Ο τελευταίος καλπασμός του «συνταγματάρχη» Φέρεντς (Sportday / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Τον συνάντησα μόλις μία φορά από κοντά, τέτοιες μέρες του '92 στη Θεσσαλονίκη. Ως τεχνικός πια της εθνικής Ουγγαρίας, ερχόταν στον δρόμο της Εθνικής μας, η οποία πήγαινε «τρένο» για το Μουντιάλ. Σπάνια αισθάνεσαι τόσο οικεία με έναν άνθρωπο που δεν έχεις συναντήσεις ποτέ πριν. Είχα ακούσει τόσα πολλά γι' αυτόν από τη μέρα που άρχισα να ασχολούμαι με το ποδόσφαιρο, που αν και φοβόμουν πως θα μου κοπούν τα πόδια, δεν συνέβη τίποτε τέτοιο. Ο Μάρτον Εστερχάζι είχε κάνει τις συστάσεις, υπερβάλλοντας για μένα.

Ο Φέρεντς Πούσκας σηκώθηκε από την πολυθρόνα του, έκανε μία ελαφριά υπόκλιση και μου έδωσε το χέρι. «Χάρηκα πολύ», είπε με τα σπαστά ελληνικά του. Αισθάνθηκα περίεργα. Ποιος χαιρόταν που γνώριζε ποιον! Μπροστά του υποκλίθηκε η Αγγλία, η χώρα που πίστευε, μέχρι την εμφάνιση της «Αράντσιπατ» το 1953 και το θρυλικό 6-3 μέσα στο Γουέμπλεϊ, πως ήταν η καλύτερη στον κόσμο. Αυτός παραμένει ο μοναδικός άνθρωπος με 7 γκολ στους τελικούς του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Αυτός που οδήγησε τον Παναθηναϊκό στην κορυφαία στιγμή της ιστορίας του. Ο άνθρωπος που από τον πάγκο της ΑΕΚ σάλπισε την επίθεση, οδηγώντας την στο πληρέστερο παιχνίδι της ποτέ στην Ευρώπη, εκείνο το σαρωτικό 6-1 με την Πόρτο.

Την Ελλάδα την αγάπησε πολύ. Μπορεί στη Μαδρίτη να βρήκε την Ιθάκη του μετά τα γεγονότα της Βουδαπέστης το 1956, αλλά η χώρα μας ήταν επίσης σπίτι του. Η Ουγγαρία δεν βγήκε ποτέ από την καρδιά του και εκεί γύρισε για να ολοκληρώσει την παρουσία του στον μάταιο αυτό κόσμο, όμως εδώ παραλίγο να μείνει και το 1957. Ο Εθνικός του αείμνηστου Δημήτρη Καρέλλα πρόσφερε στον Πούσκας, τον Χιντεγκούτι και τον Κόκτσις τη στέγη και τη φροντίδα στις δύσκολες στιγμές της προσφυγιάς τους μετά την ουγγρική εξέγερση του '56 και την εισβολή. Τα φιλικά που έδωσε ο Εθνικός με την ποδοσφαιρική «Αγία Τριάδα» στη σύνθεσή του απείλησαν το status quo της εποχής.

Οι θριαμβευτικές «πεντάρες» και «εφτάρες» συνάσπισαν Ολυμπιακό, ΠΑΟ και ΑΕΚ μαζί με Πανιώνιο και Απόλλωνα Αθηνών, οι οποίοι απαίτησαν από την ΕΠΟ να μη βγάλει δελτίο στους Μαγυάρους. Η συνέχεια είναι γνωστή, με τον Πούσκας να πηγαίνει το '58 στη Ρεάλ και τους άλλους δύο στην Μπαρτσελόνα! Το παγκόσμιο ποδόσφαιρο και όχι μόνο το ελληνικό θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετικό!

Στη Χονβεντ (στα ουγγρικά σημαίνει «οι υπερασπιστές της πατρίδας» και ήταν η ομάδα του στρατού) ο Πούσκας είχε τον βαθμό του υπολοχαγού. Ομως μία αγγλική εφημερίδα τον αποκάλεσε «καλπάζοντα συνταγματάρχη», την επομένη της... άλωσης του Γουέμπλεϊ και αυτός ο τίτλος τον ακολουθούσε παντού. Ο Πούσκας ήταν πλακατζής, ανοιχτόκαρδος, γελαστός, φίλος με τους δημοσιογράφους και τους παίκτες. Χωρίς ίχνος βεντετισμού, μιλούσε με απλό κόσμο, έκανε παρέα με όλους και κοκκίνιζε μόλις τον αναγνώριζαν στα αεροδρόμια και στα ταξίδια στο εξωτερικό.

Τα τραπέζια με τα γουρουνόπουλα στον διάσημο «Μίμη» στο Χαλάνδρι, τα στοιχήματα για καλάθι από τη σέντρα με το πόδι στα γήπεδα του μπάσκετ στη Λεωφόρο και τη Νέα Φιλαδέλφεια και ο... πασατέμπος στο χέρι αποτελούσαν μόνιμο ρεπερτόριο στην καθημερινότητά του. Η παρουσία του άνοιξε πόρτες όχι μόνο για τον Παναθηναϊκό αλλά για όλο το ελληνικό ποδόσφαιρο. Πήγε τον ΠΑΟ για προετοιμασία στην Ισπανία, προσκεκλημένο της Ρεάλ και της Βαλένθια, όπως αργότερα την ΑΕΚ, και κανόνισε φιλικά παιχνίδια για τον αείμνηστο πρόεδρο του Ολυμπιακού Νίκο Γουλανδρή με τη Σεβίλλη και την Ατλέτικο Μαδρίτης.

Επίσης, μεσολάβησε για να έρθει η εθνική Ισπανίας το 1972, όταν είχε τεχνικό τον τεράστιο Κουμπάλα, για ματς προετοιμασίας με την Εθνική μας στη Θεσσαλονίκη. Βοήθησε τους «πράσινους», αν και τον είχαν διώξει άκομψα το 1974, να μπουν στους ισχυρούς του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1977, αν και η πενταετής βαθμολογία τους δεν το επέτρεπε. Ακόμη, κατάφερε με προσωπική ακρόαση από τον πρόεδρο της ΟΥΕΦΑ Βίρντεκερ να μην τιμωρηθεί ο Δομάζος πριν από τη ρεβάνς με τον Ερυθρό Αστέρα το 1971.

Σε μια εποχή –και όχι μόνο στα σπορ- γεμάτη μετριότητες που αισθάνονται τον αέρα της ματαιοδοξίας να τους φουσκώνει τα στήθια και το μυαλό, αληθινές αξίες όπως ο Πούσκας, όταν χάνονται, φτωχαίνει ο πολιτισμός. Η συνάντησή μας πριν από 14 χρόνια κράτησε λιγότερο από μισή ώρα. Σταγόνα στον ωκεανό όσων ήθελα να του πω. Κυρίως όσων θα ήθελα να ακούσω από αυτόν. Αλλά και έτσι νιώθω τυχερός που -έστω- του έσφιξα το χέρι.