Είναι ένα mail που κάνει τον γύρο του στο Διαδίκτυο, συνοδεύεται από δύο χάρτες και «αποδεικνύει» ότι τις πυρκαγιές στην Πελοπόννησο τις έβαλαν αυτοί των οποίων τα συμφέροντα εξυπηρετούνται από την κατασκευή της Ιονίας οδού. Η επιχειρηματολογία του ηλεκτρονικού μηνύματος, στο οποίο αναφέρθηκε και ο Αντώνης Πανούτσος την περασμένη εβδομάδα, δείχνει «λογική», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ταυτίζεται με την αλήθεια.
Η διαφαινόμενη τουριστική εκμετάλλευση της περιοχής είχε ήδη δρομολογηθεί πολύ πριν από τις πυρκαγιές και θα προχωρούσε ανεξάρτητα από την καταστροφή που ακολούθησε. Θυμίζω ότι η «τουριστική αξιοποίηση», με ό,τι και αν σημαίνει ο όρος, θεωρείται η νέα αναπτυξιακή δυναμική της χώρας που ανακάλυψε το ΠΑΣΟΚ (με την ίδρυση της Εταιρείας Τουριστικής Αξιοποίησης) και συνεχίζει η Ν.Δ. Τα δύο μεγάλα κόμματα, που μας κυβέρνησαν τα τελευταία χρόνια, αποφάσισαν ότι, ως χώρα, επειδή δεν μπορούμε να αναπτύξουμε κάποιου είδους αξιόλογη εξαγωγική δραστηριότητα, μπορούν να ξεπουλάνε τον φυσικό πλούτο με το πρόσχημα της ανάπτυξης.
Η τουριστική ανάπτυξη μιας χώρας δεν μπορεί να αποτελεί καταδικαστέα πολιτική επιλογή, αλλά αυτό εξαρτάται από το περιεχόμενο και τους όρους που δίνουμε στον όρο «τουριστική ανάπτυξη». Εν προκειμένω, εκείνο που προέχει στις επιλογές των δύο μεγάλων κομμάτων είναι τα χρήματα που θα εισπράξουν για να κλείσουν οι τρύπες του προϋπολογισμού. Αλλωστε, τώρα που τελειώνουν οι ιδιωτικοποιήσεις και οι μετοχοποιήσεις, κάτι πρέπει να πουλήσουμε για να έχουμε έσοδα. Εστω και μισοτιμής.
Επειδή αυτό το σκεπτικό των κομμάτων έχει γίνει αντιληπτό από τον κόσμο και επειδή από τις «τουριστικές επενδύσεις» κερδίζουν –σχεδόν αποκλειστικά- εκείνοι που τις πραγματοποιούν, στηριζόμενοι στις καλές τους σχέσεις με τις κυβερνήσεις -ιδιαίτερα ευάλωτες στη διαπλοκή-, τα όποια σενάρια για τις «επί τούτου» καταστροφές του περιβάλλοντος θα βρίσκουν πρόσφορο έδαφος.
Η συνομωσιολογία γεννιέται από την έλλειψη διαφάνειας στον κρατικό μηχανισμό και από τη δυνατότητά του να μπορεί να μας ελέγξει, χωρίς εμείς να έχουμε τη δυνατότητα να ανταποδώσουμε. Πολλές φορές είναι δύσκολο να διαπιστώσει κάποιος τη διαφορά του λογικού ισχυρισμού από την αλήθεια. Αυτό εξυπηρετεί, κυρίως την εξουσία, που αρέσκεται να πριμοδοτεί ακραίες θεωρίες, για να διαψεύδονται μέσα σε μια θάλασσα από ειρωνικά γελάκια, έτσι που ακόμα και όταν συμβεί το αδιανόητο, να αντιμετωπίζεται ως μπαρούφα. Κάπως έτσι δεν αντιμετώπισε η απερχόμενη κυβέρνηση το ζήτημα των απαγωγών των πακιστανών, που διέψευδαν με ένταση τόσο ο Βουλγαράκης όσο και ο πρύτανης της ανοησίας, Βύρων Πολύδωρας;
Μάλιστα, ο τελευταίος είχε ισχυριστεί στη Βουλή ότι το θέμα των απαγωγών είχε να κάνει με τις εσωτερικές αντιθέσεις της πακιστανικής κοινότητας, της οποίας τα μέλη σχεδίαζαν και πραγματοποιούσαν τις απαγωγές μεταξύ τους. Τώρα, και ύστερα από τις χθεσινές αποκαλύψεις της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ», μαθαίνουμε ενδιαφέροντα πράγματα για τις «κατά φαντασία απαγωγές» που, περιέργως, δεν είχε ανακαλύψει η δικαστική έρευνα. Μια έρευνα, που στην υπόθεση των υποκλοπών, ναι μεν παραδέχθηκε το αδίκημα, αλλά δεν βρήκε ενόχους. Μυστήρια πράγματα, δεν λέω, αλλά γιατί αυτά -και μερικά άλλα- κάποιοι να θέλουν να τα ξεχάσουμε σε αυτές τις εκλογές;
Ποιος έκαψε τη χώρα τελικά;
Από όλες τις θεωρίες που γράφτηκαν και ακούστηκαν για τα αίτια των καταστροφικών πυρκαγιών και τις ευθύνες της κυβέρνησης, υπήρξε μία επισήμανση (που έθιγε το προφανές) και πέρασε στο ντούκου. Η επισήμανση αυτή έγινε από τον καθηγητή του πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Ξενοφώντα Κοντιάδη, επιστημονικού διευθυντή του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία».
Στην επισήμανσή του ο κ. Κοντιάδης σημείωνε «…δεν προκαλούν έκπληξη, σε όποιον γνωρίζει πώς είναι οργανωμένο το σύστημα πολιτικής προστασίας στη χώρα μας, τα καταστροφικά αποτελέσματα των πυρκαγιών του καλοκαιριού. Αντίθετα, έκπληξη θα προκαλούσε η τυχόν αποτροπή της καταστροφής. Εξηγούμαι: ύστερα από μια πρώτη έρευνα-επισκόπηση του νομοθετικού πλαισίου, της διοικητικής οργάνωσης και της κατανομής αρμοδιοτήτων στον τομέα της πολιτικής προστασίας, την οποία πραγματοποίησε το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου - Ιδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, διαπιστώσαμε κατ' αρχάς ότι το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο αποτελείται από διάσπαρτες ρυθμίσεις σε είκοσι εννέα (29) ετερόκλητα νομοθετήματα. Εως εδώ ένας έμπειρος νομικός δεν θα εντυπωσιαζόταν. Εχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα την αποσπασματικότητα και τον κατακερματισμό της νομοθεσίας ή, απλά, την πολυνομία και την κακονομία.
Ομως, δεν θα ήταν δυνατόν να μην αιφνιδιάσει ακόμα και τον πιο υποψιασμένο ή κυνικό ερευνητή το περιεχόμενο των 29 αυτών νομοθετημάτων: στο έργο της πρόληψης των πυρκαγιών εμπλέκονται σαράντα πέντε (45) διαφορετικές υπηρεσίες, στις οποίες έχουν κατανεμηθεί εννέα (9) αρμοδιότητες, χωρίς βέβαια να αποσαφηνίζονται επαρκώς ζητήματα συνεργειών και συντονισμού. Περαιτέρω, στο έργο της καταστολής-κατάσβεσης εμπλέκονται είκοσι (20) υπηρεσίες, στις οποίες έχουν απονεμηθεί δεκαέξι (16) αρμοδιότητες. Ακόμη και ο πιο εφευρετικός νους δεν θα επιτύγχανε να προκαλέσει τέτοια πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων.
Το κεντρικό ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι, όπως απλουστευτικά υποστηρίχθηκε από αρκετούς «ειδήμονες», αν η αρμοδιότητα αντιμετώπισης των πυρκαγιών ανήκει ή πρέπει να ανήκει στην Πυροσβεστική ή στις δασικές υπηρεσίες, αλλά πώς θα ξεμπερδευτεί το κουβάρι των 45+20 διαφορετικών υπηρεσιών που ασκούν 9+16 αρμοδιότητες. Με βάση το υφιστάμενο πλαίσιο, ουδείς τελικά γνωρίζει τα όρια δράσης και ευθύνης του». Σχόλια; Κανένα.
Ξέρει πώς να «κερδίζει»
Αφού πέρασε κανένα τέταρτο από τη λήξη του προχθεσινού παιχνιδιού της Εθνικής ποδοσφαίρου στο Οσλο, ηρέμησα και προσπάθησα να αποκρυπτογραφήσω αυτό που είχα ήδη παρακολουθήσει. Ξεπέρασα τον εκνευρισμό που μου δημιούργησε η ανεπάρκεια του Ελβετού διαιτητή -τον οποίο, καλά θα κάνει η ΟΥΕΦΑ να μην ορίσει σε κανένα παιχνίδι που θα γίνεται σε κάποια δύσκολη έδρα- όπως επίσης και το γεγονός ότι στο δεύτερο ημίχρονο φέραμε τους Νορβηγούς μέσα στην περιοχή του ασταθούς Χαλκιά και επιδοθήκαμε σε ασκήσεις πανικού. Ξεπέρασα το «γαμώτο» της ατυχίας του Λυμπερόπουλου και τη δυσαρέσκειά μου για τη μέτρια ή κακή βραδιά στην οποία βρέθηκαν κάποιοι ποδοσφαιριστές της Εθνικής. Τα ξεπέρασα όλα αυτά. Εκείνο που θα δυσκολευτώ να ξεπεράσω (αν όντως συμβαίνει, δεν νομίζω ότι θα θέλω να το ξεπεράσω) είναι μήπως αυτή η ομάδα έμαθε να παίρνει το αποτέλεσμα που θέλει. Γιατί αν το έχει μάθει, έχει κάνει ένα μεγάλο βήμα ποδοσφαιρικής ωριμότητας και προόδου. Αυτό πρέπει να πιστωθεί, πρώτα από όλους, στον Ρεχάγκελ.