Το οικονομικό ντόπινγκ καταστρέφει τις ομάδες

Ο Αρσέν Βενγκέρ είναι μία από τις έξι-επτά προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή ή, πιο σωστά, με το μεγαλύτερο ειδικό βάρος στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Οι απόψεις του, τόσο για τα αγωνιστικά θέματα όσο και για τα ζητήματα οργάνωσης του ποδοσφαίρου γενικότερα, έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Η πορεία του ως προπονητή (μάνατζερ, με την έννοια που δίνουν στον όρο οι Αγγλοι), η επίδραση που άσκησαν οι ιδέες του στο αγγλικό ποδόσφαιρο και ο ολοκληρωτικός μεταχηματισμός της Αρσεναλ δείχνουν πως μπορεί να μη συμφωνεί κάποιος με όσα υποστηρίζει κατά καιρούς ο Αλσατός τεχνικός, αλλά αξίζει να τον ακούσει. Ο Βενγκέρ, μία εβδομάδα νωρίτερα, υποστήριξε ότι αυτή η χρονιά θα είναι η πραγματική δοκιμασία της νεανικής ομάδας των «κανονιέρηδων», που θα πρέπει να αποδείξει αν έχει ωριμάσει τόσο όσο χρειάζεται για να κατακτήσει το πρωτάθλημα.

Ο τεχνικός της Αρσεναλ τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την απόφαση της ομάδας του να φτιάξει ένα καινούργιο γήπεδο με το οικονομικό κόστος που συνεπάγεται κάτι τέτοιο, αναγκάστηκε να ακολουθήσει ένα τελείως διαφορετικό μοντέλο οικοδόμησης του αγωνιστικού προσώπου της ομάδας. Εγκατέλειψε την τακτική της πολυδάπανης αγοράς έτοιμων ποδοσφαιριστών και «στοιχημάτισε» στην επιλογή και ανάδειξη νεαρών και ταλαντούχων ποδοσφαιριστών. Η Αρσεναλ, με μία άλλη φουρνιά «μπέμπηδων», έχει παίξει κατά περιόδους θεαματικό ποδόσφαιρο, αλλά η έλλειψη ωριμότητας των νεαρών –στην πλειονότητά τους– ποδοσφαιριστών ίσως να είναι η εξήγηση για την αδυναμία της να κατακτήσει το πρωτάθλημα στην Αγγλία τα τελευταία χρόνια και το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Η δήλωση του Βενγκέρ για την τύχη που θα έχει φέτος η ομάδα του ήταν προάγγελος των όσων δήλωσε προχθές για τη σπουδαιότητα του ιδιόκτητου και σύγχρονου γηπέδου και για τον μελλοντικό μετασχηματισμό του Τσάμπιονς Λιγκ.

Ο μάνατζερ της Αρσεναλ, όπως χαρακτηριστικά είπε στους «Times» του Λονδίνου, αν βρισκόταν στη Ρεάλ, θα μπορούσε να ξοδεύει χωρίς να υπολογίζει τα χρήματα, αλλά στη σύγχρονη εποχή είναι πιο σημαντικό να γνωρίζεις πόσο καλά μπορείς να σταθείς –οικονομικά– στα δικά σου πόδια. «Ζούμε την εποχή του οικονομικού ντόπινγκ στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο και αυτό θα έχει μεγάλο κόστος για πολλές ομάδες». Ο Βενγκέρ παραδέχεται ότι η εποχή είναι δύσκολη και οι ομάδες που επέλεξαν να δανειστούν για να φτιάξουν καινούργια γήπεδα, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να «παράγουν» κέρδη που θα τους επιτρέπουν να αποπληρώνουν τα χρέη τους και να καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των υπολοίπων δαπανών τους, βρίσκονται σε πολύ άσχημη θέση. Ανέφερε χαρακτηριστικά τις περιπτώσεις της Ντέρμπι Κάουντι, της Λέστερ, της Σαουθάμπτον και της Κόβεντρι. «Εμείς στην Αρσεναλ βασιζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις και όχι στην οικονομική δύναμη κάποιου ξένου επενδυτή, που θα καρπώνεται τα όποια κέρδη για να αποπληρωθούν τα χρήματα που έχει βάλει στην ομάδα».

Με αυτό το μοντέλο η ομάδα δεν πρόκειται να αποκτήσει ποτέ οικονομική αυτοτέλεια, πράγμα που έχει κατακτήσει η ομάδα των «κανονιέρηδων» –που εξακολουθεί να είναι μία ομάδα μετόχων–, η οποία μάλιστα τα δύο τελευταία χρόνια (που μετακόμισε στο «Emirates») έχει κέρδη που της επιτρέπουν να αποπληρώνει τα χρέη που έχει δημιουργήσει λόγω του νέου γηπέδου. Η καλή διαχείριση που κάνει και στο έμψυχο υλικό του ο Βενγκέρ τού επιτρέπει να εξασφαλίζει χρήματα για μεταγραφές κυρίως εξελίξιμων ποδοσφαιριστών, οι οποίοι μπορούν αργότερα να πουληθούν φέρνοντας κέρδη: «Αυτό για το οποίο αγωνίζομαι και το οποίο είναι και το φυσιολογικό είναι να έχουμε ως ομάδα την οικονομική αυτοτέλεια να παράγουμε και να πληρώνουμε ποδοσφαιριστές, ανάλογα με τις πραγματικές μας δυνατότητες και του ειδικού βάρους της ομάδας μας». Αντε να ήταν προπονητής σε κάποια μεγάλη ελληνική ομάδα, να προσπαθούσε να επιβάλει ένα τέτοιο μοντέλο οργάνωσης και λειτουργίας και να άκουγε τους οπαδούς να του ζητούν κάθε χρόνο μεγάλα ονόματα και μεταγραφές αεροδρομίου.

Οι πλούσιοι θα παίζουν μόνοι τους

Πολύ Βενγκέρ «παίζω» σήμερα, αλλά ο Αλσατός τεχνικός της Αρσεναλ έχει κέφια τον τελευταίο καιρό και δηλώνει πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Εν όψει του πρώτου παιχνιδιού της λονδρέζικης ομάδας με αντίπαλο τη Σέλτικ, για την πρόκριση στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ, οι Σκωτσέζοι τον ρώτησαν για κάτι που αποτελεί τον μεγάλο τους καημό. Το ενδεχόμενο της ένταξης στην Πρέμιερ Λιγκ των δύο μεγάλων ομάδων του σκωτσέζικου πρωταθλήματος, της Σέλτικ και της Ρέιντζερς. Ο Βενγκέρ απάντησε λέγοντας πως μέσα στην επόμενη δεκαετία βλέπει πολύ πιθανότερο το ενδεχόμενο της δημιουργίας μίας ευρωπαϊκής Σούπερ Λίγκας, παρά τη μετακόμιση των δύο μεγαλύτερων ομάδων της Σκωτίας στο αγγλικό πρωτάθλημα. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Βενγκέρ εκφράζει αυτή την άποψη την οποία, θυμίζω, ότι υποστήριξε πριν από λίγο καιρό και ο πρόεδρος της Ρεάλ Μαδρίτης, ο Φλορεντίνο Πέρεθ.

Σύμφωνα με τον Βενγκέρ, του οποίου οι οικονομικές σπουδές προσφέρουν μία επιπλέον δυνατότητα ανάλυσης της ποδοσφαιρικής πραγματικότητας, το άνοιγμα ανάμεσα στις οικονομικά ισχυρές ομάδες και τις υπόλοιπες διαρκώς μεγαλώνει. Αυτός ο λόγος, αλλά και το γεγονός ότι τα χρήματα του Τσάμπιονς Λιγκ δεν είναι αρκετά σε κάποιες μεγάλες ομάδες που ξοδεύουν πάρα πολλά και, επιπλέον, επειδή τόσο η ΟΥΕΦΑ όσο και η ευρωπαϊκή νομοθεσία θέτουν ορισμένους περιορισμούς στη δραστηριότητα των μεγάλων ομάδων (το σχέδιο αδειοδότησης, ο νόμος Μποσμάν, η υποχρεωτική παρουσία στο ρόστερ νεαρών ποδοσφαιριστών προερχόμενων από τα φυτώρια των ομάδων, η ποσόστωση γηγενών και ξένων, η συλλογική διαπραγμάτευση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων όπου ισχύει κ.ά.), περιορισμοί για τους οποίους οι ομάδες πιστεύουν ότι τους στερούν την οικονομική ελευθερία να κινηθούν όπως θέλουν, θα οδηγήσουν στη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής λίγκας, της οποίας τους κανόνες θα τους θέτουν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες. Ο Βενγκέρ συμπλήρωσε πως δεν είναι 100% σίγουρος ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί, αλλά βλέπει στα παρασκήνια του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου να πληθαίνουν οι φωνές και οι διερευνητικές κινήσεις προς αυτό το ενδεχόμενο. Ενα ενδεχόμενο που αν γίνει πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Βενγκέρ, δεν θα μπορέσει να υποβαθμίσει τα εθνικά πρωταθλήματα.