«Λύγισε» η ψυχή και μετά τα γόνατα (Sportday / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Ο Ρονάλντο αποτελεί είδηση. Είτε θετικά είτε αρνητικά, οτιδήποτε γίνεται και αφορά τον κορυφαίο σκόρερ του προηγούμενου Μουντιάλ γίνεται θέμα για breaking news. Τα ξημερώματα της Πέμπτης τα τηλεοπτικά δίκτυα έδειξαν με έκτακτα δελτία ρεπορτάζ από την εσπευσμένη μεταφορά του σε γερμανικό νοσοκομείο. Οι εικόνες από την ιστορία του 1998 ήρθαν στο μυαλό.

Τότε που ο Ρονάλντο ήταν σε νοσοκομείο έως και λίγες ώρες πριν από τον τελικό στη Γαλλία με κρίσεις επιληψίας. Η ενδεκάδα μάς είχε ήδη ανακοινωθεί στο «Σταντ ντε Φρανς» και περιελάμβανε τον Εντμούντο. Η Βραζιλία δεν είχε βγει στον αγωνιστικό χώρο για προθέρμανση, κάτι πρωτόγνωρο και μοναδικό για τελικό μεγάλης διοργάνωσης. Λίγη ώρα μετά, οι συνθέσεις άλλαζαν! Μέσα ο Ρονάλντο, έξω ο Εντμούντο. Η συνέχεια, γνωστή. Το θριαμβευτικό 3-0 για τη Γαλλία στη μεγαλύτερη μέρα της καριέρας του Ζινεντίν Ζιντάν, η σιωπηλή εικόνα του Ρονάλντο με το απλανές βλέμμα την ώρα της απονομής, η αρχή της αποκαθήλωσης του έως τότε «φαινομένου».

Οι αποκαλύψεις του περιοδικού «World Soccer» τα επόμενα χρόνια πως η ΝΙΚΕ είχε -βάσει συμβολαίου με τη βραζιλιάνικη ομοσπονδία- το δικαίωμα να επιλέγει τους 8 από τους 11 της αρχικής ομάδας και πως ο Ρονάλντο ουσιαστικά υποχρεώθηκε να αγωνιστεί, έβαλαν ακόμα περισσότερα σενάρια συνωμοσίας στη ζωή μας και περιέπλεξαν τον μύθο του παίκτη. Το 2002, στην Απω Ανατολή, ένα παραμύθι βγαλμένο από τα παιδικά χρόνια έδινε στη Βραζιλία τον τίτλο με καλύτερο και μεγαλύτερο σταρ τον μοιραίο άσο του 1998, που ενδιάμεσα είχε βιώσει τραγικές στιγμές με σοβαρούς τραυματισμούς.

Φέτος ο Ρονάλντο είναι εδώ και κυνηγάει μία σειρά από ρεκόρ. Πάνω απ' όλα, κυνηγάει το παρελθόν του. Κάποιες από τις στιγμές που θέλει να ξαναζήσει και κάποιες από αυτές που στοιχειώνουν τον ύπνο του. Η εμφάνισή του στην πρεμιέρα των Βραζιλιάνων με την Κροατία ήταν απογοητευτική. Ποιος ξέρει πόση πίεση νιώθει, σε αντίθεση με ό,τι έχει πετύχει; Διότι κάποτε αρκούσε να κάνεις ένα καλό Μουντιάλ για να έχεις εξασφαλισμένη την ποδοσφαιρική αθανασία. Ποιος θυμάται πως ο Ζαϊρζίνιο δεν πέτυχε κάτι σε συλλογικό επίπεδο στην καριέρα του; Ποιος ενδιαφέρεται γιατί ο Πάολο Ρόσι βγήκε στη σύνταξη ουσιαστικά μετά το Μουντιάλ του '82 σε διεθνές επίπεδο; Γιατί δεν τέθηκε ποτέ υπό αμφισβήτηση ο Ριβελίνο, ο Κέμπες, ο Μπεμπέτο, ο Ζιρές; Ο Ρουμενίγκε, που δεν κέρδισε στην καριέρα του τους τίτλους του Ρονάλντο, ποτέ δεν μπήκε στο μικροσκόπιο. Εχει να κάνει με τις εποχές. Και αυτές έχουν αλλάξει δραματικά.

Η επίσημη ανακοίνωση των Βραζιλιάνων έκανε λόγο για ζαλάδες και πονοκεφάλους του Ρονάλντο. Μετά τον έλεγχο που του έγινε, βγήκε από το νοσοκομείο χωρίς να ανακοινωθεί αν βρέθηκε κάτι. «Δεν είναι ανησυχητική η κατάσταση», δήλωσε ο γιατρός της παγκόσμιας πρωταθλήτριας στα τηλεοπτικά κανάλια και το θέμα έμεινε εκεί. Η ουσία είναι αλλού. Ο Ρονάλντο δεν είναι πια αυτός που είδαμε και χαρήκαμε το 1998. Ούτε φυσικά αυτός που το 2002 κατέκτησε και πάλι τον κόσμο. Είναι ένα πληγωμένο θηρίο, που βίωσε το απόλυτο ζενίθ και το ναδίρ σε αυτά τα δέκα χρόνια καριέρας σε υψηλό επίπεδο. Ελάχιστη σημασία έχει αν θα σπάσει το ρεκόρ του Πελέ, του Μίλερ ή οποιουδήποτε άλλου. Ο Ρονάλντο δεν είναι όπως παλιά, διότι ήταν το πρώτο θύμα αυτής της καινούργιας βιομηχανίας του ποδοσφαίρου, της νέας τάξης πραγμάτων. Από το 1998 φαινόταν ήδη ο κίνδυνος οι αληθινοί σταρ να χάσουν τη λάμψη τους σύντομα, διότι το σύστημα ήθελε να τους ξεζουμίσει γρήγορα και αχόρταγα. Ο Ρονάλντο ήταν ο πρώτος που «λύγισε», διότι όλη η πίεση ασκήθηκε στην ψυχή του πολύ πριν σακατευτούν τα γόνατά του.

Το σύνδρομο «Μαραντόνα»

Από τη μέρα που ο Ντιέγκο Μαραντόνα βρέθηκε ντοπαρισμένος το 1994 στην Αμερική, η Αργεντινή παλεύει να επιβιώσει χωρίς την παρουσία του. Δεν είναι εύκολο και αρκεί να αναλογιστεί κάποιος πως η Βραζιλία χωρίς Πελέ χρειάστηκε 24 χρόνια για να κατακτήσει και πάλι ένα Μουντιάλ.

Η ανάγκη των Αργεντινών να βρουν τον αντι-Μαραντόνα έφτασε στα όρια της υστερίας αυτά τα δώδεκα χρόνια. Και ίσως η πρώτη φορά από τότε που είναι σε Παγκόσμιο Κύπελλο χωρίς την ανάγκη της ηγετικής παρουσίας –με την έννοια του Μεσσία- να είναι η τωρινή. Ομως, το πράγμα περιπλέκεται από τον... ίδιο τον Μαραντόνα. Χθες αναρωτήθηκε δημόσια τι περιμένει ο Πέκερμαν και δεν χρησιμοποιεί τον Μέσι. Προχθές, στην προπόνηση, οι κάμερες τον έδειξαν να συζητά με τον Σαβιόλα και τον Ρικέλμε. «Τι σας είπε;», ρώτησαν οι ρεπόρτερ και οι (ιδιαίτερα κολακευμένοι από την προσοχή του Ντιέγκο) παίκτες είπαν αυθόρμητα: «Μας πιστεύει και μας ευχήθηκε να οδηγήσουμε την ομάδα στο Κύπελλο».
Θα ήταν ευχής έργον αν η ανάμιξη Μαραντόνα στα... οικογενειακά της ομάδας σταματούσε στην έμπρακτη ένδειξη ενδιαφέροντος και την τόνωση του ηθικού. Οταν όμως στον πάγκο κάθεται ο αξιόλογος για τη δουλειά του στις μικρές ηλικίες, αλλά χωρίς εχέγγυα για να οδηγήσει το καράβι στις μεγάλες φουρτούνες, Χοσέ Πέκερμαν, κάθε κουβέντα του Ντιεγκίτο μοιάζει -και τη νιώθει- σαν μαχαιριά. Δεν είναι πολύς καιρός άλλωστε από τότε που δημόσια είχε εκφράσει την επιθυμία να του αναθέσουν το πόστο του ομοσπονδιακού τεχνικού. Τι και αν η πείρα του στους πάγκους είναι απειροελάχιστη; Για τον κόσμο είναι «θεός». Αρα, η επιθυμία του όφειλε να είναι και διαταγή. Αν η Αργεντινή προχωρήσει, τότε άνετα ο Μαραντόνα θα πιστωθεί πως εμψύχωσε τους παίκτες-«κλειδιά». Αν αποτύχει, τότε όλοι θα θυμηθούν πως, ενώ ήθελε, κανείς δεν του ζήτησε να αναλάβει. Μοιάζει κερδισμένος και με κορώνα και με γράμματα. Με χαμένο όμως το ποδόσφαιρο μιας χώρας, στο οποίο αναμφισβήτητα ο Μαραντόνα πρόσφερε τα μέγιστα. Θέλει όμως πολύ μεγάλο ψυχικό χάρισμα να παραμερίσεις και να αφήσεις τους υπόλοιπους να δουλέψουν έξω από τη σκιά σου. Το σύνδρομο του Μαραντόνα παραμένει ο μεγαλύτερος αντίπαλος της Αργεντινής και σε αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο. Είναι περίεργο ότι για να φτάσει ξανά η «μπιανκοσελέστε» εκεί που την πήγε το '86 ο Μαραντόνα, πρέπει να νικήσει πρώτα απ' όλα τη δική του «παρουσία». Και δεν είναι εύκολο.