Το μικρό αδελφάκι που κάνει περήφανους τους γονείς

Kάποτε το έλεγαν Κύπελλο Διεθνών Εκθέσεων και ήταν ανοιχτό μόνο στις ομάδες των πόλεων που διοργάνωναν αυτό ακριβώς που μαρτυρούσε ο τίτλος: Διεθνείς Εκθέσεις. Από το 1955 που ξεκίνησε έως το 1971 που η ΟΥΕΦΑ το πήρε επίσημα υπό τη σκέπη της, το Κύπελλο έδωσε την ευκαιρία σε αρκετές ομάδες να καταγράψουν τις πρώτες επιτυχίες τους, όπως η Μπαρτσελόνα, η Αρσεναλ, η Λιντς Γιουνάιτεντ, η Ρόμα, η Βαλένθια.

Η πρώτη διοργάνωση το 1955 κράτησε… τρία ολόκληρα χρόνια! Με άλλους παίκτες ξεκίνησαν οι ομάδες και με άλλους την τελείωσαν! Ποιες ομάδες, δηλαδή; Οι μικτές των πόλεων που πήραν μέρος. Το Λονδίνο για παράδειγμα είχε παίκτες και από την Τότεναμ και από την Αρσεναλ και από την Τσέλσι και από τη Φούλαμ. Το 1960 επιτράπηκε η συμμετοχή κανονικών ομάδων, αλλά μέχρι το 1962 μόλις 32 ενδιαφέρθηκαν να ξεβολευτούν από τα πρωταθλήματά τους για να τρέχουν δεξιά και αριστερά στην Ευρώπη! Το 1968 έφτασαν τις 60 και την τελευταία χρονιά που λεγόταν Διεθνών Εκθέσεων, το 1970-71, οι συμμετέχοντες ήταν 64 και ο τελικός ανάμεσα σε Λιντς και Γιουβέντους (που κρίθηκε στα εκτός έδρας γκολ υπέρ των Αγγλων, 2-2 και 1-1) μεταδόθηκε σχεδόν σε όσες χώρες έβλεπαν τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, περίπου 30.

Η Γουλβς και η Τότεναμ ήταν το αγγλικό ζευγάρι που έφτασε στον τελικό του 1971-72 στην πρώτη σεζόν που η ΟΥΕΦΑ διοργάνωσε υπό την αιγίδα της το τουρνουά και με τα χρόνια όλο και περισσότερες καλές ομάδες έδειχναν ενδιαφέρον. Η Λίβερπουλ και η Γκλάντμπαχ ήταν οι ομάδες που ξεχώρισαν αμέσως μετά με δύο κατακτήσεις η κάθε μία, συν τη Γιουβέντους που το 1977 κατάφερε να αποκτήσει επιτέλους ένα ευρωπαϊκό τρόπαιο, τη χρονιά που η ΑΕΚ έφτασε στα ημιτελικά με εντυπωσιακές προκρίσεις επί της Ντέρμπι, της Ντιναμό Μόσχας, του Ερυθρού Αστέρα και της ΚΠΡ. Αυτή η πορεία των «κιτρινόμαυρων» είναι η καλύτερη που έκανε ποτέ ελληνική ομάδα στον θεσμό.

Στη δεκαετία του 80, νέα ονόματα ήρθαν στο προσκήνιο, όπως η Γκέτεμποργκ, που κατέκτησε το 82 και το 87 το Κύπελλο. Η μόνη ομάδα μέχρι τη Σεβίλλη πέρυσι και πρόπερσι που μπόρεσε να διατηρήσει το βαρύτιμο τρόπαιο ήταν η Ρεάλ Μαδρίτης το 85 και το 86.

Οι Ιταλοί από τα τέλη της δεκαετίας με τον Μαραντόνα να οδηγεί τη Νάπολι στον τίτλο το 1989, πήραν τη σκυτάλη και η Ιντερ με αρχηγό τον Μπέργκομι να σηκώνει το Κύπελλο τρεις φορές (91, 94, 98) έγινε η βασίλισσα της διοργάνωσης. Ενδιάμεσα είχαμε συχνά εμφύλιους (η Γιούβε αγωνίστηκε εναντίον της Φιορεντίνα και της Πάρμα, η Ιντερ με τη Ρόμα) και ο Αγιαξ του Φαν Γκάαλ έδωσε τα διαπιστευτήριά του, πριν τον απολαύσει ο κόσμος στο Τσάμπιονς Λιγκ, με την κατάκτηση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ το 1992. Η Μπάγερν πήρε το Κύπελλο απέναντι στην Μπορντό του Ζιντάν (την πρώτη ομάδα που πήγε στον τελικό αρχίζοντας από το Ιντερτότο τον Ιούνιο) και το 1997 η Σάλκε νίκησε την Ιντερ στα πέναλτι. Το 1998 η ΟΥΕΦΑ υιοθέτησε την ιδέα του μονού τελικού, εκεί όπου η Ιντερ σε έναν ακόμα ιταλικό εμφύλιο νίκησε τη Λάτσιο στο Παρίσι 3-0. Η κατάργηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων από το 1999 ένωσε τις δύο διοργανώσεις, αλλά η επέκταση του Τσάμπιονς Λιγκ σε τρίτους και τέταρτους στέρησε από το ΟΥΕΦΑ σημαντικές ομάδες. Τα τελευταία χρόνια όμως όλοι οι τελικοί είχαν μεγάλο ενδιαφέρον και πολλά γκολ. Η Λίβερπουλ νίκησε την Αλαβές 5-4, η Φέγενορντ την Ντόρτμουντ 3-2, η Πόρτο τη Σέλτικ με το ίδιο σκορ, η ΤΣΣΚΑ Μόσχας τη Σπόρτιγκ 3-1, η Σεβίλλη νίκησε 4-0 τη Μίντλεσμπρο και, πέρυσι σε ένα εξαιρετικό ματς, την Εσπανιόλ με τον Πουέρτα να σκοράρει στο τελευταίο πέναλτι. Μόνο το 2004 στο Γκέτεμποργκ δεν είχαμε καλό παιχνίδι, αλλά η Μαρσέιγ έμεινε με 10 παίκτες και η Βαλένθια του Μπενίτεθ απλά κοντρόλαρε το ματς. Το ΟΥΕΦΑ είναι το μικρό αδελφάκι του Τσάμπιονς Λιγκ που όμως κάνει περήφανους τους γονείς του διότι οι δικοί του τελικοί είναι πάντα ξεχωριστοί!

Ο φετινός τελικός στο Μάντσεστερ είναι από τους πιο… περίεργους της ιστορίας. Η Ρέιντζερς ίσως είναι η πιο αδύναμη ομάδα που φτάνει σε τελικό από τη Ραπίντ Βιέννης το 1996 στο Κυπελλούχων. Για να βρούμε αγωνιστικά μία τόσο «φτωχή» φιναλίστ σε ποιότητα παιχνιδιού πρέπει να ανατρέξουμε, έχω την εντύπωση, στην ουγγρική Βιντεότον το 1985.

Η Μίντλεσμπρο για παράδειγμα το 2006 έχασε εύκολα τελικά από τη Σεβίλλη, αλλά στους προηγούμενους γύρους έκανε επικές ανατροπές με τη Στεάουα και τη Βασιλεία σκοράροντας τέσσερις φορές σε ένα ημίχρονο και γενικά παίζοντας ανοιχτό ποδόσφαιρο. Το κατενάτσιο της ομάδας του Γουόλτερ Σμιθ στη Φλωρεντία με τη Φιορεντίνα θα το ζήλευε και ο Ελένιο Ερέρα!

Ομως επειδή οι τίτλοι δεν απονέμονται στο ποδόσφαιρο όπως στο καλλιτεχνικό πατινάζ με την αρτιότητα της εκτέλεσης των κινήσεων, οφείλουμε να συγχαρούμε τους Σκωτσέζους που ξεπέρασαν και την πιο τρελή φαντασία των οπαδών τους όταν άρχισε η χρονιά. Από την άλλη πλευρά έχουμε μία αληθινή ΟΜΑΔΑ. Με όλα τα γράμματα κεφαλαία. Με έναν αληθινό προπονητή, που κάποτε πριν από μία δεκαετία χάριζε τίτλους και στη Ρέιντζερς, αλλά δεν τον εκτίμησαν ποτέ αληθινά στη Γλασκώβη. Ο Ντικ Αντβοκαατ πήγε στην Αγία Πετρούπολη ξεχασμένος σχεδόν από τις ομάδες της χώρας του. Και εκεί πήρε ήδη ένα πρωτάθλημα, το πρώτο της Ζενίτ από το 1984, και έφτασε την ομάδα στον τελικό του ΟΥΕΦΑ. Τεχνικός που λατρεύει το να αφήνει την ομάδα να παίξει μπάλα και που σπάνια κάνει αλλαγές για τα… μάτια της εξέδρας. Εχει καλούς παίκτες και η εικόνα της Ζενίτ θυμίζει πολύ την Ντιναμό Κιέβου του Λομπανόφσκι (προ 20ετίας), αλλά επί της ουσίας θυμίζει τον καλό ολλανδικό τρόπο παιχνιδιού της δεκαετίας του 70. Δηλαδή ο Αντβοκαατ πολύ απλά χωρίς βεντέτες (αφού ακόμα και ο Αρσάβιν με τον Πογκρέμπνιακ παίζουν πρώτα για το σύνολο και μετά για τον εαυτό τους) μπόρεσε να μετατρέψει αυτή την ομάδα σε σκληρό καρύδι για κάθε δόντι. Πολλοί λένε ότι η επιτυχία οφείλεται στα χρήματα της Gazprom, όμως πρόκειται για τεράστιο λάθος. Τα λεφτά του ρωσικού κολοσσού εξασφάλισαν τον Αντβοκαατ για τον σύλλογο και του πρόσφεραν καλές συνθήκες εργασίας. Οι ξένοι όμως στους οποίους δόθηκαν χρήματα για να «αμπαλάρουν» το προϊόν ήταν γρανάζια της μηχανής όπως ο Ολλανδός Ρίκσεν και ο Τσέχος Σιρλ. Για τον μόνο που δόθηκαν αξιοπρεπή χρήματα είναι ο Τίμοστσουκ, ο οποίος όμως στοίχισε πολύ λιγότερο από πολλά πρώτα βιολιά άλλων συλλόγων, και αποτελεί μέσα στο γήπεδο την καλύτερη απόδειξη ότι πρέπει να αγοράζεις ανάλογα με τις ανάγκες σου και όχι για να εντυπωσιάσεις.