Και η συζήτηση για τους Αγγλους καλά κρατεί

Περιμένοντας να αρχίσει το ματς του Ολυμπιακού και επειδή δεν υπάρχει καμία άλλη σοβαρή ποδοσφαιρική επικαιρότητα που να είναι άξια σχολιασμού, αφιερώνω τη σημερινή στήλη στη δημοσιοποίηση τεσσάρων επιστολών από τις δεκάδες που έλαβα με θέμα τον αποκλεισμό της εθνικής Αγγλίας. Θέλω να ζητήσω συγγνώμη από τους υπόλοιπους επιστολογράφους. Απλώς οι τέσσερις αυτές επιστολές μού φάνηκαν περισσότερο αντιπροσωπευτικές.

Οι Αγγλοι και τα παθήματά τους πάντοτε δημιουργούν αφορμές για συζήτηση. Οι προβληματισμοί των αναγνωστών, που δημοσιεύω, μου μοιάζουν παντοτινά επίκαιροι.

Μαζικό

Μου γράφει ο Γιώργος Καράμπελας: «Το ποδοσφαιρικό κοινό στην Αγγλία, μαζικό εξ ορισμού, δεν θα μπορούσε να διαφέρει από κάθε άλλο μαζικό κοινό αγγλικής προέλευσης: ξέρεις τι βλέπουν τα άτομα στην τηλεόραση; Ξέρεις τι τρώνε στα φαστφουντάδικα; Ξέρεις τι πίνουν; Υποθέτω ναι, υπάρχει άλλωστε και η αγαπημένη εικόνα όλων μας: τουρίστες εξ Αγγλίας να αποκτηνώνονται σε διάφορα μέρη του πλανήτη! Η Αγγλία είναι πειραματικός σωλήνας της Ευρώπης, από την άποψη του πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η αποβλάκωση ενός μαζικού πληθυσμού με μαζικές μεθόδους. Το ποδόσφαιρο και η εκκένωσή του από κάθε αθλητικό περιεχόμενο είναι μία μόνο έκφραση αυτής της διαδικασίας. Καταλήγω ως άλλος Γκαίτε: διορατικότητα, περισσότερη διορατικότητα»!

Νοοτροπία

Ο αναγνώστης Φώντας Γκίκας εστιάζει την προσοχή του στη βρετανική νοοτροπία: «Κατά τη γνώμη μου, άλλο ο καθρέφτης της ποδοσφαιρικής κουλτούρας ενός λαού κι άλλο ο καθρέφτης του ποδοσφαίρου της χώρας (in terms of progress, quality etc, που θα λέγανε και οι Αγγλοι). Ο καθρέφτης της ποδοσφαιρικής κουλτούρας είναι η εθνική ομάδα, ενώ ο καθρέφτης του "ποδοσφαίρου" μιας χώρας είναι το εγχώριό της πρωτάθλημα. Αυτό πιστεύω. Στην Αγγλία ισχύει ο ίδιος "καθρέφτης" και για τις δύο περιπτώσεις κι αυτός είναι η Πρέμιερ Λιγκ. Η εθνική ομάδα είναι απλώς άλλος ένας "θεσμός", που υπάρχει επειδή "αποφασίσαμε κι εμείς πριν από πολλές δεκαετίες να μπούμε στο διεθνές ποδοσφαιρικό σύστημα κατά κάποιον τρόπο".

Και όπως όλοι οι θεσμοί στο νησί, τα "πατροπαράδοτα" τηρούνται μέχρι αηδίας. Ακόμα και πριν από λίγα χρόνια ο τερματοφύλακας της εθνικής Αγγλίας όφειλε να είναι κοντόχοντρος, με μουστάκι και να δέχεται εύκολα γκολ. Τα σέντερ μπακ έπρεπε στάνταρ να 'χουν εξέχουσα θέση στους Ανώνυμους Αλκοολικούς και τα σέντερ φορ να είναι πανύψηλα παλικάρια με μούσι, σθένος, και "παράσημο" τα κατάγματα στη μύτη τους. Φυσικά και -εν πολλοίς- αστειεύομαι, αλλά καταλαβαίνεις τι θέλω να πω. Τον μέσο Αγγλο ίσως τον ενδιαφέρει περισσότερο το ποιος θα 'ναι αρχηγός στην εθνική (με όσο το δυνατόν περισσότερη ίντριγκα!), παρά το αν η εθνική θα αγωνιστεί καλά. Βασικά νομίζω ότι κατά βάθος οι Αγγλοι είναι ενάντια (ή τουλάχιστον περιφρονούν) στην έννοια "εθνική ομάδα". Δεν μπορούν να το κατανοήσουν. Δεν αισθάνθηκαν την ανάγκη απόδειξης μιας "εθνικής ποδοσφαιρικής ταυτότητας": κανένας δεν την αμφισβητεί. Και είναι πραγματικά παράδοξο το ότι η εθνική τους αγωνίζεται με "στυλ ρομαντικό", την ίδια ώρα που το διεθνές ποδόσφαιρο έχει εμπορευματοποιηθεί ΤΟΣΟ, επηρεασμένο κατά πολύ από τις κινήσεις εξυγίανσης και μετατροπής του σε "θέαμα", ΚΥΡΙΩΣ από την Αγγλία. Πώς μπορούν να θεωρούνται "ρομαντικοί" αυτοί που συνέβαλαν τα μέγιστα και πρωτοπόρησαν ώστε να εδραιωθούν στο ποδόσφαιρο έννοιες όπως "Τηλεοπτικά Δικαιώματα", "Κλειστό Κύκλωμα Τηλεόρασης", Ε-Tickets και δεν ξέρω γω τι άλλο... Κάπου όλα αυτά συγκρούονται...».

Δεν αλλάζουμε

Την αγγλική εμπειρία του καταθέτει ο φίλος Μορίς Σιακκής: «Οι Αγγλοι υποστηρίζουν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο λαό το δόγμα "σε μερικά πράγματα δεν πρέπει να αλλάζουμε". Αυτό είναι η αιτία που πας σε μια εταιρεία που σχεδιάζει προϊόντα high tech, εντυπωσιάζεσαι και όταν πηγαίνεις στην τουαλέτα να βλέπεις τους γνωστούς δύο ξεχωριστούς διακόπτες για κρύο και ζεστό νερό. (Πραγματικό το παράδειγμα).

Η νοοτροπία στο αγγλικό ποδόσφαιρο είναι ότι παίζουμε, δίνοντας έμφαση στην ταχύτητα και τη φυσική κατάσταση (είναι χαρακτηριστικό ότι κάθε Σάββατο πρωί, η ενδεκάδα καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το ποιοι περνούν το fitness test), δεν αναπτύσσουμε και δεν ενθαρρύνουμε την ατομικότητα και την τεχνική (πόσοι τεχνίτες παίκτες δεν απαξιώθηκαν και δεν θάφτηκαν από προπονητές, επειδή θεωρήθηκαν ατομιστές: Αλαν Χάντσον, Ρόντνεϊ Μαρς, ακόμα και ο Τζορτζ Μπεστ), δεν αλλάζουμε το στυλ μας επειδή έτσι παίζουν οι άλλοι, γιατί έτσι έπαιζαν οι πρόγονοί μας που εφηύραν το σπορ (ακόμα και όταν συνεχώς χάνουμε) και πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε Αγγλο προπονητή, για λόγους εθνικής περηφάνιας (εξ ου και το πισωγύρισμα, προσλαμβάνοντας τον ΜακΚλάρεν μετά τον Ερικσον). Ετσι είμαστε, σε όποιον αρέσουμε. Το ότι το μοντέλο δεν δουλεύει στην πράξη δεν νομίζω ότι τους απασχολεί».

Παράδοση

Τέλος, ο Νίκος Ευγενίδης από το Λονδίνο μου γράφει: «Οι Αγγλοι είναι θύμα της παράδοσής τους. Η οποία παράδοσή τους δεν έχει σχέση με τα όσα ηρωικά πιστεύουμε γι' αυτούς στην Ελλάδα: η παράδοση της εθνικής Αγγλίας είναι μια παράδοση διαδοχικών αποτυχιών. Οι Αγγλοι δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη στο εθνικό τους ποδόσφαιρο, καταπλακώνονται από αποκλεισμούς απερίγραπτους. Κάθε φορά που πρέπει να παίξουν ένα κρίσιμο ματς, βλέπουν μόνο φαντάσματα. Πριν από τον αγώνα με την Κροατία, συζητούσαν στην τηλεόραση για το πώς κάποτε τους απέκλεισαν οι Ρουμάνοι! Οταν το Ισραήλ νίκησε τους Ρώσους, οι φίλοι μου στο γραφείο (άνθρωποι που πλήρωσαν δύο περιουσίες για να πάνε στη Γερμανία τον μήνα του Μουντιάλ) μου έλεγαν ότι σε ένα τέτοιο σενάριο αποκλεισμού τα “λιοντάρια” δεν έχουν πρωταγωνιστήσει κι ότι αυτός ο αποκλεισμός που έρχεται, θα έχει κατιτίς το σπάνιο! Αυτό το κλίμα της απαισιοδοξίας μεταφέρεται σε όλους. Πρέπει, επίσης, να συμφωνήσω και για την επισήμανση περί έλλειψης εντάσεων και κριτικής. Ποτέ οι παίκτες της εθνικής δεν έδωσαν έναν αγώνα με την πλάτη στον τοίχο -δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει αυτό. Είναι ακριβώς έτσι».

Παραλαβή

Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι η εφαρμογή του ονομαστικού εισιτηρίου έχει δημιουργήσει λογιών λογιών καινούργιες πραγματικότητες στα ελληνικά γήπεδα -όμως ούτε κι εγώ δεν μπορούσα να φανταστώ τι τύπου θα είναι αυτές.

Με επιστολή του στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μου (karpetshow@yahoo.gr) ο φίλος αναγνώστης Πέτρος (σ.σ.: επίθετο και διεύθυνση κατοικίας είναι στη διάθεσή μου και δεν τα αναφέρω για ευνόητους λόγους) μου επισημαίνει το εξής παράδοξο (sic):

«Αγαπητέ Αντώνη, το περασμένο Σάββατο πήγα στο γήπεδο Καραϊσκάκη για το ματς του Ολυμπιακού με τη Βέροια. Τελευταία φορά που είχα πάει ήταν πριν από δύο χρόνια, όντας κάτοχος εισιτηρίου διαρκείας. Στήθηκα, λοιπόν, στα γκισέ του γηπέδου και ζήτησα δύο εισιτήρια για τη θύρα 18, έδωσα το αντίτιμο, το οποίο ήταν 20 ευρώ για το καθένα (σύνολο 40 ευρώ), και κατευθύνθηκα για τη θύρα του γηπέδου.

Εως εδώ, όλα καλά. Παρατηρώντας τα αποκόμματα που είχα στα χέρια μου, πρόσεξα ότι δεν ήταν ακριβώς τα εισιτήρια, αλλά όπως ανέφεραν σε ευκρινές σημείο "αποδείξεις είσπραξης για κράτηση θέσης". Για την ακρίβεια, είχαν τυπωμένα τα εξής: "Προσοχή το παρόν δεν αποτελεί εισιτήριο. Για την είσοδο απαιτείται η παραλαβή του κατά νόμου αντιστοίχου θεωρημένου εισιτηρίου".

Κάπου εκεί άρχισα να πονηρεύομαι. Μπαίνοντας στη θύρα, ένας άνθρωπος της ασφάλειας του γηπέδου μάς έλεγξε τα αποκόμματα και μας έδωσε το "κατά τον νόμο αντίστοιχο θεωρημένο εισιτήριο", που όπως πολύ καλά φαντάζεσαι δεν ανέφερε πάνω του την τιμή των 20 ευρώ που είχα πληρώσει, αλλά 10 ευρώ. Επίσης να αναφέρω ότι ο σεκιούριτι δεν έδινε σε όλους το θεωρημένο εισιτήριο.

Τώρα, βέβαια, θα μου πεις ότι δεν γνώριζα ότι γίνονται αυτά; Φυσικά και γνώριζα, αλλά καμιά φορά η προκλητικότητα ορισμένων επιχειρηματιών, το αστείο ελληνικό κράτος και, το χειρότερο απ' όλα, η δική μας απάθεια σε κάνουν έξω φρενών.

Σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου».

Νομίζω ότι η πάντοτε ευαίσθητη σε τέτοιου είδους ζητήματα ΠΑΕ Ολυμπιακός θα ήθελε να λύσει την απορία του καλού φίλου, που -σημειωτέον- είναι πλέον και δική μου…

Οι ίδιοι…

Μου το έλεγε ένας φίλος πολιτικός, από αυτούς που θα μπορούσαν πραγματικά να βοηθήσουν τον ΠΑΟΚ. «Εγώ να δεχτώ ότι έχουν γίνει χαριστικές ρυθμίσεις σε άλλες ΠΑΕ της Α' Εθνικής και ότι γι' αυτό κι ο ΠΑΟΚ έχει τα δίκια του. Δεν είναι, όμως, παράξενο να ζητάει ο κόσμος του ΠΑΟΚ διαγραφή των χρεών, την ώρα που στην ομάδα υπάρχουν ακόμα με την ιδιότητα των μεγαλομετόχων αυτοί που τα χρέη τα δημιούργησαν; Ο ΠΑΟΚ δεν ανήκει ακόμα ούτε στον Ζαγοράκη ούτε στον λαό του. Οταν η ΑΕΚ και ο Αρης μπήκαν στο 44, από τους προηγούμενους παράγοντες που διοίκησαν τα σωματεία δεν έμεινε κανείς. Οταν ο Στέφανος Μάνος έφτιαξε τον νόμο-σωτηρία για τον Ολυμπιακό, έφυγαν οι παλιοί και ήρθε ο Κόκκαλης. Δεν είναι παράξενο στον ΠΑΟΚ να ζητάνε διαγραφές χρεών, όταν οι μεγαλομέτοχοι είναι όσοι διοίκησαν την ΠΑΕ τα προηγούμενα χρόνια;». Ελα ντε…