Δύο βήματα πίσω οι μηχανισμοί στο ντόπινγκ! (Sportday / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Παρά το γεγονός ότι τα πρώτα δείγματα αρκετών αθλητών στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στίβου στο Γκέτεμποργκ είχαν βρεθεί να περιέχουν αυξημένα ποσοστά ερυθροποιητίνης, τελικά μαθαίνουμε ότι κανένας δεν ήταν ντοπαρισμένος και πως όλα κύλησαν ομαλά! Η Μάριον Τζόουνς, που επίσης είχε βρεθεί το πρώτο της δείγμα θετικό, γλίτωσε, αφού το δεύτερο ήταν στα κανονικά όρια! Οποιος πιστεύει πως σε έναν τόσο απαιτητικό σύγχρονο πρωταθλητισμό κανένας δεν βρίσκεται ντοπαρισμένος στις μεγάλες διοργανώσεις, μπράβο του. Αν η ηλικία του είναι πάντως πάνω από τα οκτώ, καλό είναι να αρχίζει να ψάχνεται! Γιατί ακόμα και οι πλέον αφελείς καταλαβαίνουν ότι είναι αδύνατο να μπορείς να κρατηθείς σε τοπ φόρμα μία ολόκληρη σεζόν χωρίς βοήθεια.

Θυμίζω ότι το 2002, με ανακοίνωση του γιατρού Ντβόρακ -τότε επικεφαλής των υπηρεσιών ντόπινγκ της ΦΙΦΑ-, μόλις δέκα μέρες πριν από την έναρξη του Μουντιάλ της Απω Ανατολής απαγορεύτηκε η χρήση της ερυθροποιητίνης. Πανικός! Ο υπεύθυνος της γαλλικής ομοσπονδίας είχε άμεσα προβλέψει την κατάρρευση της δικής του ομάδας. Η εικόνα των «τρικολόρ» να μην πετυχαίνουν γκολ και του Ζιντάν να πέφτει σαν χάρτινος πύργος στο ματς με τη Δανία έμεινε χαραγμένη στο μυαλό!

Η ερυθροποιητίνη υπάρχει ως φυσιολογική ορμόνη στον οργανισμό και όταν δεν λειτουργεί κανονικά, αυξάνεται ο κίνδυνος αναιμίας. Ως συνθετικό σκεύασμα μπήκε στη ζωή μας, όπως πολλά παρόμοια στο ντόπινγκ, μέσω του ποδηλατικού γύρου της Γαλλίας το 1998, όταν αποκαλύφθηκε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα. Πρόκειται για μία ουσία που διεγείρει τον μυελό των οστών ώστε να δημιουργηθεί πολλαπλασιασμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων και να αυξηθεί η παροχή οξυγόνου στους νεφρούς. Η χρήση αυτής της ερυθροποιητίνης (ΕΡΟ σε συντομία) αυξάνει τα επίπεδα του οξυγόνου σε ποσοστό της τάξεως του 7 έως 10%. Αυτό που κάνει είναι να μεταβάλλει την πηκτικότητα του αίματος, που αρχίσει να μοιάζει με μέλι και όχι με νερό, το οποίο όμως δεν κυκλοφορεί πλέον κανονικά στα αγγεία. Ετσι η καρδιά δουλεύει πιο πολύ αυξάνοντας τον κίνδυνο των θρομβώσεων ή της καρδιακής προσβολής, συνεπώς πολλοί γκουρού του ντόπινγκ τού αλλάζουν τη μοριακή σύνθεση! Με δεδομένο ότι δεν ανιχνεύεται εύκολα, αποτέλεσε την πιο δυνατή νέα περίπτωση στον χώρο του ντόπινγκ. Η ποδηλασία, ο μαραθώνιος και το cross country ski είναι τα πρώτα αθλήματα στα οποία γινόταν μαζική χρήση. Η μετεξέλιξή της στην ποδηλασία που οι γιατροί της ΔΟΕ ερεύνησαν άμεσα το 2003 ήταν της χρήσης ΕΡRΕΧ, που είναι φάρμακο το οποίο χορηγείται σε περιπτώσεις αναιμίας και έχει πιο αργή αποδέσμευση στο αίμα. Γι’ αυτό χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που οι ομάδες έχουν καιρό μπροστά τους να προετοιμαστούν. Ειδικοί θεωρούν ότι κάτι παρόμοιο έκαναν οι γιατροί ομάδων στο πρόσφατο Μουντιάλ της Γερμανίας και σε συνδυασμό με την GH (την αυξητική ορμόνη), που χορηγείται αρκετό καιρό πριν από την έναρξη των υποχρεώσεων, ώστε στη συνέχεια να υπάρχει καιρός να απορροφηθεί!

Η ανίχνευση της πρόσθετης ερυθροποιητίνης στον αθλητή δεν είναι εύκολη, γι' αυτό και έχει δημιουργηθεί ένα τεστ που εξελίσσεται και το οποίο μελετά τα ερυθρά αιμοσφαίρια τα οποία όταν παράγονται από το συνθετικό EPO, είναι μικρότερα και δεσμεύουν περισσότερο σίδηρο από όταν παράγονται φυσιολογικά από τον οργανισμό. Το 2002 υπήρξαν πολλές αμφιβολίες για το αν οι Κορεάτες του Χίντινκ, που έτρεχαν σαν διάολοι, είχαν πάρει μόνο (όπως ισχυριζόταν) ενέσεις σιδήρου με ειδικό εκχύλισμα από σκόρδα! Αυτό, σύμφωνα με ειδικούς γιατρούς, ενεργοποιεί απόλυτα και φυσιολογικά τα όρια των ερυθρών αιμοσφαιρίων, αλλά κάποιοι λένε ότι πιθανότατα είχαν ανακαλύψει και κάτι ακόμα. Το ίδιο παραδέχονται υψηλά ιστάμενοι άνθρωποι της ΦΙΦΑ πως έγινε και στο γερμανικό Μουντιάλ, αλλά είναι κοινό μυστικό ότι στο ντόπινγκ οι μηχανισμοί ανίχνευσης είναι πάντα δύο βήματα πίσω!

Η ποδηλασία, όπως πιθανότατα κάποιοι έχετε παρατηρήσει, έχει αυξημένα κρούσματα. Ο στίβος, επίσης, παραμένει το πεδίο δοκιμών κάθε νέου φαρμάκου. Η κολύμβηση, τα τελευταία χρόνια, γι' αυτό και τα ρεκόρ έμειναν στάσιμα, πολέμησε το ντόπινγκ με καλά αποτελέσματα. Η WADA επιμένει ότι αυτό που συνέβη στο Γκέτεμποργκ ήταν ύποπτο. Στο ποδόσφαιρο η συνεχιζόμενη αύξηση των αγώνων και των απαιτήσεων είναι βέβαιο ότι οδηγεί κάποιους στη σκέψη της «βοήθειας». Τα συμφέροντα που διακυβεύονται είναι τεράστια. Η ιστορία της Γιουβέντους, με την κρεατίνη και την επιβεβαίωση του ντοπαρίσματος για τρία χρόνια από το '95 έως και το '98, μπορεί να οδήγησε μόνο στην τιμωρία του γιατρού και όχι του συλλόγου, αλλά κανείς νοήμων δεν πίστεψε πως αυτό γινόταν εν αγνοία των διοικούντων!

Η ερυθροποιητίνη εδώ και κάποια χρόνια απαγορεύεται, αλλά παραμένει το αγαπημένο όπλο των γκουρού. Μέχρι να βρουν το επόμενο. Ή, για να ακριβολογούμε, μέχρι να καταλάβουν οι μηχανισμοί ποιο είναι το αγαπημένο που χρησιμοποιείται τώρα και δεν το ξέρουν ακόμα!