Ζώνη ασφαλείας 50 ετών…

Στις 13 Αυγούστου του 1959, η Volvo παρουσίασε στην αγορά το πρώτο μοντέλο, ένα PV544 εφοδιασμένο με ζώνη ασφαλείας 3 σημείων και λίγο μετά το πιο γνωστό Amazon (120).

Το PV544 κυκλοφόρησε στη σουηδική πόλη Κρίστιανσταντ και αποτέλεσε ένα σπουδαίο γεγονός για την εποχή, επίκαιρο διαχρονικά. Ανέκαθεν οι Σουηδοί κατασκευαστές αυτοκινήτων φημίζονταν για την έμφαση που δίνουν σε θέματα ασφάλειας. Εφευρέτης της ζ.α. 3 σημείων ήταν ο Σουηδός μηχανικός Νιλς Μπόλιν, πρώην μηχανικός αεροσκαφών. Νωρίτερα, τη δεκαετία του 1930, στις Η.Π.Α. είχαν χρησιμοποιηθεί λύσεις με ζ.α. 2 σημείων αλλά όπως αποδείχθηκε δεν επαρκούσαν ώστε να συγκρατήσουν το σώμα σε υψηλές ταχύτητες. Ο Μπόλιν προχώρησε λοιπόν σε μια σχεδίαση V, ώστε η ζώνη να διατρέχει διαγώνια το θώρακα.

Η Volvo το 1963 άρχισε να πουλά αυτοκίνητα με ζ.α. στις Η.Π.Α. και στις υπόλοιπες χώρες, χωρίς ωστόσο να έχει προστατέψει την εφεύρεση. Οποιοσδήποτε κατασκευαστής μπορούσε πλέον να εφαρμόσει τις δικές του τεχνικές εξέλιξης. Το 1967 η Volvo τοποθέτησε ζώνες ασφαλείας και στα πίσω καθίσματα, μολονότι πέρασαν αρκετά χρόνια ώστε αρκετές άλλες μάρκες να κάνουν κι αυτές το ίδιο, ενώ και οι επιβάτες των πίσω θέσεων άργησαν να συνηθίσουν να φορούν ζ.α. Με τον καιρό οι ζ.α. απέκτησαν προεταντήρες, περιοριστές ισχύος, άρχισαν να συνεργάζονται με τους αερόσακους, έχουν ειδικές εφαρμογές για παιδιά και εν γένει αποτελούν μέρος του συνόλου των συστημάτων ασφαλείας ενός αυτοκινήτου, δεχόμενες πληροφορίες από διάφορους αισθητήρες περιμετρικά στο αυτοκίνητο, ώστε να επενεργούν σε χιλιοστά του δευτερολέπτου. Σύμφωνα με τις έρευνες, στην Ευρώπη οι τραυματισμοί από τροχαία ατυχήματα περιορίστηκαν κατά 40%. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ανάλογες έρευνες σε όλο τον κόσμο αποδεικνύουν ότι το 75% των ατόμων που πετάχτηκαν έξω από το αυτοκίνητο σε ένα ατύχημα, έχασαν τη ζωή τους.

Αυτό και μόνο καταδεικνύει το μέγεθος της αξίας της ζώνης ασφαλείας. Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία, Αυστραλία, Καναδάς διατηρούν τα πρωτεία στη χρήση της ζ.α. με 90-99% των μπροστινών επιβατών και 80-89% των πίσω επιβατών. Αντίθετα, υπάρχουν περιοχές όπως το Σακαλίν της Ρωσίας, όπου μόλις το 3,8% των επιβατών χρησιμοποιεί ζ.α. Στην Ελλάδα, ειδικά στις μεγάλες πόλεις το μεγαλύτερο ποσοστό φαίνεται ότι βάζει ζ.α. αλλά στην περιφέρεια και ειδικά στα χωριά το ποσοστό είναι πολύ χαμηλό.

Εν συντομία…

Το 2008 πουλήθηκαν παγκοσμίως πάνω από 800.000.000 οχήματα, ενώ σημειώθηκαν πάνω από 1.200.000 τραυματισμοί. Οι περισσότεροι από αυτούς σώθηκαν εξαιτίας της ζώνης ασφαλείας. Στην Ευρώπη θα μπορούσαν να είχαν σωθεί περίπου 7.000 άτομα το χρόνο εάν σε όλες τις χώρες χρησιμοποιούσε το ίδιο μεγάλο ποσοστό ανθρώπων τη ζ.α. Η χρησιμότητά της είναι εξίσου σημαντική τόσο στις εντός πόλης μετακινήσεις όσο και εκτός αυτής, σε μικρές ή μεγάλες ταχύτητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα ατύχημα με 50 χλμ./ώρα είναι σα να πέφτει κάποιος από τον τρίτο όροφο ενός κτιρίου.

Η ζώνη ασφαλείας δεν πρέπει να θεωρείται περιττή επειδή υπάρχουν πλέον αερόσακοι. Ισα ίσα που συνεργάζονται απόλυτα ώστε να μην έρχεται σε απότομη επαφή το σώμα με τον αερόσακο, σε ισχυρό χτύπημα από σύγκρουση. Η ζώνη ασφαλείας εξελίσσεται αλλά η φιλοσοφία των 3 σημείων δύσκολα θα καταργηθεί. Υπάρχουν σκέψεις για ζ.α. 4 σημείων αλλά υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα εφαρμογής.

Επιμέλεια: Δημήτρης Μπαλής