Εκεί που κυριαρχεί το ταλέντο και όχι μόνο η τακτική!

Eίναι η διοργάνωση που εξοργίζει τους Ευρωπαίους. Κυρίως γιατί στερεί σημαντικά στελέχη των συλλόγων από κρίσιμα παιχνίδια. Ομως δεν παύει να είναι ένα Κύπελλο πιο παλιό από το αντίστοιχο Euro της ηπείρου μας. Και αποτελεί φυσικά ιδιαίτερη πρόκληση για κάθε σταρ να εκπροσωπήσει τη χώρα του. Το Κόπα Αφρικα ενοχλεί, βέβαια, επειδή γίνεται κάθε δύο χρόνια και είναι πάλι εδώ.

Αυτή η διοργάνωση θα είναι καλό δείγμα γραφής για το ποια ομάδα θα έχει πιθανότητες το καλοκαίρι στη Νότιο Αφρική να πάει μακριά. Οταν ο Πελέ, στα τέλη της δεκαετίας του '80, έλεγε πως μέχρι την αυγή του 21ου αιώνα μία ομάδα από τη μαύρη ήπειρο θα κατακτήσει το Μουντιάλ, έπεφτε έξω (ως συνήθως) στις προβλέψεις του, αλλά είχε υπογραμμίσει κάτι που τελικά παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Μιλούσε τότε για την ανάγκη δημιουργίας συνθηκών, προκειμένου οι μικροί Αφρικανοί να μαθαίνουν στον τόπο τους και όχι εκπατριζόμενοι τα μυστικά της μπάλας.

Αυτό έγινε και σιγά σιγά ακαδημίες ποδοσφαίρου, όπως του Αμπιτζάν, έβγαλαν πολλούς από τους σημερινούς σταρ. Ο Κόλο και ο Γιάγια Τουρέ, ο Ντιντιέ Ζοκορά, ο Εμανουέλ Εμπουέ και ο Σάλομον Καλού πέρασαν από αυτή τη σχολή, που άνοιξε το 1994 υπό τις οδηγίες του παλιού Γάλλου διεθνούς Ζαν Μαρκ Γκιγιού και δημιούργησε τις βάσεις ουσιαστικά για την εθνική ομάδα της Ακτής Ελεφαντοστού, η οποία διέπρεψε το 2006 στο Μουντιάλ.

Οι αντιδράσεις διάφορων ανθρωπιστικών οργανώσεων σχετικά με το μοντέρνο σκλαβοπάζαρο που δημιουργούν τέτοιες ακαδημίες (όπως και στην Γκάνα και το Μάλι) βρίσκουν σφόδρα αντίθετους αυτούς που μπόρεσαν να κάνουν καριέρα. Ο Ντιντιέ Ντρογκμπά, που προτίμησε τον ακόμη πιο δύσκολο δρόμο της παιδικής μετανάστευσης για να ξεχωρίσει στη Γαλλία, έχει προσφέρει μεγάλα χρηματικά ποσά για να μπορέσουν μικρά παιδιά από το Αμπιτζάν να παρακολουθήσουν μαθήματα ποδοσφαίρου στην ακαδημία και να κυνηγήσουν το όνειρό τους. Ο Γκιγιού, βοηθός και καλός φίλος του Βενγκέρ, στο παρελθόν άνοιξε τις πόρτες της ακαδημίας του για τον παλιό του μέντορα και από εκεί η Αρσεναλ ξετρύπωσε και συνεχίζει να βρίσκει τεράστιες ευκαιρίες!

Με τη δουλειά που κάνουν οι ακαδημίες αυτές στην Αφρική ουσιαστικά δημιουργούν το αύριο του ποδοσφαίρου στην ήπειρο που θεωρεί πως ήρθε η ώρα της για να σπάσει το κατεστημένο της Ευρώπης και της Λατινικής Αμερικής στα Παγκόσμια Κύπελλα. Κατά καιρούς μία αφρικανική ομάδα έμπαινε σφήνα στις μεγάλες διοργανώσεις, όπως η Αλγερία με τη νίκη επί των Δυτικογερμανών το 1982, το Μαρόκο το 1986 με την ισοπαλία με την Αγγλία και την επικράτηση επί των Πορτογάλων ή πάλι το Καμερούν με την εκπληκτική πορεία το 1990 έως τα προημιτελικά. Το 2002 ήταν η Σενεγάλη, το 2006 η Ακτή Ελεφαντοστού, αλλά αυτή τη φορά έχει ενδιαφέρον να εκτιμηθεί αν είναι παραπάνω από μία οι ομάδες που μπορούν να κάνουν ζημιά.

Το φετινό τουρνουά, που αρχίζει αύριο στην Ανγκόλα, θα δώσει ενδιαφέρουσες απαντήσεις στο ζήτημα. Για όποιους παρακολουθήσουν (και στοιχηματικά είναι βέβαιο πως θα το κάνουν αρκετοί) τη διοργάνωση μία υπενθύμιση: οι ομάδες που το φιλοξενούν φτάνουν αρκετά συχνά στον τελικό (έχει συμβεί σε 14 περιπτώσεις από τις 25), αλλά μόνο οι 11 από αυτές το κατέκτησαν κιόλας.

Μπορεί η Ανγκόλα να κάνει την έκπληξη; Μοιάζει σχεδόν αδύνατο. Οι «μαύρες αντιλόπες» διαθέτουν μεν καλό σύνολο και έναν πολύ καλό προπονητή, αλλά όχι και την εμπειρία για να διαχειριστούν ένα τέτοιο τουρνουά. Με τον Πορτογάλο Μανουέλ Ζοσέ στον πάγκο (νικητή με την Αλ Αχλί από την Αίγυπτο τεσσάρων αφρικανικών Τσάμπιονς Λιγκ), ο οποίος έγινε ο τρίτος τεχνικός σε επτά μήνες για την Ανγκόλα, αφού η ομάδα απέτυχε στα προκριματικά του Μουντιάλ, έχει ένα βατό όμιλο (με Αλγερία, Μαλάουι και Μάλι), αλλά δύσκολα θα πάει μακριά.

Ο πρώτος σκόρερ του προηγούμενου Κόπα Αφρικα στην Γκάνα, ο Μανούτσο (που πέρασε και από τον ΠΑΟ), είναι σκιά του εαυτού του και δεν αποτελεί πια πρώτη επιλογή, οπότε με τον Μαντόρας και τον Φλάβιο μπροστά το γκολ έρχεται με το σταγονόμετρο.

Τα φαβορί της διοργάνωσης

Ποια είναι λοιπόν τα φαβορί; Η Ακτή Ελεφαντοστού, σύμφωνα με όλα τα γραφεία στοιχημάτων. Ο Βόσνιος Χαλίλχοτζιτς στον πάγκο επιμένει σε ένα πολύ ευέλικτο 4-2-2, με τον Ντρογκμπά να αλλάζει συχνά ρόλους με τον Καλού. Ο Εμπουέ και ο Μποκά δίνουν ποιότητα στα άκρα, ο Γιάγια Τουρέ καθοδηγεί το παιχνίδι και γενικά είναι μια ενδεκάδα που ξεχειλίζει από ποιότητα. Είναι σε ένα δύσκολο όμιλο με Γκάνα, Τόγκο και Μπουρκίνα Φάσο και ο πρώτος τίτλος από το 1992 είναι προτεραιότητα. Κατά βάθος πάντως η καλή παρουσία στο Μουντιάλ απασχολεί πιο πολύ τους «Ελέφαντες». Και το 2006 και το 2008 έπαιξαν την καλύτερη μπάλα, αλλά ο τίτλος πήγε στην… Αίγυπτο!

Οι «Φαραώ» κυνηγούν ένα ρεκόρ: να γίνουν οι πρώτοι που θα κατακτήσουν τρεις σερί τίτλους, αλλά όπως φάνηκε και στα προκριματικά του Μουντιάλ δεν διαθέτουν πια φρεσκάδα. Για μία ομάδα με μεγάλο μέσο όρο ηλικίας αυτή είναι, πιθανότατα, η τελευταία παράσταση για τον Χασάν και τον Γκομά, ενώ θα της λείψουν ο Ζακί, ο Μπαρακάτ και ο Αμπουτράικα, κάτι που κάνει την αποστολή της σχεδόν αδύνατη.

Ο χαρισματικός προπονητής Χασάν Σεχάτα, ο οποίος καθοδήγησε την ομάδα στους θριάμβους του 2006 και του 2008 (η επική εικόνα με τον Μίντο να του τα χώνει, αλλά αυτός να τον αγνοεί και να τον κάνει αλλαγή παραμένει χαρακτηριστική) θα ήθελε πριν αποχωρήσει να γράψει ανεξίτηλο το όνομά του στα βιβλία των ρεκόρ. Η Γκάνα το 2008 διοργάνωσε τη γιορτή, αλλά είχε προβλήματα. Τώρα της λείπουν παίκτες όπως ο Πάντσιλ και ο Μουντάρι, αλλά μία νέα φουρνιά –αυτή που κατέκτησε το Παγκόσμιο Νέων με τον Αντίγια ως σημαιοφόρο– έχει ξεπεταχτεί και της δίνει κάτι διαφορετικό. Ισως η τετράδα να είναι το απώτατο σημείο που μπορεί να φτάσει.

Η αντίπαλός μας στο Μουντιάλ, η Νιγηρία, αν δεν φτάσει στα ημιτελικά, δεν αποκλείεται να αλλάξει. Ο Σάιμπου Αμόντου δεν νιώθει καλά, είναι ο πιο πιεσμένος από όλους τους τεχνικούς του Κόπα Αφρικα και η θέση του γίνεται δυσκολότερη όταν αστέρια όπως ο Μάρτινς ή ο Γιακούμπου περιφέρονται… άσκοπα στον αγωνιστικό χώρο. Οσο για το Καμερούν, μοιάζει να είναι η καλύτερη επιλογή για όποιον δεν θέλει να ποντάρει στην Ακτή Ελεφαντοστού. Με τον Πολ λε Γκουέν στον πάγκο και με κλασικό γαλλικό στυλ παιχνιδιού διαθέτει τον κορυφαίο σκόρερ όλων των εποχών με 16 τέρματα στο Κόπα Αφρικα, τον Σάμουελ Ετό, και τον κορυφαίο ίσως αμυντικό χαφ, τον Αλεξ Σονγκ.

Επίσης διαθέτει και τους Μπία και Εμανά, σε ένα σύστημα 4-4-2 με ρόμβο στα χαφ. Η Αλγερία, η οποία πέταξε έξω την Αίγυπτο από το Μουντιάλ, δεν μοιάζει ικανή για να φτάσει μακριά. Ο Ζιανί, ο Μπελχάτζ και ο Γεμπντά είναι τα αστέρια της ομάδας, αλλά ο γκολκίπερ Γκαουαουί κράτησε σχεδόν μόνος του την ομάδα στα προκριματικά και αυτό δείχνει τις περιορισμένες δυνατότητές της. Μάλιστα αν προσθέσουμε και τις φήμες (διαψεύστηκαν ωστόσο από την ομοσπονδία) που ήθελαν να υπάρχει κόντρα ανάμεσα στους παίκτες και τον προπονητή κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας, η κατάσταση δεν είναι ιδανική.

Από όλες τις «μικρές», αυτές που έχουν την ικανότητα και το ταλέντο είναι το Τόγκο με τον Αντεμπαγιόρ στην ενδεκάδα (την οποία διαλέγει ο ίδιος, σύμφωνα με τις κακές γλώσσες) και η Γκαμπόν, η οποία έχει προπονητή τον μεγάλο χαφ της εθνικής Γαλλίας επί Πλατινί, τον Αλέν Ζιρές, και κάποια αστεράκια όπως ο Ακουασάγκα, ο Μουμπάμπα και ο Νγουέμα. Ολα θα εξαρτηθούν, όμως, από τα γκολ του Κουζέν. Εχετε πάντως στο μυαλό σας πως αυτό παραμένει ένα Κύπελλο στο οποίο παρατηρεί κάποιος και καλούς αθλητές και ποδοσφαιριστές.

Δηλαδή καλοδουλεμένα κορμιά που όμως ξέρουν και μπάλα. Με έξοχα τεχνικά χαρακτηριστικά και ταχύτητα. Επίσης, οι περισσότερες ομάδες βγαίνουν στο γήπεδο για να παίξουν καλά και να το χαρούν! Η τακτική, χωρίς να είναι πλέον αμελητέα όπως πριν από 15- 20 χρόνια, δεν αποτελεί το βασικό στοιχείο των ομάδων. Παραμένει το τουρνουά του ποδοσφαιριστή και όχι του προπονητή! Και αυτό βοηθά για να δεις καλύτερη μπάλα, έστω και πιο… άναρχη! Τα 99 γκολ στο προηγούμενο Κόπα Αφρικα στην Γκάνα, αριθμός-ρεκόρ για τη διοργάνωση, το πιστοποιούν.