Σαν σήμερα: Το φάουλ-έργο τέχνης του Ρομπέρτο Κάρλος και η… επιστημονική εξήγηση

Ο Ρομπέρτο Κάρλος υπήρξε ένας από τους κορυφαίους αριστερούς μπακ όλων των εποχών. Κύριο χαρακτηριστικό του, πέρα από τις αστείρευτες αντοχές και τη δύναμή του, ήταν το αριστερό του πόδι, που ήταν ικανό να εξαπολύει κεραυνούς. Με αυτό πέτυχε δεκάδες γκολ στην καριέρα του αφήνοντας εμβρόντητους τόσους και τόσους αντίπαλους γκολκίπερ. Όμως αυτό που έκανε στις 3 Ιουνίου του 1997 ξεπέρασε κάθε προηγούμενο και… επόμενο.

Στο φιλικό με τη Γαλλία στο «Ζερλάν» της Λιόν, ο Βραζιλιάνος άσος της Ρεάλ πέτυχε το ίσως ομορφότερο γκολ όλων των εποχών με εκτέλεση φάουλ. Όχι, αυτή τη φορά δεν ήταν ένα από τα συνήθη «τούβλα» του, αλλά κάτι πολύ περισσότερο. Ανέλαβε την εκτέλεση ενός φάουλ μεταξύ κέντρου και μεγάλης περιοχής, σε απόσταση 35 ή και παραπάνω μέτρων, που υπό άλλες συνθήκες κανείς δεν θα τολμούσε να χτυπήσει απευθείας. Ο Ρομπέρτο Κάρλος πήρε-όπως συνήθιζε-πολλά μέτρα φόρα και εξαπέλυσε ένα σουτ, στο οποίο η μπάλα φάνηκε αρχικά να φεύγει αρκετά μέτρα δίπλα από την εστία του Φαμπιάν Μπαρτέζ. Όμως έχοντας απίστευτα φάλτσα «έστριψε» στον αέρα και αφού προσέκρουσε και στο δοκάρι κατέληξε στα δίχτυα!



Αυτός ο απίθανος συνδυασμός δύναμης και φάλτσου έκανε τους επιστήμονες να… σκίσουν τα πτυχία τους. Η ταχύτητα που έπιασε η μπάλα από το αριστερό του Βραζιλιάνου μετρήθηκε σε 136,7 χιλιόμετρα την ώρα (!), ενώ ακόμη και καθηγητές φυσικής το αποκάλεσαν θαύμα, αφού ούτε τα φάλτσα, ούτε και ο αέρας μπορούν να δικαιολογήσουν τέτοια στροφή που πήρε η μπάλα, θαρρείς και ήταν τηλεκατευθυνόμενη.

Πώς περιέγραψε τη φάση λίγα χρόνια μετά ο δημιουργός αυτού του έργου τέχνης; «Ο κόσμος ήταν λίγο σκεπτικός, εξαιτίας της απόστασης. Έπρεπε να βλέπω πώς έστησε το τείχος ο Μπαρτέζ. Το είχε τοποθετήσει αρκετά έξω. Στήθηκα μπροστά από την μπάλα, ώστε να μην καταλάβει και να θεωρήσει ότι θα την στείλω πάνω από το τείχος. Παρότι είχα αρχίσει να παίρνω φόρα, όταν είδα ότι δεν κινούταν άλλαξα απόφαση και είπα να τη χτυπήσω με το εξωτερικό. Ναι, τη χτύπησα άσχημα, αλλά αυτή κατέληξε στην άκρη του δοκαριού. Στο στάδιο υπήρχε ένα κενό, μέσα από το οποίο έμπαινε αέρας από τα δεξιά. Το μόνο πράγμα που με ενδιέφερε ήταν να βρω εστία. Τη δύναμη την είχα. Ήθελα να βάλω σωστά το πόδι μου, ώστε να τη χτυπήσω κατάλληλα. Ήταν το μόνο που σκεφτόμουν. Θα θυμάμαι για πάντα τη διαφήμιση πίσω από την εστία. Στόχευα στο ‘a’ του ‘La Poste’ σε μια πινακίδα δίπλα στην εστία, όμως όταν σούταρα, η μπάλα έφευγε μίλια μακριά από τον στόχο. Πήγαινε σε διαφορετική διαφημιστική πινακίδα. Το ball boy βούτηξε για να μην το πετύχει η μπάλα. Έπρεπε να έχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη σε μένα. Όταν σούταρα, είδα την μπάλα να πηγαίνει τελείως έξω, αλλά ο αέρας την επανέφερε προς την εστία. Μετά από τον αγώνα, μίλησα με τον Μάριο Ζαγκάλο (σ.σ. ο τότε ομοσπονδιακός προπονητής της Βραζιλίας) και δεν το πίστευε. Στα αποδυτήρια, μου είπαν πολλά για το γκολ. Ήρθαν και μου έλεγαν ατάκες του στυλ ‘Τι έκανες; Τι φανταστικό γκολ; Τι υπέροχο γκολ;’. Το θεωρώ το πιο σημαντικό γκολ της καριέρας μου. Σημαντικό για όλα όσα ειπώθηκαν στη συνέχεια. Και υπήρξε τεράστια συζήτηση. Ήταν πραγματικά το γκολ της καριέρας μου».

Η ανάλυση της επιστήμης

Το 2012 το περιοδικό New Journal of Physics επιχείρησε να αναλύσει το γκολ-φαινόμενο. «Η τροχιά της μπάλας μπορεί να αποκλίνει σημαντικά από έναν κύκλο, με την προϋπόθεση ότι το σουτ καλύπτει μεγάλη απόσταση. Τότε η μπάλα μπορεί να πάρει περίεργη τροχιά μπορεί και να γίνει απρόβλεπτη για τον τερματοφύλακα. Τα 35 μέτρα είναι απόσταση που αναμένουμε αυτή την απρόβλεπτη τροχιά. Αν το σουτ είναι πολύ δυνατό, η τροχιά δύναται να πάρει κλίση προς το τέρμα με μια πολύ μεγάλη ταχύτητα που θα αιφνιδιάσει τον γκολκίπερ» ανέφερε το πόρισμα τεσσάρων επιστημόνων, των Γάλλων Γκιγιόμ Ντιπό, Αν Λε Γκοφ, Νταβίντ Κερέ και Κριστόφ Κλανέ.

Ο γνωστός Βραζιλιάνος καθηγητής φυσικής του Πανεπιστημίου του Σάο Πάουλο, Λουίς Φερνάντο Φοντανάρι, είχε δηλώσει: «Αν και η φυσική μπορεί να εξηγήσει την τροχιά της μπάλας, οι συνθήκες της στιγμής, όπως η δύναμη εκτέλεσης, το σημείο που βρήκε την μπάλα ο Ρομπέρτο Κάρλος και η απόσταση από το τέρμα είναι τόσο ιδιαίτερα ώστε να μπορούμε να το αποκαλέσουμε ποδοσφαιρικό θαύμα».

Ο ίδιος ο Ρομπέρτο Κάρλος, πριν τρία χρόνια επιχείρησε, παλαίμαχος πια, να πετύχει το ίδιο γκολ.

Roberto Carlos casually recreating his famous free-kick against France! pic.twitter.com/jN9BytbmT9

— Photos of Football (@photosofootball) August 9, 2019