«Πολιτικά απαθείς οι Έλληνες»

Οι σπουδαστές του Τομέα Διοίκησης και Οικονομίας των ΙΕΚ ΞΥΝΗ, σε συνεργασία με το XINIS ACADEMIC RESEARCH CENTER, συμμετείχαν σε έρευνα που εκπονήθηκε για τις ανάγκες διδακτορικής διατριβής.

Στόχος της έρευνας ήταν να καταγραφεί η συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών στις πολιτικές συμμετοχικές διαδικασίες και να εξεταστούν σχετικοί δείκτες όπως η πληροφόρηση, η ενεργή συμμετοχή κλπ.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με δομημένο ερωτηματολόγιο κατά το χρονικό διάστημα από 19/03/2012 έως 30/03/2012, στο λεκανοπέδιο της Αθήνας με τυχαία δειγματοληψία και έλαβαν μέρος συνολικά 1.399 άτομα. Βασικός περιορισμός ήταν τα άτομα αυτά να έχουν το δικαίωμα του «εκλέγειν» και να έχουν συμμετάσχει τουλάχιστον μία φορά σε εκλογές (δημοτικές ή βουλευτικές).

Πολιτική θέση, συμμετοχή και ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών
Μικρότερο κράτος επιθυμούν οι Έλληνες πολίτες, οι οποίοι ωστόσο χαρακτηρίζονται από σχετική έλλειψη ενδιαφέροντος για τις πολιτικές εξελίξεις. Η αρνητική εκδήλωση ενδιαφέροντος για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές αποτελεί χαρακτηριστική έκφραση της «ψυχρολουσίας» που έχουν δεχθεί οι Έλληνες τους τελευταίους μήνες.

Οι τοπικές υποθέσεις εμφανίζονται να κινούν εντονότερα το ενδιαφέρον των πολιτών, ενώ η συμμετοχή σε κομματικές δράσεις και εκδηλώσεις αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα μικρής ομάδας ατόμων.

Δημογραφικό προφίλ
Στο δείγμα, τα δύο φύλα συμμετέχουν σχεδόν ισότιμα καθώς πήραν μέρος 691 άντρες και 708 γυναίκες.

Η πολυπληθέστερη ηλικιακή ομάδα του δείγματος είναι των νέων ατόμων ηλικίας 20-24 ετών (385 άτομα) και 25-29 ετών (285 άτομα) ενώ τη μικρότερη συμμετοχή καταγράφουν τα άτομα ηλικίας 45-49 ετών (86 άτομα).

Ως τόπο μόνιμης κατοικίας, η συντριπτική πλειοψηφία του δείγματος (80,5%) δήλωσε την περιοχή της Αθήνας και ποσοστό 19,5% δήλωσε περιοχές εκτός λεκανοπεδίου.

Η οικογενειακή κατάσταση των ατόμων παρουσιάζεται παρακάτω:
Άγαμος/η: 912 άτομα (65,2%)
Έγγαμος/η: 421 άτομα (30,1%)
Διαζευγμένος/η - Χήρος/α: 66 άτομα (4,7%)
Σύνολο: 1.399 άτομα (100,0%)

Η ομάδα των αποφοίτων γυμνασίου/λυκείου συμμετέχει με ποσοστό 35,6% (498 άτομα) είναι η πολυπληθέστερη, ακολουθούμενη από την ομάδα των αποφοίτων ΑΕΙ/ΤΕΙ (483 άτομα) και του αποφοίτους ΙΕΚ (186 άτομα).

Από τους συμμετέχοντες, 902 άτομα (64,5%) δήλωσαν ότι εργάζονται και 497 άτομα (35,5%) δήλωσαν ότι δεν εργάζονται.

Η πλειοψηφία των εργαζομένων (51,2%) απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα, ποσοστό 32% δήλωσε απασχόληση τον δημόσιο τομέα και ποσοστό μόλις 16,8% δήλωσε ελεύθερο επάγγελμα.

Από τους μη απασχολούμενους, 57% δήλωσαν άνεργοι, 9% συνταξιούχοι και 34% δήλωσαν σπουδαστές ή υπηρετούντες στον ελληνικό στρατό.

Εκλογική περιφέρεια δείγματος
Από τους συμμετέχοντες, 1088 άτομα δήλωσαν ότι ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στον τόπο κατοικίας (ομοδημότες) και 311 άτομα δήλωσαν ετεροδημότες.

Συμμετοχή σε εκλογικές διαδικασίες
Οι δημοτικές εκλογές εμφανίζονται νικητές σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές, καθώς, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, η συμμετοχή είναι σαφώς μεγαλύτερη. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον των πολιτών για τις τοπικές υποθέσεις.

Συμμετοχή σε δημοτικές εκλογές
Ναι: 1.039 άτομα (74,3%)
Όχι: 353 άτομα(25,2%)
ΔΓ/ΔΑ: 7 άτομα (0,5%)
Σύνολο: 1.399 (100,0%)

Συμμετοχή σε βουλευτικές εκλογές
Ναι: 953 άτομα (68,1%)
Όχι: 437 άτομα(31,2%)
ΔΓ/ΔΑ: 9 άτομα (0,6%)
Σύνολο: 1.399 (100,0%)

Γνώση περί αριθμού εκλεγμένων βουλευτών και δημάρχου
Η παρατήρηση περί εντονότερου ενδιαφέροντος των πολιτών για τις τοπικές υποθέσεις ενισχύεται από το γεγονός πως η πλειοψηφία (84,49%) δηλώνει ότι γνωρίζει τον κατά τόπους εκλεγμένο Δήμαρχο, ενώ το 44,53% του δείγματος δεν γνωρίζει όλους τους εκλεγμένους βουλευτές και τις παρατάξεις αυτών στις εκλογικές τους περιφέρειες.

Ενδιαφέρον για προσεχείς εκλογές
Χαρακτηριστικό στοιχείο της απογοήτευσης των πολιτών για την πολιτική σκηνή της χώρας, είναι το αποτέλεσμα της ερώτησης σχετικά με το ενδιαφέρον τους για τις επικείμενες εθνικές εκλογές. Πιο συγκεκριμένα, η πλειοψηφία (653 άτομα) δήλωσαν ότι ενδιαφέρονται λιγότερο, 424 άτομα δήλωσαν ότι ενδιαφέρονται περισσότερο, 233 εξέφρασαν το ίδιο ενδιαφέρον όπως και στις προηγούμενες και τέλος 89 άτομα δεν απάντησαν.

Ενίσχυση υποψηφίων και κομμάτων
Ένα ακόμα στοιχείο υπό διερεύνηση ήταν η συμμετοχή των πολιτών σε δράσεις ενίσχυσης πολιτικών υποψηφίων ή κομμάτων. Η γενική εικόνα είναι ότι η πλειοψηφία (84,8%) των εργαζομένων δεν ενίσχυσε οικονομικά κομματικούς σχηματισμούς, ούτε συμμετείχε σε πολιτικές προεκλογικές συγκεντρώσεις (64,2%) αλλά και ούτε εργάστηκε ποτέ σε κάποιο πολιτικό γραφείο (79,9%).

Γνώμη πολιτών και κυβερνήσεις
Σε επόμενη ερώτηση, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν συγκεκριμένες σχέσεις μεταξύ ψηφοφόρων, κυβερνήσεων και αντιπολιτευτικών δυνάμεων. Η γενική εικόνα είναι αρνητική, γεγονός που επιβεβαιώνει τη δυσαρέσκεια των πολιτών. Πιο συγκεκριμένα, η πλειοψηφία:

- θεωρεί πως οι κυβερνήσεις δεν συνυπολογίζουν τη γνώμη των ψηφοφόρων (66,8%).
- υποστηρίζει ότι η εκάστοτε αντιπολίτευση δεν μπορεί να επηρεάσει τις πολιτικές αποφάσεις (48,8%) και
- ισχυρίζεται ότι οι ψηφοφόροι δεν μπορούν να επηρεάσουν την έκβαση τελικών πολιτικών αποφάσεων (42,9%)

Μέσο πληροφόρησης εκλογικών αποτελεσμάτων
Για μία ακόμη φορά, η τηλεόραση αναδεικνύεται νικητής στην πληροφόρηση των πολιτών για τα εκλογικά αποτελέσματα (48,03%), ακολουθούμενη από το διαδίκτυο (34,45%), τις εφημερίδες (10,51%) και το ραδιόφωνο (7,01%).

Μείωση αριθμού βουλευτών
Σε επόμενη ερώτηση ζητήθηκε η γνώμη των συμμετεχόντων για πιθανή μείωση του αριθμού των βουλευτών με παράλληλη μεγέθυνση των εκλογικών περιφερειών. Η πλειοψηφία παρουσιάζεται αδιάφορη (48,9%), ενώ δεύτερη είναι η ομάδα των πολιτών που συμφωνεί με αυτή τη μεταρρύθμιση (26,7%).

Το μέγεθος του κράτους
Τέλος, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να καταγράψουν τη γνώμη τους σχετικά με το επίκαιρο ζήτημα της μείωσης του κράτους και του δημοσίου τομέα, όπου η συρρίκνωση βρίσκει σύμφωνη την πλειοψηφία των συμμετεχόντων (49,61%).

Στοιχεία Έρευνας:
Σπουδαστές Τομέα Διοίκησης & Οικονομίας:
Αποστολοπούλου Ευαγγελία-Άννα
Αρχοντίτση Ελευθερία
Γιαννακοπούλου Θεοδώρα
Κλαψάκης Ιωάννης
Παπαδημητρίου Χριστίνα
Ρήγα Νικολέτα
Σταύρου Αγορίτσα

Επιβλέπων καθηγητής: Καλογιάννης Ιωάννης

Εξωτερικός συνεργάτης: Γεωργιάδη Αικατερίνη