Γερμανοί χωρίς... ενοχές (Sportday / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Στη Γερμανία έκανε την εμφάνισή της πολύ έντονα αυτή την περίοδο η λέξη patriotismus. Η ελληνική λέξη «πατριωτισμός», που για πολλά χρόνια έμενε καταχωνιασμένη στη γερμανική ψυχοσύνθεση.

Βλέπετε, οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι, τα χιτλερικά βιώματα και η έξαρση του ναζισμού εμπόδιζαν πολλούς Γερμανούς να πάρουν μία σημαία και να βγουν στους δρόμους. Να φωνάξουν, να πανηγυρίσουν. Θυμάμαι ακόμα την εμπειρία του Euro του 1988, τότε που εδώ -στα γερμανικά γήπεδα- υπήρχε κόσμος που δεν τραγουδούσε τον εθνικό ύμνο! Μου είχε κάνει εντύπωση και μου είχε εξηγήσει ο παλιός άσος της εθνικής ομάδας, Χάνσι Μίλερ, ότι πηγάζει από τις ενοχές μιας ολόκληρης γενιάς!

Αυτό το Μουντιάλ έμοιαζε διαφορετικό από την αρχή. Ο κόσμος έμοιαζε να στηρίζει μία ομάδα χωρίς πηγαίο ταλέντο. Χωρίς μεγάλα ονόματα. Χωρίς μεγάλες βλέψεις. Ομως, αυτό ακριβώς έκανε τον κόσμο να σταθεί πίσω της. Ταυτόχρονα, ένας λαός με έμφυτη ευγένεια, με προσήλωση στην οργάνωση και με εμφανές άγχος να φανεί καλός οικοδεσπότης, σιγά σιγά αυτό το διάστημα απέβαλε τα κόμπλεξ του παρελθόντος. Η Γερμανία άρχισε να απολαμβάνει αυτό το Μουντιάλ και αυτό μεταδόθηκε και στην εθνική ομάδα. Σε μία χώρα όπου η αίσθηση του κοινού συμφέροντος είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη όσο πουθενά αλλού, έβλεπες την Παρασκευή κόσμο να πηγαίνει στις δουλειές του με φανέλες της εθνικής, με κασκόλ και με σημαίες! Και περίπου στις 16:30, σχεδόν μισή ώρα πριν από τη σέντρα στο Ολυμπιακό Στάδιο του Βερολίνου, όλες οι υπηρεσίες έκλεισαν και όλες οι εταιρείες άφησαν τους εργαζόμενους να αποχωρήσουν! Αν αυτό γινόταν αλλού, δεν θα έκανε εντύπωση, αλλά στη Γερμανία; Πρωτόγνωρο! Και δείγμα ότι αυτό το Μουντιάλ δεν είναι όπως το 1974, δηλαδή απλώς αθλητικό γεγονός. Είναι κοινωνικό. Σε μία χώρα που για χρόνια τραβούσε διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στο δικό της κοινό και τους μετανάστες, είναι πολύ όμορφο να βλέπεις την εθνική της ομάδα με παιδιά γεννημένα στην Πολωνία ή στην Γκάνα. Να κοιτάς στον δρόμο Ασιάτες ή Πακιστανούς με τη φανέλα της Γερμανίας και να τους βλέπεις να αγωνιούν για το αποτέλεσμα! Κι επιτέλους, να βλέπεις κάθε κοινωνικού στάτους Γερμανούς να μην αισθάνονται άσχημα να βγάλουν τη σημαία από το αυτοκίνητο και να κορνάρουν!

Αυτή η χώρα, λοιπόν, νιώθει ότι με την κραυγή της και την προσευχή της σπρώχνει την ομάδα. Μία ομάδα που υπό άλλες συνθήκες, σε άλλη χώρα, θα είχε αποκλειστεί ίσως και από τον όμιλο. Εδώ μεταμορφώνεται. Γιγαντώνεται. Βγαίνει από την καθαρά αγωνιστική διάσταση και γίνεται σύμβολο. Ενός λαού που αγκαλιάζει τον Κλίνσμαν και τους εργάτες-ποδοσφαιριστές του, πολύ περισσότερο από ό,τι το 1974 τον Σεν και την ομάδα των αστεριών του Μπεκενμπάουερ, του Μάγερ, του Μίλερ και του Μπράιτνερ! Το «θαύμα της Βέρνης» το 1954 έγινε πραγματικότητα από φτωχά παιδιά με ταλέντο, αλλά χωρίς μεγάλες προσδοκίες από το κοινό. Ο Χέλμουτ Ραν και ο Φριτς Βάλτερ μπόρεσαν να ξεπεράσουν το σύνδρομο κατωτερότητας της μεταπολεμικής Γερμανίας και να κατακτήσουν το πρώτο διεθνές Κύπελλο μιας ποδοσφαιρικής δύναμης που γεννήθηκε μόλις τότε. Ταυτόχρονα, έκαναν και κοινωνική προσφορά σε μία χώρα που ένιωθε ενοχές και ηττοπάθεια μετά τους πολέμους.

Η τωρινή ομάδα πάει για μία επανάληψη του σεναρίου. Γιατί ούτε το '74 ούτε το '90 υπήρχε θαύμα. Τότε οι ομάδες του Μπεκενμπάουερ, πρώτα ως παίκτη και ύστερα ως προπονητή, ήταν από τα φαβορί χωρίς δεύτερη κουβέντα. Η φουρνιά του 2006 -υπό τον Κλίνσμαν- αμφισβητήθηκε, προσβλήθηκε, ταπεινώθηκε από τον Τύπο, αλλά και σε πολλά γήπεδα όπου έδωσε φιλικά, με κυριότερο το 1-4 από την Ιταλία τον Μάρτιο! Τώρα, μόλις τέσσερις μήνες μετά, εκείνο το σκορ μοιάζει με... ψέμα!

Αν αυτή η ομάδα φτάσει μέχρι τον τελικό, θα είναι επιτυχία. Οχι πάντως απρόσμενη για μένα, διότι έχω πει και έχω γράψει συχνά ότι η ιστορία του ποδοσφαίρου είναι γεμάτη από σελίδες γραμμένες από τα δάκρυα όσων υποτίμησαν τη Γερμανία. Ομως, αν ο Κλίνσμαν και οι παίκτες του γίνουν παγκόσμιοι πρωταθλητές στο Βερολίνο σε μία εβδομάδα, έχοντας ενώσει τόσο πολύ τους Γερμανούς και βγάζοντάς τους τόσο πατριωτισμό έπειτα από πολλές δεκαετίες, τότε κοινωνικά -και όχι μόνο αθλητικά- θα μιλάμε για ένα αντίστοιχο θαύμα με εκείνο της Βέρνης!