο Ζινεντίν Ζιντάν συγκριτικά με όλους τους άλλους πολύ μεγάλους μπαλαδόρους, τον Μαραντόνα, τον Κρόιφ, τον Πελέ, τον Πλατινί, τον Πούσκας και τον Ντι Στέφανο είχε ένα τεράστιο συν. Ετρεχε όσο και η υπόλοιπη ομάδα. Ποτέ δεν βασίστηκε στο όνομά του για να μη μαρκάρει, να μη δώσει βοήθειες, να μην αμυνθεί αν τον χρειαζόταν η ομάδα του.

Στη συνέντευξη που μου παραχώρησε μου έκανε τρομερή εντύπωση το πόσο συνεσταλμένος είναι, πόσο πολύ χαμηλών τόνων άνθρωπος παραμένει και κυρίως τα λόγια εκτίμησης που έβγαλε για την Ελλάδα του 2004, λέγοντας ότι τους νικητές έχει μάθει να τους εκτιμά στη ζωή του! Οσο για τον Κλοντ Μακελελέ, τον οποίο χαρακτήρισε και στο παρελθόν τον καλύτερο συμπαίκτη που χρειάζεσαι δίπλα σου στα δύσκολα, η κουβέντα του μετράει διπλά, γιατί ο «Ζιζού» δεν ήταν κάποιος που περίμενε να τρέξουν οι άλλοι χαφ, αλλά έδινε και αυτός τον εαυτό του στον αγωνιστικό χώρο. Ομως, επειδή είναι ποδοσφαιρική ιδιοφυία καταλαβαίνει ότι από τον καλό αμυντικό χαφ αρχίζει μία σπουδαία ομάδα! Και ο Μακελελέ είναι ο ορισμός του καλού αμυντικού χαφ. Οπως πριν από αυτόν ήταν ο Ντιντιέ Ντεσάμπ, που το '98 ο Χίντζφελντ αναγκάστηκε να του βάλει πάνω του, μαν του μαν, τον Πάολο Σόουζα για να μπλοκάρει τη Γιουβέντους στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ. Το αποτέλεσμα δικαίωσε τον Γερμανό τεχνικό και η Ντόρτμουντ πήρε το τρόπαιο!

Είχα ξαναγράψει και πριν από δύο χρόνια σε αυτή τη στήλη πως πασχίζω να θυμηθώ πότε είδα για τελευταία φορά ομάδα να διακρίνεται χωρίς δύο αμυντικά χαφ υψηλού επιπέδου στην ενδεκάδα. Και μιλάμε κυρίως για το ευρωπαϊκό επίπεδο, μια και εκεί κρίνεται το παιχνίδι. Η Ρεάλ Μαδρίτης των τόσων αστεριών από τη στιγμή που έχασε τον Μακελελέ δεν πήρε τίτλο ύστερα από το 2003. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ όταν βάρυναν τα πόδια του Κιν, έφυγε ο Μπατ και δεν της βγήκαν οι μεταγραφές του Κλέμπερσον και του Ντζεμπά–Ντζεμπά έμεινε θεατής των εξελίξεων σε Αγγλία και Ευρώπη για μία τριετία, ώσπου αναγκάστηκε να αγοράσει τον Κάρικ, επανήλθε σε καλή κατάσταση ο Σκόουλς και παρά τη φετινή κατάκτηση του τίτλου απέκτησε και τον Οουεν Χάργκριβς.

θησαυρός
Αντίθετα η Λίβερπουλ, η οποία στο πρωτάθλημα έμεινε πέμπτη και καταϊδρωμένη το 2005 και γενικά δεν έχει πάει πάνω από τρίτη, στο Τσάμπιονς Λιγκ έκανε την υπέρβαση παίρνοντας το Κύπελλο πρόπερσι και φτάνοντας πάλι φέτος στον τελικό. Δίπλα στην ηγετική φυσιογνωμία του Τζέραρντ διέθετε το μυαλό του Τσάμπι Αλόνσο, πρόσθεσε τον Σισόκο, βρήκε και μεταγραφικό θησαυρό με την παρουσία του Μασεράνο και σε διεθνές επίπεδο έγινε πάλι ανταγωνιστική.
Η Τσέλσι για να πάρει σερί πρωταθλήματα βασίστηκε στην ηρεμία του Μακελελέ και την πληθωρική παρουσία του Φρανκ Λαμπάρντ. Ο Μουρίνιο το ίδιο έκανε και στην Πόρτο με Μανίς και Κοστίνια. Η Μπαρτσελόνα πέρυσι με τον Μότα και τον Εντμίλσον το δοκίμασε και πέτυχε, αλλά φέτος ο Ράικαρντ έχασε τον δρόμο!

Η Γιουβέντους είχε τον Εμερσον κινητήριο μοχλό μέχρι την τιμωρία της και ο Καπέλο τον πήρε μαζί του στη Ρεάλ. Τώρα τον θέλει και ο Αντσελότι στη Μίλαν. Στο πρόσωπο του Πατρίκ Βιεϊρά πρώτα η Αρσεναλ του Βενγκέρ, μετά η Γιουβέντους με τον Καπέλο και τώρα η Ιντερ του Μαντσίνι βρήκαν την κολόνα πάνω στην οποία «έχτισαν» την ομάδα. Η Μίλαν ξαναπήρε το στέμμα της στην Ευρώπη, γιατί έχει τον Γκατούζο και δίπλα του τον Πίρλο που ξέρει καντάρια μπάλα, αλλά είναι και αξιόπιστος. Διαθέτει ακόμα και τον Ζέεντορφ με τον Αμπροζίνι και έχει υπεροπλία!

Παίκτες-μορφές
Για πολλά χρόνια τώρα στο ποδόσφαιρο ο πόλεμος κερδίζεται ή χάνεται εκεί, στα αμυντικά χαφ. Κάποτε αρκούσε να έχεις ένα «σκυλί» που να καταστρέφει. Στη δεκαετία του '70, ο μεγάλος Αγιαξ του Ρίνους Μίχελς το άλλαξε και αυτό μαζί με τόσα άλλα. Ο Γιόχαν Νέεσκενς δεν ήταν το αμυντικό χαφ που είχε συνηθίσει ο κόσμος. Δεν ήταν Νόμπι Στάιλς, δεν ήταν Ρίσμαν, δεν ήταν Χάντερ, Οριάλι, Τραπατόνι, Θουνθουνέγκι, Στόρεϊ, Μοράις, Γιένσεν όπως βλέπαμε μέχρι τότε. Ηταν ένας ολοκληρωμένος παίκτης, που η φιλοσοφία της ομάδας ζητούσε από αυτόν να σταματάει τον αντίπαλο πρώτα αλλά και να δημιουργεί, αν είχε, χώρο. Δίπλα του ο Κόβατς που διαδέχτηκε τον Μίχελς στην πιο μοντέρνα ποδοσφαιρική μηχανή που εμφανίστηκε στον πλανήτη έβαλε και τον Αρι Χάαν. Ενα πολυεργαλείο με μυαλό και με πόδια-φωτιά! Οταν ο Αγιαξ ντυνόταν... εθνική Ολλανδίας, ο Χάαν έπαιζε και λίμπερο στη θέση του αναντικατάστατου στον «Αίαντα» Γερμανού Μπλάκενμπουργκ.

Αλλαζε στυλ
Τότε το ποδόσφαιρο στην Ευρώπη άρχισε να αλλάζει μορφή και στυλ. Και βάζω τη λέξη Ευρώπη, γιατί στη Λατινική Αμερική με τον υπέρμετρο φανατισμό στο παιχνίδι ο ρόλος του αμυντικού χαφ είχε αρχίσει από τη δεκαετία του '60 να αποκτά ξεχωριστή σημασία. Επειδή τα «δρεπάνια» δεν άφηναν χώρο και χρόνο για να κάνει παιχνίδι το «δεκάρι» έπρεπε οι προπονητές να βρουν αντίδοτα. Ο Κλοντοάλντο στη μεγάλη Βραζιλία του '70 είχε την ικανότητα να φτιάχνει και όχι να καταστρέφει, αλλά εκεί ποιον να προλάβαινες από τους υπόλοιπους να περιορίσεις; Ο Μίλτον Βιέρα στην Ουρουγουάη του '66 στο Μουντιάλ της Αγγλίας το έκανε ήδη. Και όταν τον έφερε ο αείμνηστος Νίκος Γουλανδρής στον Ολυμπιακό το 1972 έδειξε πολύ γρήγορα τι σημασία είχε να μπορείς σε αυτή τη θέση να χρησιμοποιείς το μυαλό σου. Ηταν ο κορυφαίος αμυντικός χαφ που είχαμε δει από κοντά στην Ελλάδα και η παρουσία του έδωσε σε πολλούς Ελληνες παίκτες την ευκαιρία να μάθουν.

Κίνηση Φάντρονκ
Η πρώτη ελληνική ομάδα που χρησιμοποίησε δύο αμυντικά χαφ ήταν η ΑΕΚ του Φράντισεκ Φάντρονκ. Μαζί με τον Τάκη Νικολούδη έβαλε το καλοκαίρι του '77 τον Βιέρα, που είχε μείνει ελεύθερος από τον Ολυμπιακό. Ο Τσεχο-ολλανδός τεχνικός δεν πρόλαβε να χαρεί το δημιούργημά του, διότι απολύθηκε στο ξεκίνημα εκείνης της σεζόν, αλλά η ΑΕΚ του '77-'78 που έκανε νταμπλ και έπαιξε εκπληκτική μπάλα με τον Τσαϊκόφσκι στον πάγκο, χρωστούσε σε εκείνη την έμπνευση του Φάντρονκ πάρα πολλά!

Σιγά σιγά τη δεκαετία του '80 οι ελληνικές ομάδες κατάλαβαν την ανάγκη των δύο αμυντικών χαφ. Μόνο που κάποιες πήγαν με το ιταλικό μοντέλο, που χρησιμοποιήθηκε στο ισπανικό Μουντιάλ το '82. Τότε ο Εντζο Μπέαρτζοτ χρησιμοποίησε ένα σύστημα από το μπάσκετ -αυτό της συνδυασμένης άμυνας ζώνης με αρκετά ατομικά μαρκαρίσματα. Η Ιταλία έκανε κάτι πρωτοποριακό και πέρυσι, στο Μουντιάλ της Γερμανίας, χρησιμοποιώντας ουσιαστικά τρεις αμυντικούς χαφ. Ομως, ο Λίπι έχοντας τον Πίρλο μπορούσε να ρισκάρει, επειδή δεν έχανε ένα χαφ με ποιοτικά χαρακτηριστικά, αλλά διέθετε δύο στη συσκευασία ενός.