Το κάλτσιο σηκώνει ακόμα τον... σταυρό του μαρτυρίου

Μέχρι και μία δεκαετία πίσω, το ιταλικό πρωτάθλημα διεκδικούσε ακόμα τον τίτλο του καλύτερου στην ήπειρό μας. Στα Κύπελλα Ευρώπης όλη τη δεκαετία του '90 οι Ιταλοί έκαναν πάρτι, έχοντας πολλές φορές δικό τους τον τελικό του ΟΥΕΦΑ, μία ομάδα ψηλά στο Τσάμπιονς Λιγκ και επιτυχίες στο Κύπελλο Κυπελλούχων, που έπνεε τα λοίσθια. Η Γιουβέντους έφτανε σε τρεις σερί τελικούς στο Τσάμπιονς Λιγκ, η Μίλαν ξεκίνησε τη δεκαετία του '90 ως κάτοχος επί διετία και έπαιξε άλλους τρεις σερί τελικούς, κατακτώντας τον έναν, η Φιορεντίνα, η Σαμπντόρια, η Πάρμα, η Λάτσιο, η Ρόμα έφταναν μέχρι το τέλος και άλλες φορές έπαιρναν τίτλο, άλλες όχι, αλλά η κλήρωση και μόνο με ιταλική ομάδα προκαλούσε πονοκέφαλο. Η Ιντερ, που αγνοούσε τη λέξη «επιτυχία» στην Ιταλία, κατέκτησε τρία Κύπελλα ΟΥΕΦΑ, τα δύο σε ιταλικό τελικό ('91 με Ρόμα και '98 με Λάτσιο), ενώ το '94 «λύγισε» τη Σάλτσμπουργκ. Αν προσθέσει κανείς το ΟΥΕΦΑ της Νάπολι το 1989 με τη σφραγίδα του Μαραντόνα και το Κυπελλούχων που κατέκτησε η Σαμπντόρια το 1990 (με αντίπαλο την Αντερλεχτ), μετά τον αποτυχημένο τελικό της προηγούμενης σεζόν με την Μπαρτσελόνα, έχουμε μια εικόνα απόλυτης υγείας από το 1989 έως το 1999 για τη Σέριε A.

Τα πράγματα άλλαξαν, όμως, μετά τον νόμο Μποσμάν. Οι Ιταλοί είχαν τα λεφτά τη δεκαετία του '80, σε αντίθεση με τους Αγγλους, που βίωναν την επαύριο του ολοκαυτώματος του χουλιγκανισμού στο «Χέιζελ» και την εξορία από την Ευρώπη, αλλά και τους Ισπανούς, που ζούσαν ακόμη στην πρώτη μετα-Φράνκο περίοδο, με τίτλους που μοιράζονταν και στη Χώρα των Βάσκων (Σοσιεδάδ και Αθλέτικ Μπιλμπάο κυριάρχησαν τα πρώτα χρόνια των 80s). Παίρνοντας ό,τι καλύτερο υπήρχε στην αγορά, από Πλατινί μέχρι Ζίκο και από Μαραντόνα έως Φαν Μπάστεν, ήταν αχτύπητοι. Οι ξένοι σε κάθε ομάδα ήταν δύο, μετά τρεις, έγιναν τέσσερις κάποια στιγμή στην αρχή της δεκαετίας του '90 και τότε άλλαξαν όλα. Οι Αγγλοι δημιούργησαν την Πρέμιερ Λιγκ, μπήκαν στα ταμεία τους τα λεφτά από την τηλεόραση του SKY και μετά την απόφαση Μποσμάν μπόρεσαν να αποκτήσουν ό,τι πιο ακριβό υπήρχε. Οι Ισπανοί άνοιξαν κι αυτοί τα σύνορά τους. Πάντα είχαν καλύτερη σχέση με τη Λατινική Αμερική –λόγω της γλώσσας– από τους υπόλοιπους και οι ομάδες τους επέστρεψαν δυνατά στο προσκήνιο, ειδικά με την επιστροφή της Ρεάλ στην κορυφή και την επέκταση του Τσάμπιονς Λιγκ. Δεν είναι τυχαίο το ότι με το που μπήκαν και οι τριτοτέταρτοι στη διοργάνωση είχαμε και τον πρώτο «εμφύλιο» τελικό, με την κόντρα Ρεάλ-Βαλένθια το 2000, σε μια σεζόν που μην ξεχνάμε πως στα ημιτελικά είχε φτάσει και η Μπαρτσελόνα!

Οι Αγγλοι μπόρεσαν τα τελευταία χρόνια να κάνουν αισθητή την παρουσία τους και φέτος έσπασαν το ρεκόρ με την τετραπλή εκπροσώπηση στην οκτάδα του Τσάμπιονς Λιγκ, μετά την άνετη πρόκριση και της Λίβερπουλ. Εδώ μπαίνει στη σκηνή το δράμα των Ιταλών. Συνεχίζουν μόνο με τη Ρόμα στο Τσάμπιονς Λιγκ (στο ΟΥΕΦΑ χθες το βράδυ η Φιορεντίνα θα επιδίωκε να διατηρηθεί ως η μοναδική ιταλική παρουσία), κάτι που φυσικά δεν είναι το χειρότερό τους στη δεκαετία του 2000, που διανύουμε, αλλά είναι άκρως ανησυχητικό. Διότι ναι μεν το 2000-2001 δεν υπήρχε ούτε μία ιταλική ομάδα στην οκτάδα των Ευρωκυπέλλων και το 2001-2002 επίσης καμία στην προημιτελική φάση του Τσάμπιονς Λιγκ, αλλά η φετινή πορεία τους δείχνει σημάδια διάλυσης. Η εποχή μετά το «Calciopoli» (ας μη λησμονεί κανείς πως συνδυάστηκε με την αναρρίχηση της «σκουάντρα ατζούρα» στην κορυφή του κόσμου στο γερμανικό Μουντιάλ) ξεγέλασε πολλούς. Σε συλλογικό επίπεδο το κάλτσιο σηκώνει ακόμα τον σταυρό του μαρτυρίου.

Από τις αναταράξεις που προκλήθηκαν στο εσωτερικό μέτωπο η Ιντερ βγήκε κερδισμένη. Η Μίλαν, όμως, ξεγελώντας τον χρόνο και τη λογική, μπόρεσε πέρυσι ανάμεσα στις τρεις αγγλικές ομάδες των ημιτελικών να κρατηθεί όρθια και να πάρει το τρόπαιο στην Αθήνα, την ίδια στιγμή που οι «νερατζούρι» έμεναν έξω ακόμα και από τους προημιτελικούς! Αυτό, βέβαια, είχε να κάνει με την ικανότητα και την ποιότητα της Μίλαν, που στην Ευρώπη αισθάνεται σαν στο σπίτι της, σε αντίθεση με την Ιντερ, που ψάχνει στο Κύπελλο Πρωταθλητριών έστω έναν τελικό από το 1972!

Φέτος, όμως, η κατάρρευση ήρθε πολύ εύκολα, σαν χάρτινος πύργος. Η Μίλαν έχασε κατά κράτος στη ρεβάνς από την πολύ νεότερη ομάδα του Βενγκέρ, την Αρσεναλ, και η Ιντερ δεν έκανε παρά μία μόνο κλασική ευκαιρία σε 180 λεπτά αγώνα με τη Λίβερπουλ, η οποία πέρασε πολύ πιο εύκολα από ό,τι και ο πιο αισιόδοξος οπαδός της θα περίμενε.

Μπορεί η Ρόμα του Σπαλέτι από μόνη της να βγάλει από το τέλμα το κάλτσιο; Οσο καλή μπάλα κι αν παίζει, η απάντηση είναι αβίαστα «όχι». Προσέξτε, δεν μιλάμε για το αν μπορεί ή όχι να προκριθεί έως τον τελικό, κάτι που –για να είμαι ειλικρινής– δεν αποκλείω. Θέλω να πω πως παραδοσιακά ο πήχης για την Ιταλία στην Ευρώπη έμπαινε από το τι έκαναν η Μίλαν και η Γιουβέντους. Με την «Κυρία» σε αγωνιστική αναζήτηση νέας ταυτότητας και με τη Μίλαν να έχει κλείσει οριστικά έναν τεράστιο κύκλο, η Ιντερ φάνηκε τελικά πολύ λίγη για να σηκώσει το φορτίο. Η ποιότητα του ποδοσφαίρου που παίζεται πια στο Καμπιονάτο αποτυπώθηκε περίφημα στη δήλωση του Πλατινί πριν από σχεδόν ένα χρόνο: «Σε πιάνει νύστα μπροστά στην τηλεόραση».