Ζωντανό (εσαεί) το κίνητρο, αναμμένα τα στουπιά

Σύμπτωση, ε; Μόλις το ρυθμιστικό σχέδιο του Γ. Σουφλιά έδωσε σύνθημα να αρχίσει η προθέρμανση για την περαιτέρω «οικιστική ανάπτυξη» της Ανατολικής Αττικής, το Βόρειο τμήμα της… παραθερμάνθηκε. Στάχτη έγιναν 150.000 –και βάλε- στρέμματα. Γιατί όχι; Ανέκαθεν προείχαν οι βαθιές, συχνές ανάσες που πρέπει να παίρνει η πρακτική του business as usual. Πόσο οξυγόνο και πόσα δηλητηριώδη σωματίδια θα εισχωρούν εφεξής στις δικές μας ανάσες; Ελάτε, τώρα… Εμφιλοχώρησαν ποτέ στους εμπορικούς κώδικες τέτοια ερωτήματα ή μήπως δεν είναι αυτοί ακριβώς οι κώδικες που ρυθμίζουν –δεκαετίες τώρα- τις επιλογές και της κρατικής εξουσίας;

Πρώτα το νέο ρυθμιστικό, κατόπιν η… ντε φάκτο πύρινη ρύθμιση για τις παράπλευρες περιοχές. Δεν χρειάζεται περίσσευμα οξυδέρκειας για να αντιληφθείς το κίνητρο των πάσης φύσεως διεκδικητών «φιλέτων» γης: «Εξοχα! Τσιμέντο θα γίνουν, κανονικά και με το νόμο, μεγάλες εκτάσεις -τέως ή και νυν αμπελώνες και χωράφια στα Μεσόγεια. Καλό, αλλά λίγο. Δίπλα, ψηλότερα, βορειότερα, υπάρχουν δασικές περιοχές που πρέπει κάποια στιγμή να ενταχθούν στο κόλπο –κι αυτό τώρα, για θεσμικούς λόγους, φαντάζει ευκολότερο». Μέσα στον εγκληματικό κυνισμό της, τούτη η λογική φαντάζει καλύτερα τετραγωνισμένη κι από τα πολυπόθητα (νέα) οικοδομικά τετράγωνα. Ε, κι αν ο αέρας στέλνει τη φωτιά και σε περιοχές που δεν εντάσσονται -μέχρι στιγμής- στην κατηγορία «ξερολούκουμο», τι έγινε; Ευκαιρία να πληθύνουν τα υποψήφια «φιλέτα».

Εως πότε θα κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε τι γίνεται; Εως πότε θα γκρινιάζουμε μόνο ή κυρίως για κρατικές ανικανότητες, ανοργανωσιές, παραλείψεις και ολιγωρίες; Τι περισσότερο χρειάζεται ώστε να συνειδητοποιήσουμε ότι το μέγιστο πρόβλημα –και έγκλημα- δεν είναι η κατάσταση της κρατικής μηχανής, αλλά η πυξίδα της κρατικής βούλησης; Κρισιμότερη παράμετρος δεν είναι τι ΜΠΟΡΟΥΝ να πράξουν οι κυβερνήσεις την ώρα της φωτιάς, αλλά τι ΘΕΛΟΥΝ μακροπρόθεσμα να γίνει. Κι αυτό καθίσταται ευδιάκριτο μόλις παρέλθει λίγος χρόνος από την εκάστοτε καταστροφή. Μόλις στεγνώσουν τα κροκοδείλια δάκρυα των λίγων και τα αυθεντικά των περισσότερων, μόλις οι περισσότεροι παραδοθούν στη λήθη και στο «δεν βαριέσαι».

Μόνο τη δεκαετία 1991 – 2000 κάηκαν στην Αττική 103 τετραγωνικά χιλιόμετρα (τ.χλμ.) πυκνού πράσινου, δηλαδή σχεδόν το 4% της επιφάνειας του νομού. Ηδη οικοδομήθηκαν τα 2,3 τ.χλμ. απ' αυτά. Στην Πεντέλη αφανίστηκαν 31,7 τ.χλμ., εκ των οποίων ήδη έγινε τσιμέντο το 1,4 τ. χλμ. Οι αναδασώσεις καλύπτουν μόλις 20 τ.χλμ. (τα στοιχεία δημοσιεύθηκαν στην «Ελευθεροτυπία», στις 30/5/ 2009). Με άλλα λόγια, 83 τ.χλμ. εκτάσεων που ήταν δασικές έως το 1991 χάνονται ή έχουν μπει ήδη στο στόχαστρο οικοδομικών συνεταιρισμών, κατασκευαστών και λοιπών εμπόρων της οικοπεδοποίησης.

Τι δείχνουν όλα τα παραπάνω, αν όχι πως η διαχρονική αθλιότητα της κρατικής πολιτικής κρατά ζωντανό το κίνητρο των αθλίων που ποντάρουν στην καταστροφή; Κι όταν κρατάς ζεστό το κίνητρό τους, κρατάς αναμμένο το στουπί τους. Διότι, ναι μεν οι φωτιές εν γένει οφείλονται σε ποικίλους λόγους, από την ανυπαρξία καθαρισμού των δασών και την έλλειψη αντιπυρικών ζωνών μέχρι την ηλιθιότητα όσων πετούν όπου λάχει το τσιγάρο τους ή δεν γνωρίζουν πώς και πότε να κάψουν χόρτα, αλλά μάλλον παριστάνει τη στρουθοκάμηλο όποιος δεν βλέπει ποια ακριβώς σφραγίδα σκοπιμότητας φέρει τούτη η συγκεκριμένη καταστροφή.

Το μη αναδασωτέο του 80,5% των εκτάσεων που κάηκαν στα χρόνια 1991 - 2000 και το οικοδομήσιμο στα καμένα δεν το αποφάσισαν ούτε το μεθόδευσαν μόνοι τους οι άμεσα ενδιαφερόμενοι. Ούτε μόνο του το σαράκι της νεοελληνικής ανοησίας σε πείθει πως γίνεσαι «κάποιος» όταν χτίζεις αυθαίρετο μέσα στο πευκόδασος. Εως ότου, κάποια ημέρα ανακαλύπτεις πως ο τέως «ατομικός σου παράδεισος» αρχίζει να θυμίζει –από πλευράς δόμησης- αθηναϊκή συνοικία, διότι δεν ήσουν ο μοναδικός έξυπνάκιας ούτε ο τελευταίος.

Και μια άλλη ημέρα ανακαλύπτεις πως το νυν ή τέως –εάν εν τω μεταξύ νομιμοποιήθηκε- αυθαίρετό σου απειλείται από τις φλόγες του διπλανού δάσους. Για να βολευτούν και οι επόμενοι εξυπνάκηδες. Ομως, είπαμε, τα συγκεκριμένα, αντίστοιχα «πράσινα φώτα» που επικυρώνουν εκ των υστέρων τον αφανισμό πράσινων εκτάσεων δεν ανάβουν χάρη στις επιθυμίες αδίστακτων εμπόρων και ματαιόδοξων ψώνιων. Ούτε τα άναψε στο πέρασμά του ο «στρατηγός άνεμος» του Β. Πολύδωρα. Ούτε η ολιγωρία της συμμάχου «υπολοχαγού Βροχούλας», την απουσία της οποίας ενοχοποίησε ανερυθρίαστα ο Χρ. Μαρκογιαννάκης για την αδυναμία κατάσβεσης των πρώτων φετινών, θερινών πυρκαγιών. Τα ανάβουν καθαρές κυ-βερ-νη-τι-κές προθέσεις.

Θυμάστε, αλήθεια, τις στεντόρειες διακηρύξεις «αποφασιστικότητας» για την αναγέννηση της καμένης Πάρνηθας, το καλοκαίρι του 2007; Τι ακολούθησε; Η… υπέροχη ρύθμιση του ΥΠΕΧΩΔΕ με την οποία παραδίδονται για οικοδόμηση 216 στρέμματα στους πρόποδες του βουνού, συν άλλα 31 στρέμματα για κατασκηνώσεις και κτίρια της Εκκλησίας. Σε μία επίδειξη λεκτικού θράσους, μάλιστα, η έκταση των 216 αυτών στρεμμάτων ονομάστηκε «ζώνη προστασίας Ε7». Α, να μην ξεχάσουμε: επειδή σε λίγο το ΠΑΣΟΚ θα αφήσει παράμερα τα διάφορα «τώρα δεν είναι ώρα καταλογισμού ευθυνών», για να αρχίσει την κριτική και τις περιβαλλοντικές εξαγγελίες, ας θυμηθούμε ένα δικό του κατόρθωμα στην Πάρνηθα. Τον νόμο 3139/2003, με τον οποίο η κυβέρνηση Σημίτη είχε εξαιρέσει από την αναδάσωση 62,5 στρέμματα καμένου δάσους της Πάρνηθας. Γιατί; Για να επεκταθεί το καζίνο.

Κάποιος θα πει: «Μα καλά, δεν θα ήθελε η κυβέρνηση να αποτρέψει τέτοια καταστροφή;». Ασφαλώς και θα ήθελε να μην επωμιστεί τέτοιο κόστος, διότι και η πολιτική του business as usual (πρέπει να) έχει τον τρόπο και τη… δοσολογία της! Οι δόσεις καμένων του 2007 και του 2009 είναι αφόρητες και για την ίδια. Η αποτελεσματικότητα των κρατικών παρεμβάσεων, όμως, δεν είναι σαν τον άνεμο που μπορεί ξαφνικά να αλλάζει φορά, παραμένοντας ισχυρός. Το κυβερνητικό δόγμα του «λιγότερου κράτους» εγγυάται λιγότερη κοινωνική προστασία και μέριμνα παντού. Σε όλα. Η δασοπροστασία θα σωζόταν;

Επιπροσθέτως, τα μυαλά των κυβερνώντων είναι εγκλωβισμένα στην κοντόφθαλμη στρατηγική που θεωρεί πως οικονομική τόνωση υπάρχει μόνο με την «οικιστική ανάπτυξη». Κι αυτό πού; Σε μία πόλη που ήδη συγκεντρώνει περισσότερο από τον μισό πληθυσμό της χώρας! Εμ, δεν γίνεται να έχεις ένα ολέθριο στρατηγικό «θέλω» και την κρίσιμη στιγμή να εμφανίζεις, έστω και για λίγο, ένα «μπορώ» αντίθετης φοράς. Θα καεί το «μπορώ» σαν κλαράκι στο Πικέρμι.

ΥΓ.: Αύριο: ο συνδυασμός που σκοτώνει -Αττική καμένη και μες στην Αθήνα ο… Κακλαμάνης μένει! Ο «δενδροφάγος». Υπάρχει ελπίδα;