Η αποτυχία του πειράματος «Φερέρ» και το στοίχημα του Ντέμη

Η υπερβολή είναι μέσα στο DNA του αθλητικού Τύπου και δεν πρέπει να εκπλήσσει κανέναν. Οταν η ΑΕΚ συμφώνησε με τον Φερέρ, σχεδόν μόνιμα στην ίδια πρόταση ακολουθούσε η φράση «ο καλύτερος ξένος προπονητής που ήρθε στην Ελλάδα τα τελευταία 25 χρόνια».

Σύμφωνοι, η προϋπηρεσία του στους πάγκους των Μπαρτσελόνα και Μπέτις δεν μπορούσε να μην είναι εχέγγυο, αλλά ποτέ δεν αποτέλεσε κριτήριο επιτυχίας στην Ελλάδα αυτός ο παράγοντας. Ο κόσμος πιστεύει πως τα μεγάλα ονόματα δεν έρχονται να δουλέψουν στη χώρα μας, αλλά αυτό είναι ένα ιστορικό λάθος. Οχι μόνο έρχονται, αλλά μερικές φορές πετυχαίνουν κιόλας! Γιατί συνήθως το αντίθετο συμβαίνει.

Ο Στέφαν Κόβατς, ίσως το ηχηρότερο όνομα που πάτησε το πόδι του στη χώρα μας, το 1982, λίγα χρόνια μετά την παρουσία του στον Αγιαξ του Κρόιφ και του Κάιζερ, και ο μόνος τεχνικός που κατέκτησε όποιον τίτλο βρέθηκε στο διάβα του σε εθνικό και διεθνές επίπεδο μέσα σε 18 μήνες, συνδύασε το όνομά του με τη χειρότερη σεζόν στη ιστορία του «τριφυλλιού», το οποίο τερμάτισε έβδομο!

Ο Μπέλα Γκούτμαν, ο άνθρωπος που πήγε την Μπενφίκα στην κορυφή της Ευρώπης και κατέκτησε τίτλους με τη Μίλαν και την Πενιαρόλ, έφυγε νύχτα από τη Λεωφόρο το 1967, αντέχοντας μόλις μερικές εβδομάδες την ελληνική παράνοια. Ο Χέλμουτ Σενέκοβιτς θεωρητικά απέτυχε και στους τρεις μεγάλους του τέως ΠΟΚ, ο Γκέοργκ Κέσλερ έφυγε από την πίσω πόρτα από τον Ολυμπιακό, για να οδηγήσει την Κολωνία (όπως και πριν έρθει στην Ελλάδα την Αλκμααρ) στον τελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ. Ο Αγγλος Βικ Μπάκιγχαμ, που ανακάλυψε τον Κρόιφ στον Αγιαξ και δούλεψε στην Μπαρτσελόνα, ήρθε στον Εθνικό και μετά στον Ολυμπιακό, για να φυγαδευτεί νύχτα με ταξί από την πίσω πόρτα του Σταδίου Καραϊσκάκη, ύστερα από τη συντριβή με 4-0 από τον ΠΑΟΚ του Κούδα το 1976. Η λίστα μεγάλη, οι ιστορίες ατελείωτες.

Ο Φερέρ, λοιπόν, δεν κρίνεται για το τι κατάφερε στην Ισπανία, εκεί που οι οπαδοί της Μπέτις τον λατρεύουν ακόμα. Θα κριθεί από το γεγονός πως ενάμιση χρόνο μετά τη μετά βαΐων και κλάδων άφιξή του η ΑΕΚ παίζει χειρότερο ποδόσφαιρο από την εποχή του προκατόχου του. Ο Σάντος απομακρύνθηκε γιατί η επιθυμία και του κόσμου και του Νικολαΐδη ήταν να αποδίδει ελκυστικό ποδόσφαιρο η ομάδα, αλλά τουλάχιστον με τον Πορτογάλο στον πάγκο η «Ενωση» απέπνεε ρεαλισμό. Ο Σάντος είναι κομμένος και ραμμένος για το ελληνικό πρωτάθλημα και η προσαρμοστικότητά του αποτελεί το μεγαλύτερο «όπλο» του. Και κάτι ακόμα: ποτέ δεν υποτίμησε τη χώρα, ούτε το πρωτάθλημά της. Οχι στα λόγια, αλλά στις πράξεις.

Ο Φερέρ πέρυσι εξάντλησε τα περιθώρια των παικτών του, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πάμπολλοι μυϊκοί τραυματισμοί, απαιτώντας από τους παίκτες να ανεβούν στα στάνταρ της Πριμέρα Ντιβιζιόν. Κάτι ανέφικτο φυσικά, που τελικά διορθώθηκε φέτος. Επίσης, η προοπτική μιας νέας ομάδας, που για παράδειγμα πέρυσι με την Αντερλεχτ στο Τσάμπιονς Λιγκ είχε τον νεότερο μέσο όρο ηλικίας στην ιστορία της ΑΕΚ στα ευρωπαϊκά Κύπελλα από το ματς με την Κολωνία το 1982 και ύστερα, θυσιάστηκε στον βωμό της άμεσης επιτυχίας. Η οποία, όμως, δεν μπορεί να έρθει, αν δεν υπάρχει ένας τρόπος παιχνιδιού με πλάνα απόδρασης από τη δύσκολη στιγμή.

Ο Φερέρ είτε σε κάποια ματς τα θαλάσσωσε στην αρχική ενδεκάδα (ΠΑΟ, Αστέρας Τρίπολης) είτε δεν διαχειρίστηκε την κρίση καλά (Ηρακλής, Ξάνθη) με αλλαγές που πρόδιδαν αμηχανία και έλλειψη καθαρού μυαλού. Η επιλογή, για παράδειγμα, του ξεχασμένου εδώ και μήνες Χετεμάι την ώρα που η ομάδα είναι πίσω στο σκορ στην Ξάνθη μοιάζει με αποστολή αυτοκτονίας. Η ΑΕΚ στα περισσότερα ματς της σεζόν δείχνει να μην έχει αγωνιστικό προσανατολισμό και να επαφίεται περισσότερο στην κλάση των παικτών και λιγότερο σε ένα δουλεμένο πλάνο.

Οι αυτοματισμοί που υπήρχαν την περσινή σεζόν και στα φιλικά του καλοκαιριού εξαφανίστηκαν με τα… πρωτοβρόχια! Ακόμα κι αν τελικά κατακτήσει το πρωτάθλημα, διακαή πόθο των οπαδών της εδώ και 14 χρόνια, το πείραμα «Φερέρ» έχει αποτύχει. Το ατελείωτο ροτέισον, για το οποίο έχει γίνει τόση συζήτηση, παραπέμπει στο αντίστοιχο πρόβλημα της Λίβερπουλ με τον Μπενίτεθ. Εκεί οι οπαδοί λένε πως δεν πρόκειται για… συνταγή, αλλά για ανικανότητα διαχείρισης του υλικού. Και όσο συντομότερα ξεκινήσει ο Ντέμης Νικολαΐδης το ψάξιμο για τον επόμενο τεχνικό τόσο το καλύτερο. Ο Φερέρ σε κανένα σημείο της φετινής σεζόν δεν έβγαλε από τον πάγκο την εικόνα του ήρεμου ανθρώπου, που ακόμα και αν το καράβι βουλιάζει, ο καπετάνιος του ξέρει τι πρέπει να κάνει. Αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν για τις αθλητικές ομάδες «life saving confidence factor».

Οταν όλα γύρω σου καταρρέουν, θέλεις νε έχεις την αίσθηση πως κάποιος ακόμα επεξεργάζεται ένα πλάνο σωτηρίας. Η εικόνα του Ισπανού τεχνικού να γκρινιάζει στον τέταρτο διαιτητή, να χτυπιέται και να οδύρεται, να μιλάει στους αντίπαλους ποδοσφαιριστές, μόνο ηθικό δεν δίνει στους δικούς του. Αντίθετα, μάλλον τους εξοργίζει κι έχουν προ πολλού πάψει να εμπιστεύονται την ικανότητα διαχείρισης των κρίσεων απ' αυτόν. Ο Νικολαΐδης έχει δώσει εξαιρετικά διοικητικά δείγματα σε αυτή την τετραετία, με αποκορύφωμα τη στήριξη στους προπονητές. Μόνο που το πρώτο μεγάλο αγωνιστικό στοίχημα της παραγοντικής θητείας του είναι ολοζώντανο μπροστά του.

Πρέπει να μείνει ο Φερέρ μέχρι το τέλος ή η αποχώρησή του θα άλλαζε την καταρρακωμένη ψυχολογία μίας ομάδας που μόλις πριν από μία εβδομάδα ήταν το πρώτο φαβορί για τον τίτλο; Καμία απάντηση δεν μπορεί να δοθεί χωρίς σκέψη. Και η επιλογή θα καθορίσει και το άμεσο μέλλον της «Ενωσης».