Το πιο δυσεύρετο πράγμα στο μοντέρνο ποδόσφαιρο

Η παρουσία του Σένα στα χαφ της Ισπανίας μετέτρεψε μία ομάδα που λάτρευες να τη χαζεύεις να κυκλοφορεί την μπάλα σε αληθινή διεκδικήτρια του τίτλου στο Euro. Ο πρώτος που θα… έκλαιγε βλέποντας το ματς την Κυριακή είμαι βέβαιος ότι θα ήταν ο Ντούνγκα. Ο προπονητής της εθνικής Βραζιλίας θα έδινε γη και ύδωρ να είχε τον συμπατριώτη του διαθέσιμο στην ομάδα που χτίζει και που δυσκολεύεται στα προκριματικά του Μουντιάλ.

Πέρυσι στην κατάκτηση του Κόπα Αμέρικα, ο Ντούνγκα αγόρασε χρόνο, αλλά το κακό ξεκίνημα στον προκριματικό όμιλο του προκαλεί πονοκέφαλο. Ο Σένα όμως διάλεξε Ισπανία, αφού έβλεπε πριν από χρόνια ότι δεν υπήρχε περίπτωση να χωρέσει στην ενδεκάδα της χώρας του. Και αυτή η επιλογή έσωσε τον ίδιο και την Ισπανία. Τον ίδιο διότι δεν είναι βέβαιο ότι στη Βραζιλία θα είχε τον ίδιο σημαντικό ρόλο και ταυτόχρονα την Ισπανία επειδή κανένας άλλος από την αποστολή του Αραγονές δεν θα κατάφερνε να λειτουργήσει τόσο υποδειγματικά.

Ο Σένα είναι η προσωποποίηση του όρου polivalente που πριν από μία εικοσαετία χρησιμοποίησε πρώτος ο Αρίγκο Σάκι για να εξηγήσει στη Μίλαν την ανάγκη προσαρμογής στα σύγχρονα πρότυπα. Λάτρης του ολλανδικού μοντέλου, έβλεπε ότι μετά τον Αγιαξ της δεκαετίας του ’70 καμία ομάδα δεν είχε βρει παίκτες αληθινά πολυεργαλεία. Οταν ο Γιόχαν Νέεσκενς μαζί με τον Αρι Χάαν έγιναν οι δύο κόφτες που μπορούσαν όμως να κάνουν και παιχνίδι στη μηχανή του Αγιαξ και της Ολλανδίας στα seventies, όποιοι μπόρεσαν ακολούθησαν τον δρόμο του Μίχελς και του Κόβατς που τον χάραξαν.

Οι πιο πολλοί όμως πήγαν σε λάθος κατεύθυνση που τους έστειλε η επιτυχία της Ιταλίας στο Μουντιάλ του 1982. Οι «ατζούρι» του Μπέαρζοτ, κάνοντας σύνθετη ζώνη άμυνας με πρέσινγκ και μαν του μαν, είχαν δύο αμυντικά χαφ-νεροκουβαλητές, τον Μαρίνι και τον Οριάλι. Εμοιαζε εύκολο σε πολλούς να το κοπιάρουν διότι δεν απαιτούσε τεράστια προσόντα, αλλά ανηλεές τρέξιμο. Εκείνο που ξέφυγε της προσοχής των αναλυτών της εποχής ήταν ότι η Ιταλία διέθετε στο πρόσωπο του Μπρούνο Κόντι ένα χαφ πολύ πιο μπροστά από την εποχή του, που έκανε και τη διαφορά για την έλλειψη διορατικότητας από τους αμυντικούς μέσους.

Οταν ο στραβός δρόμος είχε οδηγήσει πολλούς στον γκρεμό ήρθε ο Σάκι και στάθηκε τυχερός με την παρουσία του Κάρλο Αντσελότι και του Φρανκ Ράικαρντ να φτιάξει ένα μοντέρνο δίδυμο (στη συνέχεια βρήκε και τον Αλμπερτίνι) που έκανε τη Μίλαν να παίζει συγκλονιστικό ποδόσφαιρο ακόμα και όταν ανέλαβε ο Καπέλο τα επόμενα χρόνια.

Η εικοσαετία που μεσολάβησε έχει αναδείξει πολλούς σπουδαίους αμυντικούς μέσους με τσαγανό αλλά και κλάση, που έκαναν παιχνίδι αλλά και χαλούσαν τις επιθέσεις των αντιπάλων. Οταν το 1997 είδα τον Χίτζφελντ να βάζει μαν του μαν τον Σόουζα στον Ντεσάν στον τελικό Ντόρτμουντ - Γιουβέντους έμεινα άφωνος. Μέχρι τότε το να μαρκάρεις τον αμυντικό χαφ ενός αντιπάλου δεν είχε ξαναγίνει. Τα επόμενα δέκα χρόνια υπήρξαν αμυντικοί μέσοι που έγιναν τόσο πολυσύνθετοι που δεν ήξερες να χαρακτηρίσεις τον ρόλο τους, όπως ο Ρεδόνδο, ο Ντάβιντς, ο Κιν, ο Ζέεντορφ, ο Τζέραρντ, ο Ζε Ρομπέρτο, ο Μανίς, ο Βιεϊρά. Αλλά ο πιο χαρακτηριστικός από όλους υπήρξε ο Πίρλο. Η Ιταλία του Λίπι χρησιμοποίησε τρία αμυντικά χαφ για να φτάσει στην κατάκτηση του Μουντιάλ το 2006, αλλά ποιος μπορεί να πει ότι ο Πίρλο είναι μόνο αμυντικός χαφ και δεν είναι οργανωτικός για παράδειγμα;

Η δική του απουσία στον προημιτελικό με την Ισπανία πιθανότατα έκρινε και την έκβαση του Euro. Αν έπαιζε μπορεί η ιστορία να είχε γραφτεί διαφορετικά. Ο Σένα πρόσθεσε στα εξαιρετικά χαφ των Ισπανών, που ήταν πάντα μονοδιάστατα, την έξτρα διάσταση. Εκανε την ομάδα πιο σωστή, πιο ισορροπημένη. Εκανε ένα τουρνουά σχεδόν αλάνθαστο. Το να κλέβεις την μπάλα από τον αντίπαλο, κάτι που κάνει πολλές φορές σε κάθε ματς, είναι σημαντικό, αλλά το κάνουν και άλλοι. Εκείνο που δεν έχει καμία ομάδα είναι έναν Σένα να γίνεται τρίτος στόπερ όταν χρειάζεται και να δίνει μόλις δύο πάσες λάθος στα τρία πιο κρίσιμα ματς στο τέλος! Αυτό δεν αγοράζεται με τίποτα και είναι το πιο δυσεύρετο πράγμα στο μοντέρνο ποδόσφαιρο.