Αυτό το πρωτάθλημα ποιος θα το πάρει;

Το φετινό πρωτάθλημα στην Αγγλία είναι από τα πιο ενδιαφέροντα των τελευταίων χρόνων. Την τελευταία δεκαετία, κυρίως, το βασικό ερώτημα ήταν «ποιος θα είναι καλύτερος από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ;». Φέτος, ευτυχώς για το αγγλικό ποδόσφαιρο, δεν αρκεί η απάντηση μόνο σε αυτό το ερώτημα. Οπως έγραψα και χθες, οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης δυσκολεύουν σε μεγάλο βαθμό τις ομάδες.

Παλαιότερα το ενδιαφέρον επικεντρωνόταν στα ποσά που θα ξόδευαν οι μεγάλοι για να αμφισβητήσουν τα πρωτεία της ομάδας του Φέργκιουσον ή πόσα θα ξόδευαν οι «κόκκινοι διάβολοι» για να μείνουν στην κορυφή. Το έργο φέτος άλλαξε. Η Μάντσεστερ έχασε δύο ποδοσφαιριστές, τον Τέβες και τον Κριστιάνο Ρονάλντο, και η επίθεσή της αποδυναμώθηκε αρκετά.

Επειδή οι αντικαταστάτες τους, όμως, δεν μπορούν να δώσουν στην ομάδα τα γκολ που έπαιρνε από τους δύο που έφυγαν, ο Φέργκιουσον –αναγκαστικά– θα πρέπει να ρίξει το βάρος στην άμυνα και να αλλάξει την αγωνιστική συμπεριφορά της ομάδας του. Μπορεί να γίνει μία ομάδα του 1-0, αλλά νομίζω πως εκείνο που πρέπει να κάνει ο Σκωτσέζος είναι ό,τι έκανε και στο παρελθόν με επιτυχία.

Να ξαναφτιάξει από την αρχή την ομάδα, όπως όταν μία αποχώρηση –του Καντονά, του Μπέκαμ, του Κιν ή τώρα του Ρονάλντο– άλλαζε τις ισορροπίες. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τα τρία τελευταία χρόνια πηγαίνει με το πόδι στο γκάζι. Είναι μάλλον φυσιολογικό η φετινή να είναι μία χρονιά κάμψης, μέχρι ο Φέργκιουσον –ή οι συνθήκες– να αναδείξει τον νέο ηγέτη της ομάδας και να τον υποστηρίξει ανάλογα με άλλους συμπαίκτες. Χρονιά κάμψης φαίνεται πως είναι και για τη Λίβερπουλ η φετινή, διότι έχει τα πιο σοβαρά οικονομικά προβλήματα από την τετράδα των ισχυρών.

Ο Μπενίτεθ θα πρέπει να ξαναφτιάξει ένα δυνατό κέντρο και να ελαφρώσει λίγο την πίεση που υφίσταται ο Τζέραρντ. Ο παίκτης δεν είναι ρομπότ. Ο Βενγκέρ για μία ακόμη φορά έχει διαμορφώσει ένα πολύ ενδιαφέρον και εκρηκτικό μείγμα νεανικής ομάδας, η οποία θέλει επιτέλους μία επιβράβευση. Εχει ποδοσφαιριστές με εμπειρία και δίψα.

Πρέπει, όμως, να αποδείξουν ότι εκτός από τη νιότη, το ταλέντο, την ταχύτητα και την όρεξη, έχουν και την ωριμότητα να διαχειριστούν τις προκλήσεις της διάκρισης. Οι συνθήκες, με την αναμενόμενη κάμψη της Γιουνάιτεντ και τα προβλήματα της Λίβερπουλ, τους ευνοούν. Βέβαια, υπάρχει και η Τσέλσι, που θα έλεγα –με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται μία πρόβλεψη από τόσο νωρίς για τον νικητή ενός μαραθωνίου όπως το αγγλικό πρωτάθλημα– ότι είναι μάλλον σε καλύτερη κατάσταση από τους ανταγωνιστές της.

Χθες ανακοινώθηκε και η τιμωρία απαγόρευσης μεταγραφών για δύο χρόνια που επέβαλε η ΦΙΦΑ στην Τσέλσι. Αυτό οπωσδήποτε θα τη δυσκολέψει, ειδικά αν υπάρξουν προβλήματα τραυματισμών στο ρόστερ της και δεν μπορέσει να τα καλύψει τον Ιανουάριο. Από την άλλη σκέπτομαι πως αυτή η απαγόρευση μεταγραφών είναι μια καλή ευκαιρία για τη λονδρέζικη ομάδα να χρησιμοποιήσει κάποιους από τους πολύ καλούς νεαρούς ποδοσφαιριστές που έχει. Σε ό,τι αφορά τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά της ομάδας, που ενισχύθηκε με τον Ζιρκόφ, νομίζω ότι το γερό της χαρτί βρίσκεται στον πάγκο.

Ο Αντσελότι άλλαξε το αγωνιστικό σχήμα μετατρέποντάς το σε ένα 4-4-2 με ρόμβο. Θεωρώ ότι παίρνει τα καλύτερα από τον ρόμβο που αποτελούν οι Μπάλακ, Ντέκο, Λαμπάρντ και Εσσιέν, ενώ παράλληλα απελευθερώθηκε ο Ντρογκμπά, χάρη και στη βοήθεια του Ανελκά. Ο τελευταίος παίρνει ένα μεγάλο μέρος της προσοχής των αντίπαλων αμυντικών, που μέχρι τώρα γύριζαν όλοι γύρω από τον Ντρογκμπά, όπως οι μέλισσες γύρω από το λουλούδι.

Η ομάδα χάρη στον Ιταλό γίνεται πιο σφικτή. Εκείνο που θα καθορίσει το πόσο μακριά μπορεί να φτάσει είναι αν χάσει για καιρό κάποιον από τους βασικούς της ποδοσφαιριστές. Για το τέλος, μία επισήμανση. Το ποιος θα κόψει το νήμα θα εξαρτηθεί από έναν ακόμη παράγοντα.

Τη δύναμη της Μάντσεστερ Σίτι και τις ζημιές που μπορεί να κάνει, ιδίως στην παρέα των τεσσάρων.

Το επόμενο βήμα

Πριν από μία πενταετία υπολόγιζα ότι η επόμενη φάση οικονομικής επέκτασης, τουλάχιστον των μεγάλων ομάδων, θα είχε να κάνει με τη στροφή τους στον τομέα της πώλησης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Θα είχε να κάνει με τις επενδύσεις τους στον τομέα των media. Πίστευα ότι αυτή η φάση οκονομικής επέκτασης θα ξεκινούσε από την περίοδο 2008-09, αλλά υπολόγιζα χωρίς τον ξενοδόχο, δηλαδή την παγκόσμια οικονομική κρίση.

Θεωρούσα πως ύστερα από τα προπονητικά κέντρα και τα γήπεδα, οι ομάδες θα δημιουργούσαν τα δικά τους Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Εστω και Μέσα των οποίων δεν θα είχαν την ιδιοκτησία, αλλά θα βρίσκονταν υπό την επιρροή τους. Πίστευα ότι οι μεγάλοι σύλλογοι –πολλοί το έχουν κάνει ήδη– θα δημιουργούσαν ένα είδος τηλεοπτικού σταθμού που θα τους επέτρεπε να εμπορευθούν την εικόνα της ομάδας έξω από τα σύνορα της χώρας στο πρωτάθλημα της οποίας αγωνίζονται.

Θα μπορούσαν να παράγουν τηλεοπτικό πρόγραμμα και να το πωλούν σε τηλεοπτικούς σταθμούς ή να κάνουν τηλεοπτικές παραγωγές σε dvd που θα διέθεταν στους οπαδούς–πελάτες τους. Θυμίζω πως το 1998, πρώτη από όλες τις ευρωπαϊκές ομάδες, η αγγλική Μίντλεσμπρο έβγαλε στον αέρα το δικό της καλωδιακό κανάλι, το Boro TV.

Την ίδια χρονιά, λίγο μετά τη Μίντλεσμπρο, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ σε συνεργασία με το BSKYB και τον όμιλο ΜΜΕ Granada λειτουργεί το δικό της κανάλι, το MUTV. Στη συνέχεια θα ακολουθήσει η Μαρσέιγ στη Γαλλία με το OMTV τον Ιανουάριο του 1999 και τον Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς η Ρεάλ Μαδρίτης. Θα ακολουθήσουν και πολλοί άλλοι. Η λειτουργία τηλεοπτικών καναλιών αποκλειστικά από τις ίδιες τις ομάδες, φυσικά, είναι μία επένδυση που απαιτεί πολλά κεφάλαια. Επίσης, σε αρκετές περιπτώσεις έχει πολύ μικρή εμβέλεια.

Γι' αυτό το πρόγραμμα που παράγουν οι ομάδες εντάσσεται ως ξεχωριστή εκπομπή –το περιεχόμενο της οποίας έχει φροντίσει η ίδια η ομάδα– στο πρόγραμμα ενός καναλιού. Δύο τεχνολογικές εξελίξεις κάνουν δυνατή τη διεύρυνση αυτής της δραστηριότητας. Η πρώτη αφορά την αναμενόμενη αύξηση των ελεύθερων συχνοτήτων για την εκπομπή ψηφιακού σήματος και η δεύτερη τη δυνατότητα της παροχής μέσω του Διαδικτύου τηλεοπτικής εικόνας με ποιότητα εφάμιλλη –τουλάχιστον– με εκείνη της αναλογικής τηλεόρασης.

Η TV των φτωχών

Ομως, από ό,τι φαίνεται τώρα πια, ακόμη και οι ομάδες με περιορισμένες δυνατότητες θα μπορούν να κάνουν το δικό τους άνοιγμα στα media. Το Διαδίκτυο έχει μεταβληθεί στον «τηλεοπτικό σταθμό» των φτωχών. Η διαδραστικότητά του ανοίγει νέους ορίζοντες δημιουργίας, επικοινωνίας, γνώσης και οικονομικής εκμετάλλευσης. Οι ομάδες θα μπορούν τώρα να αποταθούν σε έναν internet provider και να εντάξουν μέσα στο πακέτο υπηρεσιών που πρσφέρει και τηλεοπτικό προϊόν που έχουν διαμορφώσει οι ίδιες.

Ο προσωπικός υπολογιστής είναι το κλειδί που θα ανοίξει μια πολύ χρυσοφόρο είσοδο. Και αυτή η είσοδος μπορεί θαυμάσια να εξελιχθεί σε κερκόπορτα που θα αλλάξει τελείως το πλαίσιο διαπραγμάτευσης τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Δεν αποκλείεται να αποτελέσει και την ταφόπλακα της συλλογικής διαχείρισης. Οι ομάδες, τουλάχιστον οι πιο ισχυρές από αυτές, θα μπορούν να διαπραγματεύονται μόνες τους τα τηλεοπτικά τους δικαιώματα μέσω Διαδικτύου.

Ή τουλάχιστον θα το παλέψουν να κάνουν χωριστές συμφωνίες σε αυτό το κομμάτι. Και το πλαίσιο που μπορεί να διαμορφωθεί –με τον έλεγχο του προϊόντος να περνά στα χέρια των ομάδων– ίσως αποτελέσει το θεμέλιο της Σούπερ Λίγκας των ισχυρών ομάδων της Ευρώπης.