Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, δύο πράγματα έφερναν, συνήθως, την Κολομβία στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων παγκοσμίως.
Πρώτον, η αιματηρή σύγκρουση μεταξύ των πιο ισχυρών και αδίστακτων καρτέλ ναρκωτικών της χώρας και δεύτερον, οι ''cafeteros'', δηλαδή η εθνική ομάδα της Κολομβίας.
Στα προκριματικά του εκάστοτε Παγκοσμίου Κυπέλλου ανέκαθεν υπήρχαν εντυπωσιακά αποτελέσματα και μεγάλες εκπλήξεις, αλλά ελάχιστα μπορούν να συγκριθούν με το σοκ και την εκτεταμένη κρίση, που προκάλεσε εκείνη η υπέροχη Κολομβία στην Αργεντινή το 1993.
Ήταν ένας αγώνας, ο οποίος μετέτρεψε τους Κολομβιανούς από μία καλή ομάδα σε διεκδικήτρια του παγκόσμιου τίτλου μέσα σε 90 λεπτά και τελικά οδήγησε σε μια αληθινή τραγωδία έναν χρόνο αργότερα.
Με αφορμή την... πρωινή τους κόντρα (15/07, 03:00) στον τελικό του Copa America, το sport-fm.gr θυμίζει την αξέχαστη νύχτα της ντροπής για τους Αργεντινούς, που έγινε η νύχτα του απόλυτου θριάμβου για τους Κολομβιανούς.
Γράφει ο Νίκος Ράλλης
Τα χρήματα από το εμπόριο ναρκωτικών είχαν φέρει μια χρυσή εποχή για τα κλαμπ της Κολομβίας στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Οι σύλλογοι μπορούσαν τώρα να κρατήσουν τους καλύτερους παίκτες τους χάρη στις μεγαλύτερες -σχεδόν υπέρογκες- αμοιβές, αλλά και τις σαφέστατα βελτιωμένες εγκαταστάσεις. Αυτό, σε συνδυασμό με μια εκπληκτική γενιά παικτών, μετέτρεψε την Κολομβία σε μία από τις ισχυρότερες ομάδες στη Νότια Αμερική.
Μεταξύ 1985 και 1990, οι κολομβιανοί σύλλογοι έφτασαν στον τελικό του Κόπα Λιμπερταδόρες τέσσερις στις πέντε φορές και η κατάκτηση του τροπαίου από την Ατλέτικο Νασιονάλ της Μεδεγίν το 1989 ήταν το αποκορύφωμα. Η Κολομβία προκρίθηκε, επίσης, στο πρώτο της Παγκόσμιο Κύπελλο μετά από 28 χρόνια το 1990 και προχώρησε, μάλιστα και στον δεύτερο γύρο.
Στη συνέχεια, μετά τη διοργάνωση της Ιταλίας, οι Κολομβιανοί έδωσαν μια σειρά μεγάλων φιλικών αγώνων στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και σπάνια έχαναν, δείχνοντας σημάδια ομάδας σε συνεχή άνοδο. Το 1993, μάλιστα, νίκησαν το Μεξικό, απέκλεισαν την Ουρουγουάη και λίγο έλειψε να... ξεκάνουν και την Αργεντινή στον ημιτελικό, προτού τερματίσουν, τελικά, στην 3η θέση,
Την 1η Αυγούστου 1993, έναν μήνα, περίπου, μετά το Copa America, η Κολομβία ξεκινούσε την «εκστρατεία» της στα προκριματικά του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Στη χώρα, την ίδια στιγμή, η σύγκρουση μεταξύ των καρτέλ ναρκωτικών και της κυβέρνησης ήταν αδυσώπητη. Οι ''cafeteros'' στον όμιλο με Παραγουάη, Αργεντινή και Περού κέρδισαν τους τρεις από τους πέντε πρώτους αγώνες τους, συμπεριλαμβανομένης και μιας μεγάλης εντός έδρας νίκης επί της Αργεντινής. Ωστόσο, οι δύο ισοπαλίες εναντίον της Παραγουάης σήμαιναν χαμένο έδαφος.
Χωρίς τον Ντιέγκο
Για την εθνική ομάδα της Αργεντινής, η πιο επιτυχημένη περίοδος στην ιστορία της ξεκινά με την κατάκτηση, φυσικά, του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1986. Ακολούθησε η δεύτερη θέση στην Ιταλία τέσσερα χρόνια αργότερα, αλλά και η επιτυχία στο Copa America στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν η «αλμπισελέστε» κέρδισε τρόπαια για πρώτη φορά από το 1959. Οι δύο τίτλοι, μάλιστα, το 1991 και το 1993, ήταν ακόμη πιο σημαντικοί, διότι για πρώτη φορά μετά από μία δεκαετία η Αργεντινή δεν εξαρτιόταν από την ιδιοφυΐα του Ντιέγκο Μαραντόνα σε ένα μεγάλο τουρνουά.
Ο Ντιέγκο είχε την περίφημη απαγόρευση των 15 μηνών, αφού βρέθηκε θετικός σε απαγορευμένες ουσίες. Η απαγόρευση να παίξει ποδόσφαιρο έληξε το 1993, αλλά ο προπονητής της Αργεντινής, Άλφιο Μπασίλε, αρνήθηκε να τον καλέσει. Και η επιλογή του αυτή ενισχύθηκε περαιτέρω από την παρουσία του Γκαμπριέλ Μπατιστούτα, που σκόραρε εννέα γκολ σε αυτά τα δύο Copa America, συμπεριλαμβανομένων τριών τερμάτων στους τελικούς. Η ποδοσφαιρική αυτή καψούρα για εκατομμύρια παιδιά είχε ενταχθεί στη Φιορεντίνα το 1991 και είχε ήδη σημειώσει 31 γκολ σε 65 αγώνες στο καλύτερο πρωτάθλημα -τότε- στον κόσμο.
Στα προκριματικά για το Μουντιάλ του 1994, λοιπόν, η μοίρα τα έφερε έτσι, που η Αργεντινή των 7 βαθμών σε 5 αγώνες φιλοξενούσε την τελευταία αγωνιστική την πρωτοπόρο Κολομβία των 8 βαθμών. Οι παίκτες του Μπασίλε, και ο ίδιος, είχαν λόγους να είναι σίγουροι για τη νίκη, καθώς η «αλμπισελέστε» δεν είχε χάσει ποτέ προκριματικό ματς Παγκοσμίου Κυπέλλου στο «σπίτι της»! Για να το πούμε και αλλιώς: Η Αργεντινή στην έδρα της στα προκριματικά ήταν αήττητη 60 ολόκληρα χρόνια! Ούτε η ήττα τους στο παιχνίδι του πρώτου γύρου τούς ανησυχούσε και προφανώς είχαν ξεχάσει τη «σφαλιάρα» στο Copa America του 1987 στο ίδιο γήπεδο, το ''Monumental''.
«Αργεντινή προς τα πάνω, Κολομβία προς τα κάτω»!
Ο αγώνας ξεκίνησε νωρίτερα, με προσβολές και συκοφαντίες από τους οπαδούς της Αργεντινής προς την ομάδα της Κολομβίας. Λίγες ημέρες, μάλιστα, πριν από τον κρίσιμο αγώνα, ο Ντιέγκο Μαραντόνα είπε στη διάρκεια μιας τηλεοπτικής του συνέντευξης: «Δεν μπορείτε να αλλάξετε την ιστορία, η ιστορία δεν πρέπει να αλλάξει: Αργεντινή προς τα πάνω, Κολομβία προς τα κάτω»!
Στην Αργεντινή ήταν ξεκάθαρο πως σε όλους φαινόταν αδιανόητο ότι θα έπρεπε η εθνική τους ομάδα να δώσει μπαράζ εναντίον του νικητή των προκριματικών της Ωκεανίας για να πάει στο Μουντιάλ. Αδιανόητο και εξωφρενικό!
Στο ματς, λοιπόν, στις 5 Σεπτεμβρίου 1993, οι γηπεδούχοι μπήκαν με το μαχαίρι στα δόντια μπροστά σε 55.000 οπαδούς τους, που είχαν δημιουργήσει -κλασικά- μια τρομερή ατμόσφαιρα και περιμέναν να πανηγυρίσουν την πρόκριση. Η Αργεντινή χρειαζόταν μόνο νίκη για να ταξιδέψει στις ΗΠΑ. Στην Κολομβία αρκούσε και η ισοπαλία.
Τα πρώτα λεπτά ανήκαν εξ ολοκλήρου στην ομάδα του Μπασίλε, αλλά ο Όσκαρ Κόρδοβα είχε κατεβάσει ρολά. Και ενώ το γκολ της Αργεντινής φαινόταν πως ήταν θέμα χρόνου να έρθει, η Κολομβία έκανε το... μπαμ! Στο 41', μετά από μία καταπληκτική πάσα του θρυλικού Κάρλος Βαλντεράμα, ο Φρέντι Ρινκόν άνοιξε το σκορ. Στο ''Monumental'' επικράτησε νεκρική σιγή. Ακόμη δεν είχαν δει τίποτα.
Η απόλυτη ταπείνωση, ο απόλυτος θρίαμβος
Το δεύτερο 45λεπτο ξεκίνησε όπως τελείωσε το πρώτο: Με γκολ για την Κολομβία! Στο 49', ο Ασπρίγια διπλασίασε τα τέρματα της ομάδας του, ενώ η Αργεντινή πίεζε για την ισοφάριση. Στα πρώτα 15 λεπτά, μάλιστα, ήταν απόλυτη κυρίαρχος, αναγκάζοντας τον Κόρδοβα σε μερικές ακόμη μεγάλες αποκρούσεις. Ο πίνακας, όμως, έγραφε Αργεντινή-Κολομβία 0-2. Η συνέχεια θα ήταν πιο σοκαριστική για τους Αργεντινούς, που δεν μπορούσαν να πιστέψουν όσα έβλεπαν.
Στο 72', ο Ρινκόν πέτυχε και δεύτερο προσωπικό του γκολ από ασίστ του Λεονέλ Αλβάρες (ο μετέπειτα προπονητής, που απολύθηκε γιατί κοιμόταν με γυναίκες παικτών του), στο 74' ο Ασπρίγια... ζήλεψε και «έγραψε» το 0-4, ενώ στο 84' είχε και την ασίστ για το κερασάκι στην τούρτα από τον Αδόλφο Βαλένσια. Τελικό σκορ Αργεντινή-Κολομβία 0-5. Η απόλυτη ταπείνωση για την Αργεντινή είχε ολοκληρωθεί, το ίδιο και ο απόλυτος θρίαμβος στον αντίποδα για την Κολομβία.
Οι γηπεδούχοι, όμως, παρά τη στεναχώρια και την οργή τους, άρχισαν να φωνάζουν ρυθμικά «Κολομβία-Κολομβία» και οι 1.500 φιλοξενούμενοι απάντησαν «Αργεντινή-Αργεντινή». Ουδείς είχε φύγει από τη θέση του παρά το 0-5 και όλοι οι θεατές χειροκρότησαν θερμά τον Βαλντεράμα, ο οποίος σήκωσε τα χέρια του για να τους ευχαριστήσει, προτού μπει στη φυσούνα. Μέχρι και ο Μαραντόνα χειροκρότησε τους νικητές.
Δεκαπέντε χρόνια πριν από αυτόν τον αγώνα, η Αργεντινή είχε κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο στο ίδιο στάδιο. Αυτή η νίκη ήταν η πιο σημαντική στην ιστορία της ποδοσφαίρου της Κολομβίας και ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες αργότερα έγραψε ότι ήταν ένα από τα τρία πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της χώρας!
«Αγόρι μου, κατάφερες να φας όλα τα σουτ»!
Ο διασυρμός της Αργεντινής αποδόθηκε, όπως συμβαίνει πάντα, στον πιο εύκολο στόχο μιας ομάδας: Στον τερματοφύλακα. Ο Σέρζιο Γκοϊκοετσέα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα και έχασε τη θέση του στη βασική 11άδα της «αλμπισελέστε». Έμεινε στην ιστορία η ατάκα του παλαίμαχου επιθετικού Χοσέ Σανφιλίπο στα μούτρα του Γκοϊκοετσέα ζωντανά στην τηλεόραση: «Αγόρι μου, κατάφερες να φας όλα τα σουτ»! Στην ιστορία, δε, έμεινε και το μαύρο εξώφυλλο του περιοδικού ''El Grafico'', που έγραψε ''Verguenza'', δηλαδή «Ντροπή».
Με έναν περίεργο τρόπο, όμως, αυτός ο αγώνας είχε μακροχρόνια αρνητική επίδραση και στις δύο ομάδες.
Ο κόσμος στην Αργεντινή και το ποδόσφαιρο της χώρας υπέστησαν ισχυρό πλήγμα. Μετά τις σφοδρές αντιδράσεις, ο Μπασίλε επέλεξε να φέρει πίσω τον Μαραντόνα, αγνοώντας την έλλειψη φόρμας και φυσικής κατάστασης, για το πλέι οφ της Αργεντινής εναντίον της Αυστραλίας. Έστω και με τα χίλια ζόρια, η «αλμπισελέστε» πέρασε το εμπόδιο των «καγκουρό» και ταξίδεψε στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Ντιεγκίτο αρκετά χρόνια αργότερα, στον αγώνα με την Αυστραλία στο Μπουένος Άιρες το 1993, δεν έγινε έλεγχος ντόπινγκ. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι πριν τον αγώνα, ο γιατρός της ομάδας έβαλε στον καφέ των ποδοσφαιριστών μια απαγορευμένη διεγερτική ουσία.
Στις ΗΠΑ πια, το καλοκαίρι του 1994, λίγες ημέρες μετά τη νίκη επί της Ελλάδας και συγκεκριμένα μετά την αναμέτρηση με τη Νιγηρία, ο Μαραντόνα βρέθηκε και πάλι θετικός σε έλεγχο ντόπινγκ και... στάλθηκε σπίτι. Δεν τελείωσε μόνο η καριέρα του, αλλά το όλο θέμα είχε και σοβαρή επίδραση στους συμπαίκτες του, καθώς αποκλείστηκαν στον δεύτερο γύρο από την εξαιρετική Ρουμανία. Η εποχή της υπεροχής είχε λήξει και επίσημα. Η Αργεντινή από τότε δεν έχει κερδίσει ούτε έναν τίτλο!
«Γκοοοοολ»...
Από την άλλη, η μεγάλη νίκη στο Μπουένος Άιρες έχρισε την Κολομβία φαβορί στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Υπήρχε μια μεγάλη προσδοκία γύρω από την ομάδα, καθώς η κυβέρνηση συσπειρώθηκε γύρω της, για να προβάλει μια θετική εικόνα της χώρας προς τα έξω. Αυτή την προσδοκία οι Κολομβιανοί δεν ήταν έτοιμοι να τη διαχειριστούν. Η κατάρρευση ήρθε σύντομα.
Η Κολομβία ξεκίνησε στο Μουντιάλ με τον αγώνα εναντίον της Ρουμανίας. Οι αντεπιθέσεις με μηχανική ακρίβεια της θαυμάσιας παρέας του Χάτζι έφεραν την πρώτη ήττα-σοκ με σκορ 3-1. Γνωρίζοντας ότι έπρεπε να κερδίσει οπωσδήποτε τις ΗΠΑ, η Κολομβία μπήκε στο επόμενο ματς στη χειρότερη δυνατή κατάσταση, με τους παίκτες και τις οικογένειές τους να λαμβάνουν απειλές θανάτου και απαγωγής από τη μαφία και τα καρτέλ ναρκωτικών, που είχαν στοιχηματίσει υπέρ της εθνικής τους. Με τη δαμόκλειο σπάθη πάνω από τα κεφάλια τους, οι αγχωμένοι Κολομβιανοί ηττήθηκαν 2-1 και αποχαιρέτησαν τη διοργάνωση. Αυτό που ακολούθησε δεν είχε προηγούμενο ούτε επόμενο.
Οι παίκτες κυνηγήθηκαν με μανία, έβγαιναν από τα σπίτια τους έντρομοι, να μην τους «καθαρίσουν» οι βαρόνοι ναρκωτικών. Δεν μπορούσαν, πλέον, να ζήσουν κανονικά τη ζωή τους. Εκείνος, όμως, που απειλούνταν περισσότερο ήταν ο Αντρές Εσκομπάρ, ο οποίος είχε βάλει το περιβόητο αυτογκόλ με τις ΗΠΑ.
Στις 2 Ιουλίου 1994, και ενώ είχε επιστρέψει στην Κολομβία, δείχνοντας μεγάλο θάρρος και παίρνοντας μεγάλο ρίσκο, έφευγε από το κλαμπ ''El Indio''. Όντας μόνος του στο πάρκινγκ, καθώς είχε αποχαιρετήσει την παρέα του, τον πλησίασαν τρεις άντρες, οι οποίοι ήταν επιθετικοί και προκλητικοί. «Ευχαριστούμε για το αυτογκόλ», είπαν μεταξύ άλλων. Απάντησε και του έβγαλαν όπλο. Τρυπήθηκε με έξι σφαίρες και μάλιστα, οι δολοφόνοι του φώναζαν «γκοοοοολ» μετά από κάθε πυροβολισμό. Τον βρήκαν περαστικοί, κάλεσαν το ασθενοφόρο, αλλά μετά από 45 λεπτά άφησε την τελευταία του πνοή.
Ο θρίαμβος της Κολομβίας επί της Αργεντινής το 1993 είχε καταλήξει σε θάνατο.
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.