Ο άνθρωπος που ανακάλυψε το ποδόσφαιρο

Είναι κρίμα για όποιον αγαπάει το ποδόσφαιρο που απόψε θα αγωνιστεί με τον Ολυμπιακό η Αλκμααρ του Ρόναλντ Κούμαν και όχι η πρωταθλήτρια του Λουίς φαν Χάαλ. Η ένσταση που μπορεί να κάνει κάποιος είναι ότι η ΑΖ είναι ακόμα ομάδα του Φαν Χάαλ, αφού με τον Κούμαν στον πάγκο τα ματς που έχει δώσει είναι ελάχιστα και ο κορμός της ίδιος με πέρυσι.

Η διαπίστωση είναι τυπικά σωστή, αλλά όποιος την κάνει αγνοεί πόσο ξεχωριστή περίπτωση είναι ο Φαν Χάαλ: ο τύπος είναι τόσο ξεχωριστός που αρκεί σε μια ομάδα η παρουσία του για να γίνουν όλα τελείως διαφορετικά απ' ό,τι πριν. Και φυσικά το ίδιο ισχύει και με τη φυγή του.

Μάιος του 1996 στη Ρώμη, έχει τελειώσει η τελευταία προπόνηση του Αγιαξ πριν από τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ. Στη συνέντευξη Τύπου που ακολουθεί, ένας Ιταλός δημοσιογράφος ρωτάει τον Φαν Χάαλ αν θα βάλει ένα χαφ παραπάνω για να αντέξει η ομάδα την πίεση των χαφ της Γιουβέντους, που ουσιαστικά είναι γηπεδούχος. Ο Φαν Χάαλ του απαντάει ότι δεν χρειάζεται, γιατί «ο Κανού μπορεί να παίξει "8" και "6", αν χρειαστεί». Ο δημοσιογράφος τολμάει να ψελλίσει ότι ο Κανού είναι επιθετικός.

Ο Φαν Χάαλ σηκώνεται, βγάζει ένα μπλοκάκι, αρχίζει να το κουνάει και φωνάζει ότι «ο Κανού ξέρει να παίζει "6" και "8"». Κάποιος άλλος δημοσιογράφος, νομίζω Ιταλός, αντιτείνει ότι ο Κανού σίγουρα δεν είναι αμυντικός χαφ. Ο Φαν Χάαλ τον κοιτάζει αποσβολωμένος. «Μα ποιος μίλησε για αμυντικά χαφ; Δεν υπάρχουν αμυντικά και επιθετικά χαφ», λέει. «Εγώ δεν είπα ότι ο Κανού είναι αμυντικό χαφ, είπα ότι μπορεί να παίξει "6" και "8"»! Η συζήτηση δεν βγάζει πουθενά. Η απορία των μη μυημένων παραμένει.

Συγγραφέας

Βγαίνοντας από τη συνέντευξη Τύπου βλέπουμε τον τότε υπεύθυνο Τύπου του Αγιαξ, Τόμας Ραπ, αργότερα (το 2004) συγγραφέα ενός καταπληκτικού βιβλίου με θέμα τον Μάρκο φαν Μπάστεν. «Θέλετε να μάθετε τι είναι το "6" και το "8";», ρωτάει τους Ιταλούς γελώντας. Αλλο που δεν θέλανε! «Λοιπόν», μας εξηγεί, «ο Φαν Χάαλ έχει ένα μπλοκάκι στο οποίο έχει σχεδιάσει την ομάδα όπως θέλει να τη βλέπει να καλύπτει τον χώρο».

«Η διάταξή της είναι ένα 3-4-3, αλλά θα πρέπει να βλέπετε αυτά τα νούμερα κάθετα τακτοποιημένα στο γήπεδο και όχι οριζόντια. Ο Αγιαξ παίζει με 3 στη δεξιά πλευρά, 4 στον άξονα και 3 στα αριστερά. Κάθε παίκτης της ενδεκάδας έχει ένα νούμερο. Υπάρχει ο "1", ο "2", ο "3" κ.λπ. Ο κάθε παίκτης ξέρει να παίζει περισσότερους από έναν ρόλους. Ο Φαν Χάαλ εξηγεί στους παίκτες κάθε ρόλο, απαιτεί συγκεκριμένες κινήσεις από αυτούς ανάλογα με τη θέση και όλα αυτά τα έχει γραμμένα σε ένα μπλοκάκι που για τον ίδιο είναι κάτι σαν τη Βίβλο. Ο,τι υπάρχει εκτός της λογικής του δεν είναι ποδόσφαιρο».

Με το ζόρι

Ο Αλοΐσιους Πάουλους Μαρία φαν Χάαλ, όπως είναι το πλήρες όνομα του 58χρονου σήμερα προπονητή της Μπάγερν Μονάχου, δεν προσπάθησε να φτιάξει ένα δεύτερο Αγιαξ όταν ανέλαβε την Αλκμααρ. Οι περιπέτειές του στην Μπαρτσελόνα και την εθνική Ολλανδίας έκαμψαν λίγο τον δογματισμό του. Οταν ανέλαβε την Αλκμααρ -έπειτα από δυο χρόνια στην ανεργία- δεν παρέλαβε καμένη γη: ο προκάτοχός του, ο σπουδαίος Κο Αντριάνσε, είχε βγάλει την ομάδα στην Ευρώπη πριν φύγει.

Οταν οι παράγοντες της ολλανδικής ομάδας του πρότειναν να δουλέψει στην ΑΖ, η ομάδα είχε τερματίσει στην τρίτη θέση του πρωταθλήματος και είχε φτάσει στα ημιτελικά του ΟΥΕΦΑ. Ο Φαν Χάαλ κράτησε το 4-3-3 του προκατόχου, αλλά το σχηματοποίησε, δηλαδή απαίτησε να τηρείται ευλαβικά ένα πλάνο ανάπτυξης: η άμυνα παρέμεινε σκληρή και με τέσσερις πάντα παίκτες στην ευθεία.

Η ΑΖ πήρε τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα του 2006, αυτοκτονώντας την τελευταία αγωνιστική, και τερμάτισε τρίτη το 2007. Ο Φαν Χάαλ είπε τότε «φεύγω» και τον κράτησαν με το ζόρι γιατί όπως έλεγε ο πρόεδρός τους: «Η δουλειά του προπονητή δεν μετριέται με νίκες και ήττες, αλλά με ένα σωρό άλλους τρόπους». Πέρυσι η ΑΖ κατέκτησε τον τίτλο κάνοντας περίπατο και την ίδια στιγμή είδε μια σειρά από ποδοσφαιριστές της να ωριμάζουν. Ολοι ξέρουν τον Ελ Χαμνταουί και τον Μούσα Ντεμπελέ, αλλά τεράστια βήματα μπροστά έκαναν κι ο Αρί, ο Ποκονιόλι, ο Μοϊσάντερ, ο Εκτορ Μορένο.

Κούμαν

Φέτος ο Φαν Χάαλ έφυγε για τη Γερμανία. Στη θέση του ήρθε ένας άλλος που έχει περάσει πολλά, ο Ρόναλντ Κούμαν. Ο Κούμαν πρόσθεσε ένα χαφ, προσπαθεί να μάθει την ομάδα να παίζει ένα ποδόσφαιρο με λιγότερο τρέξιμο, ζητάει λιγότερο πρέσινγκ, ώστε οι επιθετικοί του ειδικά να έχουν μεγαλύτερη σπιρτάδα και πιο καθαρό μυαλό. Η Αλκμααρ παραμένει και επί των ημερών του μια πολύ καλή ομάδα, καθώς ξέρει να βγάζει παραπάνω παίκτες στην επίθεση απ' όσους περιμένει ο αντίπαλος, έχει κομπίνες στις στημένες φάσεις και ξέρει σε γενικές γραμμές και να αμύνεται.

Ομως είναι μια νορμάλ ομάδα πλέον κι όχι η ομάδα μιας παρεξηγημένης ιδιοφυΐας, όπως πέρυσι. Ο Αρίγκο Σάκι είχε δει έναν αγώνα της και είχε γράψει στην «Γκαζέτα» πέρυσι ότι «είδε τον πίνακα της τακτικής να ζωντανεύει στο γήπεδο». Δύσκολα θα το έλεγε για την εφετινή ομάδα. Πίνακας πάντα υπάρχει, ζωντάνια λιγότερη και η τακτική φθίνει. Αλλά έτσι κι ο Ολυμπιακός την αφήσει να τρέξει, αλίμονό του…

Σπάνια

Λένε πολλά για τον Φαν Χάαλ. Οτι είναι σατράπης, ότι τσακώνεται με τις φίρμες, ότι ευνουχίζει παίκτες. Ο Στόιτσκοφ είχε πει ότι ο Ολλανδός «νομίζει ότι είναι ο Βαν Γκογκ ενώ στην πραγματικότητα δεν ξέρει να ζωγραφίζει». Ο κόσμος θυμάται ότι τον έδιωξαν από την Μπαρτσελόνα, αλλά όχι και ότι τον φώναξαν πίσω το 2002!

Από την Αθήνα έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια πολλές μεγάλες ομάδες και πολλές καλές ομάδες. Αλλά σπάνιες ομάδες δεν έχουμε δει. Η Αλκμααρ του Φαν Χάαλ πέρυσι ήταν τέτοια…

Ποιος έχει δίκιο τελικά;

Eπρεπε ή δεν έπρεπε να μετρήσει το γκολ του Λεονάρντο στο ματς του Ολυμπιακού με την Καβάλα; Κατά δήλωση όλων των τηλεκριτικών και του παρατηρητή του αγώνα, όχι, δεν έπρεπε να μετρήσει και σωστά ακυρώθηκε. Η φασαρία ξεκίνησε από το γεγονός ότι ο Κύρος Βασάρας έδειξε μια αντίστοιχη φάση σε κάποιο σεμινάριο (πρόκειται για ένα γκολ που έχει μπει σε ένα ματς ΠΑΟ - Ουντινέζε), λέγοντας ότι πρέπει να μετρήσει, εφόσον η συμμετοχή του επιθετικού που αφήνει την μπάλα να περάσει είναι στη συγκεκριμένη φάση παθητική.

Οι δυο φάσεις δεν είναι ακριβώς ίδιες, καθώς ο Ντιόγο κρύβει αρκετά το οπτικό πεδίο του τερματοφύλακα, όμως η αμφιβολία υπάρχει. Μου είπαν ότι ο Κύρος Βασάρας διδάσκοντας τη συγκεκριμένη φάση ήθελε -λέει- να ψαρώσει τους νέους επόπτες και να κάνει το εφέ του: συγγνώμη, αλλά δεν τα πιστεύω αυτά. Αν ο Κύρος έδειξε τη φάση είναι γιατί πιστεύει σε μια άλλη ερμηνεία του κανονισμού: μη σας σκανδαλίζει το πράγμα, τα τελευταία χρόνια οι κανονισμοί όντως ερμηνεύονται κατά το δοκούν.

Τόσο ο Κύρος όσο και η τριανδρία της ΚΕΔ επικαλούνται συχνά την ΟΥΕΦΑ. Για παράδειγμα, από φέτος δεν δημοσιοποιούν τις βαθμολογίες των διαιτητών και των βοηθών γιατί -όπως υποστηρίζουν- έτσι κάνει και η ευρωπαϊκή ομοσπονδία. Δεν έχω αντίρρηση. Μόνο που αν μιμούμαστε ή ακολουθούμε τις πρακτικές της ΟΥΕΦΑ θα πρέπει να το κάνουμε σε όλα.

Η ΟΥΕΦΑ όταν προκύπτουν φάσεις που χρήζουν ερμηνείας βγάζει μια οδηγία προς όλους, εξηγώντας τι ισχύει: αυτό γίνεται πολύ συχνά και ο Κύρος ειδικά το ξέρει. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να πάρει θέση η ΚΕΔ. Αν έκανε λάθος ο Καρατζίκας, έκαναν λάθος όλοι: το πράγμα μαρτυρά μια άγνοια κανονισμών που είναι ασυγχώρητη. Αν στη φάση δεν υπάρχει λάθος, επίσης πρέπει να μας το πουν για να μη δημιουργούνται ποικιλοτρόπως εντυπώσεις.

Και κάτι τελευταίο προς συναδέλφους. Μη γράφετε, βρε παιδιά, ότι κάποιος παραπέμφθηκε και κάποιος τη γλίτωσε. Φέτος δεν υπάρχουν ούτε παραπομπές ούτε τιμωρίες. Οποιος σφάλλει, απλώς για λίγο θα ξεκουράζεται. Η σούμα και ο έλεγχος θα γίνουν στο τέλος.

Σαν τον Στεπάνοβιτς

Επειδή γίνεται μεγάλη συζήτηση μετά την απόλυση του Τιμούρ Κετσπάγια από τον Ολυμπιακό για το αν υπάρχει άλλος προπονητής στην Ελλάδα που να έχει απολυθεί χωρίς να έχει χάσει ματς, με όριο τα πέντε παιγνίδια (αφήνοντας δηλαδή στην άκρη διάφορους υπηρεσιακούς που έχουν κάτσει σε πάγκο για ένα-δυο ματς), ο μόνος που θυμάμαι να έφυγε αήττητος (αλλά και δεύτερος στη βαθμολογία) ήταν ο Στεπάνοβιτς το 1998 από την ΑΕΚ! Σημειωτέον, ο θρύλος λέει ότι ήταν και ο μόνος που απολύθηκε επειδή δεν τον ήθελε ο Ντέμης Νικολαΐδης!

(Αν θυμάστε κι άλλους, βοηθήστε με κάνα mail: karpetshow@yahoo.gr)