Κίνα και Ταιβάν βρίσκονται για άλλη μία φορά στα πρόθυρα του πολέμου, με τη μεταξύ τους ένταση να κλιμακώνεται λόγω της επίσκεψης της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι -γεγονός, με τη σειρά του, που έχει επιδεινώσει περαιτέρω τις σχέσεις ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Πεκίνο.
Όλο το θέμα εδώ, βέβαια, έχει να κάνει με το ότι η κινεζική κυβέρνηση βλέπει την Ταϊβάν ως μια αποσχισθείσα επαρχία, η οποία πρέπει να προσαρτηθεί. Ωστόσο, πολλοί Ταϊβανέζοι θεωρούν ότι το αυτοδιοικούμενο νησί τους είναι ένα ξεχωριστό έθνος -είτε έχει κηρυχθεί ποτέ επίσημα η ανεξαρτησία του είτε όχι.
Τελικά, ποια είναι η ιστορία μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν; Πώς ξεκίνησε η διαμάχη τους;
Οι πρώτοι γνωστοί άποικοι στην Ταϊβάν ήταν Αυστρονησιακές φυλές, οι οποίοι πιστεύεται ότι προέρχονταν από τη σύγχρονη νότια Κίνα. Ενδεικτικά, αναφέρει η Wikipedia: «Οι Αυστρονησιακές γλώσσες είναι μια ομάδα γλωσσών, που κατάγεται από την Ταϊβάν και διασκορπίστηκε στη νοτιοανατολική θαλάσσια Ασία, στη Μαδαγασκάρη και στα νησιά του Ειρηνικού Ωκεανού, με λίγες από αυτές τις γλώσσες να βρίσκονται στην ηπειρωτική Ασία με 386 εκατομμύρια ομιλητές. Μαζί με την Ινδοευρωπαϊκή, την Νιγηροκονγκολεζική, Αφροασιατική και Ουραλική ομάδα γλωσσών, είναι στον ίδιο βαθμό ως καλά δομημένες ομάδες γλωσσών από την αρχαιότητα».
Το νησί της Ταϊβάν, λοιπόν, φαίνεται να εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα κινεζικά αρχεία το 239 μ.Χ., όταν ένας αυτοκράτορας έστειλε ένα εκστρατευτικό σώμα, προκειμένου να εξερευνήσει την περιοχή. Αυτό το γεγονός, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιεί το Πεκίνο, ώστε να υποστηρίξει την εδαφική του αξίωση!
Μετά από μια σχετικά σύντομη περίοδο ως ολλανδική αποικία (1624-1661), η Ταϊβάν διοικήθηκε από τη δυναστεία Qing της Κίνας από το 1683 έως το 1895.
Από τον 17ο αιώνα, δε, σημαντικός αριθμός μεταναστών άρχισαν να φτάνουν από την Κίνα, συχνά επειδή αναγκάζονταν να φύγουν είτε από τις διαρκείς αναταραχές ή τις κακουχίες. Οι περισσότεροι ήταν Κινέζοι Hoklo από την επαρχία Fujian (Fukien) ή κινέζοι Hakka, κυρίως από το Guangdong. Οι απόγονοί τους είναι, πλέον, μακράν οι μεγαλύτερες δημογραφικές ομάδες στο νησί.
Το 1895, η Ιαπωνία κέρδισε τον Πρώτο Σινοϊαπωνικό Πόλεμο και η κυβέρνηση Τσινγκ έπρεπε να παραχωρήσει την Ταϊβάν στην Ιαπωνία. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ιαπωνία παραδόθηκε και παραιτήθηκε από τον έλεγχο του εδάφους, που είχε πάρει από την Κίνα. Η Δημοκρατία της Κίνας (ROC) -από τους νικητές του πολέμου- άρχισε να κυβερνά την Ταϊβάν με τη συγκατάθεση των συμμάχων της, των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Όμως, τα επόμενα χρόνια ξέσπασε ένας εμφύλιος πόλεμος στην Κίνα και τα στρατεύματα του τότε αρχηγού Τσιάνγκ Κάι-Σεκ ηττήθηκαν από τον κομμουνιστικό στρατό του Μάο Τσε Τουνγκ.
Ο Τσιάνγκ, τα απομεινάρια της κυβέρνησής του Κουομιντάνγκ (Κινεζικό Εθνικιστικό Κόμμα) και οι υποστηρικτές τους -περίπου 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι- κατέφυγαν στην Ταϊβάν το 1949.
Αυτή η ομάδα, που αναφέρεται ως Κινέζοι της ηπειρωτικής χώρας, κυριάρχησε στην πολιτική της Ταϊβάν για πολλά χρόνια, αν και αντιπροσωπεύει μόνο το 14% του πληθυσμού. Ο Τσιάνγκ δημιούργησε μια εξόριστη κυβέρνηση στην Ταϊβάν, την οποία ηγήθηκε τα επόμενα 25 χρόνια!
Ο γιος του Τσιάνγκ, Τσιάνγκ Τσινγκ-Κούο, επέτρεψε περισσότερο εκδημοκρατισμό μετά την άνοδό του στην εξουσία. Αντιμετώπισε αντίσταση από ντόπιους, που αγανακτούσαν για την αυταρχική διακυβέρνηση και βρισκόταν υπό πίεση από ένα αυξανόμενο δημοκρατικό κίνημα.
Ο πρόεδρος Λι Τενγκ-Χούι, γνωστός ως «πατέρας της δημοκρατίας» της Ταϊβάν, οδήγησε, τελικά, σε σημαντικές συνταγματικές αλλαγές, με τις οποίες, τελικά, άνοιξε ο δρόμος για την εκλογή του πρώτου προέδρου του νησιού εκτός KMT, του Τσεν Σουί-Μπιαν, το 2000.
Ποιος αναγνωρίζει, λοιπόν, την Ταϊβάν;
Υπάρχει διαφωνία και σύγχυση σχετικά με το τι είναι η Ταϊβάν.
Έχει το δικό της σύνταγμα, δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες και περίπου 300.000 ενεργούς στρατιώτες στις ένοπλες δυνάμεις της.
Η εξόριστη κυβέρνηση ROC του Τσιάνγκ στην αρχή ισχυρίστηκε ότι εκπροσωπούσε ολόκληρη την Κίνα, την οποία σκόπευε να ξανακαταλάβει. Κατείχε την έδρα της Κίνας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και αναγνωρίστηκε από πολλά δυτικά έθνη ως η μόνη κινεζική κυβέρνηση.
Ο Τσιάνγκ Κάι-Σεκ, κάποτε ηγέτης στην Κίνα, κατέφυγε με τους υποστηρικτές του στην Ταϊβάν
Αλλά από τη δεκαετία του 1970, ορισμένες χώρες άρχισαν να υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση της Ταϊπέι δεν μπορούσε, πλέον, να θεωρείται γνήσιος εκπρόσωπος των εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, που ζουν στην ηπειρωτική Κίνα.
Στη συνέχεια, το 1971, ο ΟΗΕ άλλαξε τη διπλωματική αναγνώριση στο Πεκίνο και η κυβέρνηση της ROC αναγκάστηκε να αποχωρήσει. Το 1978, η Κίνα άρχισε, επίσης, να ανοίγει την οικονομία της. Αναγνωρίζοντας τις ευκαιρίες για το εμπόριο και την ανάγκη ανάπτυξης σχέσεων, οι ΗΠΑ εγκατέστησαν επίσημα διπλωματικούς δεσμούς με το Πεκίνο το 1979.
Έκτοτε, ο αριθμός των χωρών, που αναγνωρίζουν διπλωματικά την κυβέρνηση της ROC, μειώθηκε δραστικά σε περίπου 15.
Σήμερα, παρότι έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός ανεξάρτητου κράτους και ενός πολιτικού συστήματος, που διαφέρει από την Κίνα, το νομικό καθεστώς της Ταϊβάν παραμένει ασαφές.
Οι σχέσεις Κίνας-Ταϊβάν άρχισαν να βελτιώνονται τη δεκαετία του 1980, καθώς η δεύτερη χαλάρωσε τους κανόνες σχετικά με τις επισκέψεις και τις επενδύσεις στην πρώτη. Το 1991, διακήρυξε ότι ο πόλεμος με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας είχε τελειώσει.
Η Κίνα πρότεινε τη λεγόμενη επιλογή «μία χώρα, δύο συστήματα», η οποία είπε ότι θα επέτρεπε στην Ταϊβάν σημαντική αυτονομία εάν συμφωνούσε να τεθεί υπό τον έλεγχο του Πεκίνου. Αυτό το σύστημα στήριξε την επιστροφή του Χονγκ Κονγκ στην Κίνα το 1997 και τον τρόπο με τον οποίο κυβερνούσε μέχρι πρόσφατα, όταν το Πεκίνο προσπάθησε να αυξήσει την επιρροή του.
Η Ταϊβάν απέρριψε την προσφορά και το Πεκίνο επέμεινε ότι η κυβέρνηση ROC της Ταϊβάν είναι παράνομη -αλλά ανεπίσημοι εκπρόσωποι από την Κίνα και την Ταϊβάν είχαν ακόμη περιορισμένες συνομιλίες.
Στη συνέχεια, το 2000, η Ταϊβάν εξέλεξε τον Τσεν Σούι-Μπιάν ως πρόεδρο, προκαλώντας τον συναγερμό του Πεκίνου. Ο κ. Τσεν και το κόμμα του, το Δημοκρατικό Προοδευτικό Κόμμα (DPP), είχαν υποστηρίξει ανοιχτά την «ανεξαρτησία».
Έναν χρόνο μετά την επανεκλογή του Τσεν το 2004, η Κίνα ψήφισε έναν λεγόμενο νόμο κατά της απόσχισης, ο οποίος δηλώνει το δικαίωμα της Κίνας να χρησιμοποιεί «μη ειρηνικά μέσα» κατά της Ταϊβάν, εάν προσπαθήσει να «αποσχιστεί» από τη χώρα.
Τον κ. Τσεν διαδέχθηκε ο Μα Γινγκ-Τζέου του KMT το 2008, ο οποίος προσπάθησε να βελτιώσει τις σχέσεις μέσω οικονομικών συμφωνιών.
Οκτώ χρόνια αργότερα, το 2016, εξελέγη ο σημερινός πρόεδρος της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-Γουέν, ο οποίος τώρα ηγείται του DPP, που στρέφεται προς την ανεξαρτησία.
Με πληροφορίες από BBC
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.
