Ο σεισμός δοκιμάζει ένα λαό που έχει ζήσει και χειρότερα...

Της Εύης Μάνου. Για τους τουρίστες που επισκέπτονται με τα κρουαζιερόπλοια τα νησιά της Καραιβικής, η Αιτή φαντάζει ως παράδεισος, εξάλλου με το όνομα «Paradise Island» πλασάρουν και οι εταιρείες τις εκδρομές στο κομμάτι εκείνο του νησιού Ισπανιόλα που φιλοξενεί τη φτωχότερη χώρα του δυτικού κόσμου.

Ωστόσο η εικόνα που έχουν τα εννιά εκατομμύρια του πληθυσμού της χώρας, απέχει πολύ από αυτό που αποτυπώνουν στις φωτογραφίες τους οι τουρίστες. Ο σεισμός 7,3 ρίχτερ που έπληξε τη χώρα πριν λίγες μέρες ήρθε απλά να προστεθεί σε μια σειρά δραματικών γεγονότων που κλήθηκαν να ξεπεράσουν οι κάτοικοι της Αιτής. Και όμως παρά τις φυσικές καταστροφές που έχει βιώσει κατά καιρούς η χώρα, τον μεγαλύτερο πόνο οι πολίτες τον έχουν ζήσει από τους ανθρώπους. ‘Οσο υπερβολικό και αν ακούγεται αυτό.

Η Αιτή ήταν η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την χώρα μας μετά την Ελληνική Επανάσταση, το 1830. Έγινε γνωστή στον υπόλοιπο κόσμο στη διάρκεια της διακυβέρνησης του Φρανσουά Πάπα Ντοκ Ντιβαλιέ, ενός γιατρού που δολοφόνησε πάνω από 100.000 ανθρώπους δημιουργώντας το δικό του προσωπικό στρατό τους Tonton Macoutes. To όνομα τους το είχαν πάρει από ένα πρόσωπο, το οποίο σύμφωνα με ένα κρεολικό μύθο, κυκλοφορούσε ως φάντασμα τη νύχτα και έπαιρνε τα παιδιά που δεν είχαν πέσει ακόμη για ύπνο. Η δράση τους ωστόσο ήταν πιο τρομακτική. Με μαχαίρια αφαιρούσαν την καρδιά, τα μάτια ή και τους πνεύμονες των αντιφρονούντων.

Με τέτοιο στρατό ο Παπα Ντοκ, που ανέλαβε την εξουσία το 1957, γνώριζε πως δύσκολα κάποιος θα μπορούσε να ανατρέψει την κατάσταση και έτσι το 1964 αυτοανακηρύχθηκε «Αιώνιος Πρόεδρος». Στη διάρκεια της ηγεσία του Παπα Ντοκ, η Αιτή καθιερώθηκε ως η «χώρα του βουντού». Αν και το βουντού έφτασε εκεί το 16ο αιώνα μαζί με τους Αφρικανούς σκλάβους, στα χρόνια του Ντιβαλιέ γνώρισε …άνθηση. Μάλιστα και ο ίδιος φρόντισε να επιδεικνύει την πίστη του. Λέγεται πως διέταξε τη θανάτωση όλων των μαύρων σκύλων γιατί πίστευε πως ένας πολιτικός του αντίπαλος είχε μεταμορφωθεί έτσι. Αυτό βέβαια ήταν πταίσμα σε σχέση με τα υπόλοιπα. Ζητούσε να του φέρνουν στο παλάτι του στο Πορτ ο Πρενς τις νεκροκεφαλές όλων των θυμάτων του, ενώ είχε ανοίξει… μπίζνες με την Αμερική πουλώντας αίμα που έπαιρνε από κρατούμενους οι οποίοι πέθαιναν μετά από βασανιστήρια. Αν και οι πιο πολλοί Αιτινοί είναι ρωμαιοκαθολικοί, το βουντού θεωρείται ανεπίσημα ως η εθνική θρησκεία!

Όταν ο Παπα Ντοκ πέθανε το 1971, οι περισσότεροι ένιωσαν ανακούφιση ελπίζοντας πως θα έρθουν καλύτερες μέρες. Μάταια. Η εξουσία πέρασε στα χέρια του 19χρονο γιου του Μπειμπι Ντοκ, ο οποίος φρόντισε να συνεχίσει το έργο του πατέρα του βελτιώνοντας ελάχιστα τις συνθήκες, κίνηση που τουλάχιστον έπεισε κάποιες χώρες να προσφέρουν και πάλι ανθρωπιστική βοήθεια στη χώρα. Το 1980 ο Ζαν-Κλοντ Ντιβαλιέ παντρεύτηκε τη μιγάδα Μισελ Μπένετ η οποία προέρχονταν από πλούσια οικογένεια του Πορτ ο Πρενς. Η κυρία Μπένετ, που διέταξε την απομάκρυνση από τη χώρα της πεθεράς της, πέρασε στην ιστορία για τη βαναυσότητα της, την πλεονεξία και τη λατρεία της για shopping. Μάλιστα όπως κάποιοι υποστηρίζουν ξόδεψε σε ένα μήνα σχεδόν 1,5 εκατομμύρια δολάρια για ψώνια στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη. Επίσης διέθετε μεγάλη συλλογή από γούνες τις οποίες φορούσε και μέσα στο σπίτι σπέρνοντας τον τρόμο στους υπηρέτες που θα ξεχνούσαν να ανάψουν το air condition!

Μια επίσκεψη του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β έμελλε να βάλει τις βάσεις για την μετέπειτα εξέλιξη της ιστορίας. «Κάτι πρέπει να αλλάξει εδώ» εκφώνησε στο λόγο του και μέσα σε τρία χρόνια ο λαός ύψωσε το ανάστημα του διώχνοντας από τη χώρα τον Ζαν-Κλοντ Ντιβαλιέ και τη σύζυγο του που ζουν (αν και διαζευγμένοι) μέχρι και σήμερα εξόριστοι στη Γαλλία.
Οι πρώτες ελεύθερες εκλογές έγιναν το 1990, όμως ο ρεφορμιστής νικητής Ζαν Μπερνάντ Αριστίντ ανατράπηκε με πραξικόπημα λίγους μήνες μετά, από στρατιωτικούς που ήθελαν να ελέγχουν τους δεκάδες τόνους κοκαΐνης που περνούσαν από τη χώρα. Υπολογίζεται πως περίπου 5000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ 40.000 προσπάθησαν να περάσουν ανεπιτυχώς στις ΗΠΑ, οι οποίες κατηγορήθηκαν από τον Αριστίντ πως στήριξαν το πραξικόπημα. Το 1994 ο Αριστιντ ανέλαβε και πάλι τα ηνία της χώρας με τη βοήθεια των ΗΠΑ. Δυο χρόνια μετά η εξουσία πέρασε στα χέρια του Ρενέ Πρεβάλ. Αυτή ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία της Αιτής που η διακυβέρνηση της χώρας άλλαζε μεταξύ δυο δημοκρατικά εκλεγμένων προέδρων.

Αν και στη χώρα υπάρχουν ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ, οι συμμορίες συνεχίζουν να προκαλούν χάος σε όλη τη χώρα, όπου οι νέοι τάφοι φυλάσσονται για να αποτραπεί η κλοπή των νεκρών για κάποια τελετή βουντού. Η πιο διαβόητη συμμορία είναι η Cannibal Army, της οποίας αρχηγός υπήρξε ένας πρώην κρατούμενος που δολοφονήθηκε το 2004 και υπήρξε υποστηρικτής της κυβέρνησης Αριστιντ.

Όταν το 1804, η Αιτή έγινε η πρώτη χώρα μαύρων που απελευθερώθηκε από τους Γάλλους αποικιοκράτες μετά από μάχες με τον στρατό του Ναπολέοντα, το μέλλον φάνταζε καλύτερο. Στα 200 και πλέον χρόνια που μας χωρίζουν από τότε οι κάτοικοι διαπίστωσαν πως κάποια πράγματα, αλλάζουν εύκολα ονόματα, αλλά δύσκολα ουσία.