Παράδεισος και κόλαση εδώ…

Έχετε σκεφτεί πόσο διαφορετική θα ήταν η ζωή σας εάν γεννιόσασταν σε ένα μικρό χωριό στην Κένυα ή σε ένα διαμέρισμα στο Όσλο; Αντίθετα με όσα θα θέλαμε να πιστεύουμε, ούτε είμαστε ούτε ερχόμαστε σε αυτόν τον κόσμο ίσοι. Η ετήσια λίστα του ινστιτούτου Legathum για τις χώρες με τη μεγαλύτερη ευτυχία ή δυστυχία φανερώνει έναν πλανήτη γεμάτο ανισότητες, με πολίτες πρώτης, δεύτερης (και όχι μόνο) κατηγορίας.

Όπως θα περίμενε κανείς, οι Σκανδιναβοί διατηρούν τα σκήπτρα με όλες τις χώρες της περιοχής να βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα. Έχοντας οικοδομήσει κράτη όπου οι κανόνες δικαίου είναι σε ισχύ και παράλληλα αποτελούν προπύργια ελεύθερης σκέψης, οι πολίτες αισθάνονται ασφάλεια και παράλληλα διαθέτουν και χρήματα που μπορούν να υποστηρίξουν και έναν άνετο τρόπο ζωής.

Αντίστοιχη μοιάζει να είναι η κατάσταση και σε παλιές βρετανικές αποικίες, όπως η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία ή ο Καναδάς, που επίσης φιγουράρουν στην πρώτη δεκάδα. Εδώ, λόγω και συγκεκριμένων ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών, ατμομηχανή της ευτυχίας αποτέλεσε ο σεβασμός στη διαφορετικότητα. Σε αυτά τα μέση άλλωστε, όλοι κάποτε ήταν μετανάστες. Έτσι, δημιούργησαν κοινωνίες που πρεσβεύουν το σεβασμό, την αλληλεγγύη, τη συμμετοχή, τη δικαιοσύνη, τις ίσες ευκαιρίες. Πώς να μην προκόψει κανείς.

Στον αντίποδα συναντά κανείς χώρες της Αφρικής και της Ασίας που έννοιες όπως τις παραπάνω δεν τις συναντάς εύκολα ούτε στα λεξικά τους. Όμως όταν ο προσδόκιμος μέσος όρος ζωής δεν ξεπερνά τα 40 χρόνια, όλα τα’ άλλα μοιάζουν και είναι ψιλά γράμματα.

Όσο για την Ελλάδα, βρίσκεται στην 40ή θέση μεταξύ των 110 χωρών για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. Αντίθετα από ότι ενδεχομένως θα πίστευε κανείς, οι Έλληνες δεν γίνονται πιο δυστυχισμένοι από τα δυσμενή οικονομικά στοιχεία ή τουλάχιστον όχι μόνο από αυτά. Η υψηλή ανεργία, η διαφθορά αλλά και το χαμηλό επίπεδο της προσφερόμενης εκπαίδευσης και των υπηρεσιών υγείας, είναι οι λόγοι που μας προκαλούν απέραντη απογοήτευση...

Ας δούμε τη λίστα με τους πάνω και τους κάτω αυτού του κόσμου

1. Νορβηγία
Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, η Νορβηγία βρίσκεται στην κορυφή της σχετικής λίστας. Και πώς θα μπορούσε να μη συμβεί αυτό –Άλλωστε- όταν με 54.000 δολάρια κατά κεφαλή εισόδημα, οι κάτοικοί της συγκαταλέγονται μεταξύ των πλουσιοτέρων του κόσμου. Και δεν είναι μόνο αυτό. Με ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα στη γη (δεν καταγράφονται καν αναλφάβητοι), αντίστοιχη κατάσταση στον τομέα της υγείας και το 94% του πληθυσμού να δηλώνει πως η κοινωνία είναι αξιοκρατική, είναι να απορεί κανείς γιατί δεν την έχουμε κάνει σιγά-σιγά προς το Βορρά.

2. Δανία
Σταθερά στη δεύτερη θέση πίσω από τους γείτονές της, η Δανία συνεχίζει να βρίσκεται ψηλά, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Πρόκειται για τη χώρα της ευκαιρίας, όπου ο καθένας μπορεί να ξυπνήσει ένα πρωί και πριν τον βρει η νύχτα να έχει στήσει τη δική του επιχείρηση. Το κράτος παίρνει τα καλύτερα στοιχεία των οικονομικοπολιτικών συστημάτων, βάζοντας τον πολίτη στο επίκεντρο. Έτσι, οι εργοδότες έχουν το δικαίωμα να απολύουν τον κόσμο… αβέρτα, την ίδια ώρα όμως, το επίδομα ανεργίας σε σχέση με το μισθό είναι το υψηλότερο στην Ευρώπη, επιτρέποντας μια αξιοπρεπή ζωή.

3. Αυστραλία
Με το ρυθμό που ανεβαίνει, η Αυστραλία δεν αποκλείεται να είναι πρώτη σε μερικά χρόνια. Τα μυστικά της επιτυχίας (και της ευτυχίας); Ανταγωνιστικότητα στις εξαγωγές, επεκτατική και ανεκτική μεταναστατευτική πολιτική, απουσία γραφειοκρατίας στο δημόσιο…

4. Νέα Ζηλανδία
Μπορεί να υστερεί σε… χρήμα σε σχέση με την παραπάνω γειτόνισσά της, όμως η Νεοζηλανδοί έχουν πολλούς λόγους να κοιμούνται… ευτυχισμένοι. Μιλάμε για μια χώρα που στις αντίστοιχες εκθέσεις βρίσκεται στη δεύτερη θέση της κατάταξης σε ό,τι αφορά αποτελεσματικότητα δημοσίου τομέα, φιλελεύθερη κοινωνία δίχως διακρίσεις και παιδεία. Δεν ακούγεται άσχημα!

5. Σουηδία
Δεν νομίζω να υπήρχε κάποιος που να πιστεύει πως θα απουσίαζε από τα ψηλά της λίστας η Σουηδία. Έχοντας οικοδομήσει έναν σοσιαλιστικό παράδεισο –μακριά από τις αγκυλώσεις του υπαρκτού εξαδέλφου- με πολίτες που συμμετέχουν στα κοινά και διαθέτουν οικολογική συνείδηση, οι κάτοικοι μιας ακόμη Σκανδιναβικής χώρας μπορούν να αισθάνονται τόσο άνετοι στην καθημερινή τους ζωή, που μπορούν να βάζουν τέλος σε αυτήν και να τη φέρνουν στην κορυφή σε ό,τι αφορά τις αυτοκτονίες στην Ευρώπη.

Πολύ ψηλά βρίσκονται ακόμη Φινλανδία, Ολλανδία, Ελβετία και Καναδάς. Υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος βέβαια. Άλλωστε κάθε σπίτι έχει μια πίσω αυλή, ένα κελάρι ή μια αποθήκη για να κρύβει τις ασχήμιες του. Το ίδιο κι ο πλανήτης μας…

106. Υεμένη
Σε πολλά μέρη του πλανήτη το να γεννηθεί κανείς γυναίκα δεν είναι και ό,τι καλύτερο μπορεί να σου συμβεί. Ένα από αυτά είναι και η Υεμένη. Μια χώρα που βρίσκεται σε διαρκή κοινωνική αναταραχή, ενώ μόλις των ένα τρίτο των πολιτών δηλώνει οποιαδήποτε μορφή απασχόλησης.

107. Πακιστάν
Το Πακιστάν έχει το θλιβερό προνόμιο να είναι η ασιατική χώρα που βρίσκεται πιο χαμηλά στη λίστα. Στον αντίποδα θα μπορούσε να διαπιστώσει κανείς πως τουλάχιστον είναι μία από εκείνες που μπορεί κανείς να αντλήσει στοιχεία. Σύμφωνα με αυτά, απλά και μόνο να περπατήσει ένας ξένος στους δρόμους κάποιας πόλης, μπορεί να αποδειχτεί αρκετός λόγος για να βρεθείς στον άλλον κόσμο…

108. Αιθιοπία
Μόνο τρεις στους δέκα κατοίκους της χώρας μπορούν να διαβάσουν, ενώ τέσσερις στους δέκα αντιμετωπίζουν το φάσμα του υποσιτισμού. Με τέτοια νούμερα καταλαβαίνει κανείς πως περισσότερο για κόλαση μιλάμε, παρά για κράτος…

109. Ζιμπάμπουε
Αν σε άλλες χώρες της Αφρικής τα 40 θεωρούνται βαθιά γεράματα, για τη Ζιμπάμπουε αυτό είναι πολυτέλεια. Ο προσδόκιμος μέσος όρος ζωής, βλέπετε, φτάνει μόλις στα 39. Από εκεί και πέρα, τι άλλο να συζητήσει κανείς;

110. Κεντρική Αφρικανική Δημοκρατία
Όπως λέει και ο συνάδελφός μου δίπλα, αυτό το δημοκρατία αποτελεί μάλλον ειρωνεία, ειδικότερα αν σκεφτεί κανείς τους περιορισμούς των πολιτικών ελευθεριών. Ακόμη κι αυτό πάντως, δεν είναι πρόβλημα αν αναλογιστούμε πως ένα στα δέκα παιδιά που γεννιούνται στη χώρα, πεθαίνουν πριν καν συμπληρώσουν το πρώτο έτος ζωής τους. Στα 20 σού χρόνια θεωρείσαι ήδη μεσήλικας, αφού το προσδόκιμο ίσα που φτάνει τα 42…