Έναν αιώνα μετά την τραγωδία

Ελάχιστα γεγονότα έχουν εξάψει τη φαντασία ή έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον τόσο όσο η τραγωδία του Τιτανικού. Έναν αιώνα μετά το μοιραίο παρθενικό του ταξίδι και τη βύθισή του, συνεχίζει να ασκεί μια… γοητεία που είναι δύσκολο να εξηγηθεί με απλή παράθεση των συμβάντων που προηγήθηκαν, οδήγησαν ή ακολούθησαν το πιο γνωστό ναυάγιο της ιστορίας.

Άλλωστε, όπως αναφέρεται και σε μια έκδοση του LIFE, δύο είναι οι αριθμοί που έχουν σημασία εκείνη τη βραδιά από 14 προς 15 Απριλίου. Χίλιοι πεντακόσιοι δεκαεπτά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, επτακόσιοι δέκα επέζησαν και μπόρεσαν να εξιστορήσουν το πώς βίωσαν εκείνη την τραγωδία. Οι μαρτυρίες τους, όπως κι εκείνων που συνέβαλαν στη διάσωσή τους, έδωσαν τροφή στο να γραφτούν βιβλία, να γίνουν ντοκιμαντέρ, να γυριστούν ταινίες (τελευταίο το επικό ρομάντζο του Τζέιμς Κάμερον που επανακυκλοφορεί αυτές τις ημέρες σε 3D).



Αυτό που έκανε την ιστορία του Τιτανικού να επισκιάσει άλλα γεγονότα, ενδεχομένως πολύ σημαντικότερα τουλάχιστον σε όρους κόστους ανθρώπινων ζωών, είναι τα μεγάλα «Αν».

Τι θα είχε συμβεί και τι θέση θα κατείχε στην κουλτούρα μας, αν δεν είχε βυθιστεί στο παρθενικό του ταξίδι, αλλά στο τρίτο, το τέταρτο ή το εικοστό; Αν ο θρύλος δεν ήθελε την ορχήστρα να παίζει για τους επιβάτες της πρώτης θέσης μέχρι λόγο πριν βουλιάξει αυτό το γιγαντιαίο κατασκεύασμα; Αν δεν συνοδευόταν από την έπαρση των ιδιοκτητών πως ήταν αδύνατο να βυθιστεί; Αν δεν επέβαινε σε αυτό ο John Jacob Astor IV, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους εκείνη την εποχή; Αν οι πρώτες σωστικές λέμβοι δεν έφευγαν μισοάδειες ή αν υπήρχαν αρκετές για όλους τους επιβαίνοντες; Αν ο χειριστής δοκίμαζε να στρίψει το πλοίο αριστερά και όχι δεξιά;

Το πιθανότερο είναι πως δίχως αυτά τα «Αν», ο Τιτανικός δεν θα ήταν τίποτα παραπάνω από ένα ακόμη ναυάγιο ανάμεσα σε τόσα άλλα.



Για να περάσουμε όμως, στα γεγονότα, ο Τιτανικός προσέκρουσε σε παγόβουνο στις 23:40 το βράδυ της 14ης Απριλίου 1912 και βυθίστηκε περίπου δύο ώρες αργότερα, τα ξημερώματα της επόμενης. Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1985 σε βάθος σχεδόν τεσσάρων χιλιομέτρων, πεντακόσια χιλιόμετρα μακριά από τις ακτές του Καναδά.



Όμως, είπαμε. Κανένα νούμερο, κανένας αριθμός, ούτε καν εκείνος των νεκρών, δεν μπορεί να εξηγήσει στο ελάχιστο την έλξη, τη μαγεία και τη γοητεία που συνεχίζει να ασκεί ακόμη και εκατό χρόνια μετά από τη βραδιά της τραγωδίας.

Επιμέλεια: Νικόλας Ακτύπης