Σπουδαία δραστηριότητα αναπτύσσεται τελευταία στην Ελλάδα, αναφορικά με τις αρχαιολογικές έρευνες, γι΄αυτό και αναφέρομαι τακτικά σε αυτές. Μόλις πρόσφατα, ομάδα Ελλήνων και Ελβετών επιστημόνων πραγματοποίησε σε συνεργασία με την Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή στην Ελλάδα, υποβρύχια έρευνα στον όρμο της Κοιλάδας (Αργολίδα), υπό τη διεύθυνση της Δρ. Α. Σίμωσι (Προϊσταμένης της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων).
Κατά την έρευνα διενεργήθηκαν κυρίως εργασίες βαθυμετρίας και δειγματοληψίας ιζήματος, ώστε να προγραμματιστεί η υποβρύχια ανασκαφή, την ερχόμενη χρονιά. Στόχος είναι να αποκαλυφθεί ο βυθισμένος Νεολιθικός οικισμός ο οποίος πιθανόν να βρίσκεται κοντά στο σπήλαιο Φράγχθι, έναν από τους πιο γνωστούς αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα.
Το σπήλαιο Φράχθι, κατοικήθηκε για περισσότερο από 35.000 χρόνια, από την Παλαιολιθική έως τη Νεολιθική Εποχή. Κατά την τελευταία αυτή περίοδο φαίνεται ότι το σπήλαιο κατοικήθηκε, χρησιμεύοντας ως δευτερεύων, βοηθητικός οικισμός ενός άλλου, ο οποίος βρισκόταν χαμηλότερα στο λόφο και πιο κοντά στην ακτή, καθώς το επίπεδο της θάλασσας, εκείνη την περίοδο, ήταν πιο χαμηλό και δεν έφτανε ως το σπήλαιο, όπως συμβαίνει τώρα. Πρόκειται για τον οικισμό που η έρευνα φιλοδοξεί να αποκαλύψει στο βυθό.
Στις δεκαετίες του 1960 και 1970, κατά τη διάρκεια των αμερικανικών ανασκαφών στο σπήλαιο Φράγχθι, πραγματοποιήθηκαν ήδη θαλάσσιες μετρήσεις στον όρμο της Κοιλάδας, σε αναζήτηση αυτού του Νεολιθικού οικισμού, όμως οι εργασίες δεν συνεχίστηκαν.
Το 2012, με χρήση σύγχρονης τεχνολογίας (mono beam echo sounder), η ομάδα των Ελλήνων και Ελβετών αρχαιολόγων κατάφερε να βελτιώσει τις προηγούμενες μετρήσεις και να δημιουργήσει ένα λεπτομερή χάρτη της επιφάνειας του βυθού, προκειμένου το 2013 να ανοίξει ο δρόμος για μελέτη και ανασκαφή που θα εμπλουτίσει τις γνώσεις της υπηρεσίας για έναν τόσο σημαντικό αρχαιολογικό χώρο.
Επιμέλεια: Δημήτρης Μπαλής