Τα Ιωάννινα ή Γιάννενα ή Γιάννινα είναι η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του νομού Ιωαννίνων και της Ηπείρου. Η επίσημη ονομασία του ΟΤΑ είναι Δήμος Ιωαννιτών και συμπεριλαμβάνει τα γειτονικά χωριά. Ο κάτοικος ονομάζεται Ιωαννίτης, Ιωαννήτισσα, ή κοινώς Γιαννιώτης και Γιαννιώτισσα.

Τα Ιωάννινα βρίσκονται στο βορειοδυτικό κομμάτι της ηπειρωτικής Ελλάδας, στο κέντρο του ομώνυμου λεκανοπεδίου. Είναι μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας με πλούσια πολιτιστική παράδοση και σύγχρονες αναπτυξιακές επιχειρήσεις. Η διάνοιξη της Εγνατίας Οδού συνδέει οδικά τη δυτική με την βόρεια και ανατολική Ελλάδα. Πλέον, οι ίδιοι οι Γιαννιώτες θεωρούν την πόλη τους...παραθαλάσσια, επειδή με την Εγνατία Οδό φθάνουν σε μισή ώρα στη Θεσπρωτία, στα Σύβοτα για μπάνιο.

Στην πόλη υπάρχουν δύο νοσοκομεία (γενικό και πανεπιστημιακό). Στα Ιωάννινα εδρεύει το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με 17 τμήματα και περίπου 20.000 φοιτητές. Επίσης στα Ιωάννινα φιλοξενούνται και τμήματα του Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, με έδρα την Άρτα.

Μεταξύ των πολυποίκιλων γεωγραφικών χαρακτηριστικών της περιοχής, ξεχωριστή θέση κατέχει η λίμνη Παμβώτιδα, που παράκειται της πόλης. Άξιο αναφοράς είναι και το νησάκι της λίμνης, στο οποίο βρίσκεται μικρός οικισμός και διάφορα μνημεία και αξιοθέατα, όπως -ενδεικτικά- η κατοικία του Αλή Πασά κ.α. Στο νησάκι πρόκειται σύντομα να λειτουργήσει σύντομα, στοιχείο που θα προσελκύσει περισσότερους επισκέπτες, οι οποίοι τώρα πηγαίνουν κυρίως για ένα θαυμάσιο γεύμα στα εστιατόρια του νησιού (δοκιμάστες καβούρια, γαρίδες και λοιπά θαλασσινά).

Ο τωρινός Δήμαρχος, Φίλιππος Φίλιος, μιλώντας πρόσφατα στο NovaΣΠΟΡ FM 94,6 και στην εκπομπή "Ρόδα, Τσάντα και Κοπάνα" η οποία μεταδίδεται κάθε Σάββατο 11:00 - 13:00, ανέφερε ότι επιθυμεί ευρύτερη τουριστική ανάπτυξη της περιοχής και συγκεκριμένα προωθεί ενέργειες για τη δημιουργία νέου χιονοδρομικού κέντρου στο Περιστέρι (έχει χιόνι 8 μήνες το χρόνο και βρίσκεται πολύ κοντά), ανατύσσει πρωτοβουλίες για την προσέλκυση Ισραηλινών τουριστών (ειδικά τώρα που υπάρχουν προβλήματα στις σχέσεις Τουρκίας - Ισραήλ μπορούν να έρθουν περισσότεροι στη χώρα μας), τουριστών από τη μεγάλη αγορά της Ρωσίας που σύμφωνα με στοιχεία θα στείλει στην Ελλάδα ίσως και 50% παραπάνω επισκέπτες από πέρυσι, αλλά και μαθητών από την Αλβανία, οι οποίοι μπορούν να πραγματοποιήσουν τις πενθήμερες σχολικές τους εκδρομές στα Γιάννενα.

Αξίζουν συγχαρητήρια οι πρωτοβουλίες του Δημάρχου, μακάρι να υλοποιηθούν και να ακολουθήσουν κι άλλες. Βέβαια, σε θέματα τουρισμού, τίποτα δεν πρέπει να γίνεται σε τοπικό επίπεδο. Γενικότερα η Ηπειρος χρειάζεται ενέργειες προώθησης του τουριστικού προϊόντος και ο Περιφερειάρχης Αλέκος Καχριμάνης προς αυτή τη κατεύθυνση κινείται. Από τα σημαντικά προβλήματα που ενέσκυψαν και για την περιοχή της Ηπείρου, είναι η απόφαση της κυβέρνησης για κατάργηση του Οργανισμού Εργατικής Εστίας και του αντίστοιχου της Εργατικής Κατοικίας. Κατά συνέπεια οδεύει προς κατάργηση και ο θεσμός του Κοινωνικού Τουρισμού, μέσω του οποίου το 18% των περίπου 400.000 Ελλήνων που έκαναν χρήση των κουπωνιών διακοπών, πήγαιναν στην Ηπειρο! Προς αυτή τη κατεύθυνση πρέπει να υπάρξουν πιέσεις, να μην καταργη΄θεί ο θεσμός που θα πλήξει και άλλες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας μιά και το 20% των δικαιούχων πήγαινε στη Μακεδονία και ένα ακόμα 16% στη Στερεά Ελλάδα.

ΚΟΝΤΙΝΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ:

Το νησάκι των Ιωαννίνων


Το μικρό αυτό κομμάτι γης μέσα στην Λίμνη των Ιωαννίνων δεν ξεπερνά τα 800 μέτρα σε μήκος και τα 500 μέτρα σε πλάτος. Πάνω του φιλοξενεί Κοινότητα με 110 περίπου σπίτια, Βυζαντινές Μονές και τον χώρο στον οποίο σκοτώθηκε ο Αλής ο Τεπελενλής, Πασάς στα Γιάννενα από το τέλος το 18ο αιώνα έως τις αρχές το 19ο αιώνα. Σχετικά με την εξ' αρχής ύπαρξη του Νησιού τα ιστορικά δεδομένα δεν είναι πλούσια. Τα Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά μνημεία που σώζονται μέχρι σήμερα είναι κυρίως αυτά που δίνουν στοιχεία για την ιστορία του Νησιού από το 13ο αιώνα έως τις αρχές του 19ου αιώνα. Και οι δύο περίοδοι ταυτίζονται με τις δύο περιόδους ακμής των Ιωαννίνων.

Από τις σημαντικότερες μονές του νησιού είναι: η μονή του Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών και η μονή του Αγίου Παντελεήμονος.

Mέτσοβο

Το γραφικό και πανέμορφο Μέτσοβο με τα γύρω χωριά του, Ανήλιο και Μηλιά, κτισμένα στις βουνοπλαγιές τις Πίνδου και σε υψόμετρο 1.150 μέτρων, αποτελούν σημαντικό πόλο έλξης κατά τη διάρκεια όλου του έτους. Βρίσκεται 55 χιλιόμετρα από την πόλη των Ιωαννίνων και υπάρχουν δύο οργανωμένα χιονοδρομικά κέντρα: Το ένα είναι το «Καρακόλι» και το άλλο βρίσκεται στη θέση «Προφήτης Ηλίας». Το κέντρο Καρακόλι βρίσκεται σε υψόμετρο 1.350-1.520 μέτρων, διαθέτει 2 πίστες και απέχει μόλις 2 χιλιομ. από το κέντρο του Μετσόβου, ενώ το χιονοδρομικό κέντρο του «Προφήτη Ηλία» (υψόμετρο 1.430-1.620), διαθέτει 4 πίστες και απέχει 5 χιλιομ. από το κέντρο της περιοχής και συγκεκριμένα βρίσκεται στο οροπέδιο Πολιτσές, στους πρόποδες του Μαυροβουνίου.

Ακόμα, οι παραδοσιακοί οικισμοί, η τεχνητή λίμνη Πηγών Αωού, ο Αβερώφειος Κήπος, η πινακοθήκη καθώς και πολλά άλλα αξιοθέατα σε συνδυασμό με την παραδοσιακή κουζίνα και τα προϊόντα της περιοχής, θα ικανοποιήσουν σίγουρα και τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες.

Το Μέτσοβο είναι κοιτίδα διάσημων Ελλήνων και μεγάλων ευεργετών του έθνους όπως ο Νικόλαος Στουρνάρης, η Ελένη Τοσίτσα, ο Μιχαήλ Τοσίτσας και ο Γεώργιος Αβέρωφ, που κατάφεραν να κάνουν γνωστό το Μέτσοβο πανελληνίως. (Η μεγαλύτερη συμβολή των πιο πάνω προσώπων ήταν η δημιουργία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου το οποίο εν συντομία καλείται Μετσόβιο. Μια ακόμα φυσιογνωμία που ξεχώρισε ήταν ο διατελέσας υπουργός και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, αείμνηστος Ευάγγελος Αβέρωφ).

Βασική πηγή εσόδων και οικονομικής ενίσχυσης της περιοχής είναι: η τυροκομία (Η τυροκομία αποτελεί ένα σημαντικό πόλο ανάπτυξης. Στο Μέτσοβο λειτουργεί από το 1958 το τυροκομείο του ιδρύματος Τοσίτσα, που απορροφά ολόκληρη σχεδόν την παραγωγή γάλακτος της περιοχής), η οινοποιία (Από το 1732 η ετήσια παραγωγή κρασιού ξεπερνούσε τις 500.000 μπουκάλες), η υφαντουργία έχει επίσης μακρά παράδοση στην περιοχή του Μετσόβου, (η τοπική υφαντική δημιούργησε περίτεχνα υφαντά, χαλίμια, κελίμια, στρωσίδια, μποχαροσκούτια, φλοκάτες κ.ά., με μεθόδους και τακτικές που ανάγονται πολλές γενιές πίσω).

Ο αρχαίος χώρος της Δωδώνης

Αρχικά το Ιερό ήταν υπαίθριο και λατρευόταν σε αυτό η Μεγάλη Θεά, θεότητα της γονιμότητας και της ευφορίας, η οποία αργότερα αντικαταστάθηκε από τη λατρεία του Δωδωναίου Δία.

Σημαντικότερα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου της Δωδώνης είναι:

Η Ιερά Οικία (Ναός Διός). Ο πρώτος ναός κτίστηκε στις αρχές του 4ου π.Χ. αιώνα. Ακολούθησαν επεκτάσεις και διορθωτικές επεμβάσεις κατά τον 4ο, 3ο και 2ο π.Χ. αιώνα.

Το Θέατρο, είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας, με χωρητικότητα περίπου 18.000 ατόμων. Κατασκευάστηκε τον 3ο π.Χ. αιώνα επί Πύρρου. Τα κυριότερα τμήματά του ήταν το κοίλο, η ορχήστρα, η δωρική στοά και ξύλινο προσκήνιο. Στα τέλη του 3ου π.Χ. αιώνα αποκαταστάθηκε και συμπληρώθηκε. Καταστράφηκε το 167 π.Χ. από τον Αιμίλιο Παύλο. Τον 1ο π.Χ. αιώνα λειτουργούσε σαν αρένα.

Το Στάδιο. Δεν είναι πλήρως ανασκαμμένο. Είναι από τα λίγα αρχαία στάδια με λίθινα καθίσματα (21 ή 22 σειρές). Είναι σύγχρονο με τη δεύτερη οικοδομική φάση του θεάτρου.

Η Ακρόπολη. Βρίσκεται στην κορυφή του λόφου και περιβάλλεται από πολυγωνικό τείχος του 4ου π.Χ. αιώνα, περιμέτρου περίπου 750 μ.

Το Πρυτανείο. Ορθογώνιο οικοδόμημα του 4ου π.Χ. αιώνα. Είναι το αρχαιότερο κτίριο του ιερού μετά την "Ιερά Οικία." Χρησίμευε ως κατάλυμα των ιερέων του Δία.

Το κάστρο των Ιωαννίνων

Η σημερινή μορφή του Κάστρου των Ιωαννίνων είναι στο μεγαλύτερο μέρος έργο της εποχής της Τουρκοκρατίας, με ενσωματωμένες παλαιότερες βυζαντινές οικοδομικές φάσεις. Μέσα στο Κάστρο διαμορφώνονται δύο ακροπόλεις. Στη βορειοανατολική ακρόπολη, ήταν κτισμένα τα ανάκτορα των βυζαντινών ηγεμόνων της πόλης. Σήμερα στην κορυφή της δεσπόζει το τζαμί του Ασλάν πασά (1618). Η δεύτερη ακρόπολη νοτιοανατολικά, είναι γνωστή ως Ιτς-Καλέ, δηλ. εσωτερικό φρούριο. Στο κέντρο της υπάρχει το Βυζαντινό Μουσείο και κοντά σε αυτό το Φετιχιέ τζαμί (1795) και ο τάφος του Αλή πασά.

Το σπήλαιο του Περάματος

Μόλις τέσσερα χιλιόμετρα από τα Γιάννενα στο δρόμο που πάει για Μέτσοβο-Τρίκαλα, θα συναντήσετε το γραφικό χωριό Πέραμα. Εκεί σας περιμένει για να ανακαλύψετε το Σπήλαιο Περάματος, που δημιουργήθηκε πριν από 1.500.000 χρόνια στο εσωτερικό του λόφου Γκορίτσα, πάνω ακριβώς από το χωριό. Ανακαλύφθηκε το 1940 από κατοίκους του Περάματος και το 1956 οι σπηλαιολόγοι 'Aννα και Ιωάννης Πετρόχειλος ξεκίνησαν την εξερεύνησή του. Το πραγματικό αυτό στολίδι είναι γνωστό για την ποικιλία των σταλακτιτών και σταλαγμιτών που διαθέτει και συγκαταλέγεται στα καλύτερα σπήλαια του κόσμου. Όλο το μήκος της διαδρομής του σπηλαίου είναι 1.500 μέτρα περίπου. Θα δείτε επίσης απολιθωμένα οστά και δόντια από ένα σπάνιο είδος αρκούδας, της σπηλαίας άρκτου, που βρέθηκαν εκεί για πρώτη φορά.

-Το Σπήλαιο Περάματος Ιωαννίνων διαθέτει τουριστικό τρενάκι με δύο βαγόνια κλειστά θερμαινόμενα χωρητικότητας (50) ατόμων καθημένων. Ακόμα, μεταφέρει τους επισκέπτες από την είσοδο του Περάματος – όπου υπάρχει μεγάλο πάρκινγκ επιβατηγών και λεωφορείων – προς το Σπήλαιο.


Καλαρρύτες

Οι Καλαρρύτες αποτελούν ένα από τα ιστορικά και ταυτόχρονα παραδοσιακά χωριά του νομού Ιωαννίνων και είναι γνωστό ως «πετράδι» ή «Αετοφωλιά» της Ηπείρου. Είναι χαρακτηρισμένο ως παραδοσιακός οικισμός από τα αρμόδια Υπουργεία και επιμένει να αντιστέκεται στο χρόνο. Βρίσκονται στη ορεινή περιοχή των Τζουμέρκων χτισμένα στις δυτικές πλαγιές της οροσειράς της Πίνδου του Νομού Ιωαννίνων και σε υψόμετρο 1200 μέτρων. Σήμερα η κοινότητα των Καλαρρυτών αποτελεί πόλο έλξης θαυμαστών της αγνής φύσης, αφού αυτό που το χαρακτηρίζει είναι οι πετρόχτιστοι παραδοσϊακοί οικισμοί, με στοιχεία αρχιτεκτονικής που χαρακτήριζαν τα ορεινά χωριά της Ηπείρου, οι απλές γεωμετρικές γραμμές, τα πετρόχτιστα τοξοτά γεφύρια και τα πέτρινα καλντερίμια (στενών δρόμων).

Άραχθος ποταμός

Ο Άραχθος είναι ένα από τα πιο όμορφα και ορμητικά ελληνικά ποτάμια, και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα ποτάμια της Ηπείρου, γι’ αυτό και είναι ιδανικό για τα λεγόμενα sport του ποταμού (rafting, καγιάκ, κανό, ψάρεμα). Ένα ποτάμι επίσης με πολύ μεγάλη ιστορία, μύθους και παραδόσεις. Κόσμημα του ποταμού το ιστορικό γεφύρι της Πλάκας, μνημείο της Ηπειρωτικής τέχνης των μαστόρων, το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι στα Βαλκάνια.

Στα Ιωάννινα υπάρχουν και πολλά μουσεία που μπορεί να επισκεφτεί κανείς, κυρίως για τους λάτρεις του πολιτισμού και όσους θέλουν να συνδυάζουν διακοπές, χαλάρωση και γνώση.

-Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο Ιωαννίνων (Τζαμί Ασλάν Πασά)
Το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο, φιλοξενείται από το 1933 στο Τζαμί του Ασλάν Πασά, που οικοδομήθηκε το 1618. Το 1993 ανακαινίστηκε και πήρε την σημερινή μορφή του. Στο μουσειακό χώρο εκτίθενται κηροπήγια, κάδρα, κεραμικά βάζα και πιάτα που κοσμούσαν εσωτερικούς χώρους, κοσμήματα, όπλα, παραδοσιακές φορεσιές, και υφάσματα καθώς και ξυλόγλυπτα έπιπλα. Μεταξύ των εκθεμάτων διακρίνουμε όπλα του Γεωργίου Καραϊσκάκη, το πηλίκιο και το ξίφος του ποιητή Λορέντζου Μαβίλη κλπ.

- Βυζαντινό Μουσείο
Το Βυζαντινό Μουσείο βρίσκεται στη μεγάλη εσωτερική ακρόπολη του φρουρίου ( Ιτς - Καλέ). Το Μουσείο έχει επτά αίθουσες όπου εκτίθενται ευρήματα ανασκαφών από την παλαιοχριστιανική έως και τη μεταβυζαντινή περίοδο.

-Λαογραφικό Μουσείο « Κώστας Φρόντζος»
Το Λαογραφικό Μουσείο δημιουργήθηκε από την Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών (Ε.Η.Μ.) και το Ίδρυμα Μελετών Ιονίου και Αδριατικού Χώρου (Ι.Μ.Ι.Α.Χ.) με σκοπό τη διάσωση, συγκέντρωση και αξιοποίηση, διάφορων αντικειμένων, του Ηπειρώτικου Λαϊκού Πολιτισμού. Τα αντικείμενα που εκτίθενται στο Μουσείο συγκεντρώθηκαν από τον εμπνευστή και δημιουργό του, Κώστα Φρόντζο, Δήμαρχο Ιωαννίνων. Το Μουσείο λειτουργεί από τον Οκτώβριο του 1987.

Περιλαμβάνει εκθέματα που αναφέρονται στον 19ο και 20ο αιώνα και αντικείμενα του Ηπειρώτικου λαϊκού πολιτισμού όπως: α) ανδρικές και γυναικείες παραδοσιακές στολές, β) έργα κεντητικής και υφαντικής, γ) έργα αγγειοπλαστικής, δ) έργα χρυσοχοΐας και ασημουργίας, ε) έργα λιθογλυπτικής και ξυλογλυπτικής, στ) οικιακές συσκευές, ζ) εργαλεία γεωργικών, κτηνοτροφικών και άλλα.

-Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων Α. Βρέλλη
Βρίσκεται κοντά στη είσοδο του Κάστρου και περιλαμβάνει έργα εμπνευσμένα από την ελληνική ιστορία. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει κέρινα ομοιώματα σε φυσικό μέγεθος που καλύπτουν θέματα από διάφορες περιόδους της Ελληνικής Ιστορίας και μυθολογίας.


-Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων βρίσκεται στο πάρκο «Λιθαρίτσια» κοντά στην κεντρική πλατεία.

Περιλαμβάνει ευρήματα διεθνούς φήμης διαφόρων περιόδων από τον ευρύτερο ηπειρωτικό χώρο. Τα πιο σημαντικά είναι αυτά από τον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης και του Νεκρομαντείου του Αχέροντα, ενώ σημαντικά εκθέματα (σκεύη, συλλογές νομισμάτων, θησαυροί κ.λ.π.) υπάρχουν και από άλλες περιοχές, όπως η Βίτσα, η Δουρούτη, η Λάκα Σουλίου, το Πωγώνι κ.α. Άρχισε να λειτουργεί από τον Αύγουστο του 1970. Διαθέτει πέντε αίθουσες και δύο αίθρια.

-Μουσείο Εθνικής Αντιστάσεως
Στεγάζεται στο μεντρεσέ του Βελή Πασά, ανάμεσα στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου και τη λαϊκή αγορά της Αγίας Μαρίνας. Οι τέσσερις αίθουσες του Μουσείου φιλοξενούν από το Φεβρουάριο του 1992, υλικό από την Εθνική Αντίσταση κατά της Γερμανικής κατοχής. Περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό αρχείο, εφημερίδες, τυπογραφικά στοιχεία από το παράνομο τυπογραφείο, βιβλία για τη δράση της Αντίστασης, στολή αντάρτη, στρατιωτικούς χάρτες , όπως επίσης και την προτομή σε μπρούτζο του Κώστα Χολέβα, έργο του Κ. Καζάκου.

Τώρα, όσον αφορά τις προτάσεις μας, για διαμονή υπάρχουν πολλά όμορφα ξενοδοχεία και καταλύματα. Ωστόσο προτείνουμε το Αρχονταρίκι και για φαγητό το Αγνάντι στο Μώλο.


Επιμέλεια: Δήμητρα Ρεντζή, Δημήτρης Μπαλής

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube