Η επιτυχία και η αποτυχία είναι συγκάτοικοι! (Sportday / Χρήστος Σωτηρακόπουλος)

Πέρασαν δέκα χρόνια, αλλά η κούρσα του Δώνη είναι χαραγμένη στο μυαλό, σαν να ήταν πριν από λίγες ώρες. Το μάτι μου είχε «πέσει» στον Κριστόφ Βαζέχα, ο οποίος στο ίδιο ύψος με το σημείο που μεταδίδαμε, κρατιόταν με την εμπειρία του στο όριο του να μη βγει οφσάιντ. Ακούγοντας όλα αυτά τα χρόνια την περιγραφή της φάσης, συνειδητοποιώ πως δεν βγάζει νόημα! Ολοι είχαμε σηκωθεί από τις θέσεις, πρσπαθώντας να φωνάξουμε στον Δώνη πως ο Πολωνός περίμενε την μπάλα.
Τη στιγμH που το άψογο πλασέ του Κριστόφ κατέληγε στα δίχτυα, είδα τον Ιαν Σεν Τζον, παλιά δόξα της Λίβερπουλ και σχολιαστή της αγγλικής τηλεόρασης στο παιχνίδι, να πετιέται όρθιος και να πανηγυρίζει! Το ίδιο και αρκετοί άλλοι ξένοι σχολιαστές! Η πορεία της ομάδας του Ρότσα είχε κερδίσει τη συμπάθεια όλων –σχεδόν– των ουδέτερων.

Στην επική κούρσα του «τρένου» βοήθησε και η πανέξυπνη κίνηση του Δημήτρη Μάρκου, ο οποίος έφυγε προς τα αριστερά ανοίγοντας την άμυνα. Ο σκάουτερ της Μπλάκμπερν, που ήταν στο γήπεδο, χαμογελώντας γέμιζε το μπλοκάκι του με εγκωμιαστικά σχόλια για τον άσο του Παναθηναϊκού. Λίγες εβδομάδες μετά, ο Δώνης θα γινόταν ο πρώτος Έλληνας που θα έκανε εφαρμογή του νόμου Μποσμάν.

Το Ολυμπιακό Στάδιο του Αμστερνταμ θα έκλεινε για πάντα με τον πιο απροσδόκητο τρόπο. Στο σημερινό ποδόσφαιρο, ομάδα που να εμφανίζεται τόσο ακατανίκητη όσο εκείνος ο Αγιαξ του Λουίς φαν Γκάαλ δεν υπάρχει. Πρωταθλητής Ευρώπης και κόσμου, αήττητος σε 19 ματς Τσάμπιονς Λιγκ –το απόλυτο ρεκόρ–, πρωταθλητής Ολλανδίας πριν καν μπει ο Απρίλιος! Τι, αλήθεια, περίμενε κανείς από τον ΠΑΟ, εκτός από μια καλή εμφάνιση;

Κι όμως, το έχω ξαναπεί, το κλίμα ήταν αισιόδοξο. Ο Χουάν Ραμόν Ρότσα μού έλεγε την παραμονή του αγώνα, πριν από την προπόνηση, πως σέβονται, αλλά δεν φοβούνται τον Αγιαξ οι ποδοσφαιριστές του. Δεν ήταν δήλωση-κλισέ. Αλλωστε, περισσότερο φιλικά μιλούσαμε. Το 1985 είχα ζήσει τον ίδιο και όλους τους συμπαίκτες του (φυσιογνωμίες, όπως ο Σαραβάκος, ο Κυράστας, ο Ζάετς, ο Λιβαθηνός, ο Καρούλιας) στα αποδυτήρια του «Ανφιλντ» να αισθάνονται δέος! Ο Ρας, ο Νταλγκλίς, ο Λι, ο Χάνσεν και οι υπόλοιποι άσοι της Λίβερπουλ έμπαιναν στο γήπεδο και κάποιοι από τους αναπληρωματικούς του Παναθηναϊκού είχαν ζητήσει αυτόγραφα! Ο Γιάτσεκ Γκμοχ -μπροστά μου- γινόταν έξαλλος! «Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις κάποιον και να τον κοντράρεις, αν τον θαυμάζεις;», ήταν η απορία του Πολωνού.

Το 1996 τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Το έβλεπες, ειδικά αν είχες ζήσει την ομάδα ολόκληρη τη χρονιά. Είχα βρεθεί μαζί τους σε κάθε γωνιά της Ευρώπης. Από την κόλαση της φλογισμένης Ριέκα έως το αφιλόξενο Κίεβο και από το χωριουδάκι του Ααλμποργκ στη Δανία και τη χιονισμένη ύστερα από 40 χρόνια Βρετάνη έως το «Μποζουάρ» της Ναντ, το γραφικό Πόρτο και την παγωμένη Βαρσοβία. Πουθενά δεν ένιωθες τέτοια σιγουριά, όπως λίγο πριν πετάξει η αποστολή για το Αμστερνταμ! Δεν υπήρχε εξήγηση. Αλλά, ταυτόχρονα, τα περισσότερα μεγάλα αποτελέσματα στην ιστορία το ελληνικό ποδόσφαιρο τα πήρε μέσα σε τέτοιο κλίμα. Στην Πορτογαλία το 2004 έπιανες στον αέρα την ίδια αισιόδοξη αύρα.

Το τελικό 1-0 παραμένει (για μένα) η μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη ελληνικής ομάδας σε Κύπελλο Ευρώπης. Με τα δεδομένα της εποχής και τη δυναμικότητα εκείνου του Αγιαξ. Κάποια γραφεία στοιχημάτων είχαν κλειδώσει το ματς, πράγμα αδιανόητο για ημιτελικό! Στον προηγούμενο γύρο το ίδιο ίσχυε για το ματς των Ολλανδών με την Ντόρτμουντ, η οποία απλώς θυμίζω πως ένα χρόνο μετά έμελλε να γίνει η νέα πρωταθλήτρια Ευρώπης. Ο Αγιαξ κέρδισε τους Γερμανούς με σβηστές τις μηχανές και τις δύο φορές.

Ο Παναθηναϊκός μπορεί τελικά να μην «έχτισε» σε αυτή τη νίκη και να αποκλείστηκε. Ήταν η νύχτα που έγινε μια επανάσταση χωρίς συνέχεια, αλλά, έστω για λίγο, έκανε κάθε χώρα του πλανήτη να ασχοληθεί μαζί του. Η ρεβάνς μεταδόθηκε από 56 κανάλια που ήρθαν στο Ολυμπιακό Στάδιο, σε 123 χώρες σε ζωντανή μετάδοση. Το απόλυτο ρεκόρ για ελληνικό σύλλογο, το οποίο κρατούσε μέχρι τις τρελές επιτυχίες της Εθνικής ομάδας στο EURO, με τη μετάδοση του ημιτελικού με την Τσεχία και του τελικού με τους Πορτογάλους.

Λίγες εβδομάδες μετά, ο Παναθηναϊκός του Ρότσα έπαιρνε και το πρωτάθλημα, αποδεικνύοντας πως δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη κρατιούνται από μια ελληνική ομάδα. Και μόνο με 15 ετοιμοπόλεμους ποδοσφαιριστές. Λίγους μήνες μετά, με τον αποκλεισμό από τη Ρόζενμποργκ και κολλητά από τη Λέγκια, ο Ρότσα τον Οκτώβρη του ’96 θα ήταν παρελθόν. Ο Παναθηναϊκός, που μέχρι τον Μάρτη διεκδικούσε το τρίτο σερί πρωτάθλημα, τον Μάη του ’97 θα έμενε κι εκτός ΟΥΕΦΑ! Από τους 14 που έπαιξαν στη μαγική βραδιά του Αμστερνταμ, το καλοκαίρι του ’98 θα είχαν φύγει οι 11 (Δώνης, Καπουράνης, Μάρκος, Γ.Σ. Γεωργιάδης, Νιόπλιας, Γ.Χ. Γεωργιάδης, Κολιτσιδάκης, Ουζουνίδης, Καλιντζάκης, Μπορέλι, Μαραγκός). Μόνοι «διασωθέντες» οι Βαζέχα, Αποστολάκης και Βάντσικ.

Το έχουν πει και το έχουν γράψει σε κάθε χώρα, σε κάθε γλώσσα. Ο θρίαμβος από την τραγωδία στο ποδόσφαιρο δεν απέχουν, τελικά, παρά ελάχιστα. Είναι συγκάτοικοι!