«Here’ s Johnny»!

«Όταν φοράω τα μαύρα γυαλιά, είμαι ο Τζακ Νίκολσον. Όταν τα βγάζω, απλά ένας χοντρός 60άρης», είχε δηλώσει 15 χρόνια πριν αυτός ο τεράστιος τύπος, που γεννήθηκε μια μέρα σαν αυτή, το 1937.

Για τα καλά χωμένος στην τρίτη ηλικία πλέον, δεν αποχωρίζεται ποτέ το αξεσουάρ που αποτελεί το σήμα κατατεθέν του και συνεχίζει να πείθει πως θα μπορούσε -ακόμη και στα 75- να ενσαρκώσει το ρόλο εφήβου. Για την ακρίβεια, οποιοδήποτε ρόλο, αρκεί να κρύβει κάτι σκοτεινό και μυστήριο, όπως και το χαμόγελό του…

Γράφει ο Νικόλας Ακτύπης

Όταν φέρνεις στο μυαλό σου κάποιον από τους χαρακτήρες που ενσάρκωσε στη μεγάλη οθόνη, αυθόρμητα σκέφτεσαι πως πρόκειται για έναν ηθοποιό τόσο ταλαντούχο, που δεν χρειάζεται να προσπαθήσει πολύ. Ο ίδιος ο Νίκολσον σε συνέντευξή του έχει αποκαλύψει πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει, ούτε καν μετά από τρία Όσκαρ, αριθμός-ρεκόρ για άντρα ηθοποιό.

«Ανησυχώ από τη στιγμή που συμφωνώ να παίξω σε μια ταινία. Φοβάμαι πως δεν θα τα καταφέρω, σκέφτομαι πώς θα προσεγγίσω το ρόλο και τι πρέπει να κάνω στο πλατό. Στα γυρίσματα πανικοβάλλομαι. Μου συμβαίνει το ίδιο πράγμα κάθε φορά. Πηγαινοέρχομαι πάνω-κάτω μέχρι τη στιγμή που θα ακούσω τον σκηνοθέτη να φωνάζει πως γυρίζουμε. Μόνο τότε ηρεμώ, ώσπου να ακουστεί «cut» και να βρεθώ στην προηγούμενη κατάσταση αυτόματα»!

Μια από τις πιο συγκλονιστικές του ερμηνείες έρχεται με την ταινία «One Flew Over the Cuckoo's Nest», για την οποία κέρδισε το πρώτο του Όσκαρ. Σε αυτήν ως Randle McMurphy συνειδητοποιεί πως η επιλογή του να περάσει το υπόλοιπο της ποινής του σε ψυχιατρικό ίδρυμα αντί για φυλακή, ήταν λάθος. Το ψέμα μετατρέπεται σύντομα σε μια φρικτή πραγματικότητα, όπως συμβαίνει άλλωστε και στη ζωή του, αφού μόνο λίγους μήνες πριν μαθαίνει από δημοσιογράφο πως εκείνοι που αποκαλούσε μέχρι τα 37 του μαμά και μπαμπά είναι οι παππούδες του. Ο γιος μιας χορεύτριας κι ενός ανθρώπου που δεν έμαθε ποτέ την ταυτότητά του αφού δεν δέχτηκε να προχωρήσει σε τεστ DNA αργότερα, προτιμά να μην εγκλωβιστεί από μια μάταιη αναζήτηση.



Πέντε χρόνια αργότερα ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ βρίσκει στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που θα ενσάρκωνε τον Jack Torrance στο θρυλικό «Shining». Σήμερα θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα θρίλερ όλων των εποχών, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 όμως, κάποιοι μίλησαν για τη χειρότερη ταινία της χρονιάς. Η ερμηνεία του Νίκολσον στο ρόλο ενός ανθρώπου που δίνει ραντεβού με τη σχιζοφρένεια όταν αναλαμβάνει επιστάτης σε ένα ακατοίκητο ξενοδοχείο θα μπορούσε να διδάσκεται σε επίδοξους ψυχιάτρους. Ο Τζακ δεν κέρδισε κανένα βραβείο, ήταν όμως αναμφισβήτητα στα καλύτερά του και μας χάρισε –εκτός από μπόλικη τροφή για σκέψη- μια από τις πιο πολυσυζητημένες ατάκες και φιγούρες στην ιστορία του σινεμά. «Here’ s Johnny»!



Όσο κι αν στη λαϊκή κουλτούρα ο Νίκολσον ταυτίστηκε με αυτόν το ρόλο, η ικανότητά του να συγκινεί σχεδόν σε κάθε ταινία και σε κάθε εποχή, ανεξάρτητα από το είδος, το σενάριο, την πλοκή, τον σκηνοθέτη… και τον θεό τον ίδιο, είναι εκείνο που τον καθιέρωσε στη συνείδηση του κόσμου ως ένα εκ των κορυφαίων. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως προτάθηκε για Όσκαρ τουλάχιστον μια φορά ανά δεκαετία από το ’60 και μετά. Την τελευταία φορά που το… σήκωσε ήταν το «As Good as It Gets» όπου χρησιμοποίησε κάθε ικμάδα του ταλέντου του ως Melvin Udall, ένας μισάνθρωπος, ομοφοβικός, ψυχαναγκαστικός, αγοραφοβικός και μανιοκαταθλιπτικός τύπος που στο πρόσωπο της Έλεν Χαντ βρίσκει το μοναδικό λόγο για τον οποίο θέλει να αλλάξει.



Για να τελειώνουμε με τα Όσκαρ (αν και πιθανότατα κάπου θα έχει ένα σημείο στα σπίτια του που θα υπάρχει χώρος για ακόμη ένα) να θυμηθούμε το «Terms of Endearment», όπου ενσαρκώνει τον Garrett Breedlove, έναν ερωτύλο που καταφέρνει να ρίξει στο κρεβάτι την Shirley MacLaine. Αν και στο σενάριο υπάρχουν πολλές ατάκες που έγραψαν ιστορία, μυθικές διαστάσεις απέκτησε μία κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων που περικλείει ολόκληρο τον θρύλο που κουβαλά σε κάθε του βήμα ο Τζακ Νίκολσον. Όταν σκύβει να φιλήσει το χέρι της συμπρωταγωνίστριάς του, εκείνη το μαζεύει λέγοντάς του πως δεν θα έπρεπε να το κάνει αφού δεν ξέρει που είχε βάλει το χέρι της πριν. Η ατάραχη απάντηση που εισέπραξε η εμβρόντητη MacLaine ήταν κάτι παραπάνω από όλα τα λεφτά: «Στη θέση σου αγαπητή μου θα ανησυχούσα για τα μέρη που ήταν το στόμα μου πριν έρθω εδώ»!



Οι ερμηνείες του Νίκολσον είναι τέτοιες που θα χρειαζόταν ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια μόνο και μόνο για να αναφερθείς σε αυτές και η κάθε μία από μόνη της ξεχωριστό κεφάλαιο. Είτε ως Joker στο «Batman», είτε ως Warren στο «About Schmidt», ως Frank Costello στο «Departed», ως Jake Gittes στο «Chinatown», ως George Hanson στο «Easy Rider», ακόμη και ως Dr. Buddy Rydell στη σαχλαμαρούλα «Anger Management», ο Τζακ Νίκολσον περνάει καλά με ό,τι κάνει και το κάνει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον.



Κάθε ταινία που παίζει αυτός ο τύπος με τα ανασηκωμένα φρύδια, το σχεδόν πρόστυχο χαμόγελο και το παρανοϊκό βλέμμα είναι εγγύηση. Ακόμη και αν όλα τα άλλα γύρω του είναι για πέταμα, ξέρεις πως τον έχεις δει σε (έναν ακόμα) από τους ρόλους της ζωής του. Γιατί για τον Τζακ Νίκολσον που σήμερα γίνεται 75 ετών, δεν θα μπορούσε να είναι ένας. Ολόκληρη η καριέρα του είναι ένα μνημείο ηθοποιίας και η ζωή του ένα έπος. Καθόλου άσχημα για έναν τύπο που μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον όπου -όπως δήλωσε ο ίδιος- η μητέρα του δεν είδε ποτέ την ειρωνεία του να τον αποκαλεί πουτ…ας γιο…