Γιατί η Ιταλία φοράει μπλε φανέλα και γιατί στο Euro αποφάσισε να λανσάρει -ξανά- την πράσινη!

Τα χρώματα στη σημαία της Ιταλίας είναι το πράσινο, το άσπρο και το κόκκινο. Με αυτήν τη σειρά, κάθετα.

Η εμφάνιση της εθνικής ποδοσφαίρου της χώρας, ωστόσο, μία από τις πιο εμβληματικές παγκοσμίως, είναι μπλε, ενώ το παρατσούκλι της ομάδας -που κάνει ντεμπούτο απόψε στο Euro απέναντι στην Τουρκία- είναι ακριβώς αυτό, δηλαδή «σκουάντρα ατζούρα», που σημαίνει «μπλε ομάδα».

Πώς εξηγείται το παράδοξο;

Γράφει ο Νίκος Ράλλης

Καταρχήν πρέπει να σημειώσουμε ότι η εμφάνιση της εθνικής Ιταλίας, που έδωσε το πρώτο της ματς το 1910, ήταν αρχικά κάτασπρη. Και όχι λόγω του λευκού χρώματος στην ιταλική σημαία, αλλά γιατί το λευκό ήταν το πιο φτηνό και εύκολο χρώμα. Ήταν πραγματικά άπειρες οι ομάδες τότε, που επέλεγαν το άσπρο χρώμα, για λόγους κόστους, θυμίζοντας... Ρεάλ Μαδρίτης!

Παρ' όλα αυτά, πολύ γρήγορα οι Ιταλοί φόρεσαν μπλε ανοιχτόχρωμο, το οποίο, όμως, σκούρυνε σταδιακά αρκετά μέχρι το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1934, το οποίο και φιλοξένησε η γειτονική μας χώρα, πανηγυρίζοντας την πρώτη της κούπα από τις τέσσερις συνολικά, που βρίσκονται στην τροπαιοθήκη της.

Στη διάρκεια του φασισμού, πάντως, η Ιταλία αγωνίστηκε και με κατάμαυρη φανέλα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου το 1936 (κατέκτησε το χρυσό στον τελικό με την Αυστρία), όπως και στο παιχνίδι της απέναντι στη Γαλλία στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1938, το οποίο επίσης «σήκωσε» ξανά! Το βασικό χρώμα της, όμως, ήταν το μπλε. Αυτό καθιερώθηκε και ας μην είχε καμία σχέση με τη σημαία.


Η μαύρη φανέλα της Ιταλίας με το έμβλημα του Οίκου της Σαβοΐας

Και το ερώτημα είναι γιατί;

Ο λόγος, λοιπόν, πίσω από την απόφαση των Ιταλών να φορέσουν μπλε στην εθνική τους ομάδα είναι... βασιλικός! Σχετίζεται συγκεκριμένα με τον Οίκο της Σαβοΐας, επίσημο χρώμα του οποίου είναι το μπλε. Ο εν λόγω Οίκος, από τις παλαιότερες βασιλικές οικογένειες στον κόσμο, έχοντας ιδρυθεί το 1003 στην ιστορική περιοχή της Σαβοΐας, κυριαρχούσε -στην ουσία κυβερνούσε- στη χώρα από το 1861 έως το 1946.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με την εθνική Ολλανδίας, που φοράει πορτοκαλί, το χρώμα, δηλαδή, της βασιλικής οικογένειας της χώρας, η οποία «κρατά» από τον Οίκο της Οράγγης (House of Orange). Η ολλανδική σημαία, φυσικά, δεν έχει πορτοκαλί, αλλά κόκκινο.


Ο Μάρκο Ταρντέλι πανηγυρίζει το γκολ του στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ισπανίας το 1982

Στην περίπτωση της Ιταλίας τώρα, έχει ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον η ιστορία πίσω από την πράσινη εμφάνιση. Όσοι έχουν καλή μνήμη, θα θυμούνται, ίσως, από εικόνες ότι σε ένα παιχνίδι απέναντι στην Αργεντινή, το 1954, στο Ολυμπιακό Στάδιο της Ρώμης, η ιταλική ομάδα φόρεσε πράσινες φανέλες, επικρατώντας, για την ιστορία, 2-0. Γούρικες αν μη τι άλλο.

Την εμφάνιση αυτή, ωστόσο, αν και έχει περισσότερη συνάφεια με τη σημαία της χώρας, έστω και αν το πράσινο είναι αρκετά πιο ανοιχτόχρωμο, η Ιταλία την έβαλε στην ντουλάπα. Τουλάχιστον για τη «μεγάλη» ομάδα.


Από το παιχνίδι του 1954 με την Ιταλία στα πράσινα

Τι σκέφτηκαν οι πονηροί γείτονες; Να ντύνονται στα πράσινα μόνο οι «μικρές» εθνικές, προκειμένου οι πιτσιρικάδες να έχουν κίνητρο και να τα δίνουν όλα στην προπόνηση, για να φτάσουν κάποτε να βάλουν και την μπλε!

Για να φτάσουμε στην πανωλεθρία του 2018.

Για ένα ποδοσφαιρικό έθνος τόσο υπερήφανο όσο η Ιταλία, η αδιανόητη αποτυχία της να μην προκριθεί καν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 στη Ρωσία, ήταν ένα ισχυρότατο πλήγμα, που σόκαρε τους πάντες. Ιταλούς και μη.

Ο Ρομπέρτο Μαντσίνι, λοιπόν, όταν πήρε τα ηνία από τον Τζαν Πιέρο Βεντούρα, αποφάσισε σε συνεννόηση με την ομοσπονδία το εξής: Να βγει από τη ναφθαλίνη η πράσινη φανέλα! Και τον Οκτώβριο του 2019 την είδαμε, επιτέλους, ξανά στο παιχνίδι απέναντι στη δική μας Εθνική ομάδα. Μια σκούρα, πράσινη φανέλα, στην οποία δόθηκε και όνομα: Renaissance, δηλαδή Αναγέννηση! Μπορείτε να διαπιστώσετε τους συνειρμούς.

Σε εκείνο το ματς, όπου η Ιταλία με τη νίκη της εξασφάλισε τη συμμετοχή της στο Euro 2020, η πράσινη φανέλα έκανε το ντεμπούτο της στη νέα εποχή, αντιπροσωπεύοντας την αλλαγή σελίδας στην ιστορία αυτού του εμβληματικού ποδοσφαιρικού έθνους.

Σε κάποιους ξίνισε, αλλά οι Ιταλοί ελπίζουν ότι θα αποτελέσει το σύμβολο της μεταμόρφωσής τους υπό τις οδηγίες του Μαντσίνι. Άλλωστε, για τη μεγάλη «σκουάντρα ατζούρα» των τεσσάρων Παγκοσμίων Κυπέλλων, το ένα Ευρωπαϊκό του μακρινού 1968 δεν είναι αρκετό, οπότε, ό,τι χρώμα και αν φορέσουν, η ουσία είναι μία: Θέλουν να «επιστρέψουν» με κούπα!