Mετά την αποπομπή του Αντρέα Ματσόν από τον Αρη, οι αλλοδαποί προπονητές που εργάζονται στην ελληνική Α1 είναι μόνο δύο. Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς του Παναθηναϊκού και ο Νέναντ Μάρκοβιτς του Πανιωνίου. Οπως θα έλεγε και μια ψυχή, η Ελλάδα ανήκει στους Ελληνες...
Μια φορά κι έναν καιρό, όχι μόνο οι μεγάλες, αλλά και οι μικρομεσαίες ομάδες του πρωταθλήματος πόνταραν σε ξένους προπονητές. Κάπως έτσι βρέθηκαν να τρώνε ψωμί -και σε μερικές περιπτώσεις παντεσπάνι- οι Ντιρκ Μπάουερμαν, Ντάρκο Ρούσο, Βλάντο Τζούροβιτς, Πάβελ Πέτερα, Ζέλικο Λούκαϊτς, Τζορτζ Φίσερ. Παρόμοια ο συγχωρεμένος Κρέζιμιρ Τσόσιτς, πιο πρόσφατα ο Λούκα Παβίσεβιτς, ο οποίος απόψε επιστρέφει ως φιλοξενούμενος (αφεντικό εδώ και δυόμισι χρόνια στην Αλμπα) και άλλοι ων ουκ έστιν αριθμός. Ορισμένοι πέτυχαν και στέριωσαν, οι περισσότεροι έφυγαν νύχτα και ξεχάστηκαν γρήγορα.
Ακούγεται σαν ανέκδοτο αλλά είναι αλήθεια, μολονότι ελάχιστοι θα το θυμούνται: την περίοδο 1989-'90, ο Ηλυσιακός ξεκίνησε το πρωτάθλημα (όχι της Α1, αλλά) της Α2 με προπονητή τον 64χρoνο τότε Νορμ Σλόαν, έναν από τους σημαντικότερους στην ιστορία του NCAA και μέλος του Hall of Fame. Ακόμα και στην επίσημη ιστοσελίδα του συλλόγου, ο περίφημος «Stormin' Norman» αναφέρεται ως «ο Αμερικανός προπονητής Σλόαν»! Εμεινε στην Ελλάδα τέσσερις μήνες και επέστρεψε στη Φλόριντα, πριν τον πεθάνει μια ώρα αρχύτερα η Ελλάδα. Ο «Αμερικανός προπονητής Σλόαν» εγκατέλειψε τον μάταιο τούτο κόσμο τον Δεκέμβριο του 2003, έναν ωκεανό μακριά από τα Ιλίσια.
Τους πάγκους της Α1 θα μοιραστεί φέτος η αφρόκρεμα των Ελλήνων προπονητών, ειδικά αν τελεσφορήσει το «φλερτ» του Φώτη Κατσικάρη με τον Αρη: Παναγιώτης Γιαννάκης, Σούλης Μαρκόπουλος, Γιώργος Μπαρτζώκας, Ηλίας Ζούρος, Κώστας Πιλαφίδης, Θανάσης Σκουρτόπουλος, Γιάννης Σφαιρόπουλος, Βαγγέλης Αγγέλου, Κώστας Φλεβαράκης, Στέργιος Κουφός, ο «ρούκι» Βαγγέλης Κουτσοκέρας, παρ' ολίγον και ο Γιώργος Καλαφατάκης, ο οποίος θα περιμένει τη σειρά του ντυμένος με την πολυφορεμένη στολή του καμικάζι.
Στις εφεδρείες παραμένει μέχρι νεωτέρας ο Αργύρης Πεδουλάκης. Επίσης, τους τελευταίους μήνες ακούγεται από δω κι από κει το μέχρι πρότινος ξεχασμένο όνομα του Κώστα Μίσσα. Κάποιοι στη Θεσσαλονίκη αναρωτήθηκαν χθες τι σχέδιο έχει για το άμεσο μέλλον ο Γιάννης Ιωαννίδης...
Εάν υπάρχει οξύμωρο σχήμα σε αυτό το σκηνικό, πέρα από την τάση ορισμένων ομάδων να δίνουν δεύτερη ευκαιρία σε αποδιοπομπαίους ξένους προπονητές (Ματσόν, Μάρκοβιτς), αυτό έγκειται στην παρουσία ενός ξενόφερτου στο τιμόνι της Εθνικής ομάδας, για πρώτη φορά από την εποχή Ντουκσάιρ. Τα τελευταία χρόνια, ο Γιώργος Βασιλακόπουλος έλεγε και ξανάλεγε (σωστά και δικαιολογημένα) ότι το ελληνικό μπάσκετ έχει δημιουργήσει σχολή, με αγωνιστικά χαρακτηριστικά αναγνωρίσιμα ανά την Ευρώπη. Οταν όμως έφτασε η ώρα της διαδοχής του Γιαννάκη, προτίμησε να δώσει το χρίσμα σε έναν αλλοδαπό, γνώστη έστω της ελληνικής πραγματικότητας.
Η επιλογή του Γιόνας Καζλάουσκας δικαιώθηκε εκ του αποτελέσματος, οπότε η Εθνική συνεχίζει με τον Λιθουανό στο τιμόνι της και με τους παίκτες της να καθορίζουν -συνειδητά ή ασυναίσθητα- το αγωνιστικό της στυλ. Πότε θα ωριμάσουν οι συνθήκες για να αναδειχθεί από τα σπλάχνα της ο επόμενος Γιαννάκης; Οταν πρωτόπιασε δουλειά ο «δράκος» στην Εθνική ομάδα, το σωτήριον έτος 1996, δεν ήταν καν προπονητής...