Tο πρόβλημα να νιώθει προσωρινός ο προπονητής (SportDay / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Το αντίο του Βίκτορ Μουνιόθ στην Παιανία ήταν γεμάτο αιχμές. Σε μία ομάδα που χρόνια τώρα έχει χάσει την ταυτότητά της, τα λόγια του Ισπανού θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν καμπανάκι κινδύνου. «Από την αρχή ήταν λάθος ο σχεδιασμός», είπε ο Ισπανός. Μην ξεχνάτε πως μιλάμε για τον Παναθηναϊκό. Την ομάδα που μόλις πριν από πέντε χρόνια έκανε εννιά νίκες στο Τσάμπιονς Λιγκ σε μία σεζόν! Που έφτασε στα προημιτελικά μέσα από δύο γύρους ομίλων. Που το 2003 νίκησε την Πόρτο του Μουρίνιο στα προημιτελικά του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ και στις λεπτομέρειες δεν πέρασε στους ημιτελικούς, με πολλές πιθανότητες να σηκώσει το τρόπαιο! Που το 2004 πήρε το νταμπλ. Λοιπόν, μέσα σε τέσσερα χρόνια από εκείνη την ομάδα μόνο δύο ή τρεις παίκτες -από τους 25 που αποτελούν το ρόστερ- παραμένουν οι ίδιοι. Η Μίλαν πήρε την προηγούμενη Τετάρτη το Τσάμπιονς Λιγκ με επτά βασικούς που είχαν παίξει και το 2003 στον προηγούμενο νικηφόρο τελικό στο «Ολντ Τράφορντ» και έχει φυσικά ακόμη τον ίδιο προπονητή, παρά το κάζο της Πόλης το 2005. Ο Παναθηναϊκός μέσα σε αυτούς τους 36 μήνες που μεσολάβησαν από τη μέρα που κατέκτησε το νταμπλ άλλαξε σχεδόν 40 ποδοσφαιριστές και 7 προπονητές! Παράνοια! Οποιος νομίζει πως η κατάσταση τώρα στον ΠΑΟ είναι στο χειρότερο σημείο που ήταν ποτέ στην ιστορία του, κάνει λάθος και η ιστορία έχει να επιδείξει ένα παράδειγμα πολύ παρόμοιο με το τωρινό. Το 1982-83 ο κόσμος αποδοκίμαζε σχεδόν σε μόνιμη βάση έξω από τη Λεωφόρο τους παίκτες. Προπονητής ήταν μία τεράστια φυσιογνωμία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, ο Ρουμάνος Στέφαν Κόβατς. Ανθρωπος που με τον Αγιαξ του Κρόιφ και του Χάαν πήρε ό,τι τίτλο υπήρχε στον πλανήτη μέσα σε 21 μήνες, από τον Αύγουστο του 1971 έως και τον Μάη του 1973. Ομως εκείνη τη χρονιά στην Παιανία είχε δεχτεί τεράστιο πόλεμο από κάποιους ρεπόρτερ πολιτικών εφημερίδων και μας αθλητικής, όπως και από μερικούς ποδοσφαιριστές που ήταν χρόνια στην ομάδα και τον αποκαλούσαν άσχετο! Η Ελλάδα και τα αιώνια κόμπλεξ κάποιων σε όλο το μεγαλείο τους.

Επειτα από μία ήττα -από τον Πανιώνιο με 3-1 στη Λεωφόρο- οι οπαδοί απέκλεισαν την οδό Τσόχα, απαιτώντας την απομάκρυνσή του. Ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, που είχε δώσει μάχη για να τον φέρει στην Ελλάδα, τον προστάτεψε. Ο Ρουμάνος πάλεψε λίγες εβδομάδες ακόμη, αλλά φανερά πικραμένος παραιτήθηκε. Η συνέχεια ήταν ακόμη χειρότερη. Ο Παναθηναϊκός για πρώτη φορά έφτασε τις επτά αγωνιστικές χωρίς νίκη, δέχτηκε μία μεγαλοπρεπή «τεσσάρα» από τον Ολυμπιακό στο Κύπελλο και τελείωσε στην έβδομη θέση, που αποτελεί αρνητικό ρεκόρ επί Α’ Εθνικής Κατηγορίας!

Υστερα από μία ήττα με 3-0 από τον Μακεδονικό στη Νέα Ευκαρπία, τον Απρίλιο του 1983, πάνω από 100 οπαδοί περίμεναν με άγριες διαθέσεις στο παλιό Δυτικό Αεροδρόμιο, αποδοκιμάζοντας τους πάντες. Στους παλιούς παίκτες (Καψής, Κωνσταντίνου, Κυράστας, Γαλάκος, Αναστασιάδης, Καρούλιας, Ρότσα) φώναζαν πως τελείωσαν τα ψωμιά τους. Οσο για τους νέους (Θανάσης Δημόπουλος, Δοντάς, Μπέριος, Μαυρίδης, Καραβίδας, Μήνου, Ταράσης, Χαραλαμπίδης) οι... εντολές του πλήθους ήταν ρητές: «Δεν κάνετε για τόσο βαριά φανέλα. Καλύτερα να σηκωθείτε και να φύγετε»!

Μόλις λίγους μήνες μετά, θα ερχόταν στον πάγκο ο Γιάτσεκ Γκμοχ. Με μόνη εξαίρεση τον Κωνσταντίνου, που είχε φύγει για τον ΟΦΗ, οι ίδιοι παίκτες ακριβώς θα έκαναν... περίπατο στο πρωτάθλημα, μένοντας αήττητοι για σχεδόν 25 ματς και κατακτώντας ένα πανεύκολο νταμπλ. Ηταν το πρώτο για τον σύλλογο ύστερα από επτά ολόκληρα χρόνια! Και τον Απρίλιο του 1985, ακριβώς δύο χρόνια αργότερα από το «μαύρο μεσημέρι» της Ευκαρπίας, αυτή η ομάδα, με τη σημαντική προσθήκη Ζάετς και Σαραβάκου, θα έπαιζε κόντρα στη Λίβερπουλ του Νταλγκλίς και του Ρας, για τα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών!

Το ακριβώς αντίθετο συνέβη το 1996. Η ομάδα που με τον Ρότσα στον πάγκο στη διετία 1994-1996 πήρε νταμπλ και ένα ακόμη πρωτάθλημα, φτάνοντας στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ αποκλειόμενη από τον Αγιαξ, αφού όμως είχε νικήσει μέσα στο Αμστερνταμ, σε έξι μήνες μέσα τερμάτισε έκτη. Εμεινε μάλιστα εκτός Ευρώπης. Εχουμε πει άλλωστε πως στο ποδόσφαιρο ισχύει ό,τι και στα αμοιβαία κεφάλαια: η απόδοση των προηγούμενων δεν εγγυάται τίποτα στο μέλλον!

Τι σημαίνει λοιπόν η προσεκτική ανάγνωση της ιστορίας που, όπως επέμενε ο Μαρξ, επαναλαμβάνεται με τη μορφή της φάρσας ή της τραγωδίας; Πως όλα είναι θέμα ισορροπιών. Και όταν αυτές διαταραχθούν τίποτα δεν τις αποκαθιστά. Ο Μουνιόθ φυσικά και δεν ήταν κακός προπονητής. Αλλωστε, και ο Μαλεζάνι δεν ήταν κακή περίπτωση με βάση το βιογραφικό του. Το ίδιο καλοί, και περισσότερο μάλιστα, ήταν ο Κόβατς, ο Ιβιτς, ο Οσιμ, ο Σάντος, ο Μπένγκτσον, ο Πεζάολα, ο Σενέκοβιτς και αρκετοί ακόμη που πέρασαν από τον πάγκο των «πρασίνων». Και παρ' όλα αυτά απέτυχαν. Κάποια στιγμή, όταν ο οπαδός χάσει την υπομονή του, τα πράγματα γίνονται δύσκολα. Ο άνθρωπος που δημιούργησε την τεράστια Γκλάντμπαχ της δεκαετίας του '70, ο Χένες Βαϊσβάιλερ, αναγκάστηκε μέσα σε ένα χρόνο να φύγει νύχτα από την Μπαρτσελόνα, λέγοντας ότι «είναι πολύ πιο εύκολο να φύγει ένας παρά μία ολόκληρη ομάδα». Πιθανότατα ένας προπονητής να μπορεί να αλλάξει την ψυχολογία και να κάνει τους ίδιους παίκτες που φαίνονται κακοί με κάποιον άλλο, να αγωνίζονται σαν νέοι Ροναλντίνιο και Κακά. Μπορεί όμως να είναι και αυτοί τελικά το πρόβλημα και όχι τόσο οι προπονητές. Το ζητούμενο με τον ΠΑΟ είναι πως δεν καταλαβαίνεις ποιο μοντέλο θέλει να ακολουθήσει. Ποια είναι η φιλοσοφία της διοίκησής του. Και όσο δεν ξέρουν οι ίδιοι τι ακριβώς επιθυμούν, το πιθανότερο είναι να μην το καταλάβει ποτέ και ο (εκάστοτε) προπονητής. Που νιώθει πάντα προσωρινός και αναλώσιμος.