Ο άνθρωπος που έβαλε χρώμα στα «ασπρόμαυρα» όνειρα!

«Τα όνειρα δεν έχουν χρώματα», υποστηρίζουν οι επιστήμονες. Το άσπρο και το μαύρο κυριαρχούν. Η υπόθεση σηκώνει πολλή κουβέντα. Για έναν άνθρωπο όμως αυτό ήταν απόλυτα βέβαιο. Γιατί ο Λες Σάνον, που έφυγε από τον μάταιο τούτο κόσμο στα 81 του χρόνια σαν χθες το 2007, είχε ένα όνειρο. Και το έκανε πραγματικότητα. Να βάλει χρώμα στα όνειρα των φίλων του ΠΑΟΚ.

Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος

Το καλοκαίρι του 1970 διαδέχθηκε τον Χόρβατ στην τεχνική ηγεσία ενός ελληνικού συλλόγου που δεν είχε ακούσει ποτέ, όπως εξομολογήθηκε αργότερα. Ο ΠΑΟΚ προέκυψε στη ζωή του. Στον δρόμο έγινε ο μεγάλος του «έρωτας». Αυτό που δημιούργησε τα επόμενα χρόνια αγαπήθηκε απ' όλους τους μερακλήδες της μπάλας. Στα χέρια του ο ΠΑΟΚ ξέφυγε από τη μετριότητα και εκτοξεύτηκε. Το Κύπελλο του 1972 με τα δύο γκολ του Κούδα στο Στάδιο Καραϊσκάκη επί του Παναθηναϊκού του Πούσκας ήταν η αρχή.

Η ομάδα που έφτιαξε ήταν η πρώτη στην Ελλάδα που έπαιξε με σύστημα 4-4-2. Με τον Αποστολίδη να φορά το νούμερο 9, αλλά να οπισθοχωρεί και να γίνεται τέταρτος χαφ, οι εξτρέμ-βολίδες Παρίδης και Ασλανίδης γέμιζαν την περιοχή με σέντρες και ο Σταύρος Σαράφης (ο καλύτερος κεφαλοσφαιριστής στη γενιά του) έβαζε τους αντιπάλους στα δίχτυα. Ο Γιώργος Κούδας παρέα με τον Τερζανίδη κινούσαν με μαεστρία τα νήματα στο κέντρο και ο Σάνον ενθάρρυνε τα δύο ακραία μπακ, τον Γούναρη και τον Ιωσηφίδη, να βγαίνουν μπροστά. Εκείνη η ομάδα άξιζε παραπάνω τίτλους, έπαιζε όμως όλη τη δεκαετία του '70 τους τελικούς Κυπέλλου στην Αθήνα. Το δεύτερο Κύπελλο του 1974 στη Νέα Φιλαδέλφεια ήταν για τον Σάνον το κύκνειο άσμα, αφού είχε προηγηθεί η προέλαση μέχρι τα προημιτελικά του Κυπελλούχων. Ο αποκλεισμός της Λέγκια του Ντέινα, όπως και η συντριβή της Λιόν του Λακόμπ με 4-0, ήταν αποτελέσματα που έκαναν εντύπωση πριν να πέσει ηρωικά απέναντι στη Μίλαν του Ριβέρα.

Ο Σάνον, έχοντας βάλει τις βάσεις στην Τούμπα για την κατάκτηση του πρωταθλήματος, που ήρθε τελικά με τον αείμνηστο Λόραντ στον πάγκο το 1976, έφυγε για το Καυτανζόγλειο και τον Ηρακλή. Εκεί βρήκε τον Βασίλη Χατζηπαναγή και μαζί πήγαν τον «Γηραιό» έως την πηγή. Ο μοναδικός τίτλος του Ηρακλή, το Κύπελλο του 1976 μετά το επικό 4-4 με τον Ολυμπιακό, έφερε τη σφραγίδα του Βάσια αλλά και του Λες Σάνον, που έκανε τους «κυανόλευκους» να αποκτήσουν ταυτότητα και φυσιογνωμία νικητή.

Η κάθοδός του στον Ολυμπιακό δεν συνοδεύτηκε από επιτυχία, αλλά παρ' όλα αυτά πλησίασε στον τίτλο που χάθηκε από μία ήττα στην Καστοριά. Δούλεψε ακόμα στον ΟΦΗ και το Αιγάλεω πριν επιστρέψει στην Αγγλία.

Ο Σάνον, όμως, για πάντα θα είναι συνδεδεμένος με τον ΠΑΟΚ των 70's. Ισως μάλιστα ένα φιλικό παιχνίδι του Φεβρουαρίου του 1973 να αποτελεί το απόλυτο ρέκβιεμ στο τι αληθινά πρόσφερε στον ΠΑΟΚ και στο ελληνικό ποδόσφαιρο αυτός ο Αγγλος τζέντλεμαν. Τότε ο «Δικέφαλος του Βορρά» φιλοξένησε σε φιλικό ματς στην Τούμπα τον Αγιαξ του Κρόιφ, ο οποίος μία εβδομάδα νωρίτερα σε άλλο φιλικό ματς στη Βαρκελώνη είχε συντρίψει την Μπαρτσελόνα 5-1 και ένα μήνα μετά στο Κύπελλο Πρωταθλητριών θα σκόρπιζε την Μπάγερν του Μπεκενμπάουερ με 4-0 στον δρόμο για το τρίτο σερί τρόπαιο. Κι όμως, το μεσημέρι εκείνο στην κατάμεστη (και λασπωμένη από τη βροχή που έριχνε όλη τη νύχτα) Τούμπα ο ΠΑΟΚ έπαιξε στα ίσα τους Ολλανδούς. Το τελικό 1-1 ήταν κολακευτικό γι' αυτούς. Ο Στέφαν Κόβατς απένειμε τα εύσημα στον Σάνον για την ομάδα και το παιχνίδι της. Το καλοκαίρι του 1973, όταν ο Αγιαξ και ο Κόβατς θα χώριζαν τους δρόμους τους, ο Λες Σάνον θα έμπαινε στη λίστα των υποψηφίων ανάμεσα στον Μπράιαν Κλαφ, τον Φέρεντς Πούσκας, τον Μίλαν Μίλιανιτς και τον Κνόμπελ, που τελικά πήρε τη θέση. Και μόνο αυτό δείχνει το πόσο σημαντικό όνομα είχε φτιάξει ο Σάνον χάρη στη δουλειά που έκανε στη Θεσσαλονίκη.

Ο ΠΑΟΚ στα χέρια του Λες Σάνον άλλαξε μέγεθος και έγινε ισότιμος πρωταγωνιστής και διεκδικητής τίτλων. Και το ελληνικό ποδόσφαιρο χάρη στη δική του δουλειά και μεθοδικότητα απόλαυσε πολλές ποδοσφαιρικές παραστάσεις υψηλού επιπέδου.

Ενα καλό μάθημα χωρίς μεγάλες συνέπειες

Μπορεί να έβγαλε τα μάτια μόνος στο τέλος ο ΠΑΟΚ, αλλά αυτό δεν αλλάζει το τι θα κυνηγήσει στο τέλος των ομίλων στο Ζάγκρεμπ. Ο ένας πόντος σ' εκείνο το ματς θα στείλει την ομάδα στην επόμενη φάση και για πρώτη φορά σε παιχνίδι ευρωπαϊκής διοργάνωσης μετά τα Χριστούγεννα από την εποχή του Λες Σάνον και του Κούδα το 1973-74. Και μόνο αυτό μεταβάλλει τη συνάντηση του «Μάξιμιρ» σε ιστορική και ταυτόχρονα σε πάρα πολύ σημαντική για την ισορροπία αυτής της ομάδας. Μια χρονιά που άρχισε με την πίκρα του αποκλεισμού από έναν αντίπαλο που τον «είχε», αφού ο Αγιαξ δεν ήταν κάτι το ξεχωριστό, και που συνεχίστηκε με μια εξαιρετική πρόκριση μέσα στο «Σουκρού Σαράτσογλου» μπορεί να έχει κι άλλη διάρκεια. Ενας όμιλος που μέσα υπήρχε η Βιγιαρεάλ αυτόματα άφηνε περιθώρια μόνο για έναν και, παρ' ότι το «κίτρινο υποβρύχιο» δεν ήταν έξω από το βεληνεκές του «Δικεφάλου του Βορρά» (κάτι που αποδεικνύεται από τα αποτελέσματα των μεταξύ τους αγώνων), τελικά θα περάσει αφήνοντας ΠΑΟΚ και Ντιναμό να παλέψουν για το άλλο «εισιτήριο».

Στο Ζάγκρεμπ ο ΠΑΟΚ οφείλει να μη φοβηθεί και να σκοράρει. Αν πάει συντηρητικά, το πιο πιθανό είναι να χάσει. Αν, όμως, προσπαθήσει να επιβάλει το παιχνίδι του, τότε οι πιθανότητες θα είναι με το μέρος του.

Για τον ΠΑΟΚ και τον Μάκη Χάβο το να κέρδιζαν το ματς με την Μπριζ δεν ήταν θέμα βαθμολογικό κυρίως (αφού τελικά πάλι ισοπαλία θα ήθελαν στην Κροατία), αλλά ψυχολογικό μετά το στραπάτσο από τον Ατρόμητο. Για μεγάλο διάστημα έλεγχε το ματς, αλλά αν δεν καταφέρνεις σε αυτό το επίπεδο να ολοκληρώσεις τις ευκαιρίες σου, θα τιμωρηθείς. Ο Σαλπιγγίδης και ο Φωτάκης έπρεπε να έχουν «κλειδώσει» το ματς πριν από το 89' και αυτό οφείλει να είναι ένα καλό μάθημα, χωρίς μάλιστα μεγάλες συνέπειες, για το μέλλον!