1935 Ελβετία, Γενεύη «Λετονία η…πρώτη»
Το πρώτο Ευρωμπάσκετ διεξήχθη στην Ελβετία, μια χώρα που παραδοσιακά ουδεμία σχέση έχει με το μπάσκετ. Η συμμετοχή ήταν μικρή, καθώς μόλις δέκα ομάδες πήραν μέρος στην διοργάνωση, η οποία κράτησε μόλις έξι μέρες (2-7 Μαΐου) στη Γενεύη. Η ομάδα της Λετονίας αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Όλα τα παιχνίδια έγιναν σε ανοικτά γήπεδα. Στην πρώτη φάση της διοργάνωσης όλοι οι αγώνες ήταν νοκ-άουτ. Η μεγάλη έκπληξη έγινε από την Ιταλία, που κέρδισε με 42-32 την πολύ ισχυρή τότε Βουλγαρία. Στη συνέχεια έμειναν πέντε ομάδες για την επόμενη φάση και επειδή ήταν πρακτικά... αδύνατο να διεξαχθούν ημιτελικά με πέντε αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα, έγινε αγώνας μπαράζ μεταξύ της Ιταλίας και της Ελβετίας.
Εκεί η «σκουάντρα ατζούρα» έχασε με 27-17 και αποκλείστηκε από την συνέχεια της διοργάνωσης. Οι διοργανωτές στους «4» αντιμετώπισαν την Λετονία και έχασαν σχετικά εύκολα ενώ στον άλλο ημιτελικό η Ισπανία κέρδισε δύσκολα την Τσεχοσλοβακία με 21-17 και προκρίθηκε στον τελικό από όπου και έχασε από την Λετονία με 24-18. Έτσι στις 7 Μαΐου του 1935 η Λετονία ανακηρύχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης.
Τελική κατάταξη
1.Λετονία
2.Ισπανία
3.Τσεχοσλοβακία
4.Ελβετία
5.Γαλλία
6.Βέλγιο
7.Ιταλία
8.Βουλγαρία
9.Ουγγαρία
10.Ρουμανία
1937 Λετονία, Ρίγα «Ευρώπη καλεί Αίγυπτο…»
Στην Ρίγα της Λετονίας έγιναν οι επόμενοι Πανευρωπαϊκοί αγώνες, με βάση την κατάταξη της προηγούμενης διοργάνωσης. Η πόλη αυτή δεν ήταν η καταλληλότερη για αγώνες και έτσι μόλις οκτώ ομάδες έλαβαν μέρος. Το φαβορί ήταν η διοργανώτρια, η οποία ήταν και κάτοχος του τροπαίου, κάτι όμως που στην πράξη δεν αποδείχθηκε καθώς αυτή που «έλαμψε» σε εκείνη τη διοργάνωση, ήταν η Λιθουανία. Και πάλι το τουρνουά κράτησε έξι μέρες και χαρακτηριστικό είναι ότι έλαβε χώρα ακριβώς τις ίδιες ημερομηνίες με την πρώτη, 2-7 Μαΐου.
Οι οκτώ ομάδες χωρίστηκαν σε δύο γκρουπ των τεσσάρων από όπου προκρίνονταν οι δύο πρώτες κάθε ομίλου. Από τον πρώτο όμιλο προκρίθηκαν η Λιθουανία και η Ιταλία ενώ από τον δεύτερο η Γαλλία και η Πολωνία. Χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης διοργάνωσης ήταν η αποχώρηση της Αιγύπτου που συμμετείχε στην διοργάνωση από …σπόντα. Στα ημιτελικά η Λιθουανία επικράτησε άνετα της Πολωνίας ενώ η Ιταλία κέρδισε πολύ δύσκολα την Γαλλία με 36-32 και προκρίθηκε στον τελικό. Ο τελικός ήταν για γερά νεύρα και κρίθηκε στον πόντο αφού οι Λιθουανοί κέρδισαν με 24-23. Από τους 109 πόντους που πέτυχαν σε εκείνο το τουρνουά οι Ιταλοί τους 49 τους πέτυχε ο μεγάλος σταρ της ομάδας Φραντσεσκίνι που αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης.
Τελική κατάταξη
1.Λιθουανία
2.Ιταλία
3.Γαλλία
4.Πολώνια
5.Εσθονία
6.Λετονία
7.Τσεχοσλοβακία
8.Αίγυπτος
1939 Λιθουανία, Ρίγα «Ομάδα-μοντέλο»
Αυτή την διοργάνωση θα τη θυμόνται όλοι για τρεις λόγους. Ο πρώτος ήταν η ομάδα-μοντέλο της Λιθουανίας που αποτελούμενη από πέντε παίκτες που αγωνίζονταν σε Αμερικάνικα κολέγια έκανε... πλάκα στους αντιπάλους της. Ο δεύτερος ήταν για την ομάδα-φάντασμα της διοργάνωσης, την Φινλανδία. Οι Φινλανδοί κατέγραψαν αρκετά αρνητικά ρεκόρ με «καλύτερα» όλων την ήττα τους από τους Λιθουανούς με 112-9(!!!) και από τους Λεττονούς με 91-1(!).
Ο τρίτος λόγος που θα μας θυμίζει την συγκεκριμένη διοργάνωση είναι η αλλαγή στον τρόπο διεξαγωγής του τουρνουά. Η FIBA βλέποντας πως και πάλι οι ομάδες ήταν λίγες-οκτώ- αποφάσισε να αλλάξει τον τρόπο διεξαγωγής των αγώνων και να γίνει ένας όμιλος των οκτώ ομάδων που όλοι θα έπαιζαν με όλους. Η Λιθουανία δεν αντιμετώπισε κανένα πρόβλημα και με ρεκόρ 7-0 κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο και έτσι έγινε η πρώτη χώρα που κατακτά δύο συνεχόμενες φορές τον τίτλο. Δεύτερη ήταν η Λετονία ενώ στην τρίτη θέση ήταν η ομάδα-έκπληξη της Πολωνίας.
Τελική κατάταξη
1. Λιθουανία
2. Λετονία
3. Πολωνία
4. Γαλλία
5. Εσθονία
6. Ιταλία
7. Ουγγαρία
8. Φιλανδία
1946 Ελβετία, Γενεύη «Μετά τον πόλεμο, Τσεχοσλοβακία»
Ο πόλεμος ανάγκασε το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα σε διακοπή χρόνων, όμως το πρόβλημα για τη FIBA δεν ήταν μόνο αυτό. Οι διοργανωτές δεν μπορούσαν να βρουν κάποια χώρα που θα διοργάνωνε το νέο τουρνουά. Μετά τον πόλεμο καμία χώρα δεν ήθελε να αναλάβει μια τέτοια διοργάνωση, ώσπου τελικά τη λύση έδωσε η Ελβετία με τη Γενεύη, που είχε φιλοξενήσει και τους πρώτους Πανευρωπαϊκούς αγώνες. Το 4ο Πανευρωπαϊκό ήταν το μικρότερο σε διάρκεια, μόλις πέντε ημερών, αλλά και το πρώτο χωρίς τη συμμετοχή κάποιας σοβιετικής ομάδας.
Οι ομάδες αυτή τη φορά ήταν δέκα και έτσι και πάλι με το σύστημα των ομίλων διεξήχθη η νέα διοργάνωση. Δύο όμιλοι των τριών ομάδων και ένας των τεσσάρων. Τα φαβορί ήταν οι Τσεχοσλοβάκοι και οι Ιταλοί που τελικά επιβεβαίωσαν τον τίτλο αυτό και έφτασαν στον τελικό. Εκεί οι Τσεχοσλοβάκοι παίζοντας πιο έξυπνα νίκησαν με 34-32 και αναδείχθηκαν Πρωταθλητές Ευρώπης.
Τελική κατάταξη
1.Τσεχοσλοβακία
2.Ιταλία
3.Ουγγαρία
4.Γαλλία
5.Ελβετία
6.Ολλανδία
7.Βέλγιο
8.Λουξεμβούργο
9.Πολωνία
10.Αγγλία
1947 Τσεχοσλοβακία, Πράγα «Αλλάζει ο χάρτης»
Η συγκεκριμένη διοργάνωση θα αλλάξει τον ρου αυτού του πρωταθλήματος. Ο πόλεμος πλέον ανήκει στο παρελθόν και αρκετές ομάδες δείχνουν ότι ενδιαφέρονται για τη συγκεκριμένη διοργάνωση. Δεκατέσσερις ομάδες παίρνουν μέρος και μάλιστα μια εξ’ αυτών έμελλε να γράψει το όνομα της με χρυσά γράμματα στην ιστορία του Ευρωπαϊκού μπάσκετ. Αυτή δεν ήταν άλλη από τη Σοβιετική Ένωση. Οι 14 ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους των τεσσάρων ομάδων και άλλους δύο των τριών. Η Σοβιετική Ένωση έχοντας παίκτες από τη Λιθουανία και την Λετονία έδειχνε-και ήταν- ασταμάτητη φτάνοντας στην κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου που ήταν το πρώτο από τα 14 που κατέκτησε συνολικά.
Από τη φάση των ομίλων πρώτες πέρασαν η Γαλλία, η Τσεχοσλοβακία, η Αίγυπτος και η Σοβιετική Ένωση. Μάλιστα, οι Αιγύπτιοι ήταν και η έκπληξη του τουρνουά αφού τερμάτισαν τρίτοι. Στα προημιτελικά Αίγυπτος, Βέλγιο, Τσεχοσλοβακία και Σοβιετική Ένωση δεν αντιμετώπισαν πρόβλημα. Όλοι περίμεναν έναν τελικό μεταξύ Τσεχοσλοβακίας και Σοβιετικής Ένωσης και τον είδαν, με τους Σοβιετικούς να κάνουν επίδειξη δύναμης και να κερδίζουν τον χρυσό μετάλλιο κάνοντας περίπατο στον τελικό κερδίζοντας τους Τσεχοσλοβάκους με 56-37.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Τσεχοσλοβακία
3.Αίγυπτος
4.Βέλγιο
5.Γαλλία
6.Πολωνία
7.Ουγγαρία
8.Βουλγαρία
9.Ιταλία
10.Ρουμανία
11.Ολλανδία
12.Αυστρία
13.Γιουγκοσλαβία
14.Αλβανία
1949 Αίγυπτος, Κάιρο «Έτσι το ήθελε η FIBA»
Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στην Αίγυπτο... Όχι και τόσο σύνηθες αλλά συνέβη και αυτό αφού η FIBA δέχτηκε να γίνει το τουρνουά σε αφρικανικό έδαφος. Οι... ειδήσεις στους συγκεκριμένους αγώνες ήταν δύο. Η κατάκτηση του τροπαίου από μια μη ευρωπαϊκή χώρα, την Αίγυπτο αλλά και η πρώτη εμφάνιση της Ελλάδος η οποία μάλιστα κατετάγη τρίτη. Η διοργάνωση ήταν σκέτη αποτυχία αφού εφτά ομάδες πήραν μέρος και οι τέσσερις μόνο ήταν ευρωπαϊκές (Ολλανδία, Ελλάδα, Γαλλία, Τουρκία), ενώ οι άλλες τρεις ήταν εκτός Γηραιάς Ηπείρου (Αίγυπτος, Λίβανος, Συρία). Και πάλι η διοργάνωση ήταν ένα μίνι-πρωτάθλημα αφού οι εφτά ομάδες έπαιξαν όλες αναμεταξύ τους. Η ελληνική ομάδα ξεκίνησε με 3/3 αλλά η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη αφού στον πιο κρίσιμο αγώνα ηττήθηκε από τους Γάλλους με 41-36 ενώ στη συνέχεια έχασε και από την Αίγυπτο με 50-39 και έτσι τερμάτισε στην τρίτη θέση. Η Αίγυπτος λοιπόν κάνοντας το 6/6 κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο.
Τελική κατάταξη
1.Αίγυπτος
2.Γαλλία
3.Ελλάδα
4.Τουρκία
5.Ολλανδία
6.Συρία
7.Λίβανος
1951 Γαλλία, Παρίσι «Απλά καλύτερη…»
Οι αγώνες γύρισαν και πάλι σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά την παταγώδη αποτυχία της Αιγύπτου. Οι ομάδες αυτή την φορά ήταν 17 αλλά και πάλι οι διοργανωτές δεν σκέφτηκαν κάτι πρακτικό και έτσι το σύστημα που επιλέχθηκε ήταν πολύπλοκο και αρκετά κουραστικό για τις ομάδες. Τρανό παράδειγμα το γεγονός πως η Σοβιετική Ένωση που κατέκτησε τον τίτλο έδωσε οκτώ αγώνες μέσα σε εννιά μέρες. Το πόσο λάθος δομημένο ήταν το σύστημα διεξαγωγής των αγώνων φάνηκε και από την θέση που πήρε η δική μας Εθνική. Η ομάδα μας κατετάγη 8η κάνοντας μόλις μια νίκη σε εφτά (!) αγώνες. Στο συγκεκριμένο τουρνουά είχαμε επανάληψη του τελικού του 1947 με τους Σοβιετικούς να αντιμετωπίζουν τους Τσεχοσλοβάκους στον τελικό και να τους κερδίζουν με 45-44. Την τρίτη θέση κατέκτησαν οι οικοδεσπότες Γάλλοι που επικράτησαν της Βουλγαρίας με 55-52.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Τσεχοσλοβακία
3.Γαλλία
4.Βουλγαρία
5.Ιταλία
6.Τουρκία
7.Βέλγιο
8.Ελλάδα
9.Φιλανδία
10.Ολλανδία
11.Αυστρία
12.Δ. Γερμανία
13.Ελβετία
14.Δανία
15.Πορτογαλία
16.Σκωτία
17.Λουξεμβούργο
1953 Σοβιετική Ένωση, Μόσχα « Και πώς να χάσει;»
Τα «παράδοξα» συνεχίζονται και στην διοργάνωση της Μόσχας. Δεκαεπτά ομάδες παίρνουν μέρος σε ένα τουρνουά 10 ημερών χωρίς ρεπό. Η Σοβιετική Ένωση κατακτά για δεύτερη συνεχόμενη διοργάνωση τον τίτλο παίζοντας 10 αγώνες σε 10 μέρες, πετυχαίνοντας μάλιστα ισάριθμες νίκες. Το σύστημα διεξαγωγής των αγώνων είναι και πάλι αρκετά πολύπλοκο. Οι 17 ομάδες χωρίστηκαν σε 4 ομίλους. Οι δύο πρώτοι κάθε ομίλου έπαιξαν στην τελική φάση και οι υπόλοιποι στον όμιλο της «παρηγοριάς» για τις θέσεις 9-17. Στην τελική φάση ίσχυσε το σύστημα πουλ(όλοι με όλους). Οι Σοβιετικοί πέτυχαν εφτά νίκες παίρνοντας το χρυσό μετάλλιο. Την έκπληξη έκανε η Ουγγαρία που ήταν η ανερχόμενη δύναμη. Ξεκίνησε με δύο ήττες, έκανε άλλη μία στη συνέχεια από τη Τσεχοσλοβακία, αλλά με την καλύτερη διαφορά πόντων κατετάγη…δεύτερη! Οι Γάλλοι ήταν αυτοί που κατέκτησαν το χάλκινο μετάλλιο.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Ουγγαρία
3.Γαλλία
4.Τσεχοσλοβακία
5.Ισραήλ
6.Γιουγκοσλαβία
7.Ιταλία
8.Αίγυπτος
9.Βουλγαρία
10.Βέλγιο
11.Ελβετία
12.Φιλανδία
13.Ρουμανία
14.Γερμανία
15.Λίβανος
16.Δανία
17.Σουηδία
1955 Ουγγαρία, Βουδαπέστη «Ήταν εντός έδρας»
Οι Ούγγροι είχαν στείλει ένα ηχηρό μήνυμα από την προηγούμενη διοργάνωση και όσοι δεν τους πήραν στα σοβαρά το πλήρωσαν ακριβά. Εκμεταλλευόμενοι με τον καλύτερο τρόπο τον παράγοντα έδρα αναδείχθηκαν Πρωταθλητές Ευρώπης σε ένα τουρνουά που συμμετείχαν 18 ομάδες, αριθμός ρεκόρ. Οι ομάδες ήταν χωρισμένες σε τέσσερις ομίλους, δύο όμιλοι των πέντε ομάδων και άλλοι δύο των τεσσάρων. Στην επόμενη φάση προχωρούσαν οι δύο πρώτες ομάδες κάθε ομίλου. Ο τρόπος του παιχνιδιού είχε αρχίσει να αλλάζει και έτσι τα σκορ των αγώνων είχαν αρχίσει να «ανοίγουν». Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία, Σοβιετική Ένωση και Βουλγαρία έδειχναν να είναι ένα επίπεδο πάνω από τις υπόλοιπες ομάδες και έτσι «κονταροχτυπήθηκαν» για την πρωτιά που τελικά κέρδισαν οι Ούγγροι.
H Ουγγαρία στην τελική φάση ξεκίνησε με μεγάλη νίκη επί των Σοβιετικών με 82-68 αλλά έχασε στη συνέχεια από την Τσεχοσλοβακία με 75-65. Οι Τσέχοι κέρδισαν και τους Σοβιετικούς και όλα έδειχναν πως θα κατακτούσαν το χρυσό μετάλλιο. Δύο συνεχόμενες ήττες όμως από Πολωνία και Γιουγκοσλαβία τους άφησαν στη δεύτερη θέση. Έτσι οι Ούγγροι κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο και οι Σοβιετικοί το χάλκινο. Αξίζει να σημειωθεί πως η Σοβιετική Ένωση είχε 37 σερί νίκες στον θεσμό μέχρι που έχασε στη Βουδαπέστη από την Τσεχοσλοβακία και την Ουγγαρία.
Τελική κατάταξη
1.Ουγγαρία
2.Τσεχοσλοβακία
3.Σοβιετική Ένωση
4.Βουλγαρία
5.Πολωνία
6.Ιταλία
7.Ρουμανία
8.Γιουγκοσλαβία
9.Γαλλία
10.Φιλανδία
11.Τουρκία
12.Αγγλία
13.Αυστρία
14.Ελβετία
15.Λουξεμβούργο
16.Σουηδία
17.Ομ. Γερμανία
18.Δανία
1957 Βουλγαρία, Σοφία «Αρχίζει το σερί της Σοβιετικής Ένωσης»
Η Βουλγαρία και πιο συγκεκριμένα η Σόφια ήταν αυτή που φιλοξένησε το 10ο Ευρωμπάσκετ. Οι οικοδεσπότες έδειχναν και στις προηγούμενες διοργανώσεις ότι μπορούν να καταφέρουν κάτι καλό. Μέσα στην έδρα τους μάλιστα ήθελαν την πρωτιά αλλά ο πληγωμένος εγωισμός των Σοβιετικών δεν τους το επέτρεψε. Οι Σοβιετικοί νιώθοντας «ντροπή» για την τρίτη θέση που κατέκτησαν στη Βουδαπέστη βάλθηκαν να αποδείξουν σε όλη την Ευρώπη ότι είναι η καλύτερη ομάδα και τα κατάφεραν, ενώ έκτοτε κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο για 8(!) συνεχόμενες διοργανώσεις, αριθμός απλησίαστος μέχρι και σήμερα. Οι ομάδες που συμμετείχαν αυτή την φορά ήταν 16 αλλά και πάλι η τελική τετράδα ήταν η ίδια με την προηγούμενη διοργάνωση με τη μόνη διαφορά ότι ήταν διαφορετικές οι θέσεις κατάταξης.
Το χρυσό μετάλλιο κατέκτησε η Σοβιετική Ένωση, το αργυρό η Βουλγαρία, το χάλκινο η Τσεχοσλοβακία ενώ τέταρτη τερμάτισε η προηγούμενη Πρωταθλήτρια Ευρώπης, Ουγγαρία. Το πιο δραματικό παιχνίδι του τουρνουά, που έκρινε και τη δεύτερη θέση, ήταν αυτό ανάμεσα στη Βουλγαρία και την Τσεχοσλοβακία. Στο 39’ λεπτό του αγώνα το σκορ ήταν 80-73 υπέρ των Τσεχοσλοβάκων, οι Βούλγαροι όμως με ένα σερί (9-0) κέρδισαν 82-80 και κατέκτησαν το αργυρό μετάλλιο.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Βουλγαρία
3.Τσεχοσλοβακία
4.Ουγγαρία
5.Ρουμανία
6.Γιουγκοσλαβία
7.Πολωνία
8.Γαλλία
9.Τουρκία
10.Ιταλία
11.Φιλανδία
12.Βέλγιο
13.Ομ. Γερμανία
14.Αυστρία
15.Σκωτία
16.Αλβανία
1959 Κωνσταντινούπολη, Τουρκία «Ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει»
Η συγκεκριμένη διοργάνωση θα πρέπει να ξεχαστεί μάλλον γρήγορα από το μπασκετικό κοινό και για αυτό έχει φροντίσει η FIBA. Με το σύστημα διεξαγωγής των αγώνων να αλλάζει και πάλι αλλά και το Ιράν να παίρνει μέρος σαν ευρωπαϊκή ομάδα, οι διοργανωτές έδειχναν να τα έχουν χαμένα. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός της επανεμφάνισης των Ισπανών έπειτα από 24 χρόνια απουσίας από τη συγκεκριμένη διοργάνωση. Η Σοβιετική Ένωση κατέκτησε και πάλι το χρυσό μετάλλιο αήττητη και με διαφορά 21,5 πόντων μέσο όρο. Το ενδιαφέρον λοιπόν περιοριζόταν στο ποιες ομάδες θα κατακτήσουν από τη δεύτερη θέση και κάτω καθώς για πολλά χρόνια ακόμα η πρωτιά θα ήταν «ρεζερβέ». Έτσι η Τσεχοσλοβακία κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο με τη Γαλλία να τερματίζει τρίτη αφήνοντας πίσω της παραδοσιακές δυνάμεις.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Τσεχοσλοβακία
3.Γαλλία
4.Ουγγαρία
5.Βουλγαρία
6.Πολωνία
7.Βέλγιο
8.Ρουμανία
9.Γιουγκοσλαβία
10.Ιταλία
11.Ισραήλ
12.Τουρκία
13.Φιλανδία
14.Λ.Δ. Γερμανίας
15.Ισπανία
16.Αυστρία
17.Ιράν
1961 Γιουγκοσλαβία, Βελιγράδι «Με την ίδια συνταγή»
Το 1961 έσπασαν όλα τα ρεκόρ συμμετοχών. Στο Βελιγράδι συμμετείχαν 19 ομάδες, σε ένα τουρνουά που είχε διάρκεια 10 ημερών. Οι ομάδες χωρίστηκαν σε δύο γκρουπ και κάθε γκρουπ σε τρεις ομίλους. Η Εθνική μας ομάδα επανεμφανίστηκε μετά από 10 χρόνια χωρίς να πετύχει κάτι σπουδαίο αφού τερμάτισε στη 17η θέση. Το αποτέλεσμα έκπληξη του α’ γύρου ήταν Τουρκία-Τσεχοσλοβακία 77-70. Ο β’ γύρος αρχίζει με μια εντυπωσιακή νίκη των Σοβιετικών επί των Ούγγρων με 93-31 και όλοι κατάλαβαν ότι οι Σοβιετικοί θα πάρουν και πάλι το χρυσό μετάλλιο αφού έδειχναν να μην έχουν αντίπαλο. Η πρώτη θέση λοιπόν άνηκε στους Σοβιετικούς, δεύτερη τερμάτισε η Γιουγκοσλαβία και το χάλκινο μετάλλιο κατέληξε στη Βουλγαρία, που κατετάγη τρίτη.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Γιουγκοσλαβία
3.Βουλγαρία
4.Γαλλία
5.Τσεχοσλοβακία
6.Ουγγαρία
7.Ρουμανία
8.Βέλγιο
9.Πολωνία
10.Τουρκία
11.Ισραήλ
12.Λ.Δ.Γ
13.Ισπανία
14.Φιλανδία
15.Ολλανδία
16.Ομ. Γερμανία
17.Ελλάδα
18.Σουηδία
19.Αγγλία
1963 Πολωνία, Βρότσλαβ «Δεν χάνει με τίποτα»
Το 13ο Ευρωμπάσκετ σήμανε το τέλος μια εποχής και μιας τάξης πραγμάτων. Οι άνθρωποι της FIBA άρχισαν να κατανοούν ότι έπρεπε να αλλάξουν αρκετά στο σύστημα διεξαγωγής των αγώνων και έτσι βελτίωσαν κατά πολύ και το θέαμα αλλά και το ενδιαφέρον των παιχνιδιών. Ήταν η τελευταία φορά που 16 ομάδες συμμετείχαν ανεξέλεγκτά καθώς ίσχυσαν στη συνέχεια οι αγώνες πρόκρισης. Αξιοσημείωτο της συγκεκριμένης διοργάνωσης ήταν το γήπεδο 10.000 θέσεων που είχαν κατασκευάσει οι Πολωνοί και στο οποίο έγιναν όλοι οι αγώνες. Οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους των 8 ομάδων. Οι Γιουγκοσλάβοι τερμάτισαν πρώτοι και αήττητοι στον πρώτο όμιλο ενώ αήττητοι τερμάτισαν και οι Σοβιετικοί στον δεύτερο όμιλο. Στα ημιτελικά η Πολωνία κέρδισε με κόντρα διαιτησία τη Γιουγκοσλαβία, ενώ οι Σοβιετικοί έκαναν περίπατο με τους Ούγγρους. Στον τελικό η Σοβιετική Ένωση κέρδισε με 61-45 τους Πολωνούς, ενώ οι Γιουγκοσλάβοι επικράτησαν άνετα της Ουγγαρίας και κατέκτησαν το χάλκινο μετάλλιο.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Πολωνία
3.Γιουγκοσλαβία
4.Ουγγαρία
5.Βουλγαρία
6.Λ.Δ Γερμανίας
7.Ισπανία
8.Βέλγιο
9.Ισραήλ
10.Τσεχοσλοβακία
11.Ρουμανία
12.Ιταλία
13.Γαλλία
14.Φιλανδία
15.Τουρκία
16.Ολλανδία
1965 Σοβιετική Ένωση, Μόσχα «Συνεχίζει το σερί»
Στη Μόσχα αναδείχθηκε μια μεγάλη μπασκετική μορφή και όχι ομάδα. Ο Αλεξάντερ Γκομέλσκι ήταν ο προπονητής της Σοβιετικής Ένωσης. Ο τότε λοχαγός του στρατού έκανε το ντεμπούτο του στον πάγκο και έμελλε να γράψει στη συνέχεια τη δική του ιστορία στους Πανευρωπαϊκούς. Σε εκείνους τους αγώνες συμμετείχε και η δική μας Εθνική ομάδα που κατέκτησε την 8η θέση. Οι 16 ομάδες που πέρασαν από τον προκριματικό γύρο χωρίστηκαν σε δύο ομίλους των οκτώ. Γιουγκοσλαβία από το πρώτο γκρουπ και Σοβιετική Ένωση έκαναν το 7/7 και τερμάτισαν πρώτες στον όμιλο τους. Οι Γιουγκοσλάβοι καθοδηγούμενοι από τον εξαιρετικό Κόρατς κέρδισαν στον ημιτελικό τους Ιταλούς και έδειχναν έτοιμοι για το χρυσό μετάλλιο. Από την άλλη η Σοβιετική Ένωση κέρδισε εύκολα την Πολωνία με 75-61 και πέρασε στον τελικό. Εκεί ο Αλεξάντερ Γκομέλσκι με ένα πανέξυπνο τρικ εξουδετέρωσε τον Κόρατς και η Σοβιετική Ένωση κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο κερδίζοντας στον μεγάλο τελικό την Γιουγκοσλαβία με 59-49. Το χάλκινο μετάλλιο κέρδισε η Πολωνία που νίκησε στον μικρό τελικό την Ιταλία με 86-70.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Γιουγκοσλαβία
3.Πολωνία
4.Ιταλία
5.Βουλγαρία
6.Ισραήλ
7.Τσεχοσλοβακία
8.Ελλάδα
9.Γαλλία
10.Ανατ. Γερμανία
11.Ισπανία
12.Φιλανδία
13.Ρουμανία
14.Ομ. Γερμανία
15.Ουγγαρία
16.Σουηδία
1967 Φιλανδία, Τάμπερε «Σπάει όλα τα ρεκόρ»
Το 15ο Ευρωμπάσκετ ήταν αυτό που καθιέρωσε στις συνειδήσεις όλων των ανθρώπων που ασχολούνται με το μπάσκετ τον Αλεξάντερ Γκομέλσκι. Η «αλεπού» που είχαν οι Σοβιετικοί στον πάγκο τους εφάρμοσε μια άμυνα που για πρώτη φορά εμφανιζόταν στο προσκήνιο, ασφυκτική πίεση σε όλα τα μήκη και πλάτη του γηπέδου και στα 40 λεπτά πνίγοντας τον εκάστοτε αντίπαλο. Το αποτέλεσμα γνωστό... Στο στήθος των Σοβιετικών κρεμάστηκε ένα ακόμη χρυσό μετάλλιο. Πριν φτάσουμε όμως μέχρι εκεί, οι 16 ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους των οκτώ. Στον πρώτο όμιλο, Τσεχοσλοβακία και Πολωνία ισοβάθμησαν αλλά λόγω καλύτερης διαφοράς οι Τσεχοσλοβάκοι τερμάτισαν πρώτοι αφήνοντας δεύτερους τους φιλόδοξους Πολωνούς. Στον άλλο όμιλο η Σοβιετική Ένωση κάνοντας το 7/7 πήρε πανεύκολα την πρώτη θέση αφήνοντας δεύτερους τους Βούλγαρους. Σε εκείνο τον όμιλο συμμετείχε και η Εθνική μας ομάδα που κατετάγη πέμπτη με 3 νίκες και τέσσερις ήττες και αγωνίστηκε για τις θέσεις 9-12, τερματίζοντας τελικά 12η.
Η ελληνική ομάδα αισθανόταν υπερήφανη για έναν άλλο λόγο. Ο Γιώργος Κολοκυθάς αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης με 236 πόντους (26,2 μ.ο). Και πάλι το φάιναλ φορ ήταν υπόθεση των ανατολικών χωρών. Σοβιετική Ένωση-Πολωνία το ένα ζευγάρι, Τσεχοσλοβακία-Βουλγαρία το άλλο. Οι Σοβιετικοί διέλυσαν τους Πολωνούς με 108-68 και οι Τσεχοσλοβάκοι κέρδισαν πολύ δύσκολα τους Βούλγαρους με 82-79 και πέρασαν στον τελικό. Η ομάδα του Γκομέλσκι επικράτησε με 89-77 στον τελικό και πήρε το 6ο συνεχόμενο χρυσό μετάλλιο της. Το χάλκινο μετάλλιο κέρδισε η Πολωνία που επιβλήθηκε στον μικρό τελικό των Βούλγαρων με 80-76.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Τσεχοσλοβακία
3.Πολωνία
4.Βουλγαρία
5.Ρουμανία
6.Φιλανδία
7.Ιταλία
8.Ισραήλ
9.Γιουγκοσλαβία
10.Ισπανία
11.Γαλλία
12.Ελλάδα
13.Ουγγαρία
14.Α. Γερμανία
15.Βέλγιο
16.Ολλανδία
1969 Ιταλία, Νάπολι «Αρνείται να χάσει»
Η διοργάνωση μεταφέρεται στην Ιταλία και οι ομάδες που παίρνουν μέρος είναι 12. Αυτή τη φορά σχηματίζονται δύο όμιλοι των έξι ομάδων. Και πάλι Γιουγκοσλάβοι και Σοβιετικοί δείχνουν ότι έχουν μεγάλη διαφορά από τους υπόλοιπους. Μάλιστα οι Γιουγκοσλάβοι κέρδισαν τους Σοβιετικούς στη φάση των ομίλων με 73-61 και τους έδειξαν ότι δεν παίζουν πια μόνοι τους. Βέβαια στη συνέχεια τα πράγματα εξελίχθηκαν διαφορετικά αφού και πάλι η Σοβιετική Ένωση πήρε το χρυσό μετάλλιο. Σε αυτό τον όμιλο συμμετείχε και η Ελλάδα που τερμάτισε όμως πέμπτη αφού κατάφερε να κερδίσει μόνο τους Σουηδούς με 88-76. Για δεύτερη συνεχόμενη διοργάνωση όμως ο Γιώργος Κολοκυθάς αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ με 159 πόντους (22,7 μ.ο). Στον άλλο όμιλο η Τσεχοσλοβακία τερμάτισε πρώτη και αήττητη και η Πολωνία δεύτερη αφήνοντας τους διοργανωτές Ιταλούς να παλέψουν για τις θέσεις 5-8 και να τερματίσουν τελικά έκτοι.
Η συνέχεια λίγο ως πολύ γνωστή. Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, Σοβιετική Ένωση-Γιουγκοσλαβία στον τελικό με τους Σοβιετικούς να κερδίζουν ένα ακόμη χρυσό μετάλλιο αφού επιβλήθηκαν των αντιπάλων τους με 81-72. Αρκετοί υποστηρίζουν πως εάν οι Γιουγκοσλάβοι είχαν τον αδικοχαμένο, σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα, Κόρατς τα πράγματα θα εξελίσσονταν διαφορετικά αλλά με τα «αν» δεν γράφεται ιστορία. Την τρίτη θέση κατέλαβε η Τσεχοσλοβακία που επιβλήθηκε των Πολωνών με 77-75 στον μικρό τελικό.
Τελική κατάταξη
1.Σοβιετική Ένωση
2.Γιουγκοσλαβία
3.Τσεχοσλοβακία
4.Πολωνία
5.Ισπανία
6.Ιταλία
7. Βουλγαρία
8.Ουγγαρία
9.Ρουμανία
10.Ελλάδα
11.Ισραήλ
12.Σουηδία
Διαβάστε εδώ για τις διοργανώσεις απο το 1971 εως το 2005.
Αντώνης Κατσίκης